másikat áldásra terjesztve vala látható. Az ajtótól balra még kis szekrény vala, mely valószínűleg a szükséges edények berakására szolgált, mellette pedig kis tűzhely; jobbra csekély kis ablak vilá-gosságot szolgáltata. A dalmát lakosság mindeze-ket jól megvizsgálván, noha nem tudá, honnét jöve e rendkívüli épület, abban még is megnyugodott, hogy magától elő nem állhatott, hanem inkább Is ten ajándéka; a látottakból továbbá könnyű volt nekik azt is kitalálni, miszerint e hely isteni szol-gálatra s a bold. Szűz-anya tiszteletére vagyon szentelve. Mindezek hire csakhamar átfutá az egész környéket; tömegesen tódult össze a hivek soka-sága, kik különösen e helyen reméllték meghall-gattatni kérésöket; s ugyancsak számtalanon nye-rék vissza e helyen egészségüket, kik akárminő szenvedésekben sinlődve sietének meghal lgattatás-ért esdeni, elannyira, hogy mondhatni, miszerint minden igazán hívőnek enyhet szolgáltató g y ó g y -illat folyá körül az imolyát. (Vége köv.)
F ő p á s z t o r i s z ó z a t ,
melyet mélt. és ft. dr. S i m o r J á n o s győri püspök ur f. h.
5-én , püspöki székébe lett beigtatása alkalmával megyéje egész papságához intézett. (Vége.)
Inter eos, qui Episcopo operám, manum auxiliumque praestant in gravissimo episcopali officio gerendo, etsi non primum, praecipuum tamen locum tenent parochi, duces et rectores animarum. Providentia divinasicut in corpore hu-mano varia constituit membra, et illorum varia officia, ita in mystico Ecclesiae corpore graduum varietatem esse vo-l u i t , ut cvo-larius divina evo-luce3ceret sapientia , efficaciusque animarum consuleretur saluti. Nec enim idem curam sin-gulorum suscispere potest, qui pro toto grege excubare debet. Vos vice mei fungimini ministerio, ego vice Christi et Apostolorum. In exequendis officii vestri partibus pro regida non consuetudinem habeatis , sed doctrinam evan-gelicam, auctoritatem sacrorum canonum , décréta summo-rum Pontificum, documenta sanctosummo-rum Patsummo-rum, constituti-ones Episcoporum , vitám disciplinamque omnium Sancto-rum. Hae regulae sint vobis ad instar speculi, in quo quid
Deo gratum s i t , quid ei in vobis displiceat, quid in admi-nistratione vestra legibus Ecclesiae conforme , quid iis op-positum s i t , inspiciatis. Neque unquam excidat e mente vestra monitum S. Augustini : „Cum vides multos non so-lum facere maso-lum, sed etiam del'endere ac suadere, tene te ad legem D e i , et non sequaris praevaricatores ejus : non enim secundum illorum sensum , sed secundum illius veri-tatem judicaberis." Ne vos consuetudines et abusus legi divinae oppositi t e r r e a n t , cogitate , Christum veritatem se et non consuetudinem dixisse. Veritati innititur Ecclesia, inveteratos abusus perinde ac novos spernit, nec ullum inter eos discrimen p a t i t u r , nisi quod a prioribus, teste Alexan-dre III. in Concilio Later, magis abhorreat Et vero, prava consvetudo, dum invaluit, nihil aliud e s t , quam inveterata corruptela, quae hominis mentem occupans, earn obnubilât, excoecat, in captivitatem r e d i g i t , et saepe ut veneranda et certo licita proponit, quae Evangelii lumine illustrata abji-ceret, et nonnisi cum horroré spectaret. De hujusmodi con-svetudinibus pronunciat Concil. Turon. eas adeo peccatum non minuere, ut illud potius augeant. De iisdem Tertullia-nus : „Quodcumque adversus veritatem sapit, hoc erit hae-resis, etiam vetus consvetudo." Eugite igitur consvetu-dinem DD. Filii, tamquam scopulum periculosissimum, dum aliud praeter se ipsam fundamentum non habet, teste enim S. Clemente :SJ a veritate a v e r t i t , abducit a v i t a , est la-queus, est barathrum. Quamobrem v e r i t a t i . ut dicit Ter-tullianus Libro de veland. virgin, „nemo praescribere potest, non spatium temporum, non patrocinia personarum , non privilégium regionum.'1 Leges i g i t u r , quae continentur in Evangelio, SS. Canonibus, SS. Patribus, in Synodis ac prae-cipue in SS. Concilio Tridentino, nec non in pontiiiciis con-stitutionibus, lias inquam vobis instar normae agendorum offero, ad has vos invio, an sanctiores, an magis catholicas optabitis? Sequamini sapiens monitum eiusdem Africani doctoris : „Erraverunt auctores ? fefellerunt magistri ? E x liac eos regula corrigite." Monendo autem vos , ne captivam teneatis officii vestri administrationem sub jugo usus et consvetudinis, minime volo, ut vias novas et singulares in-grediamini. Absit hoc a me, fallerem vos, et me ipsum , si alias vobis monstrarem semitas, quam quas trivit vobis SS.
Patrum disciplina, ex antiqua et perpetua Ecclesiae tradi-tione deducta. Ego in meis dispositionibus sequar vestigia S. Leonis Papae ad Leonem Raven Episc. scribentis : „Fre-q u e n t e r " — in„Fre-quit — „in diversarum ambiguo „Fre-quaestionum titubantia fratrum corda Spiritu Dei instruente solidavi-mus , responsionis formam vel ex Sanctarum Scripturarum disciplinis, vel ex P a t r u m regulis colligentes. " S. Grego -rium porro VII. Pontificem maximum, principi cuidam de re quadam caute tractanda scribentem : „Ad sanctorum ,"
inquit, „Patrum décréta doctrinamque recurrimus, nihil n o v i , nihil adinventione nostra statuentes ; sed primam et unicam ecclesiasticae disciplinae regulám, et tritam San-ctorum viam relicto errore repetendam et sectandam esse
censuimus1)." Dicamque cum eodem Pontifice: „Nihil tibi praeter quod sacri canones praecipiunt, respondere, neque nos alicui licentiam peccandi dare possumus aut debemus, cum nos ipsi banc licentiam non habeamus2)."
OfFiciorum , quibus Vos, DD. Filii, tenemini, am-bitum latissimum esse, ipse expertus s u m , iis recensen-dis immorari non possum, ea tantum paucis indigitabo;
quae Vobis praecipuae curae cordique , ut s i n t , cupio.
Triplex est vestra obligatio circa verbum Dei : una praedicandi, nempe legem divinam populis annunciandi, altera proles instruendi, tertia fideles in doctrina Christi erudiendi ; primam cap. 8 , sess 22 , alteram cap 4 , sess.
2 4 , tertiam cap. 2 , sess. 5, de reform. SS. Concilium Tri-deritinum gravissimis verbis ineulcavit. De altera , institutione nimirum prolium catechetica , isthic loqui volo. H u -ius in ecclesia et schola impertiendae tanta est necessitas , quanta ipsius fidei, cum secundum praesentem Ecclesiae disciplinam unica ferme via s i t , qua proles ad cognitionem Dei et Jesu Christi pervenire possunt, in qua salutem ae-ternam consistere , edixit ipse Salvator 3). Institutionem liane S. Pius V. Constitutione „Ex debito" opus sanctissi-mum appellat, Benedictus vero XIV. Constitutione „Etsi minime" ddo 7-ae Febr. 1742 vocat opus maxi mi momenti, maxime necessarium, omnem diligentiam et curam requi-rens ; quam Constitutionem u t diligenter legatis et rele-gatis , impensius commendo. Sine hac institutione prolium nulli in parochia mores, nulla religio , nulla fides , chri-stianae vitae nullum vestigium. Docemur hoc etiam a S.
Hieronymo illis verbis : „Ex quo intelligimus, déficiente inter Christi fideles salutari doctrina, quasi alimento labo-rantes , extingui pudicitiam, castitatem omni labe infici, virtutes omnes amisso nomine in peius r u e r e , omniaque retro sublapsa referri4)." Vos ipsi ex eadem institutione am-plissimos fructus colligetis, dum enim proles instruitis , dum illas in fide coniirmatis , magis et ipsi illustramini, magis et ipsi crescitis in virtutis fastigium, putei enim, quo magis exhauriuntur, aquam clariorem salubrioremque r e d d u n t , et verum est, quod ait S. Gregorius Nazianz. :
„Doctrina et institutio eius, qui alios alit, ipsius quoque cibus est et alimentum."5) De mercede autem vestra secu-res vos reddit illud Spiritus Sancti eloquium : „Qui docti f u e r i n t , fulgebunt quasi splendor firmamenti, et qui ad iustitiam erudiunt multos, quasi stellae in perpetuas a e -ternitates0)."
Pabulo doctrinae superaddendae sunt opiparae Sacra-men torum dapes , a Christo Domino institutae. In his ad-ministrandis ideo longe maior diligentia et Studium in vo-bis desideratur , quam in aliis functionibus vestris, quia
per alias quaslibet fidelium mentes ad divinam gratiam di-sponuntur tantum et excitantur , per Sacramenta vero gratiam ipsam , atque adeo Christi mérita illis communica-tis , et quia salus animarum , si non unicus , certe praeci-puus finis muneris vestri, in pio et digno Sacramentorum ' ) Libr. de catecli. rud. c. 25. ' ) De veland. virg. c. 1. 3)
Ad-k o r t ad Gentes.
' ) E p i s t . 1. L i b r . 19, E p i s t . 9. 3) J o a n n . 17. 3. 4) In cap. 8, Amos. "'J Orat. 2 in Pascha. u) Dan. 12,"3.
usu posita est. Quotiescunque igitur spirituális animarum nécessitas u r g e t , faciles semper et paratos vos praebete ad il lud Sacramentum dispensandum, quod exposcitur, nulla interposita mora, nullo proprii commodi habito re-spectu. Sicubi in administratione Sacramentorum, maxime vero poenitentiae, quidcunque animabus prodest, id to-tum debito-tum esse existimate. Toti in eo sitis, u t curae vestrae crediti fideles quam frequentissime „hauriant aquas in gaudio de fontibus Salvatoris *)" ; nullius vestrum te-p o r , nullius oscitantia restringat et coangustet immensam Christi liberalitatem ac munificentiam, qua semper paten-tes et perpetuo mananpaten-tes nostrae salutis fonpaten-tes esse voluit, quia „iudicium sine misericordia illi, qui non fecit miseri-cordiam a) . " Nihil autem frequentem Sacramentorum usum magis impedit, quam sensus terrestris, si is corda hominum occupet. H u n c nostris diebus illi late diffundunt, qui in eo toti s u n t , ut hominem qua terrestre animal excolant, quae coeleste negligant ; sistunt illi materialem progressum vel-u t vel-ultimvel-um hvel-umani generis finem,velvel-ut certissimvel-um omnis beatitatis fundamentum, „quorum os locutum est vani-tatem , et dextera eorum dextera iniquitatis ; quorum filii sicut novellae plantationes, in luventute sua. Fihae eorum compositae circumornatae, u t similitudo templi ; prom-tuaria eorum plena, eructantia ex hoc in illud. Oves eorum foetosae, abundantes in egressibus suis ; boves eorum cras-sae. Non est ruina maceriae, neque transitus. Beatum di-xerunt populum, cui haec sunt ; beatus populus, cuius Dominus Deus eius 3)". Vos, Dilecti Filii , docete fideles vestros, rerum earum , quae ad vitae necessitatem, atque etiam commoditatem quamdam ac iucunditatem necessariae sunt, sufficientiam magni omnino faciendam esse, nam non ab hostium solum externorum furumque metu, sed ab ino-piae quoque timore perturbari beatitatem liominum terre-n a m , ipsae iterre-nterre-nuuterre-nt sacrae pagiterre-nae : „Veterre-niet tibi quasi viator egestas, et pauperies quasi vir armatus4)" : in ilia ta-men beatitatis externae perfectione summam rerum omnium, ad hominis officia pertinentium nom consistere, nec illam cum detrimento religionis divinique cultus, et sem-piternae animarum salutis appetendam esse, „quid" enim
„homini prodest, si mundum universum l u c r e t u r , animae vero suae detrimentum patiatur 5)" ? quid profuit homini illi, quod fuerit dives, et induerit se purpura et bysso, ac epulari potuerit quctidie splendide ? „mortuus est et se-pultus est in inferno," dicit Salvator. „Sic est, qui sibi the-saurizat, et non est in Deum dives G)". Materialis progres-sus , nisi cum illo morális pari passu procedat, materiali-smum, pecuniae cultum, effroenem voluptatum cupiditatem, ipsam artium et scientiarum prostitutionem producit, sen-sualisticamque ethnicorum culturam reveliit, populis vero ruinam adfert. Certum quippe est ex história, cultissima régna a minus cultis et barbaris populis, quos luxus haud e molli verat, excisa fuisse. Ecclesia catholica vult, ut fide-les „sic transeant per bona temporalia, ut non amittant
' ) J e s . 12, 3. 2) J a c . 2, 13. -1) Ps 143, 11, seqq. 4) Prov. 6, 11.
s) Matth. 16, 26. 8) Luc. 12, 1 6 - 1 6 , 19.
a e t e r n a ' ): t. Piissimae S. Matris Ecclesiae intentioni con-formiter Augustissimus etiam Imperator et Rex noster Apostolicus, eo suam sollicitudinem directam esse, congre-gatis anno priore coram se Episcopis declaravit, u t populi sceptro suo commissi, „vitae temporalis bona liabeant, quin perdant aeterna."
In omnium gravissima, quibus t e n e o r , obligatione cooperamini mihi, qui in Seminario meo Cleri junioris seu Moderatores seu Professores estis , Fili Dilectissimi ! Boni sacerdotes non nascuntur, sed fiunt, u t autem fiant, a ve-stra potissimum solertia et industria expectat Ecclesia, sed et ipse requiram. Jubemur rogare Dominum messis, u t mittat operarios in messem suam, intelliguntur procul du-bio operarii strenui et fideles, nam non a multitudine , sed a qualitate operariorum pendet salus fidelium. Duodecim Apostoli mundum converterunt, unus S. Franciscus Xave-rius Indias Christo peperit, unus S. Franciscus Salesius septuaginta mille incredulos ad sinum Matris Ecclesiae r e d u x i t , dum e contrario magna multitudo tam saecula-rium quam regulasaecula-rium sacerdotum ingentem Ecclesiae saeculo XVI. illatam stragem impedire non potuit. Nihil profecto intentatum relinquam, ut juniores clerici huius Dioecesis sancte et docte e d u c e n t u r , seu ut in illis eluceat sapientiae et scientiae donum. De vestra sanctis eatenus intentionibus meis obsecundandi promtitudine non est, quod dubitem. Hortor autem vos, et in Domino obtestor, u t probetis vocationem curae vestrae creditorum alumnorum, ne vestra culpa eveniat, ut ad sanctuarium admittantur, qui lupi futuri sunt ovium, et non pastores animarum.
Cum cordium et remim scrutator et secretorum cognitor solus Deus s i t , vocationem alumnorum Seminarii mei me-tiar a pietate, quam exhibent, a moribus , quos praesefe-r u n t , ab obsepraesefe-rvantia statutopraesefe-rum domus , cuius impensis aluntur, a diligentia, qua ad scientias sacras incumbunt, a profectu, quem in iisdem f a c i u n t , ab obedientia denique, quam vestris monitis et adhortationibus deferunt. Haec criteria dirigant etiam vos, dum informationem conficitis, mihi exhibendam. Instillate alumnis Seminarii mei ante omnia spiritum timoris Domini, „qui initium est sapien-tiae 2)" ; attendite, ne e mundano pulvere sordescant lu-venilia corda e o r u m , cum scriptum sit : „in malevolam animam non introibit sapientia, nec habitabit in corpore subiecto peccatis3)". Instillate illis Studium orationis, cuius pabulo quotidie reficiendus est sacerdos, nisi continuo de-ficere velit in via virtutis Quia vero Clerici, sacris ordini-bus initiati, insuper ad persolvendum divinum officium strictissima lege ecclesiastica ita obligantur, ut qui totum officium vel partem eius negligenter omiserit, in reatum incidat peccati, et si beneficium ecclesiasticum obtinet, ad fructus huius beneficii vel omnes , vel ex parte restituen-dos obstringatur *) : alumnis mature exponetis naturam Breviarii, et. modum illius recitandi, refelletis simul ea,
' ) Coll. Dom. III. post. Pentec. Eccl. 1, 16. 3) Sap. 1, 4.
4) Benedict. X I V . in Instruct. Coptor. — S. P i u s V. „ E x proximo."
— C. 9. „dolente referimus." 1. de celebr. Miss.
4 3 3
quae ad excusandas excusationes in peccatis adferuntur ab iis, qui officium divinum negligunt. — Instillate porro iis-dem amorem erga scientias theologicas, ne olim illorum infelicium sacerdotum numerum a u g e a n t , qui egressi e Seminario vel certe potiti beneficio, et quod volebant as-s e c u t i , as-statim libroas-s , ut cervi cornua abiiciunt, as-seque to-tos otio d a n t , vel certe, si qua lectione animum depasci placeat, iis neglectis libris, qui sui muneris s u n t , sese convertunt ad fabulas et inania , quorum scientia omnino vana et inutilis e s t , ac propriae vocationi contraria.—De-nique omni oblata occasione exponite alumnis gravissimas obligationes, quas sibi ipsis sponte et nemine cogente
im-ponunt ii, qui sacris ordinibus initiantur, ne olim e nu-mero illorum sint sacerdotum , quorum vitae genus neque calidum, neque frigidum , quorum obedientia est sine
de-votione, sermo sine circumspectione, oratio ad Deum sine religione , quos non iudicii divini metus inliibet, non pu-dor cohibet, non froenat ratio, non coercet disciplina.
Qui in Dioecesi mea institutionem in sic dictis Gymna-siis procuratis, memineritis etiam vigore articuli VII.
Concordati omnem institutionem ad vitae christianae legem, cordibus adolescentum inscribendam pro r e i , quae tracta-tur, natura compositam esse debere. Hoc fiet, si curae ve-strae creditos non tantum docueritis, sed educaveritis, seu informaveritis etiam ad vitam christianam. Ad huncscopum omnes vos cooperari oportet, ne quod magister religionis seu in schola , seu in ecclesia aedificat, ceteri destruant ; iccirco reliqua quoque obiecta institutionis sic proponenda sunt, ut christianae animorum culturae non tantum non no-ceant, sed eandem potius promoveant, et religio sit instar mentis , quae totam studiorum molem agitet et pervadet.
Vos infelicium illorum doctrinam abominabimini, qui nihil aliud in homine detexisse ovantes conclamant, quam
orgo-na corporea, quam sensibilitatem seu sensualitatem, quibus omnes humani generis functiones peragi comminiscuntur-Error non novus, etsi novo eruditionis apparatu propositus in cuius propugnatores jam S. Augustinus sic invehebatur :
^,Vah foedissimos homines, qui hominem ipsum iumentis insipientibus comparant. Non istos philosophos dicam, ne-que enim continuo verae sapientiae sunt amatores, quicun-que appellantur philosophi" *). Scitis praeterea recentiori aetate in Galliis cumprimis controversiam de classicis eth-nicorum auctoribus in Gymnasiis catholicorum adolescen-tum retinendis , aut ex iisdem exterminandis , magnis agi-tatam fuisse motibus Qui illos a scholis procul esse volu--erunt, ingemuerunt, videntes puerilem et iuvenilem insti-tutionem paganismo et republicanismo latissime infecta m -esse , christianos pueros nihil animo ebibere , nisi Deorum
fabellas et crimina, quo ad delirium usque fervere Graeco-rum RomanoGraeco-rumve scriptores nullus negaverit, qui eos vel primis labiis dégusta vit. Nonne ipse Cicero de horrendo parricidio gratulabatur iuniori Bruto ? „nullo — inquit — publico consilio rempublicam liberasti, quo etiam est res illa maior et clarior." Sed qualis illa libertás , qua privatus
' ) De Civ. Dei Libr. 8, c. 1.
homo fit et iudex et carnifex ? Ingemuerunt porro, viden tes eloquentiae et poeseos thesauros , qui in Prophetis, in Apostolis, in Ecclesiae Apologetis et Patribus depositi sunt, catholicae iuventuti nunquam reserari. De vobis ego mihi polliceor, eum vos delectum classicorum auctorum facturos, ne unquam lectione illorum castae mentes inficiantur ; ex-purgabitis igitur et Christiane interpretabimini illos : sic fi-ent gfi-entiles scriptores catholicis adolescfi-entibus magistri recte cum dicendi, tum agendi. Ineluctabile humanae im-becillitatis argumentum praebent tam insigniter docti et culti in omnibus magistri, si religionem demas, in qua ab omni obvio et catechismumbene edocto christiano superan-t u r , comprobansuperan-t igisuperan-tur hominem peccasuperan-to visuperan-tiasuperan-tum , per se in gravissimi momenti re nec vera sapere , nec recte posse operari. Quam igitur opportuna se vobis offert occasio, ex ipsis classicis auctoribus necessitatem supernaturalis reve-lationis adolescentibus demonstrandi, eorumque cor ad amo-rem et gratitudinem erga Salvatoamo-rem excitandi, qui igno-ranti homini veritatis suae luce affulsit, et lassúm ac labo-rantem gratiae ope roboravit, — quod divinum prorsus be-neficium S. Augustinus pro more suo pulcherrime sic au-ditoribus suis proposuit : „Ad sanandum grandem aegrotum descendit omnipotens medicus; humilia vit se usque ad mortalem carnem, tamquam usque ad lectum aegrotantis" 1).
Dum vos intueor, Viri Religiosi, intra Dioecesis meae ambitum degentes, versantur prae oculis perditissimae sic dictae philosophiae saeculi prioris Apostoli, qui „ponen-tes adcoelum os suura''2) dixerunt ad invicem : „venite, co-gitemus contra Christum cogitationes, eradamus fidem eiu3 de terra viventium , et Nomen eius non memoretur ampli-us" 3). Impium opus religiosorum ordinum subversione in-choatum est. Nec mirum , causa quippe monachorum , ob-servante doctissimo Bellarmino, cum Ecclesiae causa ita est conjuncta, u t nemo unquam Ecclesiae hostis fuerit, quin bellum eodem tempore monachis indixerit. E t révéra,' religiosi ordines sunt Ecclesiae praesidium et decus, insti-t u insti-t a eorumden quid suninsti-t aliud, quam insti-toinsti-tidem religionis catholicae munimina, quae ut bene ordinata castrorum acies die noctuque vigilant, aut pugnant pro ea. Placere Deo saxa Hieronymi, vepres Benedicti et nives Francisci, seu pro-bari Deo lianc vitae rationem, tot sanctissimi Monachi te-stantur, quot Ecclesia ob heroicas virtutes , miraculis ipsis confirmatas in album Coelitum retulit. — In propugnanda contra haereses catholica fide, in hac porro fide a solis ortu usque ad occasum propaganda, in barbaris populis ad vir-tutis et civilis societatis cursum traducendis, in erudienda ad omnem pietatem j uventute, in vindicandis ab interitu et excolendis bonis artibus et litteris, in fovendis aegris, redimendis captivis virtus religiosorum ordinum adeo enituit, u t vel ipsos aequiores liostes in adminirationem sui rapi-ant. Qui proinde Ecclesiam diligit, et humano generi bene precatur , nihil in votis habere potest magis , quam ut or-dines religiosi non vegetent tantum sed floreant etiam. Flo-rent illi, quorum alumni sanctissimae vocationis memores,
' ) Serm. 59, de v e r . Dom. P s . 72. 9. ' ) Jerem. 11,19.
fie virtutem omnium exemplo et doctrinarum copia prae-stantes, illustria patrum suorum vestigia persequi, in mini-sterio salutis laborare, bonumque Christi odorem undique diffundere summopere student. Vegetant vero , qui profes-sions ac dignitatis suae obliti a suscepto instituto ita de-clinarunt, ut non sine maximo ipsorum ordinum et fidelium damno, speciem tantum habitumque pietatis praeferant, ac professi instituti sanctitatem, nomen vestemque vita et moribus refellant 1 j . Hos ego verbis, e Hannibalis Card, de Genga, postea felicis record. Leonis Papae XII. epistola ad clerum et populum Senogalliensem desumtis, alloquor, dicentis : ,,Misistis manum ad aratrum , non respicite igi-t u r r e igi-t r o , ne indigni siigi-tis regno coelorum. Noliigi-te uigi-t canes redire ad vomitum : nolite commisceri huic saeculo, aut communicare operibus ejus. In manu vestra erat vota non emittere, sed non in manu vestra, vota non implere. Ab his non exempti, ab Iiis non soluti estis ; quidqüid ipsis contra-rium egeritis, vobis reputabitur in peccatum, atque eo ma-gig , quod spectaculum facti estis mundo et angelis. Reco-gitetis ergo, cui vota depromseritis, non ille est homo vestri similis, sed Deus , Dens scilicet, qui est Alpha et Omega, princípium et finis, Deus deorum, qui respicit terram et fa-cit eam tremere, qui tangit montes et f u m i g a n t , Deus ille terribilis, qui aufert spiritum prineipum, terribilis apud
fie virtutem omnium exemplo et doctrinarum copia prae-stantes, illustria patrum suorum vestigia persequi, in mini-sterio salutis laborare, bonumque Christi odorem undique diffundere summopere student. Vegetant vero , qui profes-sions ac dignitatis suae obliti a suscepto instituto ita de-clinarunt, ut non sine maximo ipsorum ordinum et fidelium damno, speciem tantum habitumque pietatis praeferant, ac professi instituti sanctitatem, nomen vestemque vita et moribus refellant 1 j . Hos ego verbis, e Hannibalis Card, de Genga, postea felicis record. Leonis Papae XII. epistola ad clerum et populum Senogalliensem desumtis, alloquor, dicentis : ,,Misistis manum ad aratrum , non respicite igi-t u r r e igi-t r o , ne indigni siigi-tis regno coelorum. Noliigi-te uigi-t canes redire ad vomitum : nolite commisceri huic saeculo, aut communicare operibus ejus. In manu vestra erat vota non emittere, sed non in manu vestra, vota non implere. Ab his non exempti, ab Iiis non soluti estis ; quidqüid ipsis contra-rium egeritis, vobis reputabitur in peccatum, atque eo ma-gig , quod spectaculum facti estis mundo et angelis. Reco-gitetis ergo, cui vota depromseritis, non ille est homo vestri similis, sed Deus , Dens scilicet, qui est Alpha et Omega, princípium et finis, Deus deorum, qui respicit terram et fa-cit eam tremere, qui tangit montes et f u m i g a n t , Deus ille terribilis, qui aufert spiritum prineipum, terribilis apud