Genus V- Hydrothorax
eduétís 6 pintis aquarum ex thorace pcft rnenfenx íta fanatus eft, ut regem venantem per duosannos
Retentiones feroße
• JÍ u X ' i l - i a c h i r u r g i t &, f"' Qnod fihactenus d i ö a n o n juvent,* áh in• hydrope media fii ni t. e r e b r a t i o fi: e r n i , an in hydrope pec
toris p a r a c e n t e í ' i s t h o r a c i s , an in hydrocar
dia p a r a c e n t e f i s p e r i c a r d i i infütuenda ? Apertur a cavi thoracici juxta Swieteniuw com-m e n t a r i o r u com-m Tocom-mo I V . nota fűit B i p p o c r a t i , qui Vero coftas ipfas terebravit, ubi .magnum laedendse artéria? infracoftalis periculum eíi Bene ab aper
túra Hippocrates fperat, fi die quinta bona fuppu-í'átio'" comparuerit* „
Paracentefis multa pro fe haberet, íi
diag-•noOs certior eilet, ut inftitui in tempore poiTet; fi malum non tam faepe fectmdarium eiSet, ubi aquis licet eduftis inutilis fere operatio ; eo magis, quia in pluribus faepe loeis aquae haerent, ut folius tho
racis .perf oratio non fufficiat,
Plerique hanc Operationen! commendant dicen-tes: pectoris vulnera non eile lethália, melius effe experirf anceps remedium quam nulluni, in malo
<gra'viori fümma tentanda. Vera haec funt, apaucis tarnen inftituitur, quia eventus infelicis exempla mul
ta exítant; vide M o h r e n h e i m & f F o r t i s , qui vitám per Operationen! citius ablatam. putat. A n forte tarde nimis inftituitur; certe nuhquam inftituenda, ubi eeger admodum debiiis , organa jam corrupta funt.
Eventum paracentefis feiicem habet Duverney in fcemina cum refpiratione difficili, pulfu exili &
inaequali, cui primo, paracentefin abdominis, dein pectoris inftituit; rnelior mox refpiratio facta, at*
que poft mentem nego^fe fuis ajgrá praefuit.
Eventum feiicem naétus eft B i a n c h i in puero,
& M o r a n d u s apud Swictenium cornmentaríorüm Tomo I V .
Senfe de corde exemplum fanationis memoratu Signum habet. Venator ecjuarvus regius ex pleuri-tide fanatns moxTecWdo tantum refpirare valtat;
eduétís 6 pintis aquarum ex thorace pcft rnenfenx
H O
Ordo ít, ,
fequi ^öíTéti —- Fűit hydrops acutus, in quo forte maximé ptfodeffe paracentheíis poífet ; quem adefte F r a n k putat, ubi poft peripheum'oniam praegfeíTaih cum refpirationé difii cili manüs lateris aíi'ecti ciio
t ű m e t , ac torpét..
Quidam a c u t r i . c u s p i d e paracehteíin in-ftituunt, quae quidem.methodüs infecura eftj quia pulmo lasdi poteft, praefertim cum pleura concre^
tus; Nec tarnen in omni hydrope pectoris pulmo cum. pleura concretus, aut cofruptus habetur.
Melius inftituitur o p e 1 a n c e o l a e j commoda ubi plura habéntur; difciffis enim integumentis, &
íej: aratis ítmfculis intercóftaiibus, antéquam pleura perforetur, inquiri poteft, an pulmones non accre*
ti, an non compareat íluctuatio, qua abfente omitti ulterior operatio poteft. Dein artériáé fubcoftaliá' laeíio praecaveri melius poteft. Denique major etiam
apertúra fieri poteft, quae ideo requiritur j- ut aquae turbída^ fi.fors adfuerint, cvacüari poil'int, & fi ob debiLtalem aegri accedentem evacuari una vice omnes nequeant, ne die fequenti opus fit vulnus diiatáre, ulterius evacuare íi v e l í s ; nam labia vulneris turgida örificium nimis anguftum facile claudunt.
Qüod corítigifTe aliquando F r a n k vidit, dum Pro pure educendo paracentefis thoracis inftituta ellet foramine paulo á n g u f t i o r i q u o d die fequente dilatari oportuit. Nec ab ampliore thoracis vul-iiere metuendum eft, nam non omne vulnus pecto
r i s cavum penetráns lethale eft; neque fi laryngis apertúra major fuerit, neque etiam, fi in utroque latere vulnus infíictüm fuerit, mors ubique'fequitur.
Paracentefis thoracis i n p r of un d i ó r i illius parte inftituenda, ut .facilior aquarum evacuatio
öbtinéatur, in latefe tamen dextro, ut hepatis laefio praecaveatur, altiore femper löco infiituenda, quam in finiftro* Juxta P l a t n c r u m , Heißerum , 6 *
• CalUfen in latere finifiro infiituenda inter coliam 2
& 3 í'puriam ab inferionbus numerando; jn latere tero dextro inter $ & 4 ad paimse circiter a fpinai
dor-Retentiones ßroße.
tíörfi diftantiam. A c r e l l inter 6 & 7 ab inferiori parte numerando infiituendam praecipit.
Richterus i n elementorum chirúrgice volumine IV. profundam illám thoracis apérturam rejicit, nam thorace licet loco magis fupero aperto talem eegro pofttione.m conciljari poffe putat, üt aqua©
facile evacuari queant. Difticiliorem vero fectio-hem ceníét in loéö profundiori oh mufculos magis
carnofos, íimulque pericuíoíiorem ob artériás infra-coftales facilius laedendas. Praeterea, & diaphrag-ma coftis fpuriis adhesrens facile lasdi, atque in-flammari, praefertim fi fub exfpirando adfcenderit, aut ílatibus furfum a a u m fuerit. Confulit apértu-ram facere asquali fere inter fternum & fpinam doríi diftantia, vel paulo magis fternum verfus, quia coftae hic magis diftanteS operationem facilio-rem reddunt.
Nec in hydrope, nec in empyemate thoracis omne contentüm fimul evacuanduni videtur, quia cum fieri compreífio nequeat, lypothimia accede-í e valet.
AqUis parj|centefi edu&is continuandum i ö -indicatis internts, quae plerumque funt, diuretica robórantibus junfta.
Pro pure vel aquis in cavo mediaftini educen-dis, ubi interdum tumor fluctuans ad fcrobiculttm cordis difparet, os fi e r n i p e r f o r a n d u m , quod ni fiat, caries ad os -fternum ár cartilágines cofta-rum enafei poteft. Ipfae cartilágines arrofae inter-dum exfcinduntur ,, fed vitanda laefio arteriarum mammariarum: vide R i c h t e r u m loco citato. Sed
& p e r i c a r d i u m in hydrocardia p e r t u n d e n -d u n i putavit Riolanus a-d pollicis a cartilaginé xiphoidea difiantiam. Senac pertundere jübet in-ter coftam 3 & 4 ad pollicum duorum a fierno di-fiantiam. At operatio haec iüutilis facile éffe poteft,
& ideo male audire, ubi cor vitium contraxit non emendandum, aut pericardium ad reí'orptionem in-eptüm eft: fed fimul maximo cum periculó cordiá ia&dendi conjun&a efta cum cor nec duobus
mo-'
mert-I mert-I »
Oráo ÍL
mentts in eodem fitu permanet. .Hifl6'
Morgagnis
epißvla X V I . re&e monuiße videtur, cum'huc öpe<
ratio ne feftinandum" non eile, cum adeo difficilis fit mali diagnofis, & Swietenias c o m m e n l a r i o r u n i Tomo I V . , quoä quidem ipfe fciat, ob difficulta*
tes allatas operationem hanc inftituendam eile neg;#t*
Si aquae inter pleu'ram, & mufculos intercoftaleff baeferint , paracenteßs fine haeßtatione inlütui-poteft*
Genus FL Afcites*
Cutténio eft abdominis intumefcentia tenfa, vix elaftica fed fluctuans. F r a n k eft coilectio aquarum morbofa vel in partibus abdominis continentibus , vel in ipfo abdominis cavo, quidem aut üb ere fluctuantium aut in veficis contentarum, modo libe-ris, modo acretis ,; vel in vitceribus ejus modo ad fupejficiem modo in parenchymate.
Quoad f e d e r n , ubi aquae haerent, f p e c i e s v a r i a e conftitui poffunt, & quidem, fi extra
ab-dominis cavum haerent. ^ a) O e d e m a feu a n a f a r c a a b d o m i n i s , h in tela fubcutanea ftagnant. S i g n u m eft tumor' abdominis in decumbente major verfus dorfum, quia gravitate illuc aquae confluunt.
b) H y d r o p s v a g i n a l i s musculorura rcclo«
rum abdominis, ubi poft yaginae hujus inflarnma-tionem, quae vulnera potiffimum ense tricufpide f a ä a , abdominis tarnen cavum non penetrantia, fe*
quitur; quia vulnera fic inllicla cito clauduntur , in quodam illius cavo coilectio contingit, ubi aper*
iura, negleäa dolores faepe fummi, interdum con-yulilo oritur. S i g n u m eft tumor circumfcriptus.,
& flu&uans inter vagináé diffepimenta»
e?) H y d r o p s p e r i t o n e i , dum pus, vel aquae inter musculos abdominales, & externam peritoriei fuperficiem Cellulofam ftagnant. Frequen-tior eft hydrops peritonei puruientus , quam aquo-lus. Exempla hydropis peritonealis h a b e t jÄcholz>\
15S1
Retentiones ßeroße.
1581 profefíbr Viehneufis apud M o r g a g n i u m epißo*
l a X X X V I I I . numero
.47-48-49.
— F e d r a n , V o g e l in egrégia diíFertatione de hydrope peritonei í'ac-cato, Gcettingae 17Ó1. —• P l a t n e r u s praxeos medicat libro I I I .Porro C h e f e l d e n , juxta quem hydrops hic ab aliis hydropis abdominalis fpeciebus difiért, quod tumor in regioné umbilicali minimé protuberet, cum tendines íirmius ibidem haerentes feparari fe non patiantur. Quod quidem ab initio morbi, non vero per omnem illius decurfum verum efi.
Keßpinger i n actis helveticis volumine I . , ubi abdominis figura haemifphaerica f ű i t , ultra pubis óffa protuberans, illaque contegens, elaítica, urnbi-lico vix detegendo, e tumoré aperto 12. aquarum libras fluxiííe vidit.
S a n d i f o r t e x e r c i t a t i o n u m a c a d e m i c a r u m lib. I I . * hydropem hunc poft praegreffum puerperium vidit, paracentefi 17. viribus infiituta mille aquarum l i -brse eduftae, quae in cavis peritonei pluribus hae-ferunt. Gafum hydropis peritonealis paracenteh sanati habet P h i l i p p i apud R i c h t e r u m i n ber cr)irur*
' ö i f ^ c n Si&Iiot^ef, söanb V I I I .
S i gn a hy'd r o p i s p e r i t o n e i , cujus diag
nofis difficilis, funt: tumor ab initio magis circum-fcriptus , magisque confpicuus, quam in hydrope cavi abdominalis initiante , locum non mutans;
aegrotus commodius, quam in afcite habet, quia vifcera aquis non circumdantur; fub infpiratione major difficultas, quam fub exfpiratione, quia fub i l l a musculi abdominales tenduntur ; urinas
copio-fiores, quam in ascite.
, Hydrops peritonei adeo interdum auctus eft vifus , ut inteftina in fpatium anguftum comprime-réntur, apertusque ob cavi magnitudinem iinpo-fuerit pro abdominis cavo aperto.
Si in ipfo abdominis cavo collectae funt aquae, vel libere inter peritoneum & inteftina íluctuant, coloris varii, väriaeque confiftentiae -atque indo-lis-; plerumque citrinae funt, & limpidae, igne,
F r a n k epitome L . V I . H &
i i 4
Ovdo IL
& acidis fere • coagulantur 5 interdum tuibidae funt craflaeque, difficulter canulam transeuntcs, vixque fluäuationis fenfum edentes ; interdum, praefertim pofi: febrem puerperalem 5 -humor puriformis fce-tens adeft; juxta Monroum ipfe'interdum chylus in abdomine colligitur.
d ) H y d r o p s c Ii y 1 o f u s quo ru m dam , ubi du aus thoracicus per glanciulam quamdam tumi-dam compreflus disruptioni vaforum chyiiferorum anfam dedit. Haénius ratiorüs mvdcr.di Tomo XI.
capite 5. poft febrem 60 libras