11-bo orthogr. otisehfationks. $. 168.
struendi, vt vocant exercitium , nativio vtriusque linguae lepori impcdimento prius sil ; quarn adiu-ine.nto; cantio est. . i
C011-§. iß"-. 169. ORTHQGR. OBSERF 81 Consonnntis vim ac potestatcm iuxla praestarct, ox.
gr. Aiunt vrgeri luuenem, vt doctior euadat. Fla-vius viuit et valet. Atquc hanc scribcndi .rationem, nonnulli adhuc cniditi nostra« actatis \iri , seruan-dam atquc sectanseruan-dam sibi esse arbitrantur.
1. Quamuis autem noua ifta ac infolens figurarum et i; itemque v, et u, differentia, captui pueri-tiae mulso fit accoinodatior: danda tamen eft opera, v t , cum primum per aetatem licuerit, antiquior ilia ratio ariimis adolescentulomm in-ftilletur; vt ne quid in Libris, noftra Patrumque memori 1 praefertim editis, occurrat, quo minus
in offenso pede legendis iis progredi possint.
2. Operae quoque pretium fuerit animum diligenfer aduertere ad vocum originem ac deriuationem;
vtpote quae facem faepissima praelucet ad ge~
nuinara feriptionem, v. gr. Pertinacia; fcriben-dum, non cam T , eo quod a Pertinax, pertina-ai.t, id vocabuli defcendat. Itidein, non Coete-rurn, Coeterii fed Cart er um, Ca'leri aut exetn-plo Veterum K fimplici: Ceterum.
§. 169. HI. Cum vero priscorum monumcnta Graecorum; quae quidem aetatem tulere, minus P'erumque corrupta atquc deprauata ad Nos
perue-n«rint; saepe numero lit, vt Vocum Latinaram
ger-n i a" a scriptio ex eorirm libris repeti possit. Ilitic M a e c e n a s , non Mecaenas scribendum esse
appa-quod in Graceis Scriptoribus Maecenas exara-lum reperialur. Hacc eadcm res ; doetos monet,
vt: Patricius et siinilia, quam Patritius, malint;
Dam Craeci homines, hoc genus Patritius, ex tu-lere.
IV. In primis cauendi m est--,'"'no Litterae
Graeco-111111 proprio, ch, tit, phfAy, v s u q e n t u r ; nisi si
F pro
I
82 ORTHOGR. OBSERV. §. 169.pro certo constiterit de Graccanica vocis dérraatio-ne. Ynde bene scribitur, L aery ma e; at perperam, Lachrymae; quuin procul dubio baec vox a Gracco dacryon, per quamdam distortionem et depranalio-nem, enata est , cviius adeo K, per C Latinorum , non per ch, quod a est, reddendum. Ad eam-dem rationem, Sepulcrum, Simulacrum, aspiratio-ne H exclusa, scribas oportct, quod haec, 11011 mi-nus a Supinis; Sepultum, Simulatum, atque Law crum a lauatum, Fulcrum a fultum, Involucrum ab iniiolutum, exsistant. In hunc Sensum est etiam referenda vox: Carus , Kedves, in q a pariter Gon-sonanti C , falso adspiratur II; nihil enim discrepat a Cams, Drága; vndé per Tropum, hanc sibi sen-tentiam atque signiiicatum adsciuit; noil a chaeis, quocum nec forma, nec quantilate conuenit. Du-bium adbuc: vtrumne Pulcher, an Pulcer ; Inchoo, an Incoo dicendum esse videatur? Quamquam au-tem credibile baud est, illud a polys et cheir, hoc vero a chaos inflexum atque detortum fuisse. Gicero tamen ipsémet, cum sic loqueretur, vt: piilcros, Ce-tegos, triumpos, Kartaginem diceret: aliquando, idque sero, conuicio aurium extortam sibi veritatem ait esse; vt vsum loquendi poptilo concederet, sci-entiam sibi reseruaret. Oratoris. c. XLVTII. Jeu §•
160, De Oratore Perfecto.
1. Auctor, Auctoritas, vtpote ab Augeo probuirw Autorem, fcribunt , qui ab auto illud dedu*
cendum putant. Falso autem p l a n e , et abautd«
vulgo fcribitur Author: nam vtramcunque e l e g c tis originemq, nusquam repereris. Num L«' thum a lethe graeco fonte cadat, incertum est' Hinc tutius retinetur Let urn , ab antiquo, Led
Uui,
f. 169. 170. 171. ORTHOG. OB SER F. «5 leui, Ibtum; vnde Compofilum Dt leo, hodieque fupereft.
3. Ph, in his: Tropaeum et Bosporus , vitiose vfur-patur cum vtrobique p, non vero ph , in Grae-ci» adhibeatur. Nec multo potion jure y locum fibi vindican poterit in Sidus, Slrictrus, Tiro;
Atque etiam in Silua, Hiems, Stilus, cet. res nondum eil ad liquidum perducta.
5, In fumma, ch, ph, th, et y, locum habere ne-queunt; nifi vbi de ch, ph, th,y, nata atque
> iqamutata eíl'e, eerto , ac fine conirouerfia do-ceri possit.
§. 170. Quorl ad Litterarum in Diphthongis con-tracttonem aut diuisionem attinet: ca vero in minú-sculo illo Characterum genere, in quo scribendi ve-locitati, atque compendio vel máxime studemus; ad suum cuique arbitrium vti, licilum est. Suffecerit hosse, veteris aeui Latinos, semper separatim po-Suisse Vocales Diphlhongorum; atque adhucdum in Inscriptionibus, vbi , exemplo et imitatione anfiqtii-tatis, formae Litterarum maiores abbibontur, , sati-ms A E diuisim, quam M conserte contexteque ex-ararñ
§. 1 7 1 . In Compositioue Praepositionüm: Ad y
€ont in, ful), ob, Consona sequente, retinenda
»c (it vltima Praepositionis liltera, an permutanda?
Crammatici certant, necdum est lis composita;
v»raque parte, Suffragia e monumentis ve tus talis in
r e in suam repeterc satagente. Sed lamen pracslan-Msimorum quorumque Scrrptorum testimonio ce.-bssiinacque Linguae Graecae, quam Sermo
Latino-r,int compluribus in rebus imjljalur, analogiae; c.011-gruenter , coimenienterqnc scripseris, v. gr.
Are«-F 2 do j
8 4v' ORTHOGR. OBSERFAT, 172. 17S.
do , qffectHS , afsideo, attribuo, collega, illujtris, corrado , fufficio , Jurripio. At vsitatius : Admi-niftro , adrepo, fubmitto, cet.
§. 172. Diuisio Vocabulorum ad iinem versus, minus accurate saepe in antiquissimis Godicibus, Nummis , et Lapldibus litteratis obseruatur; id quod rudium operariorum culpa factum fortasse videatur.
Eruditorum vero fuerit: nullas dirimere Litteras ad eamdem Syllabam pertinentes, siue quae ab initio Vocis coniungi proniintiando possunt. Hinc vbi opus est, voces in duo membra quasi discerpendae sic erunt: Le-ctus, amnis, ca-ptus, Era-frnus, cet.
Sunt cnim Voces 11011 minus Latinae, alque Gia.-cae, ab his Litteris incipientes. V t : Ctfiphon , Mnemon, Ptolomaeus , Smyrna. Itemque Bdel-lium , blandus, breuis, frater , gnauus, grauis, pjalmus, scio. Spuma, Squalor , y?r«o, Imolus
cet. Excipienda tamen hinc, quae manifeste com-posita sunt, vt; Per-eo , ab-igo , ad oro,
os-ttn-</o, pros-odia. Nam Praepositio non patltur se distralii atque diuelJi.
§. 173. In Scriptura Vulgari seu mir.uscuia, initio vocum parce vtendum est vncialibus Litteiarum fi-guris, quae ad Consuetudinem vsu adhuc conlirma-tam adhibendae.
1. Initio Vocis, in Periodo, principis.
2. In Nominibus Propriis.
3. In Vocabulis Dignitatum, vbi praecipue sunt;
qui nullum seruare modum, neque iinem tenere no-runt , quae tamen elegantius plcne scribercntur ma-iusculis vbique formis; nisi si Gonsuetudini, qua«1 rationi plus dauduut cxistimemus.
GO-5- 1 7 " . ORTHOGR. OBSERF, 8 5 Ceterum, ratio abbreuiandi in Nominibus Propriis ,
aliisque plnribus, v. gr. A, pro Aulus, S, P, Q, R , quod est, Senatus, Populusque Ho nanus, cet.
a Veteribus Roman» adeo frequentata, (quae vel in primis locum aliquera hie fibi pollulare videba- , tur) petenda eft aetati tenerae ex Indiculo No-tarum, quem Eutropio a fe edito fubiiciendum lau-dando Conlliio putavit Vir fummus. G. Marothius, maximis plurimbque fuis in omne litterarum ge-nus meritis, etiam poft fuñera peracerba, illuftris De vsu mascularum in numerando videfis Appen-diceal 184.
I . Accentus sine apices, (qui sine vilo distinctio-tiis vsu, mera consuetudinc aequc rccentiore, v. gr.
Vocabulis: Atqué, bené, tamjaepé, cet. superne appinguntur) nequidem pueros et inexercitatos iu-Vant: et, si máxime discrimini cuidam seruiant; at eis saltern, qui nonnullam Linguae sibi peperere fa-cultatem, nihil omnino adierunt vtilitatis. Quodsi
enim sine eiusdem modi distinguendi notulis, ex so-sensu, nullo negotio rem discernere, ac iudicium W e r e possumus, quotiescunque obuia nobis fuerinl:
^ocaliula: amor, amaris, conjulis, rogo, cel.
* trum ea nomina sint an Verba ? sitae Mensis, aft-Woknak. aut hólnap , nuin Domini, Genit. Sing.
an Nomin. Pluralis? quid est, obsecro, quod ini-P°diat, quo minus aeque bene Datiuos Sing. ab
"uferendi Casibus et Vocatiuos paullo rarius
occur-r e occur-r'les ab Aduerbiis, vcl sine istis Lineis aut hamis fiescio quibus, discriminare valeamus?
II. Alia vero Ratio est A c c c n t u u m , quos Grani-z a b a Vetcres, ad viuam pronuntiationem
rcgen-a m "'que conseruandam adhibucrunt; de quibus F 3
ta-86 ORTHOGR. OßSERV. J. 174.
tarnen, atque etiam sexcentis aliis ad rem Criticam pertinentibus, 110x1 est lue agendi locus.
§. 174. Vbi in Oratioue Sententia perfecta et ab-soluta sic est; nulla vt vox amplius ab alia regatur, mit vlla ratione cum ea construatur: hodierna qui-dem Coüsjietudihe INTERPVNCTVM ( . ) collocatur.
COMMA vero siue Incijum ( , ) 1.) Voces inter - omnes, quarum non proximo vna regitur ah altera.
2.) Ante item, et post Vocativos. 3.) Ante Pronomen Relatiuuin. 4 ) Inter Asyndeta et Polysyndeta, ret.
COLON (membruin) ( : ) ad Pronuntiata, seu Pfo-positiones disiungendas, quae per Particulas hue pertincntes in eadem Periodo connect,untur. SEMI-COLON ( ; ) adhibctur inprimis, vbi Cola sen Mem-bra sibi injricem opponuntur, nut ybi Sensus au-quanto pleuior e s t , quam vt Comma sufficeret;
nec tarnen adeo perfectus, vt Colon requirere vi-deatur.
Ceterae dißinetionis Notulae, v t : Signum Intertogw tionis (?) Kmphafeos (!) Parenthafeos ( ) Diaere Jeos (ae) cet. non minus a Grammaticis
Iuniori-bus, puerorum inprimis cauffa , repeitae, atqu«
ysurpari coeptae fuerunt.
w
t i l 87