De Successionibus ab intestato
32 STATUTA SAX. LIBER II
nus ex Materna, & Frater consanguineus ex Paterna.
9 Fratres & Sorores, non extantibus descendentibus & ascendentibus defundo, succedunt, & excludunt liberos Fratrum
& Sororum suarum.
io. Si quis moritur intestatus, non relinquens post fe ascendentes neque des
cendentes , nisi Fratres & Sorores, con
sanguinei succedunt defundo in linea Pa
terna ,& Fratres uterini in linea Materna.
Quod si vero defunólus post se relinquat Fratres vel Sorores utrinque conjundos, simul etiam Fratres vel Sorores ab altero tantum Parente jundos , hi cum Fratri
bus vel Sororibus utrinque conjundis suc
cedunt in ea duntaxat parte, qua desun*
d o conjundi fuerunt, hoc est, si a Patre, tunc in Paternis : si vero a M atre, in Maternis.
rr. Moritur autem quis intestatus, ha
bens ex altero tantum Parente conjuro*
dos Fratres, puta consanguineos & simul Auunculos, Fratres consanguinei succe
dunt ei in bessern a Patre : Auunculi in trientem a Matre in ipsum devolutum ‘ Sic e contra, Fratres uterini in trien
tem , patrui vero , deficientibus consan-gui
T I T U L U S T E R T I U S 33 guineis Fratribus, in bessem Paternum succedunt, sine bonorum confusione.
i 2. Si desundus neque descendentes neque ascendentes habuerit, nec Fratres aut Sorores, Fratrum & Sororum liberi vocantur, qui dusundo in stirpem succe
dunt , h. e. ut quisque eorum tantam ex liaereditate accipiat portionem , quantam Parens eorum adeptus esset, si superuixis- set Post Fratrum aut Sororum liberoa hae Person« vocantur, quae proximiorem g:a- dum cognationis obtinent, ita vc propin
quiores remotioribus praeferantur, & qui sunt ejusdem gradus, omnibus aequaliter competat haereditas, & in capita succe
dant.
i 3. Intestatorum res, qui sine legiti
mo hcerede vel ex qualibet sanguinis linea conjundis decesserint , Reipublicae rationi
bus vindicentur.
TITULUS III.
De T utelis,
i.p \E ce d e n te Vxore ante Maritum r e lr dis liberis minoribus ex utroque Pa*
tente natis , Martius erit Maternorum bo.
norum & liberorum Tutor, nec opus e st;
C 5 alios
3 4 STATUTA SAX. LIBUR L
slios Tutela: praeficere. Debet autem Pa
ter intra mensem vel alterum post mor
tem defuncte Conjugis, divisionem facere omnium bonorum suorum cum liberis, pro ordine & forma in Titulo sequente annotata, & facere inventarium.
2. Si Parentes desundi Filiis suis irn«
puberibus Testamento suo , Tutores Vi
ros honestos & sidedignos delegaven n t, eorum Tutela rata permanebit.
3. T utela autem est triplex, Legiti
ma scilicet, quae a nemine datur, sed a.
lege secundum j Agnationis successionem defertur. Altera est Testamentaria, quam Pater ordinat Filio : Tertia uero Dativa dicitur, quam ex officio Judex d a t, si Testamentarii & legitimi deliciant Tuto
res , vel si consanguinei judicentur noiv idonei.
4. Quam diu T e stamentaria Tutela spe
ratur , legitima cessat,, nec redit ad legi
tim am , nisi T e stamento datusdecesserit.
5. Quod si Pupillis a Parentibus nul
lus datus sit T u ter in T estamento, tunc ad proximiores Agnatos Tutela defertur, ad eos videlicet, qui in hereditate post mortem Pupillorum successuri erant, at
que tales Tutores .decreto Senatus vel ordi*
T I T U L U S T E R T I U S . 35 ordinariorum Divisorum constituuntur, abs
que aliqua spe mercedis & lucri. Si ve
ro proximiores Tutelam negauerint sine causa sufficiente, tunc quoque spe suture haereditatis pupillorum priuabuntur : Nam qui sentire vult lucrum , sentiat & onus oportet. Si vero per Senatum alii pere
grini Tutores ordinati suerint , iis mer
ces constituatur pro ratione bonorum pu
pillarium.
6. Tutores & Curatores excusantur propter liberos, paupertatem, aduersam valetudinem & Magistratus administratio- nem : hisce ex Causis onus Tutelae recu
santes , a successione legitima pupillorum non repelluntur.
7. A Tutoribus & Curatoribus eadem diligentia exigenda est circa rerum pupil
larium administrationem, quam Patersamili- as rebus suis ex bona side praebere debeo
x. Magistratibus imputatur, si minus
• idoneus, aut etiam si Tutor omnino da
tus non sit, sed ita demum, si moniti non dederint.
9. Non audeat Tutor res pupillares aliter attingere , vel vllam sibi commu
nionem ad eas vendicare, nisi Inventario prius publice satto, sic secundum morem
# . *
foii-3 6 STATUTA SAX. II.
solitum res ei tradantur : Nam Tutor qui repertorium non secit, dolo fecisse vide
tu r, nisi necessaria & justissima Causa alie- gari possit, cur id factum non sit.
10. Mulieres ad Tutelam non admit
tuntur gerendam , nisi pupillorum legiti
mae Matres fuerint. Quod ii ad secun
da vota transierint, a Tutela fubmouean- tur, aliis substitutis Tutoribus vel Cura
toribus per Senatum, nisi Vitricus sit vir honestus & Tutelae idoneus. Minores quo
que viginti quinque annorum ad Tutelam non admittuntur. Lege duodecim tabula
rum prodigo interdicitur bonorum suo
rum administratio , quod & moribus qui
dem ab initio introduilurn est. Masculis igitur Pupillis ante vigesimum suae aetatis annum: at puellis antequam nuptui loca
tae suerint, res & bona eorum extradari non debent, prodigis similiter post contra
ila conniibia» posteaquam comparcere adsueuerint : & tunc quidem Tutores da
ta ratione onere Tutelae liberabuntur.
1 1 . Tutoribus permissum est conscri
pto Inventario, accipienda & exponendo, emendo & vendendo, atque aliis rationi
bus utilitati Pupillorum consulere. At bona immobilia * & qux vetuilate interire
ne-T I ne-T U L U S ne-T E R ne-T I U S . 37
nequeunt, alienare non debent sin e C ausis sufficientibus, nec sine voluntate & jussu
Senatus.
1 2. Tutoribus non conceditur Pupillo
rum, quorum curam gerunt, res & bona nec per se, neque per alios emere, nisi permissu Senatus concessum fuerit. T u to ris etiam interest, ut ante susceptam
T u telam , debita si quae illi apud Paren
tes pupillorum restanc, indicet.
1 3. Quod si Pupillus aetate, metu vel calliditate Tutoris circumventus fue
rit, Causa cognita a Judice in integrum restituatur. Nam cum Pupillus ex nullo contract u , sine Tutoris authoritate obli
gari possit ( eo quod Pupillus nec velle nec nolle in ea aetate creditur) nulla ae
quitatis ratio patitur, ut in rem suam Tutorauthoritateni accommodet, ac cum alterius detrimento & injuria fiat locu
pletior.
14. Nec vero Tutoribus permittendum erit, quod quidam tamen faciunt , y* Pu
pillis bonae indolis impensas ad Institutio»
nem & honesta studia» fidelioris dispen
sationis & ad magis necessaria tempora , facultates eorum consetuandi, praitextu denegent, interim tamen suum propri
um