10$ lïijloria Com roverffarum - Georgii Pray Historia controversiarum de ritibus sinicis : ab e

Vo/legium V,

• vi en fee bene preen tur ; jefes dcfuv&i regis vienfie ad.

ftituitur, adftnnt pone fellam non milli e medicis, Ef primarii quídam Pr erfuhr , ac turba popular is, pompatn men fee rcgalis afpeélnntes. Pr ce di flee fellee,

tarnetfi vacua admuventvr ¡anees , o~ dupes, ad po-tum afferuntur enlists, aC demvm pelvis ad menfee Jinan , qusfi ad lavandum mantis, importattir. (212)

tíicc, ut vides, ritibus finicis (inu'ilima f u n t , nec tarnen propterea Gallos fuperftitionis a r g u e s , quod ea ad politicen fpe&are nullum dufcium lit, acqui fupra ex

Lopez

epifcopo audifli, Sinas hiec eadem defunftis fuis progenitorihus, non religionis, fed Urbanitatis , & gratitudinis cauia pradlare, & ta-nzen D . Maigrot hxc fuá unius auftoritate, non tonfulta R o m a , Sinis vetuit, licet ipfe fexto poll prohibitionem anno eosdem r i t u s , quos Sinae

Tino

vocant , in lunere Mandarini palam exercuerit.

L u j u s tellem habeo

Visdthum

J e f u i t a m , quo epi-fcopo jam f a d o cum adverfarii libenter adverfus Jefuitas uti foleant, licebit 6c mihi eodem pro i:s uti. Aftero illius verba: ( 2 1 3 )

ilhtftrißmus D.

Maigrot epifcopus Cononen/fr, bujus provincia Vi-car his apoftolicus in hac metropoli Fo - cheu -fu, anno 1699. menfe Novevihis 25. ad Mandarino nomine Chi -gvei - c¿im, 17. ejusdém Novembris

vi-ta fundo jujla perfolvenda, ex urbanivi-tate viera fe contulit: Aul am ingreffiis ante pree di cli

Manda-rini ejfgiem, quee ante feretrum fupra menfam in eiltaris fmilitudinem, cum frontali, cum candela-Iris , cum ßoribus, odoramentisque de more' exorna-ta dependebat, funelri indutus ami flu, candelas , cdorarios de morte paxiHos, qui bic loco tburis fídolentur, wneralundus oltulit, deinde ad men fee latus aliquantuhtm deflethns, quater genu flexit,

to-(21

Forney

in Libitina cap. (2 13) La veritá c 1'iiinocciua de' iViiflionani ciclia Compagnia di Gieíú nella Cina &c. pag. 167.

110 Hifi or i a Controverfiarum

totoque corpore ad terrain ufqite procumbent, fo-Juih capite quater feriit, nulla que fa&a protefta-tione dijceffit.

Nec ipfe, id a fe f u & u m , negavic neophytis die Április anni fequentis, addens cukum hunc mere civilem efte. ( 2 1 4 ) Facile hinc conjicies, quo zelo D. Maigroc aftus f u e r i t , cum rítus finicos Rotnx tamquam ad cukum religioíum fpcftantes accufaret , quos tamen ipfe in China velut mere civiles exercuit. Videamus nunc ejus-dem reliqua.

§. X L I I .

V . „ Statu it, lit , íi tabellx, quas Sinx in

ho-„ norem defunftorum domi fervant , colli non ,, poíITnt, fublatis licteris

Xin - chu xin-gvei,

no-„ men defun&i iis infcribatur, fervata ad fummum , , littera

gvei,

unaque majoribus charafteribus

ad-„ datur, q u x fit Chriftianorum de defunótis fides,

„ & q u x filiorum in progenitores pietas eke

de-„ beat. de-„

Credebat nempe, Sinas fibi perfuadere , de-funftorum animas in iis tabellis reiidere , chara&e-res

Xin-gvei

, hoc eft,

fedes fpirjtus

, fenfu litte-rali fumens, cum tamen Sinx illos inftar imaginis, 6c fimilitudinis, proinde fenfu tralatitio accipiant, ut epifcopus

Lopez

ex Commentario in librum

Ly-ki

teftatur. ( 2 1 5 ) Commentarii verba f u n t ;

caufa faciend't diSlam tabellam, efi, quia cum ani~

ma, Jeu fpiritus def 'unfli invif bilis fit, aliquid vifi-bile requiritur, ad excitandam memóriám parentum in filio , ubi cor filii conquiefcat, feu innitatur, ad quod refpiciat, cujus afpeclu confoktur, Ad eum

fe-re mod urn, quo in Európa Ma jorum imagines me- mo-( 2 1 4 ) Ibid. pag. 168. teltimonium fubfcriptum eft

a Notario apoftolico, & pag. 170. affertur ea-dem de re tcftimonium Comxniílarti ordinis S.

Francifci. ( 2 1 5 ) Traftatu de ritibus finicis, Poliuone V,

Collegium VI.

«37.

moría: caufa aflervari folent. Sunt igitur rabell.e h x pure

reprccfevtativce,

uc Lopez ait, cujus cau.

fam repetit ex

Ly-ki

libro V I I I . nimirum,

ut fi-lii nunquam oblivifcantur eorum , a qui bus genitifiie-runt.

D.

Maigrot fciviífet, eres in China fie-stas dari, nempe atheorum , idololatrarum, &

lit-•teratorum profe&o nunquam per fuum Procurato-rem Congregationi de propaganda reprxfentaifet, animas defunaorum in his tabellis refidere. Athei enim animas ipfa morte exftingui judicant: idololatrx metempfychoiim credunt , itaque pro diverfa vita:

rationeaut in homines, auc in bruta migrare: litterati alia probis, aliaimprobis animabus loca figunt;eas ve-ro, quae media: inter has funt, fpargi per aerem, & in-flar vaporis, ant f'umi diílípari ceníent. ( 2 1 6 ) Cum igitur omnes anima: defignatas íibi jam ftationes ex Si-oarum placitis haheant, non video, q u x in tabellis reii-dere poflint, niij quis putet, eas, quae inflar vaporis difJipatx f u n t , rurfum coagmentari, & ad illas rediré, quod ridiculum eft. H x c , ut etiam me non monente, itttelliges, «xiguam D. Maigrot in

litteratura fínica notitiam produnt, quam tamen Continuaror Fleuryanus miris laudibus extollit:

Carolus Maigrot, ait, Sorbonicus DoElor , qui inter Sinenfes longc peritijjimorum magi/lerio Ce mancipans, per i

ⁿ

tegrds viginti anuos impigro labore finicos

li-bros evolv.it, ac idiomatis vim ajfequi ftuduit, de-mum rurjlis a fimmo Pontífice Si ñas mffus, at que in Ficarium apoftolicum Fokienfis provincia nomina-tus

hoc armo ( 1693 ) die 26. Martii fequens pro-niulgavit edi&urn.

( 2 1 7 ) Quam miíerum íiniCx lin-gua: experimentum dederit, íüo loco audies, hic illud, velim notes, feriptorem hunc íibi

perfuade-, Maigrotum femelperfuade-, atque iterum in Chinam ve- ni-(216) Refponfío P. Furtado ad quanta Joan, Bapt.

Morales pag. 30. ( 2 1 7 ) Htü. Ecclel'. Tom.

LXVT. pag. iog.

112 Hiftoria Controverfiarum

niffe, primum , dum ex regno Siamenii illuc pe-netraverat, dein, ubi Roma a Pontifice Vicarius apoftolicus renunciatus ad Sinas rediit. Cum D . Maigrot jam in mandato fuo anni 1 6 9 3 ; Vica-rium apoftolicum profireatur, necefle elt, ut Ro-manum illius iter locandum fit inter annum fupra didhim, & annum 1 6 8 4 . 9U 0» u c al 'a s docui, 3 6 . ) in Chinam venit, Credibile autem non eft , ilium eodem , quo Chinam ingrefliis e f t , ar.no Ro-mam ivifle, itaque demus huic itinere annum 1 6 8 ? . ad id ultro citroque obeundum, tres, ut minimum dicam, annos requiro, hinc in Chinam cum pote-teftate Vicarii apoftolici reditus affigi debet anno 1 6 8 8 - aut fequenti, quis autem credat, hominem quatuor, quinqueve annorum fpacio , tot enim funt, ii Maigrotum facias ex China Romam concef-(iife, & rediifte cum prxrogativa Vicarii apoftoh i tantum in litteratura finica profecifte, ut nofter Conrinuator aliis perfuafum cupit? nec poltea, ufque ad annum 1 7 0 8 . quo juftu Imperatoris re-gno exadlus eft , Romam profedhim efte conftat.

Anno enim 1 6 9 4 . mifit in urbem D. Charmot, caufae i u x Procuratorem, quod utique fupervacaneum erat, ii ipfe Romam iviflet, anno autem 1 6 9 9 . ut paulo ante audifti, mtmoriam

Tiao

exhibuit defundto Mandarino, & anno 1 7 0 6 . Patriarcha T u r -nonius ilium e provincia Fokienfi Pekinum accer-iivit. ( 2 1 8 ) Quare Romanum Maigroti iter purum putum fcriptoris hujus figmentuni e f t , auc, fi non eft, piofedlo oftendit, quam fit vel peregrinus in lebus finicis, vel dedita opera quxdam reticeat, quaedam rurlus tribuat illis, ad quos minime perti«

nent ( 2 1 8 ) Ita enim Pekino Cantonem die 18. Maji anno

1706.3d quemdam Miffionarium apoitoiicum fcri-pfit; Prima, che ella riceva qiiejia mia, aver a probe*

biUmnte ricevvto coji Monjgnor di Conon, da me viene ajpettato con anjietd. La verita e l'in-nocenza de Miliionarii &c. pag. 126,

Collegium VI.

«37.

n e n t , íive id deíldiam , feu malevolentiam dicas.

Ac hujus quidern iníigne documentum^ dedic, ubi de libértate Chriilianam religionem amplettendi a Cham - hy Sinis concefla agit: hwc enim ifthic le-gas : ( 2 1 1 ) )

hanc aiiimi

(Imperatoris)

clifpof'tinnem dextre in rau finmi vertebant Miffionarii /¡naifes, pracipue i i, (¡ta. ut iiianoravmus, pofl (.oifantini

obititui e Si tunenf¡ vegno q.ecíi, a el fui tufe Imperium comeihkrimt.

Vicie lis bominis altutiam, ne coge, remr fateri, liberratem religionis Chriílianx per jefuicas, Principis Sofarú potent ia íiibnixos (\S.

impetratam tile, fingir

eorumprceci/me,

qui ex Sia-meníi rtgno ejecli in Chinana venere , Miflionario-rtim opera id eHxftum elle. E'jcfti í i m t , ut is fcribit, ( 2 2 0 ) anno l 6 8 8 - quarro autem poli an-uo libertas religionis conccfla eft. Confer hxc &

argüe, an honunes in China novitii, moruin, &

lingux gentis ignari , nec ullius in aula admifiionis, l-emoti Pekino , & haófenus obícuri, id efficere po-tuerint, quod

per eirá,

¿fe Antonius r

f liornas

Jefui-tae, quorum nomina libellus pro libértate religionis impetranda , in ipfa fronte prafert , eftecere ? ( 2 4 I ) quos certum eft, nunquam Misionarios in Siamo fu i fie- Ñeque id faris, etiam illa, qux

So-fanus

in Tribunali rituum pro rtligione perorave-xat, ícriptor hic Imperatori perperam tribuit, ( 2 2 2 )

¿fe ex eo, qui peroranti

Softwo

obloquutus eít, plañe Bonzium creat, ( 2 2 j ) panim memor, na-minem ex hoc hominum genere ad ullurn Tribu-nal in China cooptan. Habes ícripioris hujus fphal-ttiata: redeamus ad Maigron nunCaruni.

VI.

(219) Hift. Ecclcf. Tom, eod. pag. -4. (220) Hift.

Ecclef, Tom. L X V . pag, 59?. (221) Noviffima Sínica pag. 110. (222) Hift. Eccles. Tom. L X V I , pag. 75. (32¿) Ibid. pag. 76.

H

¿;4 Hiß or ia Controvtrfiarum

V I . & V f l . „ Deiniqtie vetuit, ne quis di-,, c a t , ghilofophiam linicam, (i redte iutelligatur, , , nihil adverfum Chriftianx legi

confine-„ re : Item nomine

Tay-kie

vetercs Sinas,

intel-„ lexiife D e u m , caufam primam remm omnium;

„ item cultum, quern Confucius fpiritibus

exhi-„ buit, civilern potius , quam religiofum f'uifte:

, , rurfus librum Y e - k i n g , (iimmam eife optimx , , dodrinx phyiicx , polfremo denique caverenc

„ Miflionarii, ne Chriltiani (inicos libros, qui atheif-, atheif-, m u m atheif-, 6c fuperftifiones continentatheif-, in auditoium , , animos infundanc.

Multa hie partim f a l f a , partim fupervacanea f u n t : ex illo genere f u n t , philoiophia (inica* no-men

Tay-kie,

& culrus a Confucio fpiritibus exhi-bitus. Nemo enim JeiuitarUm huj«s unquam opi-nionis f u i t , a u t , li de iis commentatus e f t , Sina-rum , non fuam , feritentiam in fcripta retulit; nec ullus eorum vocem

Tay-kie

pro D e o , caufa pri-ma lerum omnium interpretatus e f t , cum ea vox veteribus primum principium materiale, ficuc Xam-ti D e u m , caufam primam rerum omnium iigniXam-tica- iignitica-r i t , ( 2 2 4 ) hinc eidem voci addideiignitica-runt /(/, hoc eft,

fpirituin fiavtem.

E x fupervacaneo autem geneie f u n t , liber

He-king,

& qui atheifmo, ac fuper-ftitionibus infecfi funt : ilium enim p a u c i , etiam ex eruditiflimis legere norunt, pro his vero J e f u i t x fubftituerunt alios, qui de religione , hujusque myfteriis copiofe , & accurate t r a d a n t , ut Nava-varetta rei veritate convidus teftatur: ( 2 2 5 ) mi hi

quidem, ait, libri finice a patribus Soc'ietatis editi, non bene tantmn, fed opt hue fcripti vi entur: labo-rem laudo, eniditionem admiror, grates ago quam maximas , illos de nobis optime promeritos fine ere

pro-(224) De voce Tay-ki prolixe trakat P.

Amiot,

Tom. II. Mem. Chin. ( 2 2 j ) Tom. II. pag. 6.

col, 1, Num. 1.

Colkgjwn V.

prfiefius •• quippe cum fine ullo Jabore nos, France-fiant ac Dominicain i/lic nafti fimus, quœ ufui

no-bis efient, cum res pojceret.

De quibus eredibile e i l^} Maigrotum nullam omnino notitiam habuifle.

Acque hœc de mandato D. Maigroc anno 1 6 9 3

-•die 26. Martii vulgato faris.

X L I I .

Quo animorum m o t u , ut pvimum ejus fama ad eetevas provincias pervaferat, id a plerbque Mif.

iionaviis acceptum lit, facile conjicies , quod nemo eilet, qui gaudium ex nuperno Imperatoris decve-to de obtenta libertäre Chriltianam legem ubique

\ulgandi conccptum tarn cito interturbatum ivipu-taret. Fuere per id tempus in Fokicnlis p m v i n a x metropoli prxter Maigrotum, ejusque viVamim, facerdotes n és, P .

Croquer

Dominicanus, & Joan^

nés

Bozani

Jcfuita cum fuo focio. A c hi quidein duo, ne interdido fubjacerent, ab adminilhatione facramentorurn abibnebant, «5c neophytos confiteri volcntes, inauditos dinuTere. Hi accepta repulfa,

Maigrotum

fèmel, iterumque adibant, orabantque fulis lacrimis, ut libi in his angultiis vellet confu-l e r e , cumque tertium eadem de caiconfu-lconfu-la iconfu-lconfu-lum adi-r e n t , audiadi-renadi-rque cubiculo cum

Croquer

^inclulum

cachmnari, prope erat, ut impatientia vidi januam e cardinibus avcllerent. Hic rem, incertum, ïifu-n e , aïifu-n commiferatioïifu-ne digïifu-nam eveïifu-nifle memoraïifu-nt.

( 2 2 6 ) D.

Maiarot

repetito janux pulfu irritatus, e cubirulo proliliit, & neophytos acerbe reprehen-fos iaceilere, & cuicunque, demtis Jefuitis, vel-lcnt, confiteri jufïït : illi negare , le' aliis , quam quiousconfueviflent, peccara l'ua crcdituros, cum-que unus eorum, qui Crucifixum manu gerebat,

utaret, non debitum illi honorem a

M ii'jroto

ex-iberi, omnes jundis viribus in eurn irrûunt, 6c correptum genua Hedere c o g u n t , quo cumul tu

ex-H 2

ci-- • 0 * 6 ; Mem. ebron. & dog. Tom. IV. pag. 158, 4

In document Georgii Pray Historia controversiarum de ritibus sinicis : ab earum origine ad finem compendio deducta praecendente epistola ad Benedictum Cetto (Pldal 146-154)