\\MMM\mmmumun…“\\\u\\\\\\\\m\\\\m I

z . .'wq

N

'l

l t

\J

_lª!—

'Tn-*²²"

Y*

"y

CL

“— __:_-_'— 7¡- -

v 'ª \ ,— ‘ \ ª_

x . I‘ A , r \ a

:‘\ J I k v

I, ~. - \- I

lª“z ª ~ r l .

' 4 _ I

A Q'

è *- z d \ , r —

‘ . . ,"*ª

, l - . t

a ' , v

\.. l- . Í '4* Í¡ \P x

, ...A .

I /,| ‘| .

Í¡ › l' '3; . l Ã

o .‘ l, \ k _‘z

ſ] | ²! “l .l. I

N .-.~.'. I ‘I . ’ '

Q › -" ª‘ I l , a I

...,,_,,Ñ_.._“*.-.u‘...* ſ‘ l J. \ —-, ' r' v ‘s

...-...-...__,__ l‘ Ñ' Ñ ~r \A

‘ ~ I -.* N .x \ q

l \ ' ly , -.. - ‘

1 ‘ \ A ,‘ 'X I

i A x I ª» _ A‘ I A i

ª ‘ u'r- i

I ' '

I

':a

:Q ::lª ”

nª“ ¡nº, . _ ~ Ñl-t

i

.

Národni knihovna ~ ª

\\MMM\mmmumun…“\\\u\\\\\\\\m\\\\m I

1002297289 " 'Jv "L Í

&41,-vïfld‘dnílªÍ‘

Hung. e. ~ " ªc ² siy

liſ/‘11?' FRANCISCI PRINCIPIS: .

—_ .

AKOCZY

…

;13.

DÏREskoNSUM‘gg

*A 'D

SUPPL‘ICATIONEM SFV COMI

-. TATUUM; ‘CONTRA Ñ_ mno

z z nam PATRUM SOCIETATIS JESU E

4 ~ REGNO HUNGARIAE. y

xv,...

. dxaia 1706.

.‘ i v W. ~

f 1 . ,

x ,\¡ _Nu—«v'flmº-W‘Í'H'ffi,

"m, . v",.5lt~_\l

"A ~' ¡LM-W)

t l

.Rªdium

/ 1 M,… uu ...Ñ-Ñ

I .1"

› li 1 .

.LA, ' ,

. › q

› J Ñ

l ¡y

,I l

l‘ ' ‘

‘x Ñ

'l l

y ‘

‘ J

‘ \

‘A

Q‘ amoſa Societas Jeſu ín rcgno Hungaríac jam :mno 1706 prorſus interitura crat, níſi hac quo:~

?ue in patria, velut: Ubivís gentium, uos nacra fuííſct fautores perindc, ac perl’ccutorcs: dolendum quam maximº , quod utrosquc Enrhuſia ſtas! Sex inclyti Comitatus ſuppli (cm Principí Francísco Rákóczío porrcxcrc líbcllum , quo hujú‘è SO cietatís cxilium deprccabantur. Rc ſponfilzn Principis e Codicc manu ſcrípto Bibliorhccae Cacſarcae exam tum in quo P. Conſcſiarii Kiſs, Prínci—

pis Avíam a _mortc ípſius adulatorío'.

modo depraedantís facínus inter a lía ſtratAgcmata jeſuitíca primas tc—

Iíet, íſthic in luccm edítur. Abun—

dat hoc non mediocribus ſanc verí tatis críteriis , ut Autentíam ípſius nonníſi is in dubíum revocaturus l fit, cujus privatum commodum lu

¡ z ºll

5:.

ª (NM

culentíffimís ceteroquín argumentís, quac nos hic loci haudquaquam dc _ ficcrent , contraríari non veretur.

Illud unum pro coronídc in votís habcmus , ut exoticarum illarum pro cc contrageſuitas dcclamationum lo co nonnix manifeſta hiſtorica acta ct ſacra praclo committcrentur, que poſtcrítatcm noſtram ſuo de hac-So cietat: judício non tantoperc con turbárcnt , quantoperc de Templa riomm interitus cauſa hodicdum in ambiguo verſamur.

Suppli

Supplícatíonem Veſtram , qua Patrum Societatis JESU è Regno hoccè Apoſtolico Ma riano excluſionem, praepedíre contenditís, ſi benignè accepimus, et Veſtrum, qui pro Religiopis orthodoxae , et Scientiarum,

Fi-liormnque, Veſtrorum Emolumento in.

Vobis eminet,, Chríſtianum , Paternumque fervorcm omnimodè approbamus._ Ve rum :amen Zelus iſte, in In tentioná qui

a 3 dem

6 "'

I

dem Veflra verus, at in ſemetipſo Spu rius dicendus eſt; cum genuinus pro Ec clefia, et Scientiis confervandis ardor i—

dem ipſiſſimus fit , qui contrarium illi, quod petitis, exigir, et qui ad exfiirpam, dam è Patria nom-a Societatem urgere videtur illos , qui abſterfis (quibus hi Pa tres in Scholis de Suae Societatís validi—

kate tcneras Juvenum mentes imbuunt) nehulis , penetraroríe oculo DEI, e!:

Parriae bonum proſpicere norunt , et dc—

bent: Atquè ità hace (ex horum Patrum fi non cerebro, Saltem InſtinctÑu exco—

cta haud dubiè) ex parte Veflra non ex alio, quam altioris Indaginis defectu orta videntur. Unde reduximus , praeſenti tibus eá , quá licuerit brevitate Vobis non tam praeſentare quam altíori Ruminatio ni Veſtrae intimius concludenda relinque re; Quemadmodum ea principia , ex qui—

bus horum Patrum inter NOS converſatio—

nem praetenditis . ipſiſſima fint, quae ad corum eXcIuſionem et Nos, e: ante Nos alias dudum Respublicas, Regna , et ſta—

tus, eosque tales compulerunt, qui à Ca tholicae Religionis Scientiarum , Prolium‘

que

qué ſuarum Amore , tam parúm, ac vos alíeni exſtítere , ac etiamnum exiflunt.

Primo Eccleſiz Cªtholic-z imminens ex hujus Apoſtolica: ſocietatis Relegatio—

nc Detrimentum : facundo : Scientiarum , Scholarumque detrimentum , & exitium:

tertio: Filiorum veſtrorum in illo ordine degentium inculpatum exitium apprehen—

ditis. \ ª

Quoad primum itaque , fi ſupra in flillata ab-illis adoleſcentiz veſtrae in fui favorem dict'amina mentes elevare , ct altius ( ut viros omni praoccupatione majores decet ) reflectere velitis , repe—

rietis Eccleſiam noſtram tuuc, quando fuit optima hiſce hominibus caruiſſe, eamque primum tot clericorum induſtría , cum ſubſecutis aliorum religioſorum ordinum inſtitutis fultam , tot ſaeculis antehac flo—

ruiffe , 6: ubivis locorum claruiſi'e ; ac denique etiamnum in pluribus locís àbs—

que affectabunda: hujus communitatis admi niculo clarere.’ Et haec ſancta Eccleſia noflra ( adverſus quam nec porta: inferi

a 4 puae

\

8 ?WW-ª;

prevalebunt) numquid in ſuo apmiv nos vigore perſeverabit , ‘etiamſi uni Particu lari, & aliunde irrequieto ordini portas Patria: noſtI-ae occluſas teneamus ? alíorum cette religioſorum ordinum resuscitabunda capacitas , et prix-'ªtae ambitionis , et in flabilitatis expers , expertaque modeſtia tot ſecuiorum zdificationi congrua, atque quoscunque demum defectus fupplens hu militas majorem Xflimatiouem mereri vi—

detur , quam lucrabuncla hypocriſis , ac arrogantiilima, omn‘esque, quascunque de mum virtutes Obliterans ſuperbia iſtius—

modi hominum , qui dum religionem po»

litiae famularí jubentes, adminiſtrationem rernm facrarum plurimum in exterior¡

apparatu ponunt , neſcitm* , an magis ſuam vanitatem , an cultum Numinis quaerant ² .ct qui ſacri evangelii , et eccleſiae pro

pagationem nobis pro eſca, ſibi fortunas noſtras pro Scopo ponunt , atque ita ſacrae ſcripturae , ſauctorumque patrum textus, ſuae five ambitioni,-five avaritiae faven—

tes plenis buccis Obtrudere , contravenien tes Vero , quantuncunque claros, et con.

ſpicuos vel ſupprimere ,, vel artificioſa in ter

ü

?WWE 9

terpretatione pro libidine ſua intorquere gnari, Inajoris DEI gloriae (licet for—

taffe olim ) nunc' VCI‘G propriªe avidio res coeleſtia ubivis in ore, temporaliª in animo religionem pro titulo , pro fine utiliratem habent, Qui contra accatoli—

vcos ( quibus proh dolor‘. patria noſt-ra—

adhnc nimium infecta eſt) obdurato Ze lo, ne dicam paffione abrepti et ſui apud Apoſtolicam fedem meriti aut ordinis pro

prii —- — — -—— -— -- ——— ———

potius ,’ quam verbi divini amplificandi

deficierio ducti, animos Haerçticorum hub‘

tali ímpetu contra eccleſiam noſtram irri—

tªnt magis , quam conciliant , laceſi'unt potius , quam convincunt; et dum plebe- jos ſubinde quosdam converſos ad publi—

cam fidei profeſiïonem , in ſuae ªffidui tatis jactanriam , coram vobis quaſi in triumphum producunt , interim integrª Regna, et acatholicorum Populos in ma jori averſione tenent , qui utpote mag-,is diſiiti ( gliſcente ſub ſanctitatis ſpecie Vi cinarum blandiciarum et triſtium Meta—

morphoſium faſcino, uti vos, necdum ob caecatſi) impoſturas horum hominmn li.

a 5 cet v

¡º {MN-\MX

cet e longinquo , tamen Clarins pcrſpz‘

ciunt, ob eosque proh dolor! Eccleſia , noſtra firmiore Odio habetur. Atque ita turbidi in ovilis cuſtodes , imperrinentiª fua oves‘ deperditas repellunt potius ,

quam compellunt \, et in tot fruſta , quo:

alienatos per eorum inſoientiam animos ecclefiain diſcerpunt, ac di‘lacerant, dun¡

cam cum violentia conantur extendere.

Neque hoc animo comprehendimus , ‘cur tanta aliorum , et ahtiquiorum religiofo rum ſufficientia unius ordinis non ita quí dem protruſi receſi'um ſupplere non poſ—

ſe vobis videaturmifi forte quod in 0m nibus fingularitatem affectent, et inde hos

\elos pontiſices non tam in ſpiritualíbus, quam ſuper ſaeculares authorifaré , in re—

dundaturam ſcilicet iu eos ipſos praepo tentiae reprehenſiouem fingulari voto et ambitione Obflrictos ſciatís , aut quod' in

’hujus recognitionem hos ſolos ſeſe alio—

rum omnium ordinum praerogativís , pri vilegiisque dotafl'e , onberibus vero et in comodis èxemiſi'e viſideatis, Aut al'tiora vobis ſapiat ille cenſurae et ſuperioritatis iinpatiens prae reliquo clero horum ho

- mmum

INK/Wª; II

minum faſtus 2 qui ( nam ut in pluribus ita et in hoc Italiſmum affectant ) utpote pontifici immediate ſubjecti , epiſcopis e contra ſubefl'e gloriabunde detrectantes dedignantur: aut diflinctum quid vobis re

doleat illa ecmm ſuperba praècautio , qua ne quid aliis monachis five commune , five ( dum ſcilicet aliis antiquioribus in flitutis praccedentiae piaerogativam ce—

dere tenerentur ) quid inferius habere Videantur , proceffiones publicas , qui—

bus in ordine, ut reliqui affiſtere tene rentur ad Inajorein DE( gloriam , inter—

mittunt ? aut cauti in vadis caſtimoniae, qua ad aueupandam integritatis famam prae aliís religioſis varia ſua immateria litate ſtatui politico , dei privato conſcien—

tiae bono parum ſollicito gloriantur, fe fingularius emolumentorum, quam reliqui per adulteratam politiae fuae intempe riem afferre ? aut forte intaminatam cor poris ſui ſanitatem vobis appromittat iHa fingularis eorum ſolertia, qua inferiora membra ªltioribus conſiliis excluſa, tri bus votis , et inferioribus munlis 'contenta

ta \enerº , ;alesque ſuae ſiVe famae ince—

nor¡

¡z

riori forte praejudicaturos, five praecef furos , interioribusque penetrandus medi*

, aturos e ſociètate , quo lubet , dimittere noruut; quatuor votorum autem, et intiu mai-um technarum jam particeps , non.

:lio transgredi , quam advſolum Carthu—

fianorum ordinem , utpote ſtrictiflimum , ac perpetuo ( quod in hoc inſtituto ob ſervatur) ſilentio a ſecretorum revelado ne tutiffiinum arcendos. Aur forte con ]uges Veſtras exrernus in eccleſiis eorum nitor, et ad mundi muliebris imitationem exquiſicus spleudor alliciat? Aut pueros veſtros hiſtronica illa ludorum theatralium puerilitas ultrª modum delectet 2 aut deni que VOS ipſOS affectata illa oris, motuum—

que Corporis ad regularítatem., ſeu gremi um, vultuumque gravitas , quaſi ad iminen tem'extasiin ordinata , ſeu in confeffiona, libus , puipitisque ad accurationis ſuae

oſteutationem ſtudioſa ſeveritas caèiat, qua

animis ad requirenda ſcilicet ab ipſis fo latia, loco amoris filialis ſervilQm potius erga DEU M timorem veluti prutis incutere, ex ex svavi Chriſti jugo ſcrupuloſam con,—

ſc’ientiis noſtris Tyranidem in ſuae exacit

' tudi

FW“; 13

mdínis jactantiam imponere 'ſatagant :i Ipfis intel-im, cum de re eorum agitªr, ad omnem indulgentiam interprerabundis. Ver—

bo ſanctimonia fortaffis illa , qua omnes acciones ſuas illi mire artifitiofi condere docti funk , vobis‘ nonniſi ſuperficiem in

tuentibus persvadeat, cum ipſis ſolis eccle fiae noſtrae integritatem ortam eſſe , cum ipfisque perituram. Non minus quidemin—

ficias, hanc ſocietatem primp per miflio nai-ios ſuos regno huic tantilium ju rebus fidei incrementi dedifl'e; fed contra adver timus etiam, a quo pedem inrulerunt, eum- - que inibi largum fixerunt, in politicis, ei .dem plurimum detrimentiattulifl'e. Unde

nos ud hoc poſterius uuiverſaliter , et quod hunc ordírem concernit , particulariter re formandum , officiinoſtri ducentes,ejus in tentionis ( ut ſpes cſt) vºbiscum erimus , ,ut praememoratos ſocietatis patres , adulta jam apud nos religione pro, ſua praeſti—

ta majoribus noſtris opera \anti ex tan—

~tis per tot annos bonis captati usus remu

neratione abunde contentos efi'e juheamus ,

eosquº ad praecavendum ulterius patria:

praejudicium ad alias , er adhuc aethnicas , fi

14 ?WIKI

fi volunt , nationes remittamus ubi e'orum fervor evangelicus magis necefl'arius est;

et ubi per barbaram pªganorum ſevitiam intra ſphaeram apoſtolicae ſuac activitatis, fe continere coacti, loco invidiae, omm's venerªtionis ſuae honore ‘fe dignos redde—

re, melius potuerunt , quam in hujusmodí regionibusl, ubi jam maturatafide , pietate , et fidelimn in excefl'um urgente convenien tia eo magis ſecuri , quo minus ſuspecti, ſub facratiflimis praetextibus nonnisi ad proprium emoiumentum abuti, in more,

et artificio habent. ,

Qoad ſecuudum depiorandum profectç eſt, nos dum í'cientiis pal* hanc ſocietatem imbui credimus, in profundís ignorantiae tenebris ſepultos, adhuc hoc impedire, ne videamus‘, quod nihil ſciamus. Vos ipſos teſtes expertos apello: quid aliud in discipiinis (vocant) humaniori’uus floren—

tiffimi ſexenii iactura praetereundo morum corruptionem ex omui quísquiliarum collu vie completa…) ::dolescentialu-cra’mr, quam ſolam unius linquac latinae noticiam ſcili—

cet , quae verbis inſuper ridiculis,, vel bar

ls barbariſmis completa humi repit , vel

longe petitís dictionum, implicitisque pc

¡iodorum labyrinthis ſublimitatem affe

&au vel Dracula imitando aenigmata vomitar, et einutuata phraſium altiºra ob—

ſcuritate, admiI-ationem aucupando , ple rumque multum loquitur , nihil dicit.

Praeterquam enim, quod ingentia in ciaſ films inferioribus Regularum volumina in torturam puerilis ¡neinoriae cedant, illª infuper elegantia, in ſuis ita dictis decla—

mationibus non tam jovenes ( qui nec ſciunt , quid blaterent ) quam fe ip—

ſos exercere, ſuas compoſitioneªs coram ſuis producen; et hujusmodi fcenologiis delectare , et honorare in more gefuut.

Unde adolescentes ſuo tanto temporis, ec omni ſodalitatis facrificio non :diam nan—

ciscuutur latinitatem, quam qua per hoc‘

in \bean-um protracti, comicae poeseos flmiaſtTi cºl-am imbeciiliorís judicíi po pulo ſe ſe pi-etioſas , aut pal-entes ob

\'ariae complacenciae participationem fibi obſirictos redderc , aut magnatum animos ſceníca aduiationeiibi devincíre adnirun

tur.v Tum praeterea in rhetoricis horum

‘ oka

l ¡6

oratorum ex hiſpidislocorum communíum centonibus conſªrcinata , ªut ſuis acumi nibus , argumentulis , èt verborum luſi—

bus mirabunda dicacitas , puerilitate ſua ad aures juvenum perturandas magis , quam cirrorum ſolida requirentium per movendos animos apta eſt. Hujusmodiª autem lufiunculis adoleſcentum induſtriae ita illuditur , ut hi poſtquam ¿in ſuperanda ejusmodi illiteratuia diu deſudarunt, ul—

timatnm vel ad litteras'vulgares, aut epi—

flolam exarandam impertiti ( quod pu.

dor eſt ) obrigefcant. Accedit , quod ve—

teris eloquemiae , aut poeſeos ("cripta quae vetuſtas , et primogenitura _ah invi dia horum ſaeculorum adhué eximit ) ii nonniſi per fruſta , et tªntum pro forma nominis juventuti objiciant; Erga I'ecen tiores vero , praeſe'rtim ſocietatis icripto-‘

res ( quaſi vero haec ſuo ortu omnes fciemiarum rivos in ſe abſtraxerit )ea eſt hofum hominum zelotypia , qua caete ros ſcriptores omnes in regno literario , quaſi in zimeto ſuo natos auctores , a noticia noſtra longe ſuppreíſos' tenent ; dum ipfi interim doctrina-m ab iisdem

alic—

Pm“: r7

ªfienigenis decoctam alio ('ut' iſipſi ioquni

\ur )_juſculo ſuperfluo i'uorumque ſnb n0 mim’hus recoctam Ñ qual-'4 ſua nobis ‘appo—ſi mina. Et quae ex ipſo'fonte dai-¡us hau Tiremus, ii MMS Scholaſteriae \i122 affusis Rillioidiis,, temporis Éspendium magis, -quam fasioris dvctrinz --cºmpendium cra dnnt.

Theoiogize ctſcholaïticze, et philosºphiz a Pnri eos ſumma ſcientiarumvnomina, qm?

Examen nec -in primitiva, et mii-acuiis ni.

_menús Ecclesiae ſazcuiis cºgnita, nec noº' iii-is Iempqgibus ſeu prudentiae \th-'iii’.

Ieu Simplicitaii"Evangcticae idonea., cuj'us

conque tand'ÉÏ\\ſint 'Vªiol'iS , proficta'

ad flatum Eccleſiaſticum unice *Occnpau-l .duna directa ſunt: eaque valia', qui-bus ªlta-Ï

.tui poiitioº deflizàati filiªl veſtri ſ quaſi ne -cçfl'arie .cºntªin '8'51 »ea audiencia v adjmiffi 3 ct

vItotuimis absque reali fructu, -nec \Ii-fi ia fut-main -Obiivionem incuinbunt .,2 abſolutisè

¡gnc his cunabuiis repuiimt nihii., przeter-ſi

quam ( que ni‘riil e?: furpius ) -ſtoiidiiſiſiª

main _de (e opinionem ;,:qua 'fe omnes”

Identiaxum numeros jam. ahſalvifl'e ,zw-bi

B ’ tran—

traumª. Atque ita in tam opulentís pro ' univerſae patriae eruditione fundatis pale

flris, hi diſciplínas nonnífi fibí folis con venientes tradunt, nec eruditos , niſi ſuos faciunt; ("I tamen ii eruditi dici poii'unt, qui chartís , horisque infinitis ſcriptitªndo

conſiunptis , tandem {‘ubſiſtum , veritatisque non tam elucidundae, quam obſcurandae fludioſi, peiª‘affuſas contradictiones exer—

citia cudentes , in tumiditate !cientiae po nunt -. ſcire de omnibus etiªm evidentifli—

mis diſputare , et qui abfiractionibus lu—' naticis ab omni rerum cognitione ‘Ipfi ab—

flracti Ñ peregrinis , nec niſi ad haereſES propagandas aptis diſtinctionum terminis, in tenebris títuhantes multa intelh‘gendo tandem diſcunt , quod nihil ſciant et in tellíg'am ; unde fit , ut dum' ſobrietatem ſapere ambiunt , ſapientiflima inſipiémía ad ebrietatem usque temulemi , ad tam pernicioſas, et eccleſiae , et flatui politi co ſementias jam impegerint , et tam per—

verſa dogmata in cathedris ſuiS vomita-ct

¡int, ut ea tanquam foetida doctrinae ex cremeuta , tam ab aulis principum quam'

lb ipſa fede apaſtolica per excommunica

‘ tlones

I’W‘Nªï 19

tiones expurgare ſaepius necefl'e fueriv, Neque hic modo noſtrum eſt fuſius pro diſputatione diſcutere illas eorum de probabilitatibus, de reſervatione mentali, de aequivocandi , et pejerandi modalita

tibus , de tyrannicidarum licentia, de in

tentionum vomnia rectificantium forrnalita tibus, et ſexcenms alias eorum de aliis

commentis theſes EXCL-candas , quae ("t inveherenrur , omnem peccandi libitum' in iicitum , juramenta in figmentmn,’contrac -tus in contrª-actus , conſtitutioues iu 'ca villationes abire facicndo , fidem univerſa mortalium pervertere‘, totumque commer cium humanum e’ver‘tére natae forent.

Et 'quálnq'uam hi magni theo -philoſopha ſti omnem ce'nſuram cenſurantes potius , quam parientes , reprobent ea , adhuc- ta—

lneu hodie inter ſuos_ , et ſua , quaſi ipſi DE() , liberrimeſi impoſituri , exercenr , et huc illuc in ſuis doctrinis inſinuare, ce cum ſcandaliſmo reiigionis , imo humani—

tatis’diſ‘crimine fapientiam, quaſi quintam efl'entiam ſaItem agitare non intermittuntl

contra tçpét inter eOS jurisprudentiae flu—

díum, quiª nullis ſtipendiis‘ ad iiiud ani

B 2. man

²º I"'M’ª‘á

mantur induſtria , qua jus noflrum tri partitum ( quod ab exteris rudis, indi— ' ge-ſtaque moles per calumniam dicitur )

ad pridem Optaram ſimetríam ordinari ſui'pirat. Jacet medicina prídem exſpira

tura , niſi ab extraneis pharmacopaeis quandoquc emendicato focillamine ſuſten—

raretur, quas facultates ſi hi patres extra ſphaeram ſuam ponunr, _cer-te extra ſphae ram boni public¡ non for-et, ſe tanti, pro artibus patriae excolendis deſtinati reddi—

tus, ab ipſis í‘olis abripi ſoliti , hujusmo—v di tam neceffariis ſcientiis I'a-ltem pro

parte relinquerentur. Aliae vero politic

res literaturae partes , ut geographia , di verſae matheſeos experienciae , aritmeti—

ca , architectura ( praeſertim in militari bus tam nenceſi'aria ) geometrica, coſmo logia , moralia, pólitia , ur complura alía corporaiia nobilitªtis exercitia praererea mus, in noſtris gymnaſiis ſunt peregrina findiorum vocabulª. Cum tamen ipiiſii—

“mª fint, quíbus florentiſiima regna , poli—

tiffimae reſpublicae , et clariſfimae alibi acudemize pro patriz emolumento juven—

wds ingenia utilius , quam nihilitatibus

' jeſui— '

"

ª¡

jeſuitarum exercere ſolent. Quot pra-.te rea ſciential'um , vel ipſa nomina hi ar tium monopoiae, ſive ex propria inſcitia, pro nihilo reputant , five ex invidia, 8x, praeminendi titiliamine ionge a noſtris confiniis remota tenent '.² ſtudioſa profecto

\'erſutia hiſtorize przeſertim, & juris cujus—

'cunque pubiici ( ad qua: tamqnam ad

¡apidem lydium uſurpationes objici foliªr examinari pofi'ent ) noticiam hi uſurpatiſ—

*fimi & Pontifici adſtríctiflimi clerici regu lares a noſtra indigena narione omni mo do alienaram volunt. Unde quzecunque ex hiſce ſtudiis, ut' inter ſola acatholico—

rum gymnaí'm exulantibus, contra eorum ſtarus ratinnem producunmr, illa omnia hi, licet azquiſi'ima, tumen ut mera hare—

ticorum dictamina \'eflra imperirize abo 'minabilia reddere in ſuam ſecuritatem n0 rum. Quapropter, ut & patria indocta barbarie hallucinanti , & ex. hac nonniſi ſnlo privatze applicationis adminicuiofub

inde eluctanti juventud cultioribns Mufis fubveniatur‘, non alienum fore exiſtimabi—

tis, fi pro hiſce in them-im ſomniis ab ſorptis doctoribus aljos ad artes politioris

’ B 3’ \ lite

ª,, W.) A;

literatura, tradendas aptiores; fi pro ſci ,entiis i'utilibus ſolidas , pro monaſticis 9 lſtatui politico magis congruas , pro Pani perdis proficuos , pro pernicioſis ingenuos,

;pro murilibus neceſi'arios magiſtros , 8C quidem minori tam patria ſumptu, qüam morum corruptione ſubſtituere cogitemus, fin autem theologia: , & philoſophiae ſtu*

dium longa conſuetudine tantam-vobis ne—

ceflitatem impofuit nunquam profecto hac ipſa ſocietas ita easdem diſciplinas vobis , ut a S. Dominici, & Franciſci. Ordinum _doctoribus emendicatas tener traderet , &c .ex ipſis hiſce ſcaturíginíbus easdem vobis haurire reliquum eſſet. An non pro hiſ ce , & reliquis eorum ſtudiis ejusdem for

tismagiſtros reperiemus, a quíbus ezedem

artes terſiffimaz exempii gratia ( tacendo acatholicorum doctores ) per totam Eu ,ropam’ , › ejusque univerſitates politiffimis

diſciplinis florentiſiimis , ut Salisburgi, Colonia-5 , Lovany , paſiimque per Polo—

niam ,' in Sratu Veneto , ipſaqueſorbona Pariiienfi , & .compluribus aiiis Gailiae, Hiſpaniz locis hodiedum tradantur , de ªiiis temporibus ubivis tradit'ªe fueruní,

' ‘ Et

Ñ ²3

Et ex ejusmodi inſtitutoribus primos ſuos Fundatores eas didicifl'e’ haze ipſa ſocietag fat-31*¡ cogimr , niſi eos \cu-m inſtiruti ſui exordio fimul ſcientias infuſas h’abuifl'e,

inter alía pia mendacia vobis perſuadere

deſideret. Unde ſa'ltem cónvenientiſiimum Videbitur utriusque generis ſcientias , 'fed ab valiis diverſarum artium , ordinumve iisque levius utiliusque ſuſtentandis pro—

feflbribus tradendas inflituere, quibus uti—

Mer, &t »cm-fui proſequendo, &1 mventuú Veſtrz novirer inductis politicis erudienda:

proſpiciatur, Neque erga veſiros , qui :Vos gratis inflruxerunt , informatores in gratitudinis notam ex hinc incurre-re Vº—

bis videamini, cum iidem per fundatos ampliffimos, continuosque pmvenms, 1m*

giori Inercede longe, quam illorum indu ſtX-ia exegerit , plus quam abundanter To—

luti, nihil gratis de laborib-us ſuis 'm vos contulerin't , fed quidqu’id gratis per hoc acçepiſtis ., id uuice primis academiarum Fundaroribus , ii'sque exacriffimis folutori bus in ªccepiis ferre debcaús.

B 4 Quad

Quòd pro tertio parernam pro fih’ís ve flris in can-dem fome-\Prem adoptada (fi ve ob bona fm'tllH-X , five animi )1 ſoflici—

tudinem "eflram concernit , fignum eii', vos latere-, quod» in hoc ferventius quam in ulio alio ordine , ingredienribm incul car-i ſoleat i‘llud &Hieronymiz ut Cªicara putre & mzatIe pergere' de cum ſpiritu, ut"

vocaut nationalíratis ,Ñ omnem erga pa*—

triam , dz genital-es. affectum exuere pro precepto,v 86 grada quaſ] perfectionis ha bere díſcant. Quo prudente: nimirum ad ſubſidia , que ibivdem filiis veſtris forſan addixiſtis per indulgentiam veſtram; ii regrederen—tur, rep-¿tencia & requirend’ª ſpeeíoſe via- in perpetuum prxcluditur, Unde mmc , dum ipfi neceflicare preffiª . ad nomen- pandª , vosque patres prius ipfis fiiiis exutos reſpicisum , numqnid- con veniens effe videbitur, eos ambabus por are velle manibus , qui vos in iís, que fibi favorabilia , nobis vero Odioſa ſunt , nonniii pedibus coneuicaverint 7 Pmter—

quam quod pudor fit , de privatis filia rum_, civiliter inſuper mortuorum commo dis magis, quam pro publico Parríae emo'

lumento

?.AR)B<Ï Ñ

lamento angi , pro quo nos ipſi vitam &

ſanguinem ſacriſicamus.

EX his ad \'efi'ras de non :elegancia {'0—

cietate ,oppofitiones obiter deductis abun—

de eruendum erit, eorum hominum exclu—

fionem patria .nofltrae non tantum non

‘Pi-Xjndicatura'm , vernm etiam &z profi cuam~& nec'efl'ariam for-e. Cai accedit

Primo 2 illa hu'jus ordiuis inſa’tiabilís fitb fpecioſiſiimis quibusque -timlis bonorum temporalinm rapſodia', qua tm , tamisque majorum veſtrorum ſanguine Cºnti-á paga' nos comparatis territoriis -. hi tranquilli a, longc ſpectatores locnpletati , redditus re gios diminuunt : fubditorum gravamina augent. Dun¡ ipſi in corradenda Emdevis

bºna manos quidem extendunt, lſimmero-s

vero ab …-oneribus fubtrahunt , tantaque proventuum ſupei-fluitate, omnisrributl eX—

emptione , plerumque ira iſti negocioſ::

fagmanmr , ut portionum _pendendarum , qua: ex eo a vobis non‘ minores exigim tur , pondus eo influentius in' VÓS, & fi—

lios veflros redundec. Deinde nnllis cir

B 5 cum

26 ' ?Wa \

cumſeribi ter-minis paritur ea iſtius focief tatis in pofl'effionibus accumulandis rabies, qua viduas , pupillos, & vos ipſos fut) _aguina pelle çitcuit leo qu-azrens, quem ,dorm-et -. Omnibus omnia - ,factiÑ Ut omnium .bona fuga cqunnunitati luz‘

.crifaciant : inhiabundi .prefercim Iran-edi tatum expilatores : quodz, vel nos ipii

(ne ad alia- quçtidiana, &infinita exem—

Pla digrediainur ) expert¡ .lueminimus ,

‘dum pater _Kiſs Soc. JES‘U Avize‘noſtrm'

pia: memoria Ñexſpirantis_.animam ad pª, tres , ciſta1n›.vei~0 ditiſiime \fiar-tam ad fuos

trançmific, cui inſcriptum erar: condones

Pati-is Kií’s. Que & tanta erant eloquen_~

,tia pollentes , ut omnia cai-um_ vai-ba, -velut Herculis Gallicani ad artrahendos auiitores in catenas aureas, imo in gem mas , et lapides pretioſos miraculose trans'.

formara reperit vitricus noſter, quiv iisffl in itinere interceptis , ciſtaçque recluſa ex ſtellionatu hujus ſcrupuloſixonfellàrii ingentia pro hello proſequendo mihi de—

prehendit media. Et quoniam ab - iis l‘e—

mel obtenta , nunquam ad ſtatum ppliti cum reditura ſunt ; ab iis; tanquam ab

infer—

ftu/wfi ²7

inferno, ex qud nulla eſt redelnptio ab ſorbentur. ‘HRS inſuper pietas, ne dicam

ſuperſtitio fidelium Dbſtetricante _hypocrí-"ct

.fi, de die in diem plures in eos largitio-f nes parit , ut tanta territorià, ne reljcto quidem pofiliminii jure irrecuperabiiiuh quam ab ipfo hoſte , politico flat-,ui eri piamur , dc accrefcentibus ab hinc oneri bus, viribus autem decreſcentibus Vuſtris, irreptíles fanguifugæ rexiuanitionem rei—

publicæ inſenſibiliter irrepturam eviden tíſſime minitentur. Nunc igitur vobis ipfis dijudícandum relinquimus , an ſi 0m nes quascunque demum fententiæ noſtm contrarias rationes , leges , meritala &

Pl'ivilegia_EOYUIn particularia in bilancem appendere velicis , levioris ea futura non fm: ponderis , quam bonum reipublicæ ., quod nobis ante omnia præcipit ſalus po

puli. ñ v

Secundo. Et quidem pernicíofior Ví-' detur illa 'eqrundem patrum particularis

‘ratio Ptatusa qua ſtatum in ſtatu gerentes, ' non regno cui inſunc , ſed fibi ex regno ſtudent, uec principibus , niſi quantum e

re

J

28 f‘ NV “á

re eorum , ſeſe filbmittere guari, hos, ík- ' los por ſoporiſeras inflíllariones generoſ() flrcpitu exutos , ad opi-4mm ipſis regihílí—

\atcm cicurare cicuratos ' renero conſcien tía: freno, in quam \jolunt partem flec-ſi tere , recalcitrantes vero Populo five dí;

recte, five indirecta exoſos reddere pro—

deſt, imo ad ípſa usque afl'aſinía, prout in galliís factum eſt , perfequi, nefandiffi

ma qu-aqux perduell‘ionis attentata exe-y

crandís theologiz ſuze dictaminibus inſuper ' ſanctèficare docti ſunt , eo denique ſtatum redigunt, ut híc juventure ex eorum ſuper

natandi ambitu. per eorundem ſcholas a -pocioribus díſciph'nis abſtracta, idoneoruxh Obindev miníſtmrum penuria laborans , con 'Vulfiones , divulſionesque internas paríter,

6C extegnas patíatur. Nam & regnantimn familia: ( prout in vícína Domo Auſtriá ca , a Ferdinandorum, queís inibi irrep ſerunt, temporibus videre eſt). \in defo lationem rediguntur. Dum has ípſi ſiús lefhargicïs five imperítié , five perfidís confiliisſubvertére , acatholicorum contra prií'zcipum, utpote miniſtris , principiisque k ſanioribus innixorum potentíam, per pul—

luians

lulans exindc aliquando, & eccleſiae, 6;

fiatui przejudicium effloreſcere , in nullam reflexioném ducunt , quippe qui nihil'aliud quam ſuam' prcevalemiam confiderautesM Maguatum ſe legibus exinde non tantum e'x‘lmere , ſed & Magnatibus legçs dictare auſi, creamras ſuas in publica nmnera ,

& in ſuaa factionis totidem fulcra pro fla bilimento intrudere -. diíſidiis rempub‘ücam x ¡Trackſ-e,- ª& in furbido piſcari pro inbtilí—

l take, totum denjque flatum politicum pro Iudibrïo habent, dum eum ve] externis’

'adherentíís in formidine , vel devotiffimo àrzificio , in directions tenent.' Hinc Ñin ſpecie ex archivo noſtro, quod ſécretiffi-~

mum haberi debeat , per inſtitutam a Car dinali ſuo Kollonics , ita dictan) commiſ

‘fl-Inem Neo-aquíſticam , omnia ínſtru menta originalia ſacrílega invzzfione' intra Ïuos paríetes ad S. Annam Vienna: abri—

puiffe , ac inſuper Romª? , ad eripíendum nobis omne ulteriºris informacionís a’yſi íum , libros 'fundacionum hungaricarum,

’ex Bibliotheça Vaficana abſtraxifl‘e , arque

"…ita cual iisdem bencficia, jura, IRC ſtatuta

“…regníſim ſuo ſequcſtramine nuuc Ien’uerp

’ non

zº ' ?MNK

ª .

non verentur, nec erubeſcunr. Ïn genere' aut-:m , parvis magnisque privatis negotiís non vocatos fe ingerere demos, familias—

que ſingulormn , five confeffionalium ,‘ fi—

ve ſchnlarium , ſive converſatíonum priva—

tomm admínículo , aut quibuscunque de mum caniculis perſpectas , totumqae reí publicas ſtatum ſolertiffime exploratum ha bere , eumque ſzepe hoflibus correſpon—

dentiis ,vaſtiflïmis , ſecretiſiïmisque , &

ſemper ſub Majorí DEI Gloria?. pretextu proditum , exigentia: ſua-.ç ac factiòni ſa—

críſicare ~ , intcrnís , externisque bellorum flammis regña involvere , &C dum ad eªs fedandas omnes incolae ſanguínem effunde—

re coguntur , 'ipſi innocentes illaeſict, 6:

indiffcrentes ſpectatores ſeſe augere ſueti ſunt; neminí interius niſi ſibi fideles, ex temis omuibus dediti , ambidextra dupli citate dexterrima pro opportunitate Utri—

quiſtz; Ut DEUM íolum in China, Cae—

ſarem in Tyroli, & imperio , & Gallo Bavaros adoren’tſi Et‘ ut extraneis exem—

plis, qua voluman requirerent , prmtek miſſis , ad noſtra , qua: propria ſimt, &

tantum hodiernamentem reflectamus. N0

\’cras

flras pèr ſutun e do’mo Profefla víennenſi

emífl‘arium capitaneum Lonquewall ( quam..

quam primum renitentem ) obtenïas litte ras ad regem Gallize transmittunr ., & eas dem quoque Viennª: Imperacor'i , reſpon'*

ſumque manífeflant, & prefatum Lonque—

vallium ſuís commiſfionibus inſtructum expediunt Verſalliam , &c eum Vienna ad prodenda noflra conſilia inſtruunt; & nos ipſos inde in carcerem deu-udí , & poſt—

--modum iterum iidem carcel-e elabifaciunt.

Et Neoſtadií capitaneo Lechmaïm ncſtraa evaſionis inſtrumemo, per fimm ( qm fi

mul, ne moriturus alteri cuidªm ſacerd0—_

ti forte complices detegat ptaEpediret ) _ patrem Wolff ;, ſalvatorem nofirum, ad locum usque ſupplicii adherentem ., de no‘

bís prazſtita contra fidem Cseſarí debitam’

affiflºentía , poenitentíam predicant , ¿3C ſi mul in Polonia tam nobis ,quam domi—

no comíti Bereſényi pro fugis per Glu gaviam ab Unguár cambiís, pecuniís aſ—

fiſtunt , & nobis deínde bella gerentibus Tyrnavia: ſpectacula , Claudipoli arcus triumphales, alihi alía votorum ſuorum .teſtſiímonía preparant; \6: fimul in aula

Vien—

32 ?MW-I

Viennenſi foam CI-ga Cazſarem jactant fi—

delitatem , ob quam (diam, ut de Cafa re bcnemcriti , a nobis exílíum patiancur.

.Atque ita hi Pſeudopoliticí \yncretiſtz

dum una fidelía, & reg-em Gallia: , nosque

& Imperatorem _erga omnes Obſequioſi devincíum, omnes produnt , ſibi ſolis fi dí , filique , fi optata ( ut ſperamus ) ſor—

tiamur; przeſtiti Obſequii a nobis poten tíoribus , Galliaeque‘ Rege amplificas re cognitiones accepmros: ſi Vero ſuccum-ª bem-mus, ex noſtris a fiſco caeſ'areo de

glutiendis dominiis , in exhlbítze Dòmui .Auſiriac'z fidel-tatis praemimn , portionem non minimam aſportatums : ſicque dum

intollerabil¡ impudenria Princip-ibus etiam propriis pro libidiue ſua illudunt , adhuc ('e Ómnibus per allegatam inſtituci fui im partialiratem abunda legitimatos_ exiſti—

mant, quaſi vero illi* tanta: authoriratis for-ent, ut leges particulares in principis,

& patrize prazjudicium iis invehere per mifl'um fit, aut penes e'ns forex privat¡

inſtitut¡ compagc !us divinum , naturàle ,

& gentium eva-tere , quod principi, aut cuivis pan-ix fideiitarem iudiſpenſabílíter

obſer

KDÍWBFÑ ,33

obſervandam impeſuit, aut ſa'ltem prohi bet hoſtibns pexficlo adulaudi pruritu ob .Vjam ire. Neque obſtat . quod"illa parª ticularium quorumdam, ›& non reliquorum fociorum , exorbitantem facularíſinum non dognoſcemium., dÑeteſtabunda intentio ſir;

\..quia hi primi; ,5, Funda'toris fui magis ‘,.

'quamÏcompilacarum cUrfu temporis con‘

lïitutionum memi’ conformes ., oinní mode .fija , 8: cordialitate venactrio’ni - ſtudenr t

quampiam horum exigpus admodum, nec niſi inferiorum inter eos numeru's -eſt: reª—

xliqui autem, 'qui rbtius machiné guberna culxal tenent, ejusmodi bonis víris non ali -er, quam iníïmmentis pafiivis ¡Ituntur ad

Ñſocietatis 'fue' in ’his'ſoiis veluti reliquiíé' adhuc relucentem ſanctímoniaui populo -ºſtentandam: ut-'dum in hanc parten¡ Ocuſi los -noflros abr-ipiunt, nos eo minus íſin

Ígliquorum quarè‘r vºtatorum Rabinorum

mas, & fic non tantum nos ſaecnlares. quos

alioqmn .pro-'ſdíotís ‘, fed uná 8C ſuos ,

;quos adhuc dimiffio‘ni obnoxiçs habent verſutiflima capoiv‘atione fallunr, Dum ſcï..

‘Meªt 'hªs ad n’oſtras memes fue qu"ªlicun

Q que

34 e I’M“:

’que religioſitate captivandas inflrumentn liter adhibent , hoſce ipſos Vero ad ſuum proprium intellectum captiVandum caeca obedientia imbuunt., ut ſicut equi , & mu—

li ab omni reflexione altiori przſcindenª tes, qui in hoc apicem perfectionis confi ſtere perſuaſi, caeca obſequioſitate in man data qualiªcunque ſuperiorum juraut, quo"

\um tamen finis ab immediate horum mancipiorum intentione plerumque longe diverſus, nec tamen an malus, ¡m bonus,

Jah hiſce' captivitatis intellectibus exami nandus eſt : dum ultimatus interim totiuº, focietatis finis Remini juxta conſtitutioneS preterquam foli Prepoſito Generali cog nitus ell'e debeat. Qualís vero ille fit,

& an ad ſibi ſubſternendum , aut heredi tarie uſurpandum Papatum; an ad Princi~

,pes ſaeculares inter ſe conunittendi arbi—

trium , ad eccleſiªe , & ſtatuum fibi ſubji—

rienda facta collineet? id perſcrutari nec otli noſtri, neque negotií efl'e judicamus.

Accedir his omnibus , quod DEI, & ec clefiae cauſam cum ſua focietate communem façiendo, teneras conſcientias impertinenª tifl'una impoſtura in reverencia conſtrictas

l i tenere

FUN-\JW 35 tenere pro lege fundamentali Habeant unde perfpicatiores, & reipubblicae, quam fue communitatis amantiores contra Veli .muſiitare abſterrent, talesque quaſi DEI

& religionis obiitos palam'odioſos effice—

re , Pro calumniatoribus archi-haereticis proclamare ,' imo concitata omni factionum, ſuarmn adherencia, & irreconciabili vin—

dicta, praeſertim perſonali rancore, 'quo

quo modo clandeſtinis foveis in praceps agere Mon defiſtunt. Fautores ſuos ultra ſydera deſtinatos extoilunt; ac contra ad—

verſarios a DE()_& fide infra baratrum repròbatos efl'e perſvadentes, ipſique pra~

ſertim juniores afl'ei-unr , quaſi ipſi judicia DE( ex abyſl'o, velut ex eorundem fac co & pénui‘a protracta juxta conſcientiam ſuam diſponere , pradeſtinationes divinas per acceptant ( ut barbarie loquamur ) charmbiancam pro ſua ſententia, & emo lumento dirigere , & commercia pro ſua utilitate , cum gratiis , benedictionibusque tractare conceflum fit. Him: tanta fero—

cia omnem naturalitatem aſpernantes, -8:

unumquemque cum ipfis c’olligere , vel diſpergere pra-.ªtendean , in omnes offen

" C 2 \bªnk

¿36‘ TPM";

dunt,1it ſingulos Veſtrum , non admifl'a .y xfuos credant vel amicos ; vel inimicos.

Si amicus quis .fitz ille proſpera gaudeat fortuna, \um vhujus felicitatem ſuis conſi ziis , aut pre‘cibus , 8C divina in ipſum v-propter ipſos benedlctioni adſcribunt: ſi _.fmiſtra fortuna? lprmnatur , DEI in illum

*amor-is allegan‘r índicium, qui filíos, quos

--amat. caſtigat :'&Ïqui illos hic urít, él:

’fecat, quibus ut" ſuae ſocietatis fautoribus :in aeternum parcere decrevit. Si vero

:inimicum quem reputant ,- isquÑe fruatur

'proſPEI-itate, tum in çerto dilemate hunc a DEO 'cmlum in vita Obtinere iljunt, :quamvis ob perverfam in eprum ſcilicet:

materia , mentem in altera eo acerbius punienduin decrevit. Sin adverſitate la—

bor-et , manifeſta _Inàledictionis oſtentant

ſpeciinina,ÏqIIibus m‘aliªtmun ejusdem ccn- ' tra ªborum ſocietátem animum ſydera ul

ªciſcautur. 'Hic' demſium flexibili in Oinnem (pal-tem navigio portum obtenturi, accep

tando pro filoªcur‘ſu quoscunque etiam contrarios ventos~, ſibi vela trahere , &

filís parcarum nere feſe pofl'e arbitran tur; & ſaecularibusuliiç nímium credulis,

---~ - - aliis

?WW . 37

aliis ob ſua negotia ad horum hominum artificía Obſervanda non- attentís -, -aliií ſponte diſiïmulantibuè, aliis ruptª diffimu latione fruſtrª obnitentibus, aliis per di-z verſas ambages, fi non ad eorum pártes.

faltem conuiventia pertractis, denique lll—.1 tro tanquam ad‘majorem adhuc DEI glo riam omni conatu concurrentibus aliis, hi Pªrres in eam argutiam quam impenetra—

bilem, & in eam potentiam quamrinex—ª p'ugnabilem putant , evecti ſunt, & hodie qſe evectos vident. Nunc tuta› jam -er-.

rªndi líce’ntía nunidi, omnes actiones fuas"

ju'xza primam *mentis operationem ple-ª rumque non acceptato altero conceptus ímpetu profequuntur magis , quam ratio'J ne , Obſtinatione tuentur , non prudentia Gif Securitate in arrogantiam \Yet-fa , quaſcun 'que ſaniorum nhlocutioues cachinis, kan-*

quam lavtratus canum, &.altiſiïmo ſuperci—

lio explodunt ; & dum plurimis exoſi' fnnt , omnes rident. Neque "hic "nºbí‘s’

ſpes vana forſitan blandiatur , quafi ,veroº‘

admonitionibus five privatis, five publi¡

cis ad moderátoria confilia &rent-partidº’

. .. Ñ. . \

cendi, cum tanta fit m hlS homnnbus non

' .C 3 " modo

38 ’ &FW-'K‘

modo prepotentie fue' fiducia , verum etiam amoris proprii , & al‘timªtionis pra:

occupatio ., tamque _flotida de ſernetipfisv pra-.ſumptio , ut luxuriante pſeudo- pruden-' tia inflati , ipſaque fuperbia , tamquam angelica vitio luxuriantes ſuper qmnein corrigibilitatem pofiti ſmt , ſeque— infam biles credant; nec Pªti cenſnras ,fed exer-‘

cere datum tibiª velínt: unde immenſz audacia: effe, eorum acta ve! examinan.

audere, que caca veneratione nos nonnifi adorare deber-e docent; Errores inſuper i iwflros coram ipfis excnlpare noſtrí ObſE*

quii, eorum indagare , temeritas effe , de rectitudine opel-um noſtrorum pronuncia re eorum officium, nobis de ipſorum du-Ñ bitare ſacrilegitlm fore exiſtimant , ut que in iis refident , per qualitates occultas c0 ipſo virtutes evadant, aut ſaltem evaſifl'e credendum fit nob'is potius , quam ipſos vitioſos efl'e. Et hace: eſt , quam non tantum fortunis, ac prolibus , fed & con fcicntiis , animisque noſtris hªc ſocietªs tyranuidem injicit , ut Monarchiam uni—

Verſalem in quovis Monarcna tam odio—

fim, hos absqua invidia , imo cum con cor

kªwª“; 39

currentia noſtra, non tam affectare, quam exercere videamus , ªtque in dubio ſit , an Domus Auſtriacae , an potius hujus fo—

eietatis eo 'mtolerabilius , quo latius ju~

gum majori a nobis niſu eXcutiendum Vi det-i pofl‘u. Hzec itidem vellemus ( ficut hi pan-es Ptº univerfali defenfionis ſcuto mox ubique opponere Pªi-ati ſunr ) a vo bis, credi quafi vero ad hªze confiliaingrati privatarquadam paffione magis, quam bo—

ni public¡ ratiºne ducti ſimus; Cum nul lus particularis affectus , aut paffio in illo animo locum fixerit., in quo illorum cum hoſte colluſiouibus , aliisque pi-aajudiçiis ex .una parte preſtitis nobis ('ervitiis ex al tera in Equilibrio compertis, poſt iongam primam inter juſtam \indictam, & grati

!udinem lué‘tam mutua parium vii-¡um colliſioue , tandem utraque humi ’ita pro ſtrata jacet , ur illi portioni, que: nobis in obſequiumz ab illis facta diſtributionc çontigit, ultionem noſtram chriſtiane ac.

çpmoda'ntes & ſacrificantes ingrªtitudinis

\'iciffim in illos nos reos eo minus arbi tremur , quo minus proditionem amare 8: mazis proditores 0difl'e ufitatum eſt :

y ' i C 4 illos

4º - ?WWW

¡Bos autºm iáfiiflentia fila ¿non in noſtrmn fed in ſunm' proprium amorem *nobis 'Fé :afi’e compermm cſt. ‘Verum cum vcí’rris nihilominus precibus , quantum cin-a boui‘

publici , dz veſtrum proprium prajudi—

ciumvlicet conniVGre , maxime" in optátis' habeamns ,' ad intentionem {applicationís velªn-:E , ulteriori pr’aef'atae 'totius 'facietat'ís in ueflra patria commemorationi afl'entiri, ab omní ( Ut dixim’us ) vprivate ,animofi tate aliem' lubemer condeſcendenms ,l mo;

do iidem pa'tres omnem Iapídem Offenfio nis, quod nnice nobis cut-ae eſt, remove:

re ſerio appromíttanr. ’ Et ‘

'. Ի Z 1

Primo: bonis omnibus immobilibus ‘ſé u‘bdiccnr7 ex SEI-aria publí’co perfonarenus ſecundum -clericorum í'uorum a fingulié comitatibus definiendum num-emm dein eeps alendi , & annuatím exſo'lvendí: un 'de & ſuaz , qua aute'certam votçrum emif fionem pubhce domatim mendicare- fue;

verunt , impudentiffilnz ſycophanti.? re—

nuncient; cum ea'per opprobrium , quo' prove-mus ſuos‘ afliciunt tantmn charitati incolarum injuriofe illudantct, dum iſti ſac

\L , co

I l

t ‘41

¡o-geruli_ctriſum nonníſi excutiunt , quem

ipfi' in collegia fua reduCes tenere non

pofl‘unt. ' ª '

‘ Secundo ſcholis academicis, gymnafiis que, ut to'tí'dém ex filiis veſtris, de con—

fiitutíone veſt'ra inquiſitionum paleſtris ex c‘edan't: utpote in quibus deinceps neceſſaſi ria , vup'tíoract reipublic'ze fludia nec cum 'jnyªentutis , & temperis qaut impera::

ſarum jactura‘, morumque perverfita'te in*

troducenda erunt. ' ct v ª ſi

,.

‘

Tertio: eenſiirain Tibi-Drum Typis mun-v

dandorur'n¡ pretextuata ' fidèi'ſi, m'orumque

cum inſuper p‘e‘ritíffima: Penn-a: fªepe ma—

num ’a tabula abſtinere , ' quam deſpotico ejusmodi hominum arbitrio ſe ſubjicere ma]int-, quin nobfliffimos ’alieni ingenii_

'( quamquam íàlía extra fe’ dal-i ambu

mant ) 'partus nonniſi ſecundum invidiofa paffionís , a’ut convenienth p'riratae , aut ſum (ut corrupte loquamúr ) pedantere

regulam examinare reglilati ſi‘ut. l '

C 5 Quar—

4z Mx. A;

Quªrto : a confeflionibus , niſi forte il

vicis , & pagis excipiendi gbſtineaut , . quibus non ad privatorum tªntum, ſed &e principum animos perſcrutandos , iisque

pro /ſuo , cómplicum arbitrio in patria

ſaepe dií‘crímenv regendis : ne dicam pro dendis abutuntur. Praterquam quod pro'

ſuis caſuum , iutentionum, aut emolumen~

torum differentiis \‘acramenti confefliºnis figillum , & cuſtodiendi , & per-fringendi

certas módalitªtes , & paradoxas diſpen

ſatiònes noriut a ſua ſorte , quod vocant cationes conſcientia: emutuatas.

Quinto : ſuos , ut Vocant , patres con verſatores , aut potius explorªtores domi

contineant , nec domatim , quaſi inſpecto-’

res familiarum, aut morum reformatores

‘vagari patiantur , cum morum publico rum cura , ſolius magiſtratus munus fit.

quod privatorum qualecunque hominum genus fibi non audet arrogare.

Sexto: omnibus recommendationibus ſuperſedeant , de creaturis ſuis ad offici:

promovendis, tales autem ab iis propo ſiti ,q tamquam periculoſiſfimz factionis membra, eo ipſo pra inhabilibus reputentur.

' Sep

PWWX 43~

ſi' ' Septima r ſna- patrumv conferiptorum eonz fªlta , inter fecretos vſuos parietes ſtatis 'temporibus agitar-í ſolita abjurent, quibus aulas principum , & magnatum genios , ipſaque tribunalia quaſi ad tribunal cita—

!e , juxta convenientxam ſuam trutínare,

& conſilia de fiatu reipuhlicz ſuo ſtatui.

accomodando cudere ſueti ſunt : dum ejus modi cydopedia ſupereminens. dominium ,

" 61 Majeſtatis prvejudicium ſapiuut, religio ſitati infuper , &; modeſtiz ſubditorum ,

nec non iPfiS‘ primis eorum regulis info

lentiffime contrªriantur. '

Octavo: Ea omnia, qua: alii religioſi' pro publico emolumeuto eXercent , hi¡

ſOliS intermittere non liceat, velutí v. gr,

ut nemini fidelium petentí cryptas in ec cleſiis pro fepultura occludere audeant, aut perſoluta fingulorum Inercede , miſi'as ,celebrare non detrectent , nec loca ſacra a publico pro publico iis concefi'a , in ſuos ſeu ſuorum fautorum uſus ſolas ſer vare, & publico denegarc audeant , ut tantum pro fuis ſociis, ſeu benefactoribus ſacerdotes facti eſie videantur.

No

Nono: epiſtolas cujuscunque generis

nºn airis, quam ‘public-is tabellariis , nec

nllis fcenographicis caracteribus ſuffultas , easque non prius ', quam a commifi'ario per magiſtratum cujuslibetdenominaudo re viſas in aliena regna transmirtant, ut 0m .nis non necefi'ariz cum exteris , & ſzepe regno prajudicaturªa cor-reſpondentie ſuſpi—

cio evitetur. ' ‘

~ Decimo: Demum quod patriotze acatho

!ici , ut Kp-lurimum urgent, voto ſuo quatro ſolenvi-rcnuncient, quo obedientiam ſummo pontifici , & in exſtirpationem haareſum

'jurantz preterquam enim , quod hujus

#mi primum ineinbriIm attinet , cum vo—

hntªs S'. Patris c’um &Toluntate DEI- ii¡

omnibus una, nec ullo ſeparato voto di flingueuda, & absque' hoc iPſo voto ranª ta: authoritarís ſit , ut ei absque prat-equiá fita notificatioue , unusquisque religioſo-è

’rum praeſtare obedientiam teneatur, hoc quartum votum ( quibuscunque -dem’um A diſtinctiunculis anathematizandum & Of

ferend‘umÏ) mere ſuperfluum , nec niſi ſe-‘

di apziblics: a‘dulandi , vel cum hujus potencia ſe arctius colligandi , vel prae

' anís‘

\

HP,

42*;

FW“; as

1liis :religiofis ſeſe diſtinguendi particula ti ' ſtudio inventum , & ex adverſoI ad fufpicionem .Ñexcitandam pactum idoneum videtur. Num: tamen hac noftra non tan

\opere examinare , ¿pam animos noſtros ad id reflectere intereſt , quod nimirum contra omnem rationem flatus Vergat, in regno tolerare", ac inſuper alere indige

nas extero cuidad¡ ’eminentiſiimo principi particulari ſolennique voto, ac juramento obſtrictos , dt .vi' hujus erupturam quon

dam ( quod ſuperi avertant ) imer ipſos gentem talem, quam Regnum ( nec defi ciemibus exemplis ) adverqu ipfam rem publicam foveret, & quæ eandem incip ſo gremio diſcerpêret. Quad _autem ¿d alterum hu ¡us Voti membrum , id’ _efl ex’

Ãirpationem hareticorum dicendum perti

net, tale votum , quod quieti, at concor dia publica, ubi ratio Status diverſas re’

ligiones toleractre imperturbatas pro lege flatuit , e diametro oppofitúm; & cum tranquillitate , ac ſtatuí reipublicae nnſtrz, cin qua amor patrioticus non mutuam ex—

Ptirpationem ('non obſtante ulla religió tum dive'rfitate g ſed fraternam' uñionem,

‘ ac

46 MJÏÏ

6C tolerantíam conſtítuit , incompatibíl:

efl'e incomperto eſt. Unde fi equitum melºitenfium, qui etiam pactís a chríſtia—

m'tate cum Turcis inducis, perpetuo ta .,men contra eos bello obſtringuncur. Exem plum hi pan-es forte ¡¡Ilegal-ent, tum de ipſos illorum exemplo in ſeparatam quam—

dam inſulatn , & a continente avulſam re cedere, & fedem ibidem. figure deman—

damus , unde &I ipſi contra haeretícos \has pro zelo , & voto , fine ulteriori alteri, cui inſunt , flatui turbas adſciſcendi perí culo , excurſiones exercere libere queant.

‘ , - .l

Ex parte vero noſtra jam irremiffibilis, d: nulla temporis vetuſtate debilitanda ma giſtratum vigilantia przªt'ªtam communitatem ad omnes , vc3!. fingulos memoratos articu lo_s religioſiffima exactitudine obſervandos , ita adſtringat, ut Sacroſªncta ſemper bro cerum inflexibilitate ii fub puma totalis ex abrupto relegationis, ab omni etiam mínima, ſub quocunque lícer íacratiſi‘nno

pretexm- , colore , fuco aut titulo , five diſpenſatione , ſive relaxatioue , vel ten tanda tançum vel inſinuanda- cohibeantuçl:

' cum ſict

—-~?Fi