• Nem Talált Eredményt

imago adumbretur, effingere, cerebri fibras ita

•tendi, autmoueri, vti tenduntur, aut mouentur, quando fenfation'ibus reeipiendis, reliquifque animi funftionibus promte, et viuide obeundis parafciííi-mae iiint, neque proinde relaxari, aut conquiefcere pöire,prout ad fomnum requiritur, nifi aegerrime*), Itaque omne id, quod fenforium commune tendere, vellicare, aut quocunque modo commoüere, atque exagitare diu poteft, poterit etiam cauffam afferre agrypniae.

*) Quamquam irritaUlitatem Fíallerianam a lierais ab«

effe pUu'ima experimenta cum HALLERI, CALDANII, FON-TANAE, tum aliorum percelebrium w o r u m capta inví-vis experimenta demonftrauerint,' nihilo tamen fecius neruorum vis, atque affio concipi haud poteft, nifi in eis,

eorumque origine motus quidam, quicumque demum is fuerit, mente faltem, fin minus fenfibus, percipiendus conftituatur. Appofite admodum Gl. GAVBIVS,- (PATKO-log. §. 524,) veroßmillimum, inquit, eft, fyftema nernofum;

quafenfed praeeft, vi quadam motrice animari, vitali, inu-jcularique forfait aequiparanda, qua agente ftämina eius

ten-di, rigefcere, turgere, concipieuclis ad irritamenta ofcillatio-nibus aptari queant, vicißtmque remitti, ac flaccefcere, cum

otiatur. Nec refert, vtrum a fpiritu, quem vacant, am-enait per iieruos diffujo, eamdem répétas ; an quo quo alio

modo ab ortu pûtes inditßm, mecutnqne in re obfcura opi-nando nihil augureris ; et refiq. vfque ad§. 526. vbi de-mum profeqnitur : Qua/nquam igitur quae in fenforüs cieti, nir agitationes, motibus mufculorum longe minus manifeftae funt; facit tarnen fuimna medullae nerueae teneritudo, vt

haec vel grauiüs etiam, certe nihilo leuius, ab imwodica ex-ercitatione affici, mutarique debeat, quam inufcuU. ab exceffu motus animalis; nec difpares inde contrahart laefiones. Mol-liftima nimirum ftaniina, quouis demum modo frequentius, diutius, vehementius commota, inter fe attritu laffautur, to-' omm amittunt, tremores irreguläres iiiiujfos concipiunt, con•

citantque praeter or dinem in viciais, fpafmo velut obrige-fcunt, vis ipfa neruea elanguefcit, dißipatur. . Ex quibus, nifi, tempeftiua requie leuantur, fenfuum externorum, inter-vorumque hebetudo, impotentia, idearum confufio, foiniti turbulenti, peruigilium,, imaginatio deprauata, delirium,

fa-tums.

d e a g r y p n i à , s i v e p e r v i g i l i o . 5 3 fait as. An et quae mufculis affiduo labors euenit ficcit as, ri-gidttas, in his quoque organis nafci poteft, qua facile vitittm in facilitates mentis ante tempus inttehatur? Neque a GA.V-Bio diilentiunt alii, et in primis BTENVIIXIVS, qui, vbi

«auflarum alteram, a qua nymphomaniam, fiue furorem vterinum deriuet, nempe nimiarii fenfibilitatem commé-morât, ita fcribit: celle qui vient du vice des fibres neruett-fes des parties organiques, qui -reçoivent une vibration plus vive, [oit par leurs delicateffe, ou leurs tenfion, fait par h Micateffe et la tenfion reunies l'une à l'autre, ce que leur donne une fenfibilité bien plus,vive. Nymphoman, p. 51. Am-fterdam. 1772.

LXIII.

Guiufmodi funt animi pathemafca acriora, ni- Caußtt, mia neruOrum fenfibilitas, fanguinis infolita

agita-tio, in cerebrum validior impulfus, acritatum varia genera, dolores, inedia, ventriculi irritans repletio, flatus, cruditates, hyp0choudriaca, hyfterica, me-lancholica paiïïo, fanguinis denfatio, ficcitas, aut inflammatoria diathefis, febris, vifeerum quorum-cumque labes, et cum cerebro confenfio, folldarum partium rigiditas, et fenqftps* -,

§. LXIV.

Saepi/ïïme igitur fecundaria eft, aut fymptomatica. Differed*

Interdum tamen primaria occurrit, ac proinde pe-ftte.

culiari fermone egebafc. Hinc variáe differentiae permanant, quot niniirum cauffae eam ciRclunt.

.Secundariam et fymptomciticam dénotant praegreffi, aut praefentes morbi, quos fubfequuta eft, vel vti fymptoma çomitatur., Primaria vero ex accurato examine eorum omnium, quae antecefferunt, et vna coniunguntur, facile patebit;, praefertim fi fe*

cundariaë, aut fymptomaticae figna deficianfc. Plu-rimum ad id conferet cauffarum, quas reeenfuimus, praefentium, aut abfentium apta

confideratio-D 3

Pro-v

5 % c a p , h i .

P r o g n o ft s. '

§. LXV.

.-Efetta a. Agrypnia ex leui, ct for tu ita cauffa, cito, et

fa-grypnîac, elle difcutitur. Secundaria n.on itàj aec

fymptoma-tic a vtplurirnum définit, nifi morbo principe, qui earn inducit,i deuillo, aut valde.mitefcente. Quae hypochondriacos, aut hyftericas ' infe&atur, etfi plerumque expers periculi, diutina tarnen, et pe®

tinax effe confueuit. Quacumque vero ex, cauffa oriatur, ft diu trahitur, capitis grauitafcem, dolo-rem, anxietatem, moerodolo-rem, laffitudinem, dyfpe-pfiain, anorexiam, maciem, delirium, mauiam, phrénitidem, apoplexialn, Vertiginem, neruoruni diftentionèm, alíáqiié peffima mala, vhde éxitiurii fuperueniat, poft fe arceífit. Iure igitur, et me;

fi'to férípfit H I P P O C R A T E S :

fpmmtjt vigília, útra*

qifi műdum éxcèdêntia) mahm a). /I vigília conuuU fio, aiít delirium; maliim bj: PcriúgiUs cum aliis

fi-gnis, in conuulfioneín iendiifít c). . ,

:

a) Aph. 3. fitt. II; b) AVLli%.fett. VII c) Cow!

íí- ao, •••

c u r a t i o . fe LXVI.

V t in quolibet morbo, fic in agrypnia curailda férriper ad cauííarum diuerfitatem refpicere

opor-tet. Quod atti.net aà fecundariam, et

Jymptomati-câih,: de vtraque nihil, addam fis, quae fparfim aljbi iam tradîta funt, tràdenturque etiam deinceps op-pôrtuhis locis. Tollitur autèm, mitigatîs, auf pe»

Hamtta».útití$ dómitis morbis, quorum éa'efFefihis eft. Pri-tia, ct rc- . ... . .... .... ,.. n , frigerm- .»«nae-Yero generatim omnia, quae humedant, ré»

tia, fHgerant,* et tempérant," accoinmodatifiîmà perhi'-B«lm. bentiu\:' • Balhea: idebitepidà,-In quae aiit pedes,''auf

vniuerfum corpus demittantur, faepe contumacif»

" • 1; '•••• fimas.

d e a g r y p n i a , s i v e f e p e r v l g l l i o . 5 5

fhnas vigïliàs arcenfc. Quibufdam remedio eft aAbftinmi*

coena abftinere, aliis coena vti, non nullis aliis, arte c o m a' tequam cubitum eant, aquam frigidam, aut ennui- Aquà f ri*

fionem, quam vocant, aut lac, aut eius ferum hï-g'da-Jjere. 1 .. .

LXVII. '

Sed f! plethora, aut fanguinis feruor excédât, aut Sanguinis fuppréffae euacuafcïones antecefièrint, aut timorwî^°v inflammationis immineat, proflcuum eft fanguinem

mittere. Primarum viarum cacochylia lenia ecco-purgatlo.

protica poftulat. Moleftae animi curae fugantur^^we ait*

iucundo amicorum fermone, muficis côncentibus,««^'""

corporis exércitio, laboré, peregrinatione, 'vinö, anodynis, opio. Neque fileudum eft, aiiquando modefatum veneris viuni vegetioribus, et conti-.nentiflimis profuiffe.

$. LXVIIL

Nimia feniîbiiitate praeditis, aut animo nnxi{s Paregork*.

paregorica, et fedantia opitulanfcur, de quibus plu-, j ries iam retnlimus. Praecipue in his eminent

flo-res nympheae, violarum, et papaueris rhoeados, camphor a, mofchus, liquor anodynus mineralis HOFFAIANNI, capita papaueris albi, fyrupus de me;

.çonio s ï D E X H A M i i , eiufdemqué laudanum liquid..' .dum. Matronam.noui, cuius tanta erat feníibili-tas, vt nunquam foiTino indulgeret, nifl gutta? vi-ginti, aut trigivita liquoris anodyni mineralis ex ,aquae frigidae hauftu cubitum itura affumeret;

id-q,ue iam a multis annis experiebatur. Qui e ilo-Stmacbka.

machi imbeçillitate, malaque cibornra. coGiqne vi-gilant, his amaricantja, et roborantia, vt vocant

ftomachica, Tomnum conciliant. E grautori mor- Conttale-bo, in quo caput vehementer aegrotauit, comiale.-/cw"'AM' Tcentes, non raro permolefta vigilia tentantur. His '{IZdk'jint.

interdum aífaé foetidae, aut fagapeni, aut galbani ,-k. fe D 4

tantii-56

c a p . m

• fcantillum vefperi datum, et ad aliquot dies prude®

ter repetition fomnum reftituit; , frequentius ta-men paullo liberalior vi&us, quo fcilicet fanguis, reUquique humores liouo, recentique fucco teni-perentur, et paullatim refarciantur.

fe. LXIX.

Regimen Ceterum in peruigiliis eiufmodi, praefertim

pri-^w w'f Ä W*xriariis, exulare debent omnia, quae morbi cauffas fouent ; iteinque calefacientia, liquores ferment at j, decoßum caffé; quod tarnen neque omnibus no-cet, îieque defunt, quibus * contrariiun effeßum pariat. GVILIELMVS PISO narrat, nobilem foe-Tninam folo potu cajfii âd fomnum fe compotiers'

fuiffe folitam. Somno itidem ar.ceffendo vniuer-fim conférant aquae leniter cadentis murmur, dul-cis loquentium, aut legentium fufurrus, aut con-tra fumma circumquaqueprocurata quies, et file®

' tium, ' :

C A P V T IV.

:

B E A P O P L E X I A . fe. L X X .

ff Apopk. /"lontrariam agrypniae affeßionem aggredimür xia. explicare, WaraAi/ßi) *) nimirum, variofque

fóporis, ftupidifcatifque gradus. Sed, antequam vltra prouehamur, animaduertendum cenfeo, apo-plexiam diuerfis faepe liominibus compreheudi fo-litam effeia fcriptoribus. Atque vt aliqua huiüfce variationis nominum adducam exempla, praenota-bo,ab H Í P P O C R Á T E alicubiO) aphonic,m, a C.CJBLSO mruorwn fafolutionem b)\ a IOD. LOMMIO morbum attonitum c)? ab aliis apoplexiam etiam, fidercttionem, ... percuffionsm d), a noftris vulgO cotpo, gocciola,

acci-denté eam appellitari.

. a) Lik

B E A P O P L E X I A . 5 7 a) Lib. IF. de vitt. ratione, et apk $ t. fettK VI. b) Lib.

III. cap. 27. 0 Obferv. med. I. II. p. 81- d) 10.

G APT. MOLINAIUVS De Apoplexia fett. 1. §. 3. ., t

§. LXXI.

A p o p l e x i a a u t e m i d e m f o n a t , a c l a t i n i s

percußo, Nminh

v n d e f o r t a f f e p r o f l u x i t i f c

fanguinis,

q u o a d

eax\f'

gn

'^

caU0

'

J j g n i f i c a n d a m v f i f u n t S E X T . A V E E L I VS V I C T O R a), a t q u e E V T R O P I V S b) d e m o r b o T.,VCII V E R I t n e n -t i o n e n i f a c i e n -t e s . P e r c u i ï ï e n i m v e l u -t i f u l m i n e fli»

b i t o c o a c i d u n t , e t r e f o l u u n t u r , q u i e a c o r r e p t i fuere

c). - c. catsvs

d e e a l o q u e n s ,

interdum,

i n

-q u i t ,

tota corpora, interdum partes infeßat. '

Vete-ra auBores illud ùrsoirAnliciv *), hoc Uct^aXvcriv **) * kpoph-nominauermt, 'nunc vtrumque UaçâXvtriy, appellari */pf

ra

iyß

n

. videód).

P r o x i m e a d e - c E t i s i m e n t e m a c c e d e r e

v i d e t u r A R E T A E Vs , v b i f c r i p f i t :

Apoplexia, para-plegia, par efts, p&ralyfis omnia genere eadem funt)

aut enim motionis, aut taBus, aut vtriufque" defeBus eß-, interdum, it mentis, interdum et reliquàrum fen-jltum. Sed' apoplexiä totius fluidem corporis et fenfus,

et mentis, et mbtionis refolutio efi e).

V e r t u n n o n f o l u m v n i u e r í i c o r p o r i s r e f o l u t i o n i , f e d a l i q u a r u m e t i a m p a r t i u m p a r a l y f i n o m e n a p o p l e . v i a e t r i b u t u r a e f t c u m a b H J P F O C R A T E, t u m a b e i u s d i f c i p u l i s , v t v i d e r e e f t , v b i l i n g u a e , á i i t b r a c h i i , a u t p a r t i u m v a i u s l á t e r i s , a u t c o r p o r i s , a u t c r u r i s

apoplcxiam

m e m o r a t f ) .

a) In Marco Antonia. b) Hiftor. Romtin. I. VIII. c) COEX.. AVRELIAN. Acut. morb. I. III. cap. V. NICOL. PISQ 11. c. 16. ' d) Lib. III. cap. 27- e) L. I. cap. 7 . f ) Apk. 40. fett. VI. Prorretk.-l. 2. c. 10. Çaac. Frambt,

ex DVRETI recenfimn p. 215. »,13.

; ; . §. Lxxii.

• Vt no'mina'apoplexiae, lie definitiones ab mBiO-Deßwtio.:

ribus traditae difcrepant inter fe, Sed neque

ARE-T I H D 5 T A E I

e A t; IV.

Apoplexhe TAEX• ($.'• L X X L ) , neque aliorum.definition? fatis hgitimae, et eam a' fyneope, aut a morte ipfa diferiminari am vipuerjt maduertuntplerique ci) ex neotericis, nifi

refpiratio-corporis. \ ' r n- i. .r ^

ne ni, et cordis motum iiipermtem adtunxens. Qua-propter fortém apoplexiam, fine légitimant, atque

... • vinuerfi corporis reGius fibi videntur definire fuhi.

tam Jenfuum cum internorma, turn externorum, mo*

tuumque a voluntate pendentiunr abolitionern, fuper-fiiie cordis micatu, et- refpiratione, fed interdum ita

breui, vt fere in ipfa. acceffione defiijfe. videatur. In

ea enim, quam fortißmam, feu vehementiffimarn vocant, 'jiertip non nouit vtramque, cordis nempe,

• ; et. rëfpifàtionis aGionem fiipprimi, atque exftingui, ac pfoínde eodem'prope momento, quo morbus '' - ifte adoritur, vitam omneni deleri, aut fic irnmmui,

vt prorfus deleta videatur. Quaecunque demum fuerifc .haec fenfuum, et motuum eeffatio, aut inter-oeptio, earn cerebri, nefuorumque praeeipua culpa fieri oportet, vfc a morte, aut fyneope, quae ab aliis cauffis, vitii fque praecordiorum pronäfeitur, oppor-tune fegregetur.

a) SWIETEN. 100G.

Definitio lur? igitur apoplexia yifa. eft 01. MORGAGNIO in*

Morgagnii. timorim , qui in cerebro fiunt, rnotumi {.cum videlicet Hic vehe.

]n

Q

U

gniiis ffmtimiis,cogitamus)repentina, aut certe ceU*

JisZntílU-

r

'

ls

^áinutio, tarifa interdum, vt'proxime ad cejfationem gititr. accedat,aut in cejfationem continua tranfeat a). Státim

enimueroáccorripít, quando exquifita, et vehenien-liffïma eft, vel oraaem vitam adimifc, vel cordis, an teriarumque motum plus, minufue perturbât; re-fpiratipnem reddit difficilem, variam, magnatn, ra-ram, inaequalem, et plerurnque cum ftertore, et roncho coniunGamienfùm," et motum animalem

• / penitus aufert, vel hbrum leuiifima relinquit indicia.

• -«) De feoL. et

cauff.

niorh'Evift. IL n.Ci : -777 •;.-.'••:

§. LXXIV.

B E A P O P L E X I A . 5 9

§. Lxxiv.;

:

• •

• Qui igitur huiufmodi morbo profternitur, pro- Deferiptio fóndé dórmientis, ftertentifque hominis f p e c i e m • êxhibet, membris prolabentibus, ac refoiutis, Ore

Jiiante, et fpumam interdum emittente, ociilis mo-do apertis, languidis, et faepe conuulfïs, momo-do om-nino claufis; facie quandoque turgida, coloratiore, aliquamdiufanorum fimili, quandoqué cito íubfiden-te, et pallor© fufFufa, calore alias fuperftiíubfiden-te,-alias á) deperdito. Animaduertendum infuper eft, faepiflhne in 'vno latere corpus conuelli, dum in altero refol-yitur, aut refoKit'um iam eft, ftcque aliquamdiu per-fore, antequam vniuerfum fenfu,motuque priuetur.

Quod ita crebrO ineidit , vt Clinicorum vix quern-piam effe putom,qui centies illud non obferuauerit.

a) 1 0 . BAPT. MOLINA®, i C,

§. L X X V '

Caufla proxima vel fatis ex §. LXXIII, patuit, velCmjja pro-In ablato coniiftit commercio, quod inter corticen-Q7""7,

cerebri, eiufquë medullam, aut inter medullani, et reliquas corporis partes (enim faltem, et motui vo-lu'ntario dicatas intercedit ; quaecunque demum

cre-dáturiftius commercii obfcuri/ïïmaratio. Quae vero Caujfac, hu iufm odi co m m ercium abriimpunt, et tollunfe, inul- f'r°?J~

tae, et varia.e efie poflunt cauffae ; at commodiffmie/,,,© e

diuiduntur. in eas, quae fenfibus imperuiae funt, et tantum conießura, et cogitatione effingi, et com-prehendi poifunt;. atque in eas, quae fub Tenfus ca-dunt, et per anatomen intra cranium deteguntur, quaeque plerumque in fanguine, aut eius fero con-fiftunt, nonnunquam in aliis, fed rarioribus, vitiis a),

a) iviQRG. I c, op, II. n. ff. ,. ; ..„ .,..§,. LXXV©,-; ... . ' , .'„ "

. Vt vero ab iisraxordiamui?, qim'apoplctticohmOwfik po anatomerteué|auii,içertiffimum/,eft

6 o c a f . IV.

W E P F E R I , V A L S A L V A E , L I E V T A V D I Ï , MOHGJ,

GNU «), aliorumque öbferuationibus, caput in ca»

daueribus eorum, quos apoplexia exftinxit, plerum»

que tumidum repertum effe ; vafa omnia tammenin.

gum, quam cerebri, cerebelli, et medullae oblongata« Í fanguine congefto plena, et praeter morém turgen-1 tiora; plexum choroidem varicibus diftentum, aut ' decolorem, hydatidibufu'e fcatentem; fanguinem, aut ferum, aut vtrumque fimul effufum in venir) culis, in ipfamet cerebri medulla fibi interdum ca>

vum, vbi nullum natura pofuit, formáns, intraque meninges, et cerebrum collelhim; aquam item in-j tra caluariam, vel intra durâm et piam matrem,co- ; piofîorem ad bafin cranii, quae faepe in tubum fpi- ( nalem, pénetrauerit ; geíatinae quamdam fpeciem } aquaeloco omnia cerebri cauaopplentem; vlcera*); S puris effufiones; abfeeffus ; tumores varii generis i cerebrum, cerebellum, medullamue oblongatam ; occupantes ; glandulam pinealem mole aulteim, et praeduram; velamenta cerebri nimis ten fa, aut

con-tra nimis laxa. aut aliter labefaclata ; cerebrum ip-fum modo flaccidius, modo corruptum, aut dùrius, folidiufque, quam par eft; aërem euolutum, extri-catum, cerebri vafa öbftnienteni, velintra cerebrum, eiufque inuolucra adallum b) ; et demum variam liorum vitiorurn complicationem, quae frequent!) lima effe confueuit. Inuentas etiam in vaiîs me-ningum, earumque ffnibus polypofasfanguiniscon- •

cretiones referunt pleriq'ue; at Cl. MORGAGNIO nimis paucae, et rarae eiufmodi obferuationes, et faepe cum aliis vitiis coniunÛae vifae funt, vt valde dubitaret, hum folae pro àpoplexiae cauiïïs háberi poffent í). '

a) Vid. W I L L I S De cerebr. ánatom. et morb. eontiulfii).

De änim. Brutor: P, 2. cap. % de apoplexia. 10h. jacob, W E P F E R I Hifioria apopleäic. cum alior. celebr. medac,

obfer-wtion-,

Be a p o p l e x i a . 6 1 mm-, hiftoriifque varih, Vénet. 1759. BONÉTI

feptd-chret. anatomic, lib. I. fett. 2. MORGAGN. optr. dm. Ep.

JII. IV- et'V. IIIEVTAVD. Précis de Médecin.. 1.1. des ma-jadies de la tête p. jgi. Hi ft or. anatomic. Medic. T. IL L 3.

*) In fcorbuticis praecipue vlcera huiufmodi obferuata fuerant a CL BOVCHERO, Obferuat. de apoplex. Vid. Re-cueil d'obferuat. de Mêdec. T. 46- p. 544.

b) MORGAGN. i. e. epift. V. MOLXNAR. /. c. c) Epift. , 1

IV.fl.B3-§, LXXVH.'

Ifta quidera ( §. LXXVI. ) praecipua funt vitia, Externat quae in apopleGicorum capite inuenta ad apople-^'/a e v t 0' xiam inducendam fufficere haGenus fine .controller- "

fia. et crédita fuerunt, et rati omis, experientiaeque fulcimento flimantur. Reliqua p orr 0, quae exter-na vis intillit, per fe ita matiifefta videntur, vt ne-mo de iis dubitare debeat : a cauiïïs enim violen-tis, atque eüidentibus permanant, et fenfibiles noxas, laefionefque capiti, et cerebro illatas often-dunt. Ad horum igitur claiTem pertinent validae capitis concuffiones ; i G u s ; vulnera alte penetran-"

tia, caluafiaé fraGurae, comminutiones, ítíFurae, aliqua eius pàrticula deprefla ; aliaque id genus.

.. §. LXXVIIL

Non nulla alia fuperfiint, quae intus genita, non Cattße tamen talía videntur, vt certo affirmari poftît, pur1711 a v {»fr-fe fola vnquam ad apoplexiam fatis idonea fuifo-ZnimaJtte™

Huiufmodi dicuntur mala capitis conformatio 5 exo- fte.

ftofes intériOra ver fus protubérantes; luturarum abolitio ; durae matris auGa craffities,aut rigiditas;

faix meiToria cartilagineam, aut offeam naturam adepta*); calculi finibus, praefertim longïtudinaîi, ingeniti; vaforum, et finuum concretin ; varie ofa, atque aneuryfmatica dilatatio; carotidum ofiea, aut ejirtilagiuea diyrities ; iugularium venarum

compref-C A P.

IV.

N fio, aut imminuta, et coarâata praeter naturam dia:

métros **). >

*) Vid-omorgagn. ' Ëpifi. anatom. medic. III. ». 21.

. ' **) In aáis Academiae R. Scientiarum Suëcicae anni 1 7 5 7 . Vol. XVIll PETRvs zETZEtxvs refert de quo.r dam adolefcente, qui, dum faepius deorfum et furfum ca-!

put conis Indens deprimere/ et eleuaret'. collo nimium per collate conftri&o, fubito concidit vere apopleftieus, ' -Lasato vero collari, et vena feâa ad fe feliciter retiiit, '

reíliitutis fenfibns et motibus, quos omnino perdiderat.

; •;' ' • LXX1X. •

Lettßo Cere- I t a q u e c u m ifta omnia I X X V I . LXXVIt) i dum '"^JVnanifeftiiïïme oftendant, in apoplexia cerebrum, confpicua. eiufque appendices obrui quodammodo, .aut labe- i faciari, vt non amplius fuis muniis paria lint ; abfu® \ dum haudquaquam erit coniicere, quid fimile te; ' nerrimam, molliffimamque eius fubftantiam eile quoque perpeifam, quando in capite apoplexia de-funllorum nihil vitii indagatorum oculisapparet*); j : quod praefertim in iis videri folet, qu! ex capitis '

concuffione, validaque cerebri commotione perie-runt, aut apoplexia ex febri intermittent! perniciofa

1 fublati lunt, in'quorum cerebro plerumqùe nulluni noxae fignum deprehendi, au&or eft 10. í í e n r i c v s e a h x i v s b ) ; vt nihil de iis dicam, quos neruorum diftentio, aut rigor fuftulit, cum de his infra op-portunior erit difceptandi locus.

*)• Prae. ceteris Cel. Anton, v a l l i s n e r i v s ex hifto-ria rriedica confiare1 ait, in complurium apopleélicorum ca-daueribus nullum quandoque apparuifle, ftupentibus ifr terim profeftoribus, vel rnimmam laefipnem fine in me,

ningibus, fine in.cortical/ aut medullari cerebri parte, fiue ín ventriculis, fiue in vafis fauguiferis, aut lympha-ticis, fiue in vllo alio cerebri, et capitis loco. DeU'uß,

id abufo delle bevande, e bagnatttre calde, ö fredde. p. 57, Modena. 1725. '

a) De miro çapit, et abdomin. eonfenfu p. 7g.

§. LXXX.

BE A P O P L E X I A . 6 3 fe LXXX.

Ex his vero, fi quid connectera valeo, ratiöni Conkttura

confentaneum videtur, quidquid vafa m e n i a g u m / / j / ' f aut cerebri nimium replere, diftrahere, obftruere,

difrumpere, dilacerare, arrodere, comprimere, at-que adeo fanguinis, humorumat-que cuiufuis gene-ris circuiturp per eas partes vrgere, retardare, vel penitus fufflaminare poteft, aut intimarn cerebri fabricam, ftruiteramque quocunque modo fubuer-tere, poffe id etiam efficere, vt apoplexia facile, efc cifco accedat. Quo referuntur plethora, vberior fanguinis ad caput appulfus, aut vehementior eiuf-dem mofcus, nimia eius cohaerentia, et fegnities, quam îentorem dicunt, phlogiftica diathefis, noxia teuuitas, et multiplex acrimonia irritans, et ferme diffolueus ; lerolae partis exceíiüs, aut inopia, iners débilitas, et laxitas, aut contrariae totius encephali afte&iones, et demum vis extrinfecus illata,

:

/ ' fe Lxxxr. . .

Praeterea doßifmnis, celéb.erfimifque medicinae An inopia magiftris-fl) aptiffimae ad apoplexiam cauffae yifiiefa"S"'»k « funt binae aliae, videlicet inopia fanguinei lafcicis,ZtT'egpuT at tanta, vt ad cerebrum ea.,,qua opus eft, copiatemknthim non f e m pofîît, et viarum ea interceptio, qua illiusinUrcf(>ß>

ad cerebrum tranfifcus occludafcur. Quod ad p r i f t f m ' l j d

• matn attinet, anceps haereo, ntun de fi ci en s langui- pojjit.

nis copia, vndecunque ea fit,fiue a defeftu alimenti, fiue ab euacuationibus immpdicis, fiue ab haemor-jrhagiis, aut fauciatis arteriis ad cerebrum tendentí-bus, jyncopae potius, quam apoplexiae cauffam prae-beat. Nec fatis teueo, an ex eiufmodi cauffis oc-cumbentes apoplexiae definitioniQfeLXXü.LXXIII.) refpondeant, eiufque phaenomena experiantur, qua-lia in eiufdem defcriptione (fe LXXIV.) expofuimus.

Quod ad alteram, non videtur arteriae aíicuius ad cerebrum

In document Institutionum medicinae practicae (Pldal 68-80)