• Nem Talált Eredményt

Colliguntur aquae five libere fluctuantes, five hydatidibus inclufae, in procefiu falfiformi &c

ere-

6. Colliguntur aquae five libere fluctuantes, five hydatidibus inclufae, in procefiu falfiformi &c

H y d r o p s c a v o r u m c e r e b r i , uti viderunt Z a ~

Retentiones firofie

7 1

Zacutus Lußtanus Sc Stalpartus van der W i e l , aut in ipfa cerebri fubftantia.

A n h y d r ops c e r e b r a l i s dicendus ? Hydatides in cerebri fubitantia corticali vidit Lancißus, in plexu choroideö F r a n k . Caput qui­

dem in hydrocephalo. intern0 plerumque a u ä u m eft, interdum tarnen, prasfertim fi collectio aqua­

rum lente contingit, capitis augmentum deeft. At tumor apud adultos raro comparet;. in pueris ta^

inen ofia ad futuras potifiimum hifcmrt, tumorem-que interdum möllern, aquofúm, a cerebri menin-gibus formátum emittunt, unde hydro.cephal.us in­

terdum internus complicatus , qui cyiticus dici po­

teft, male vero hydromen hydrocele appellatur?

nam herniae nőmén tumor tantum meretur, qui vifcus quoddam continet; hinc fi cerebrum in ta-li vefica contineatur, extra cranium protuberante,

encephale hydrocele habetur.

Interdum cerebri membranae diftraclae & rup*

tae contenta dimittunt; interdum hydatides ruptae cerebrum inundant, unde tenella cerebri fubitan­

t i a , vel diftraclione »attenuatur, vel eomprefiione eliditur, cumque aquis mifcentur, vide M o r g a g n i epißolam X I I .

Hydrops ventriculorum cerebri, in pueris quam adultis frequentior , gravis morbus cogmiiisMippo-cräti fuilfe videtur. Si aquas in cerebro haerent, dolor ad finciput &c, delirium, febris , dolor ad orbitas, caligo, vifus dupplicatus, venti folisque impatientia, vomitus, capitis cutis extenuata.

Signa ' Aegineta haec tradit; fi inter cerebri ventriculos atque cranium aquae haerent , tumor quidem eft, fed non tahgendus, nec cedens , nifi in teneris excefferit, ubi preifus fugit, dolor capitis, laehrimae affiduae. -^— $ed haec figna ad omnem hydrocephalum internum pertinent: quis enim nifi poft mortem dixerit, ubi aquae haeferint?

S y m p t o m ä t a h y d r o c e p h a l i i n t e r n i ab initio ambigua , teftantur fingula de compreftio-he' cerebri totms, aut partis alicujus, & de ener­

gia

7 2

ürdö II.

gía pulpse nefvofae iminuta; funt vero dolor capi-tis, ftupor, vertigo, fegnities corporis, proclivi-tas in pavores , lachrimae involuntariae, hebetudo, loqui ut infantes vix difcant, furditas, in pueris offium cranii- á1 maxiliaribus feparatio, offium fin-cipitis attenuatio , olfis frontalis, arcusque orbi-tális fuperioris attenuatio , futurarum lúfcentia, ut interponi digiti poíTint, & cranium peiluceat, &

finus rubedine fe prodant, facies minima, vena-rum illius váricofitas , oculi ccecutientes , t o r v i ,

&d inferiora converfi, tumentes, protruíi, ut a pal-pebris conniventibus v i x tegantur, ablata pupillae, contractilitas , amauroíis , pedum frigus, paraly-lis , convulfio , coma fomnolentum, apoplexia, mors. — Qnare ad apoplexíam lmnc morbum re-Hulit C u l l e n i u s, & niíi tumor externus adíit, eum

ab apoplexia feparandi ratio vix datur.

Mirum fane eft, quod vili fint infantes hydro-cephalici, quorum functiones ánimales fát bene procefferunt: Notante Wepfero aquae in ventricu-lis cerebri haeferunt, quin fenfuumabolitio, íbpor, paralyfis , epilepfia, apoplexia adeffet, ut in Ve-íálii cafu contigit. Hoc de primo quidem ftadio verum eft, quia ut H c e n n i u s monet, ofía clranii

apud teneros cedentia. permittunt, ut cerebrum functionibus fuis fungi utcunque adhuc poffit, cum apud adultos, cranio non amplius cedenie, cito Apoplexia obruat.

Hydrops yentrieülorum cerebn puerorum ab aliis bydrocephali fpeciebus differt in hoc, quod more acuto cum febre deeurrat, ita intra 2 — 6 feptimanas terminétur, dum reliquae fpecies deeur-íum chronicum obférvant*

Symptomäta, ÓV íigna hydropis ventriculo*

rum cerebri melius quidem quam priores afíignavit Petitus, • fed incoraplete , ita ut cognofei morbus vix poffit, niíi hydrocephalus externus fimul adíit;

funt vero leves pris oz palpebrarum convulfiones, ítwdor dentium, morfus labiorum , narium frictio»

nifus in foporero, triftitia, pupillae dilatatio, debu

Retentiones feroße.

7 3

litas magna. At convulíiones morbi ab initio non adfunt.

Poft Petitum argumentum hoc traóbarunt Whyt i n operibus poft mortem illius Edihburgi 1768 edi-tis: F o t k e r g i l , atque W a t f o n , C h r i f i i a n u s L u d w U gius in diftertatione Lipíiae 1774 edita, quam in Sjlloges volumine V.' fervav.it Baldingerus; ferius OdierPaislay & Z w i n g e r i n adás h elveti eis.

His tarnen conatibus non öbftantibus fe non cemcipere ait Camperus, quomodo. hjdrops ventri­

culorum agnofeatur in adulto ; nam figna fíippoera-tis (pag. 128) a turbato ventriculo faepe oriuntur, c u i opinioni & F r a n k confentit.

Hydrops ventriculorum cerebri apud. infantes m a x i m é a dentitionis opere incipiente fe prodit, quare dilficilior illius cognitio redditur, quiautrius-que mali fymptomata concurrünt & faepe confpi-xant: interdum ita incedit, ut vermes adeífe fa^

eile quis putet. Sed adulti quoque hydrope ventri­

culorum cerebri laborant; inter 20 W h y t i i a e g r o -tantes novendecininter annum primum & ió.tum fu-erúnt. Mirum eft, hunc morbum in teneris ipfi nunquam effe vifum, cum multi eo tantop ere af-f e ä i nati af-funt, ut capitis peraf-foratione opus af-fuerit, quo partus abfolvi pofiét. Inter annum 17 & 19 viderunt F o t h e r g i l l & F r a n k .« — Hic calvariam ado-lefcentis 19 annorum a prima pueritia hydrocepha­

li ciconfervavit, q u a e maxima quidem fűit, futu-/ r a s tarnen claufas oftendit. In hydroeephalo cum

futuris claufis offa teműffimai peílucentia viderunt M i l d a n u s & F > u v e r n e y . —K W a t f o n hominem 28 an-' B o r u m rheumate.tentatum, hydrope ventriculorum - cerebri ablatüm vidit. Sed adulti fymptomatibus

fopörofis fere labörant, & apopleclici decedunt, cum apud infantes ob cranium cédens fymptomata longe alia compareant, m'ox deferibenda. >

Hydropis ventriculorum cerebri ft a d i a t r i a Whyt deferibit. Stadium 1. Dolor capi­

tis fixus validus ad frontem fupra orbitam, ad verticem, ad tempus alterutrum, ad oeeiput; tri-«

7 4

Oräo IL

flitia, mceffcitiá, moroßtas, fenfilitas • aufta, lucls intolerantia & fuga; fomnus inquietus, pavori,, bus mixtus, evigilatio faepe fubita,. quin dolor accufetur, ftridor dentium fub fomno; üepe debi­

litas l e ä o adfigens, decubitus in latus adfeftum fere folum, ereäis caput in eam partem üiclinatur, in qua aquae haerent; brachium p e ä o r i ar&e ap-preifum, quo imoto raanum capiti faepe admovent;

oppreifio ventriculi, vomitus bis terve de die re-petens, diarrhaea viridis, fcetens; litis raro au da;

urinae fanis fimiles , aut fedimentum album , muco, fum ponentes; febricula cum pulfu parvo, & ad idus 140 &c. accelerato, interdum febris remittit, ut in verminofis ; abdomen, artus doloribus vexan-tur hon sedandis, nares prurientes perfricanvexan-tur, &

quod magis fallit, illud eft, quod cum bis. fymp-tomatibus ore, & ano vermes interdum fecedant, quin morbi caufa fuerint.

Certiora fecundum Odie? in hoc ftadio funt: dolor capitis, lucis fuga, decubitus in ideirr femper la^

tus, pulfuum frequentia. S t a d i u m I L quod ut

g

rius 7 •—«9 dies durat, Ő? faepe 1 5 —• 2 a ante mortem ies ingruit, juxta Whyt incipit, cum pulfus tar-i

dus, & inordinatus redditur , qui interdum do i&us vix luperat; . at quo tardior pulfus redditur, eo fimiil magis évadit irreguláris, eo magis cutiscalor augetur. Decubitus ob debilitatem continuo incresr centem perpetuus, dolor capitis naufea, vomitus auäus , interdum & ceifans ; morbiitas , anxietas, color faeiei mox rubens, rnox pallidus, jactatiö.;

amor fitus horizontalis, quereise multae , ad quae-ftiones breves apta refponiio, ad .longiores non item, ita ut memoria labilis jam reddatur, Sufpi-ria frequentia, fletui abrupto fimiSufpi-ria, quin ratio-nenv reddant aegrotantes; oculi diftorti, nares ple­

rumque, raro tempóra refpicientes, vifus interdum duplicatus, ut manibus quaerere oblata videantur aegrotantes, convulfiva oculorum rotatio , urina varia, faepe anima fcetens, vermium feceilus. Circa finem hujus ftadii fopor oculis femiapertis, deliria,

*

con-Renúoms ferofie.

7 5

convulfio faciei &c. aut paralyfes partiales , my-clriafis (pupillarum dilatatio) amauroíis a "Lipfien-fibus ad hoc, a Whytio ad ftadium referuntur ter-tium. A r m f i r o n g duos., tresve cafus vidit, ubi pupillae dilatatio nonnifi paucis ante mortem die-"

bus cognofcenda fűit. . Gum pupilla in pueris femper magis" dilatata

íit, quam in adultis, cavé ex fola illius dilatationé niox ad aquas in cranio haerentes concludas.

Infebri verminofa pupillae dilatio, atque fymp­

tomata convulfiva óz foporofa, vermibus expulfis fere difparent, non difparent vermibus in hydrope ventriculorum cerebri expnlíis.

Livor labiorum magnum in hoc morbo F r a n k fignum eft, vidit in infante nobili unius. anni livo=

rem labiorum junftum cum livore digitorum, pe-t dum manuumque, ma'nus haerebant pendulae, at ftrepitu validiori concitato, ita afficiebatur infans, u t fubito • manus admoveret auribus, atque hinc inde leviter convelleretur. Tredecim cum effet meníium, ex variolis, convaluit nialignis,# leviter"

hinc inde conyellitur, aliquando convulüóne vali-diífima, exftihquitur fubito. In uno cerebri ventri-eulo aquarum unciae tres, inaltero féx inventae.

Puer alius nobilis C u m capite magno natus, poft aliquot dies labia oftendit liyida, emaciatur, non fugit ex mamma nutricis, quae ante 4 j a m menfes peperit, & proprium filium fimul lactavit, quin lactis , ut poftea conftitit, fatis haberet; fceci-bus per clyfterem nigris edu&is, fomentationifceci-bus aromaticis vinofis capiti, & abdomini admotis , lacte ex mammis ori inftillatö, atque degíutito , ac liquoris cornu cervi, & mineralis Hoffmanni aa.

guttis v. in a q u a s menthae unc. jjj. fenfim exhibitis ad fe paulatim rediit , & ex alia nutrice fugere ccepit. E t hujus fiadii fymptomata inconltantia funt juxta W i t h e r i n g ; nec pulfuum lentor, nec mydriafts, aut ftrabismus, nec rubor genae illius,

" cui aegrotans incumbit, nec clamor, dum fubito elevatur, fignum certum conftituunt; nec ubique

Ördo IL

adfunt, ut interdumconvalefcentia: fpem concipi-ant parentes, & ipfi medici, cum tarnen interdum fub ita mors opprimat, antequam adhuc

comparu-erit. . S t a d i u m I I I . dies 5 — 6 durans, atque in-cipiens, ubi pulfus iterum multum acceleratur, vix numerandus, plerumque debiiis. Symptomäta ita-dii prioris cito augentur: nempe dilatatio pupillae, retinae ad lumen admotum infeniilitas, adeoque amauroíis perfecta—• (in puerotribus ante mortem diebus pupillám contractam Wkyt vidit, q u a e fpi-ritu cornu cervinaribus admoto dilatabatur) ocu-li continua convidfiohe rotantur, fplendorem am.it-tunt, aut ad albugineam inflammantur, palpebra tma pendet paralytica, altera aperta: vigere au-ditus» videtur , fed delirium continuum, fopor, lethargus urgent, excitati clamant, atque verba

proferunt vix articulata: fubfultus tendinum, &

convulfiones ubique augentur, aut latere altero convulfo alterum redditur paralyticum; deglutitio ob cefophagi, aut fpasmum, aut paralyfin ablata,

•nianum alteram eegrotans f a e p e capitis lateri, cujus ventriculus maxime repletus eft, admovet,' atque in illud etiam latus decumbit, & in alterum con-Terfus facile convel'litur: refpiratio debiiis, & rara, intervallo inter exfpirationem, novamque infpira-tionem multo relicto, interdum tarnen fatis bona.

Quidam dolore colico, diarriioea, u r i n a e I n c o n t i -nentia' vexantur , linquam dentesque rigefcentes cum anima fcetente monftrant, cutem habent ficcam, aut fudore frigido inundatam, faciem modo palli-dam, modo rubicunpalli-dam, extremitates frigidas, ri-gentes, fcenam claudit convulfio enormis, cito jieccans.

Cum hydrope ventriculorum cerebri vifus éftiam abfceffus, ipfa nempe cerebri fubftantia in

"pultem quafi mutata , quem ftatum Hyppoerates c e r e b r i f p h a c e l i s m u m appellat.

Caufae, praeter illas, quae omnihydropi com-murtes funt, recenfentur»

Retentiones feroße

7 7

l . L a b e s h a e r e d i t a r i a juxta Unterwood, ita ut in ipfa ftructura deficere quid videatur. No­

vit Unterwood ejusdem familise fex proíes anno astatis fecundo hydrope cerebri exftinctos. F r a n k in una família ő proles, in alia 7 hydrocephalö in-terno novit ene&as.

2 ) P o l i t i o c a p i t i s p r o f u n d i o r , quam efi reliqui corporis, quae habetur, dum pueri ludentes capiti faepius infiftunt. A n haec poiitio contribu-at, F r a n k dubitat

ß. S;c a r 1 a t i n a juxta Odier frequens caufa eib 4 . C o m p r e ff i o j u g u 1 i per tumorem &c.

vidit enim Lowerus in tractatu de corde, in cane, cui venäm jugularem ligavit, omnes partes fupe-rius pofitas tumore aquofo turgidas > raro hase caufa in teneris obtinet.

5 . T i n e a c a p i t i s , c r u f t a l a c t e a & c . in?

confulto fuppreffa ; eruftam l a ä e a m F r a n k vix. accu-faret, haec enim 6 — 7 plerumque menfe a nativi-tate erumpit, cum hydrops ventriculorum cerebri

anno ,aetatis fecundo , ut plurimum comparet.

6. D e n t i t i o d i f f i c i l i s , licet W i c h m a n n u s