salutis spem repositam esse, fidem vero et omnem oblacioneni
Turce ac mutacionem in alium quam hactenus fuerit statuni
periculosi^simis peruculis plenam esse,acMaiestatem suam cum
Sacratissima Caesarea Maiestate et omnibus principibus ad
eoruni Regnique tocius ab omni periculo vindicandi salutem
totis viribus iucumbere decrevisse, Maiestas sua eos hortatur
et monet, ut ipsi sint primi, qui se constantes esse demons-trent, contra omnes minas T u r c a r u m et exemplo suo sint primi, qui se constantes ess*e demonstrent, contra omnes minas t u r c a r u m et exemplo suo primi sint aliisque preeant acl uniendum et non scindenuniendum R e g n u m in tot divisiones p r i n c i p a -tuum, imitenturque maiores suos, qui acerbissima queque et mortis omne genus perpeti maluerunt, quam t u r p i huic se-r u i t u t i illius T y se-r a n n i sese subiecese-re, licet sepius blandiose-ri appellacione et promissis q u i b u s q u a m invitati fuerint.
Mds l:e::cl: Responsum F e r d i n a n d i ad T r a n s s y l v a n o s .
( E g y k o r u m a s o l a t a m. k. kaniarai l e v e l t a r b a n , hol u g y a n e z o k i r a t egy niasik p e l d a n y a is Griztetik).
X I Y . 1541. j a n . 14.
A zombori taborba gyult erdelyi nemesek Torddra jan. 22-re a brassaiakat orszdggyulesre hivjdk meg.
Ladislaus, Nicolaus, C a s p a r ac Stephanus Banffv de Lossoncz, Wolffgangus Bersenv, Michael Kesserw . . . emus More, prouisor curie regiae majestatis domini Transsilvani-ensis vnacum capitulo Albensi . . . gnis Ladislaus ac AVolf-gangus Appaffv, P e t r u s et J o a n n e s Kemenv, A n d r e a s . . • enpaly, J o a n n e s Gyvvlay, L a z a r u s et Nicolaus J a n k a f f y , J o -annes "Waas, Nicolaus W a l k a v , Franciscus, castellanus castri Hulnyadiensis unacum comitatu eodem, Michael, Emericus et Simon K a b o s , L a d i s l a u s M a k r a v , Dominicus Gereffy, Ladis-laus K o z a r v a r y , Nicoiaus Ombozy, A l b e r t u s Milialyffy ceteri-que domini nobiles hic nobiscum existentes vobis universis et singulis prudentibus et circumspectis dominis, judici ac j u r a t i s ceterisque ciuibus ciuitatis Brasso salutem et mutui amoris in-crementum. Intellexisse potuerunt dominaciones v e s t r e , q u a n t a pericula in capitibus, bonis hereditarijs ac alijs rebus mobili-bus ipsa nobilitas vna nobiscum perpessa sit ab illis siquidem, qui j u r e j u r a n d o sese ad regni et omnium nostrum defensionem o b l i g a u e r a n t , vt paucis enumeremus, domorum inuasiones,
nobilium et eorundem r e r u m depredaciones, miserorum colo-norum indifferenter misere ac enormiter interfecciones, bono-r u m nostbono-robono-rum incinebono-raciones, m a t bono-r o n a bono-r u m , viduabono-rum, ac virginum defloraciones ac salva reuerentia actu venereo occisiones, ecclesiarum parochialium depredaciones, divini corporis de vasis argenteis eiecciones et sine reuerentia illis abusiones, que non saltem a christianis verum et a paganis et hernicis (sic, idn : hereticis) inaudita esse credimus, et hijs multa similia perpetravimus. Viso igitur vltimo nostro malo et periculo, neminem post deum auxilium habentes, vltima nostra miseria cum B a l t h a s a r o Bornemijza et ceteris gentibns relicte regine m u t u a m intelligentiam habere compulit,
quous-que cum vestris dominacionibus m u t u a m intelligentiani habere possemus,nichilominuscastellaomnibus nobis r o c u i a d i s t r a h e r e et solo equare decrevimus. Admonemus igitur d. vestras, roga-mus et obtestamur, dei reuerentiam inprimis pre oculis liaben-tes, quatenus dom.vestre ad dominicum diem statim post festum F a b i a n j et Sebastianj m a r t i r u m *) capitales personas e medio vestri cum pleno m a n d a t o ad oppidum T h o r d a mittere velint, cum quibus pariter uti cum f r a t r i b u s nostris de regni conser-vacione loqui, t r a c t a r e et definire valeamus, nam certas esse a r b i t r a m u r dom. vestras de Turcico exercitu unacum AVayda Ti ansalpinensi liuc Transsylvaniam ingressuro, qui huic regno et oninibus nobis multa pericula inferre possunt. De liijs et alijs omnibus regni negocijs pari concordia et m u t u a intelli-gentia cum vestris do. . . . erit. R o g a m u s iterum in quantum salus patrie eisdem chara . . . faciant. I t t i d e m dominis siculis f r a t r i b u s nostris scribendum . . . si vero dom. vestre non mise-rint et aliquid sinistri, quod deus . . . contigerit, non nobis sed dom. vestris culpa ascribendum . . . D a t u m ex castris sub Sombor e.xistentibus feria sexta post festum beati Pauli primi heremite anno domini 1541.
Kiviil Brasso.
(Eredetije Brasso ?z. k. varos l e v e l k i r a b a n . )
Jan. 22.
X V . 1541. j a n . 25.
Az erdélyi nemesek meghívó levele a szebeniekhez, hogy jöjjenek tüstént oda Tordára országgyűlés tartása végett.
P r u d e n t e s et circumspecti domini f r a t r e s et Amici no-bis charissimi, Salutem et n o s ü i commendaeionem, domina-cionibus vestris nunciaveramus manifestaveramusque per lite-ras nostris (sie !) qualia pericula et depredaciones domorumque nostrorum Inuasiones, ac Interfecciones hominum, per istum depredatorem nostrum videlicet E m e r i c u m Balassa, I n t e r nos p e r p e t r a u i t debachatus est que, quod quum cum dominacioni-bus vestris simul erimus apperte, manifestiusque Intelligetis, igitur visum erat nobis vnanimiter vt propter ista et eciam propter aduentum T h u r c a r u m quod procerto Intelligimus, dié-tám istam celebrare sed tum dominus M a y l a d minimé fieri concessit, N u n c autem legauimus E x F r a t r i b u s nostris pocio-ribus quatuor personas, ad eundem ut, se converteret ad id quod melius esset patrie nostre, et dietam vnanimiter cele-b r a r e permitteret, Rogainus igitur vestras dominaciones vt ocele-b respectum dei omnipotentis et eciam Salutem patrie nostre, do-minaciones vestre velint sese p r e p a r a r e ad liec que salutem patrie nostre respicerent, non conspicientes aliquem eciam capitaneos nostros I n perniciem patrie nostre, sed illud quod ad salutem nostram pertinet et dominaciones vestre m i t t a n t vel veniant pleno cum m a n d a t o ad nos ad diem dominicum proxime venturum et omnia (pie bona sunt in conservacionem nostram nobiscum tractantes, ceterum est quod dom. vestras bene valere cupimus, datum Thordee feria Tercia in festo diui P a u l i apostoli Anno domini 1541.
Wolffgangus de Bethlen, ladislaus et G a s p a r Banffij, ceterique et T o t a Comunitas nobilium, fratres vestri etc,
Kiv'dl: Prudentibus et Circun.spectis dominis Judici J u r a t i s q u e Civibus Cibiniensibus dominis et fratribus nostris obseruandis.
(Eredetije, m e l y m é r t é k v i z j e g y g y e l e l l á t o t t papírra v a n irva, s zöld v i -aszkkal volt; lepecsételve, m e l y e n a c z í m e r kivehetetlen, — a szász nemz.
l e v é l t á r b a n Coll. post, anni 1541. nro 385.)
X V I .
1541. febr. 12.
A ionjai országgyűlésen Mayláth és Bornemisza közt létrejött béke feltételei:
1541 S a b b a t o ante Diem Valentini facti sunt A r t i c u l j pacis in oppido Thordensi I n t e r Spectabilem ac Magnificum Dominum Stephanum Maylad Capitaneum Transyluaniensem Dominosque Regnicolas trium nacionum Regni Transyluani-ensis et Magniticum Dominum B a l t a s a r Bornemyza Capita-neum Reginalis Maiestatis ac Franciscum H o r v á t h . Michaelem H o r v á t h , P e t i u m L i t e r a t u m ac J o a n n e m Zalancy praefectos Castrorum B a l u a n o s utriusque, Diód, Deva et Kikelwar in eodem regno Transyluaniensi existencuim, qui et suis et alio-rum Castellanoalio-rum Seruitoalio-rumque Reginalis Maiestatis no-minibus promiserunt se inviolabiliter seruaturos sul)scriptos articulos induciarum sub fide, honore, humanittate, usque ad R e d i t u m dominorum N u n c i o r u m mittendorum ad Reginalem Maiestatem et usque ad Dietam, que mox post reditum nun-ciorum per dominum capitaneum Maylad indici debet.
P r i m u s vt C a m e r e salium in oppidis thordensi et de-siensi M a n e a n t et sint in Manibus Spectabiiis et Magnifici domini Maylad hominumque ab ipso deputandorum.
Camere vero in oppidis Y i z a k n a et Z e k in manibus Magnifici domini B a l t a z a r Bornemyza m a n e a n t hominumque ab ipso d e p u t a n d o r u m .
Camera autem in oppido Ivolos sit in manibus et prop r i e t a t e propredictorum dominorum Steprophani Maylad ac B a l t a -zar Bornemyza, ita ut dimidia pars et iusta pars proventuum eiusdem camere penes vnvm quemque permanent.
Secundus articulus : Si interim, donee nuncij redierint a reginali Maiestate, aliqua subsidia imponerentur in hoc re-gno, tunc subsidia tocius Communitatis H u n i a d e n s i s et earum possessionum in Comitatn albensi in quibus t a x a denariorum quinquaginta, estate p r e t e r i t a imposita, ipse dominus