Még a pogányok is vetnek ókor-ókor a templomi perselybe. - Két kézzel megkapta az igazgató vállát, és a szemébe nézett. - Lehetetlen kultúrát csinálni, hiába töri magát. Az vagy van, vagy nincs. Jegyezze meg, hogy bennünket csak az érdekel, ami rólunk szól. Maguk meg folyton másról beszélnek. Ide figyeljen. A kultúra a beszélgetéssel kezdődik. Amikor a népek mernek beszélgetni egymással, saját magukról, el merik mesélni az életüket. Ha nem, akkor kérem, megeheti a fene a könyveket meg az írókat. - Elengedte az igazgatót. ”
A z t h is z e m , C z a k ó h e ly e s e n r á é r z e tt a lé n y e g re : a k u ltú r a té n y le g o tt k e z d ő d ik , a m ik o r a n é p e k b e s z é lg e tn i m e r n e k e g y m á s s a l. D e m a n a p s á g m á r a k o c s m á k b a n is a té v é t a k a r já k tú lü v ö lte n i. A f o ly a m a to s a n e lh ú z ó d ó é r té k r e n d v á ls á g b ó l n e m t u d u n k k im á s z n i. E n n e k k ö v e tk e z té b e n a z o lv a s ó f e ln ő tt is - tis z te le t a n a g y s z á m ú k iv é te ln e k - c s a k n e h e z e n tu d á tö r ö k íte n i.
A z o lv a s á s t a n ítá s a - é n c s a k m e s s z ir ő l lá to m - a m ó d s z e r e k h á b o r ú já t j e le n ti a z is k o lá b a n . E n n e k k ö v e tk e z té b e n s o k e ls ő o s z tá ly o s k is g y e r e k n e m h o g y s z e p te m b e r tő l k a r á c s o n y ig n e m ta n u l m e g o lv a s n i, d e m é g ö tö d ik - h a to d ik o s z tá ly b a n v a g y k é s ő b b se m . ( S z e n tg y ö r g y i A lb e r tn e k é s k o r tá r s a in a k e z m é g p a la tá b lá n p a la v e s s z ő v e l s ik e r ü lt.) H a s o n líts d ö s s z e a k a k a ó b iz to s s z á m ító g é p e s s u lin e te t a p a la tá b lá v a l é s - v e s s z ő v e l! E b b ő l k ö v e tk e z ik , h o g y a k é s z s é g g é n e m v á lt is m e r e t c s a k h á tr á n y o k a t h a lm o z ó té n y e z ő le s z a g y e r e k é le té b e n . A f o ly a m a to s k u d a r c é lm é n y m ia tt a z tá n k e r ü li a b e tű t, a k ö n y v e t, a k ö n y v tá r t. M in d e z m e s s z ir e v e z e t, h is z e n n e m b ir to k o lja a z é d e s a n y a n y e lv e t, k if o r g a th a tó le s z a m ú ltjá b ó l, m e r t n e m ta n u lja m e g a tö r té n e lm ü n k e t, ir o d a lm u n k a t. M a r a d s z á m á r a - s o k s z o r s z ü lő t p ó tló a n - a z o lc s ó f e ls z ín e s s é g , a m e ly e t a m é d ia k o r lá tla n m e n y - n y is é g b e n s z á llít n e k i a lá ts z a t- d e m o k r á c ia g y a k o r ló s a la k p á ly á já v a l e g y ü tt. H i
sz e n a z a j ó , h a h ü ly e m a ra d . íg y b iz to s , h o g y o tt ül m in d e n e s te a k é p e r n y ő e lő tt, íg y f o g ja m e g s z a v a z n i, h o g y k i k ö ltö z z ö n ki a B ig B r o th e r h á z b ó l. N e m a z o n g o n d o lk o d ik , h o g y m i le s z v e lü n k a z U n ió b a n , a h o l a z e d d ig i h a z a i g y a k o r la t s z e r in t id e jü k e t é s p é n z ü k e t a z á r u h á z lá n c o k b a n tö ltő , ille tő le g k ö ltő k o n z u m - id ió ta f o g y a s z tó k r a v a n e ls ő s o r b a n s z ü k s é g .
A k ö n y v tá r o s s z a k m a é s m ú lt b ő v e n a d h a t a lk a lm a k a t a b iz ta tó t a p a s z ta la to k r a is. P e s s z im is ta m e g k ö z e líté s b ő l m o n d h a tn á m , h o g y e z e k in k á b b m á r - m á r u tó v é d h a r c o k , h is z e n k im u ta ttu k , h o g y é v r ő l é v r e c s ö k k e n p é ld á u l H a tv a n b a n a 3 k ö z é p f o k ú é s 5 á lta lá n o s is k o lá b ó l a k ö n y v tá r b a b e ir a tk o z o k s z á m a r á n y a . M o n d
„ Mert a szívnek teljességéből szól a száj ”
h a tn i e rre : p e r s z e h o g y c s ö k k e n , h is z e n c s ö k k e n a z is k o lá s k o r ú g y e r m e k e k s z á m a is. A v is z o n y la g k ie g y e n líte tt k ö z é p is k o la i ta n u ló i lé ts z á m o k m e lle tt o lv a s ó a k ti
v itá s u k a z e g y é v tiz e d d e l e z e lő tti 4 0 % - r ó l 2 5 - 3 0 % - r a e s e tt v is s z a . C s a k re m é ln i m e r e m , h o g y k ö z b e n o ly a n lé p té k b e n f e jlő d te k a z is k o la i k ö n y v tá r a k , h o g y a n á lu n k k im u ta to tt v e s z te s é g n á lu k je l e n t k e z ő n ö v e k e d é s b e n m é r h e tő .
N é m e th L á s z ló m á r a z 1 9 2 0 -a s é v e k v é g é n rá jö tt, h o g y „ a j ó is k o la m a b e v e z e té s a k ö n y v tá r b a v a g y a la b o r a tó r iu m b a ” . V a ló b a n s ik e r ü lt a j e le n le g i m á b a n e b b e a k é t m ű h e ly b e b e v e z e tn i a d iá k o k a t?
E rrő l u g y a n n e m b e s z é ltü n k e g y m á s s a l, d e b iz to s v a g y o k b e n n e , h o g y lá n y o d , Á g n e s é s fia d , G é z a - k o lle g in á m é s k o llé g á m - n e m e s ti m e s é k n é lk ü l n ő tte k fe l.
M o s t j o g g a l a z t g o n d o lh a to d M a g a d b a n , h o g y p e s s z im is ta v a g y o k , m ik ö z b e n a s a já t s z a k m á n k r ó l ily e n b o r ú lá tó a n g o n d o lk o d o m . T e tu d o d j ó l , a h o g y S z á m o d r a a z o lv a s ó k ö r ö k j e l e n t e t t é k é s j e l e n t i k m a is a m a g y a r m ű v e lő d é s ü g y e g y ik f e ltö r e k v é s i le h e tő s é g é t, s z á m o m r a h a s o n ló c s e n g é s é t a d ja a g o n d o la tn a k a z o lv a s ó tá b o r . H ite m é s m e g g y ő z ő d é s e m : n a p ja ik b a n is s z ü k s é g v a n m in d k e ttő r e .
E n g e d d m e g , h o g y e lm e s é lje k e g y id e v á g ó é lm é n y e m e t!
A z 1 9 8 0 -a s é v e k e le jé n e g y , a z A lf ö ld ö n v é g ig u ta z ó tá b o r t s z e r v e z tü n k . A j ó s o r s u n k e lv e te tt m in k e t a K e c s k e m é t k ö r n y é k i ta n y a v ilá g b a , a z e g y k o r i V á g ó K ö rb e . A z é p ü le t b e ls ő té r e lo s z tá s á t p o n to s a n a z o k a z is m é r v e k h a tá r o z tá k m e g , a m e ly e k e t T e is k ö z ö lté l a
Vásárhelyi egyletek és könyvtárak
c ím ű k ö te te d r a jz o s m e llé k le té b e n . M e g é r k e z é s ü n k k o r L u jz a n é n i, a g o n d n o k n ő v é g ig k a la u z o lt a m a jd n e m ü r e s é p ü le t te r m e in , s z o b á in , é s a „ k o n y h á b a n ” m e g le p ő d v e ta lá lta m e g y h a jd a n s z e b b n a p o k a t lá to tt, k é z i f e s té s s e l d ís z íte tt s z e k r é n y t. A fe ls ő , b a r o k k o s o r o m z a tá n m é g j ó l k ib e tű z h e tő v o lt a z írá s:A Magyar Királyi Földmívelés- iigyi Ministerium ajándéka.
L u jz a n é n i e lm o n d ta , e b b e n a s z e k r é n y b e n ta r to ttá k r é g e n a V á g ó K ö r k ö n y v e it, a m e g r e n d e lt ú js á g o k a t, a ta g n y ilv á n ta r tá s d o k u m e n tu m a it. K ív á n c s ia n k in y ito tta m a k é t s z á r n y a s a jtó t, é s a z ü r e s ( ! ) p o lc o k e g y ik é n á r v á lk o d o tt e g y c s o m a g - tr is ó . P e d ig a k k o r m á r ig e n - ig e n b ü s z k é k v o ltu n k a f e jle tt h a z a i k ö n y v tá r i e llá tá s u n k r a . T e r m é s z e te s e n tu d ju k j ó l , e g y s z e k r é n y k ö n y v m é g n e m k ö n y v tá r . N e is h ív ju k a n n a k , a h o g y a n n a k id e jé n a s z a k s z e r v e z e ti le té te k e t. B e s z é d b e e le g y e d tü n k a z e m b e r e k k e l. M á s n a p k o r á n re g g e l m á r p ó tk o c s is v o n ta tó v a l j ö t t e k a g y e r e k e in k é r t, h o g y m e g m u ta s s á k n e k ik , m ily e n s z é p a h a tá r, j ó te r m é s t íg é r t a k u k o r ic a .L u jz a n é n itő l m e g tu d tu k , h o g y é v e n te e g y - k é t a lk a lo m m a l m o s t is ö s s z e g y ű lik a ta n y a s i n é p e g y - e g y e lő a d á s t m e g h a llg a tn i, b e s z é lg e tn i. E lh a tá r o z tu k , m e g h ív ju k ő k e t. R ö g tö n z ö tt e g y ó r á s tá b o r i e lő a d á s u n k n a g y s ik e r t a r a to tt. V e r s e k e t, d a lo k a t, f u v o la s z ó ló s z á m o k a t a d tu n k e lő . A z e g y ik é r k e z ő a s s z o n y ú g y t u
Kocsis István: Ideje van a köszöntésnek
d o tt le s z á lln i a s z e k é r r ő l, h o g y a f é r je p a r a d ic s o m o s lá d á k b ó l lé p c s ő t r a k o tt n e k i a k e r é k m e llé , m e r t k ö s z v é n y e s lá b a iv a l n e m tu d o tt v o ln a le lé p n i a b a k r ó l. B u d a F e r e n c is k ijö tt h o z z á n k K e c s k e m é tr ő l ( h o m o k f u tó k e r é k p á r o n ) . A s z e k e r e k lá m p a v ilá g a m e lle tt e s te 1 0 -ig ta r to tt a b e s z é lg e té s . Ig a z a v a n C z a k ó n a k , „ a k u ltú r a o tt k e z d ő d ik , a m ik o r a n é p e k b e s z é lg e tn i m e r n e k e g y m á s s a l” . A h e ly z e t u g y a n ú g y m a r a d t. A tr is ó m e llé n e m k e r ü lt b e tű . K é s ő b b L u jz a n é n i is m e g h a lt.
E z a n e m f e le d h e tő é lm é n y ü n k a z t b iz o n y íto tta , m ily e n k e v é s e m b e r i j ó s z á n d é k is e le g e n d ő a n a g y é lm é n y e k b e g y ű jté s é h e z . K é p z e lh e te d g y e r e k e in k b ü s z k e s é g é t!
M in d e z tö r té n t v e lü n k a h ír ő s v á r o s tó l 1 5 -2 0 k m tá v o ls á g r a , a k u k o r ic a - tá b lá k k ö z ö tt. A lig p á r lé p é s r e , a V á g ó K ö r m e lle tt á llt a z e g y k o r i K le b e ls b e r g - f é le ta n y a s i is k o la . H a tv a n i D á n ie l la k o tt b e n n e a f e le s é g é v e l, d e n e m tu d o tt h o z z á n k á tjö n n i. N a g y b e te g e n fe k ü d t. A f e le s é g e e g y e d ü l k ín ló d o tt tö b b s z á z d a r a b o s c s ir k e te n y é s z e tü k k e l. J ó lá tle le t v o lt a k o r r ó l a s z e b b n a p o k a t lá to tt V á g ó K ö r tr is ó v a l, a c s ir k e f a r m a z e g y k o r i is k o lá b a n , a m e ly n e k ú j tu la jd o n o s a a k k o r m é g a F o rrá s c ím ű f o ly ó ir a t f ő s z e r k e s z tő je v o lt. E z t a z e g é s z e t n e m T i l t o t t a a k o r, n e m is T á m o g a tta , c s a k T ű r te .
E s z e m b e j u t e rrő l a k is tö r té n e tr ő l m e g a z e lő z ő g o n d o la ta im r ó l a m á r c iu s 15-i ü n n e p s é g K é z d iv á s á r h e ly f ő te r é n , a h o l m á r tö b b a lk a lo m m a l v o lt s z e r e n c s é m je le n le n n i a z ü n n e p e n . V a la k ik m in d ig m e g le n g e tik a tö b b e z r e s tö m e g f e je f e le tt a h á r o m s z ín ű lo b o g ó t, a m e ly e n m é g m e s s z ir ő l is j ó l o lv a s h a tó a r á h ím z e tt fe lira t:
„ B o r ú r a d e r ű ” .
B iz o n y á r a N e k e d is t ö b b s z ö r e s z e d b e j u t k ö z ö s u ta z á s u n k e m lé k e , a m ik o r T i, s z e g e d ie k b e f o g a d ta to k m in k e t, h a tv a n ia k a t e g y S p a n y o lo r s z á g - M a r o k k ó k ö r u ta z á s r a . H a z a f e lé u ta z v a é p p e n v is s z a é r k e z tü n k a k o n tin e n s r e , G ra n a d á b a n e lr o m lo tt a b u s z u n k , é s íg y a m ű s z a k i h ib a k á r v a llo ttja ik é n t m a jd n e m e g y h é tte l m e g h o s s z a b b o d o tt a k ir á n d u lá s u n k . U tó la g s z e r e n c s é s n e k m o n d h a tju k m a g u n k a t, a m ié rt a m ű s z a k i h ib a n e m A f r ik á b a n tö r té n t, m e r t a h o g y a z e g y ik b a rá to m m o n d ta , le h e t, h o g y a z ó ta m é g m in d ig o lv a s ó k ö r ö k e t é s - tá b o r o k a t s z e r v e z n é n k a b e r b e r e k n e k , tu a r e g e k n e k .
E m lé k s z e m , e g y ik s z á llá s h e ly ü n k r ő l a m á s ik r a k ö ltö z é s s z ü n e té b e n f é lr e v o n u ltu n k b e s z é lg e tn i a s z á llo d a k e r tjé b e n , v o lt id ő n k b ő v e n . A k k o r m e s é lte d el m e g rá z ó é lm é n y e d e t. A k k o r tu d ta m m e g R ó la d , h o g y m á r n a g y o n if ja n e lk e z d te d a „ v ilá g lá tá s t” . N e m j ó k e d v e d b ő l, e lh u r c o lt le v e n te k é n t e g y tá r s a d d a l m e g s z ö k té l A u s z tr iá b a n a T ite k e t te r e lő ő r ö k tő l é s a c s a p a ttó l. A z e r d ő k b e n b u jk á lv a , fő le g é js z a k á n k é n t a v é lt to r o n y ir á n t h a la d v a p r ó b á lta to k h a z a s z ö k n i. M á r te lje s e n e lb i
z o n y ta la n o d v a , h o g y j ó irá n y b a n h a la d to k - e , le sz , a m i le sz , e lő b ú jta to k a b o z ó tb ó l m e g k é r d e z n i e g y é p p e n a r r a j á r ó e m b e r tő l, h o g y m e r r e m e n je te k M a g y a r o r s z á g
„ Mert a szívnek teljességéből szól a száj”
fe lé . A m e s é lé s k ö z b e n is k iü lt a z a r c o d r a a z o k n a k a h a jd a n i n e h é z p illa n a to k n a k a f e s z ü lts é g e , a m it e n y h íte tt a n e m v á rt, d e a n n á l ö r ö m te lib b v á la s z : „ M á r itth o n v a g y to k ! ”
S o k a t k e lle tt v o ln a m é g m á s k o r is, m á s h o l is b e s z é lg e tn ü n k , d e íg y s e m e lé g e d e tle n k e d e m , h is z e n v o lt a z é r t n é h á n y s z é p a lk a lo m a ta lá lk o z á s r a . A z im é n t e m le g e te tt k a la n d o s a fr ik a i u ta z á s t m e g e lő z ő e n e m lé k s z e m , v a g y o lv a s ó tá b o r i, v a g y o lv a s ó k ö r i o k a i a d ó d ta k a z e g y ü ttlé te in k n e k . T é g e d tö b b n y ir e e lk ís é r te k a z o k a c s iz m á s , k ig o m b o lt g a llé r ú - m á r p u s z ta m e g je le n é s ü k k e l is te k in té ly t p a r a n c s o ló - „ V e r e s P é te r ” -i f ig u r á k , a k ik é lő v é , e le v e n n é te tté k s z á m u k r a , A r a tó T ó n in a k , A r n o ld K á r o ly n a k , M a r ó ti P is tá n a k é s s o k u n k n a k a z o lv a s ó k ö r ö k e t.
O ly a n e z a B e lő le d f a k a d ó v ilá g , a m ily e n v o lt a p á lin k a fia d - G é z a - e s k ü v ő jé n . M e r t a z o n is j e l e n v o ltu k Z o m b o r i O ttó v a l, K ő v á r i E d itte l, L u k á c s L a c i
v a l, m in t a k k o r i G a r a b o n c iá s v e z é r k a r. A z é tte r e m b e n e g y b e g y ű lte k ( - g y ű ltü n k ) - a le v e s r e v á r v a - le g a lá b b s z á z a n , a m ik o r k iá lltá l a p u lp itu s r a , k e z e d b e n e g y ü v e g p á lin k á v a l. E lm e s é lte d , e z t a z ü v e g e t G é z a f ia d s z ü le té s e k o r d u g a s z o lta d b e és d u g ta d el a k a m r á b a n , m o n d v á n , h o g y c s a k a z e s k ü v ő jé n a k a r o d f e lb o n ta n i. „ E z a z a p á lin k a - m o n d ta d - , a m ib ő l m in d e n k in e k j á r , d e n e m j u t . ” Ú g y e m lé k s z e m , G é z a 4 0 é v e s e n v e tte f e le s é g ü l É v á t. A z tá n v a la h o g y m é g is m e g o ld ó d o tt a n a g y k é r d é s . E g y s z e r c s a k k ö z é n k é r k e z e tt G é z a k e z é b e n a z ü v e g , „ ju to tt” e g y k o r ty a tö b b m in t n é g y é v tiz e d e s p á lin k á b ó l. J ó v o lt. N a g y o n jó !
T e v e le d is m in d ig íg y v o lta m , v o ltu n k . Ö r ö m v o lt V E L E D ta lá lk o z n i e g y k o r ty n y i b e s z é lg e té s r e .
E z é r t is ö r ü lte m , a m ik o r a k o r á b b i e le k tr o m o s p o s tá n é r k e z e tt m e g h ív á s t m e g e r ő s íte tte e g y ú ja b b in v it a S z e g e d i S z a lo n b a , a k ö s z ö n té s e d r e s z e r v e z e tt t a lá lk o z ó r a . E n g e d d m e g , h o g y b e á llv a a k ö s z ö n tő k - f e lte h e tő e n n é p e s - tá b o r á b a , m o n d ja m a m a g a m é t.
S z e r e tn é m tá v o l ta rta n i m a g a m a t a n a g y s z a v a k tó l, a p á to s z o s g o n d o la to k tó l, é s t é n y s z e r ű k ö z lé s e k r e s z o r ítk o z v a k ije le n te n i, h o g y T é g e d a z iste n b iz o n y á r a j ó k e d v é b e n te r e m te tt. N o h a s ú jto tt is o ly k o r - h is z e n a z t v e ri, a k it s z e r e t - , m é g is c s a k a te n y e r é n h o r d o z o tt e d d ig . K a p tá l a te r e m tő tő l e g y o ly a n b é k e b e li, id ő tá lló te r m é s z e te t, j e l l e m e t é s g e r in c e t, a m e ly n e k k ö s z ö n h e tő e n m o s t m in d e n k i s z e m é b e n é z v e b ü s z k é n m o n d h a to d a b ib lik u s id é z e te t: „ f u tá s o m a t m e g f u to tta m , a h a r c o t m e g h a r c o lta m , a h ite t m e g ta r to tta m .” E d d ig . S z ív b ő l k ív á n o m , h o g y le g y e n f o ly ta tá s a . C s a k a z é r t n e m m o n d o m k i, h o g y m é g le g a lá b b m e n n y it a d jo n a f e n n v a ló , m e r t h á t h a j ó v a l tö b b e t k ív á n a d n i.
K ic s it „ b ő c s k ö d v e ” m e g á lla p íth a tn á n k , h o g y e ljö tt a z id e je a z e lm é lk e d é s n e k , a n y u g o d t s z é tte k in té s n e k , a z e d d ig i tö r té n é s e k b e ls ő é r té k e lé s é n e k . N e m m o n d o m , m e r t e z a f o ly a m a to s a n m ú lttá v á ló j e l e n a T e k e z e d ü g y é b e n a r r a v a ló ,
Kocsis István: Ideje van a köszöntésnek
h o g y to v á b b b íb e lő d jé l v e le . E g y s z e lle m i te lje s ítő k é p e s s é g é n e k te lje s b ir to k á b a n lé v ő e m b e r k é p te le n m e g á lljt m o n d a n i ö n m a g á n a k , é s n e is m o n d jo n . M a jd f i
g y e le m b e v e s z e d a g y a r ló te s t k o r lá to z n i a k a r ó m e g n y ilv á n u lá s a it, é s b iz to s v a g y o k b e n n e , m e g ta lá lo d a M a g a d r a m é r t új é s új f e la d a to k a t. A z a n y o lc é v tiz e d e s f o ly a m a to s , e m b e r e k r e f o r d íto tt b e r u h á z á s , a m it s z ü n e t n é lk ü l v é g e z té l a K ö n y v tá r b a n , a z o lv a s ó k ö r ö k b e n , a z a z „ E m b e r s é g m ű v e k ” , a m it M a g a d b ó l te r e m te tté l, a z n e m c s a k f e ljo g o s ít, d e k ö te le z is. K ö te le z a T é g e d tis z te lő k k ö r é b e n , h o g y
„ g o n d o ld to v á b b M a g a d ” , h is z e n a z e s z e d , a j ó r a v a ló te h e ts é g e d é s s z á n d é k a id n e m c s u p á n a te tu la jd o n o d . E g y T é g e d tis z te lő , s z e r e tő k ö z ö s s é g é is, a m e ly h a m e g h a llja e n e v e t, h o g y H a jd ú G é z a , a k k o r A d y v a l s z ó lv a íg y v é le k e d ik :
„
Napsugarak zúgását hallgatom Számban nevednek jó íze van.
”M i, a k ik s z e r e tü n k é s tis z te lü n k , e lv á r ju k T ő le d a je l e n l é t e d , h o g y g y e re k ö z é n k , ülj a z a s z ta lu n k h o z , b á r h o v á ü ls z is, ú g y is o tt v a n a z a s z ta lf ő , a h o l T e h e ly e t f o g la ls z . „ G y e r e , ü lj k ö z é n k , s m e s é lj” n e k ü n k , „ f e h é r e k n e k ” , T e „ k e d v e s E u r ó p a i” , a k in e k
„azt kívánom szívesen, hogy az isten éltessen,
testi, lelki áldásokkal szerencséltessen!
” 2 0 0 7 . á p r ilis 7.B a r á ti ö le lé s s e l: K o c s is Is tv á n
Mert a szívnek teljességéből szól a száj ”