guiuis miiïïones e venis brachii, pedis, colli, et frontis. ' N e c teniporali arteriae parcendum qua®
doque eft, a cuius feclione faepe plurimum boni exfpeßari licet*). Haemoirhoides quoque hirudi-nibus pro re nata aperiri debent: nam raro eariinj fluxum fallere, et faepe delirium fanguine ex ilfa Aillante compefci, multorum, et praefertim s\viE,
; T E N U au&oritate, atque experieffiia corupertum, comprobatumque eft a). Narium item haemor-rhagia, aut hirudinum ope, aut ftilo immiffo, aut alia idonea ratione prolecta plurimum conferre vi-fa,,eft. Imp pone aures hivudines apponi vtiliffimç folent, tanti que eas facit FH. CAXI.MIKVS MEDICVS
/;), vt nullám in phrenitide feeundaria. morbis acu-tes videlicet accedente, fanguinis detraclionem pu-te t ea praeftantiorem, quae fit fex hirudinibus pone aures admotis. .
- *) Cl SJMSivS plus in libra fanguinis ex artéria tem-poral: educti confîdit ad cutandam phrenitidem-, quam in triginra vnciis e vena quacunque emiffis. Vidit. ipfe yn-cils decern, vel duodecim fanguinis fie extracH fedato'm delirium, ferocem, minacemque intuiturn, atque octiîo-rum ruborem- fublatum, et fomnutu tra'nquillutn fobfe-quutum, a quo aeger experreclus omni periculo vacabat.
Malad, epid. <p. 12.
a) In BOERHAAV. 702. b) Collett. Obferv, Md.
Pratt. T. 2. p. 469. , :
.
;, §. ccvii. ;
1Antiphhgl- Infuper dari intrinfecus debent aptiphlogfiKca, fka. potufque largior, qui diluât, efc temperet, et nimfám
cordis, atque arteriarum irritabilitatem inhibeat;
Pedum /W.manus, et pedes in calidam demergi ; in aluum inii-ci enemata, quae laxent, et refrigerenfe ; eccoproti- ' Ecco/>rot'ica,cls inteftinorum excretio folioitari, vt reuùlfio fiat; j siegri fofi- capite de:afo imp oui ea, quae humeftent, molliant, | m quinam. a u o c ßn t , aeftum coërceant, aut leniter reprimant. | Regimen. Praeftat quo'què aegrotantem erefto capite
deçuirt-bere, .
D E D E I Í R I O." S 7 I
\
here, interdum refidere, • aëretiï frigidiufculum cap-tare, leuiter tegi? a luce próhiberi, ad íilentium, quietemquë componi. Fraßo iam vero febris im-petu, refolutaque ferme inflammationé, fi riimià finfibilitas, atque neruorum ataxia videatur adhuc
delirium, vigiliafque protràbere, hypnoticis, vel Hypnotic*
opioipfo, refraßa tamen, et cauta dofi vti, inter- 1"ando -dum innocüum non modo ell:, fed vtile, âc necôf-farium.
§. ccviir.
Cum vero fatis iam fanguinis detraßum videtur, Cucurùitu*
vel vires largiori euacuatiorii ferendae impares funt H"2' et nfhilorninus delirium, et cetera inflammationis effçÛa in eodem gradu perfiilunt, nec mitigaritur:
tune optimum, tutiiïïmiimque praefidium efl,
cii-curbitulas, nifi prius adhibitae fuerint, occipiti, po- ".
ne aures, dorfo, aut cruribus; iri'cifa profuridius
cu-te defigere, aut hirudines locis iam alibi faepius in- Hhudines-dicatis, aut epifpaftica plantis pedum, crurumque
furis admouere- Hodîe Hon paud cäpillatam ca- Veficans
ca-pitis partem, refeßis crínibus, emplaftro, quod ve- P"* deraíe* ficas exeitet j ex cantharidibus tegendam iubent,
euentu felici pluries obtento confifi. Sed caute id fieri debet, tumque in primis, vt mihi videtur, cura fopor, etilupor delirio adiungitur, et quodammo-do vrgentior efl, neque temperamentum? aut ha-bitus corporis, neque nirriia neruorum fenlibilitas, fiue pecutiaris ad fpafmos procliuitas aduerfantur.
In his enim cafibus conuenientius eft reuellentibus Reteellenth
mitioribus, veluti cucurbitulis ftccis, fricationibus, ""t i m finapifmis, et balneis pedum, et crurum vti, eoque libentius, quod B A G L I V I V S a) in phrenitide.in-flamtuatoria veficantia plus nocere, quam prodeff©
arbitrate.
a) Praefat. de far. metric, et I. 1. cap. 6. Vid. Com-ment, tie reb. in Med* et Scient, nat. gejt. Fol. -a. p. 400.
' • . §. CC1X.
1*7% " ' CAP,'
VII.
. ccix. . -, ,
Sanguinis In phrenitide porra, quam,
eryfipetataäcm (£
mißo in eu. CXCVIII.) nominauimus, fanguis mittendus vtiaUe
ra eryfipe- , , V i-, ° . , ,
latodis. eft, fed non vrgenda valde, vt: m phlegmonode, eius profufio. Minor®igitur copia, nec plurfo extrahere eum licet, quod inde delirium
inualefcê-• inualefcê-• re, conuulfionefque acciri, faepe *) ohferuatutn eft, Id in primis in quibufdam aëris conftitutionibns, febribufque epidemicis malignis, aut putridis, item-que in febribus nofocomicis non raro euenit, Imo interdum fatis erit per cucurbitulas, aut hirudines miifionem eius molir'q aliaque adhibere, quae a c?
'Alui durtio. pite quam leniiïîme reuelluut. Vtiliffimum verq eft aluum tum euematibus, tum cremore tartari, aut fero laGis, cui tamarind! incocli fuerinf, fiih-ducere ; feruorem fanguinis fubacidis fuecis vege-tabilium, aut vbivalentius agendum eft, fpiritibus vitrioli, fulphuris, aut nitri reftinguere; aeritudi-liem biliofam, atque dlkalefientem diluere,
demulce-;> re, corrigera nan folum illts; verum etiam potu largo, farinaceo, acefcente, frigido, et fi aetas, tem-peramentum, tempeftas, regia, aut aegri affuetudo Quae ra/fotconfentiat, etiam niuato. Caput, ft vnquam, hie amponenda. certe deradi, atque aceto aqua diluto, fiue pofca
frigide, aut egelide tantum, perfundi, et foueii, pedibus interim in calidam demiffis, aut pannis h-neis ex calida expreftis inuolutis, necefle omnino eft,
*) PortaiTe ad banc fpeciem fpe&abat. ea phrenitis, cui
Simfii ob fir- v e n a e feftio, referente SIMSIO (Maiad. episL.p. 13.),
vi-vatio, res profternebat, et mortem poft boram afferebat ; panni vero lanei ex calida expreifi, et pedibus circumdufti fum-mopere, aduocato fudore leni, profileront. Hiíce plire-niticis oculi eraut rubri, inftammati, et furentes, lingua iïcca, cutis ardens, delirium magoum, pulfus duriffimus, Moriebantiir plerique die tertio. Qui diem quartum lu-perabant, feruabantur, atque euadebant. Abufus íiquó-l'utn calefacientium, et frigus fufceptum morbo occafio-nèm praebebanti T.empus autem erat vernùm.
te:,' : L CCX
D E D E L X R I O*
m '
§. OCX.
Nec T'aide ab hac curationis metliodo (§. CCVTII.ÔQ5 cura*
CCIX-) difcrepare debet ea, quae phrenitidi fywpto-^JZZffZTt
fnaticae, autfecundariae (f. CXCIV.) adhibenda eft.ferofae? -,
Serofae vero pro diuerfa cauffae natura (§• CXCV.) modo volatilia remedia, et veficatoria, et quaeacrius irritant, reuelluntque, accommodantur; modo ab Iiis abílinendum eft, et potius acritas diluentibus, ten.iperantibus, et diaphoreticis oppugtianda. E x ytroque vero genere curationis, quod ianguinea,
et ferofa poftulant, componi debet ea, qua mixtaeQuae mix-(£ CXCIX.) occurrendurn eft. Generatim autem, fii a e -fpuria fuerit, opus eft non iteratis adeo fanguinis
miffionibus, nec tanto antiphlogifticorum appa-ratu, aut certe pro cauffarum, vnde fit, varia
ra-tione alia, atque alia curatio requiritur. DeliriumFebrilit vero, quod in febrium aúgmento incidit, iis
difcu-titur, quae febrem ipfam tollunt. illud autem, Sjmpatbi-riuod a iaburra primarum viarum fouetur, emetica,^ e x
1 , . F. * . . .V. • 'barra ga.
et cathartica exigit, nec ianguims eget miíh one, vt-firica.
pote quae noxia omnino o) foret.
<J) BOERHAAV- ét SW1ETEN. §§. GF. Ö20. 70I, 702,.
; , ; §. ccxL
Aëris etiam, in quo aeger verfatur, tëmperies âdDketa.
frigidam, humidamque inch net, ' oportet ; nec alio eft, quam tenuiflîïno vtendum viGu. Retufo de-inde et febris, et phrenitidis impetu, ft Íeue deli-rium, aut coma, aut alia cerebri affeGio adhuc per-taaneat, virefquefintimbecillae, non amplius fan-guinis miffione, aut purgatione Corpus vexandiiin, fed quiete, exfpeGatione, et blando potius cibo ab.-foluendum eft reliquum 0) curationis.
a) SWIETEN. I. c.