industriam adhibere et non exiguum laborem
insu-mere. Nos tarnen non cessamiis urgere hominem, ut et Antonium et caeteros eximere contendat, tibique gratili cari non praetermittat. Yale, nosque tui stridio-sissimos esse scito.Costantinopoli,VI.Februariil555.
XV.
Verancsicsnak, Zaynak ésBusbeeknek a király.
Reverendo devoto, magnifico, ac nobili fidelibus 110-bis dilectis Antonio Verancio episcopo Quinqueecclesi-ensi ac praeposito PornQuinqueecclesi-ensi, Francisco Zay de Chemor generali nazadistarum nostrorum capitaneo, et Augerio a Busbecke aulae nostrae regiae familiari, nostris con-siliariis et oratoribus ad serenissimum imperatorem Turcarum destinatis.
Veranesics kezével: Redditae 21.Majil555.Amasiae.
Ferdinandus divina faventc dementia Romanorum, ITungariae, Bohemiae etc. rex.
Reverende devote, magnifice ac nobiles, fideles nobis dilecti. Accepimus litteras, quas vos, Quinqueec-clesiensis etFrancisceZay, de 29. Decembris ac Ima, 5ta et 7ma Januarii, mensium proxime praeteritorum ad nos dedistis, gratoque, et clementi admodum animo cognovimus, quaecunque pro egregia vestra fide et di-ligentia per illas nobis significandas duxistis, inter alia autem nobis valde gratum accidit, quod in po-stremis vos intellexisse scribitis, quod scilicet jam tum collega vester Adrianopolim venisse ferebatur.
Non dubitamus enim, ipsum non modo iam dudum ad vos appulisse, sed vos omnes etiam una jam Ama-siam versus ad imperatorem Turcorum deductos esse, quin etiam, antequam praesentes acceperitis, in
me-1555. febr.21.
diis tractatibus versari. Qu are non opus est nunc pluribus ad dictas litteras vestras respondere, cum mens et voluntas nostra vobis nostro quidem ju-dicio ex instructione ipsi Augerio data d a r e con-stare p o s s i !
Hoc tarnen omnino necessarium fore duximus, vt primo quoque tempore, quid in finibus nostris re-rum agatur, et linde [vobis impensae sint accipiendae]
intelligeretis.
Kerum quidem Hungaricarum statum ex adje-cto extractu congnoscetis, videbitisque quam candide et sincere induciae ex parte bassae Budensis, et Turcarum suorum observentur. E t poteritis etiam de hujusmodi violentiis tum apud Ahmath P a s s a m , vel quicunque supremum vezirium aget, tum apud ipsummet quoque Turcorum principem conqueri, ostendentes, licet nobis non desit justa et aequa cau-sa vim vi repellendi, nostrosque subditos armis, et quibuscunque possimus modis tutandi : maluisse tarnen nos saepius quidem provocatos a venclicanda injuria abstinere, et rem potius ad magnitudinem ejus deferre, ut ei constantiam nostram retinendae et stabiliendae cum sua magnitudine firmae pacis ac amicitiae declararemus, neque vere dubium nobis esse, quin magnitudo ejus, vobis nostro nomine id petentibus, sedulo sit curatura, ut milites sui, qui as-siduis rapinis, excursionibus, et depraedationibus utriusque nostrum subditorum quietem turbare et impedire nituntur, compescantur et puniantur.
[Caeterum, quod ad impensas attinet, cum in curandis illis duobus millibus ducatorum, de quibus toties scripsimus, is quem ex proximis litteris intel-lexistis, error admissus fuerit, aliam rationem
inivi-.29 mus, qua vobis, si nécessitas requirat, de impensis-provideatur, et caveatur, ne quid incommodi rebus nostris ob defectum sumtuum adferatur, dedimusque consiliario nostro, et apud illustre Yenetorum domi-nium agenti Domiiiico do. Gaztelu negotium, ut cum
Scaramella, qui sese vobis liac in parte morem ge-sturum pollicitus est, agat, quo vobis istbic unum, vel duo usque ad 5000, id est : quinque millia duca-torum numeret, quia dictus Scaramella sibi de ltis, quae vobis istbic numeraturus vel daiurus est, per nogotiatorem aliquem Germanum Venetiis in Domo Alemannorum, seu Fontico suffieienter caveri postu-lat, tractatum est eo nomine a consiliariis nostris ca-merae nostrae aulicae cum negotiatore quodam hujus civitatis, Matliia Manlicb nomine : Is promisit se ad suum factorem, seu negotiorum gestorem, Venetiis in Fontico existentem, daturum litteras, eique liujusmocli cautionem usque ad praemcmoratam summam suo nomine faciendam, demandaturum, dummodo tamena vobis litterae obligatoriae vel quietantiae tunc adsint, per quas quid vobis istbic datum vel numeratimi fuerit, apparere possit, quod et ipsum ad dictum agentem nostrum, fratri seu procuratori Zachariae Scarabellae significandum scripsimus, Quare, si sum-tibus defeceritis, liabetis j a m informationem et con-sensum a nobis, a quo, et quantum pecuniarum mutuo petere queatis? non dubitantes, quin pro vestra sin-golari erga nos fide sumtibus, quam fieri poterit, maxime parsuri sitis.]
In bis enim exequemini benegratam voluntatem nostram, benigne erga vos singulos recognoscendam.
Datum in nostra, et imperii civitate Augusta Yin-delicorum die X X I . mensis Februarii, anno Domini
MDLV. Regnorum nostrorum Romani XXV. ali or lim vero X X Y I I I . Ferdinand m. p. Admandatum sacrae regiae majestatis proprium J . Jonas D. vicecancel-larius m. p. M. Singklimoser m. p.
XVI.
Hemer Kristóf Zsigmondnak Veranesics, Zay és Busbeck.
Verancius, Zay et Augerius Christophoro Sigismundo Remerò S.
Hesternas tuas litteras intelleximus. Nec fuit opus tam sollicita enumeratione eorum quae nobis sunt perspectissima, ut de statu praesentis tuae for-fcunae et de conditone, qua sis domi, quamque acer-bis captivitatis aerumnis conficeris, quum nulla possit esse adeo tenuis et moderata, quae non ingenuo modo sed etiam plebeo liomini non sit quam gravissima.
At nos si nuper eo subito tuo ad nos adventu, abitu-que visi sumus durili s quidpiam egisse tecum, tu propterea non statini debes de nostra erga te benevo-lentia desperare, quod uno animo et una voluntate ad-scribimus, verum quia et negotium tuum difficile est, et nos non decet ita praecipitanter de magnis rebus, praesertim apud liane gentem deliberare, ut postea locum ali quem poenitentiae faceremus. Parati alio qui tuae liberationi adesse omnibus Iiis et modis et ratio-nibus, quae ubi commodo fuerint t i b i , nobis non afferant negotium. Et baec omnia per longiorem mutui sermonis collationem tecum nos transigere oportet , ut maturius de tota re statuere possimus.
Caput itaque lioe est.
15"5.fel)r.21.
' 31