OKMÁNYTAR
IV. László király Pongrácz és Péter grófoknak, Kázmér gróf fiainak Lomptó nevü birtokukat, mely tölök el volt vére,
vissza-adja. 1276.
( L ) a d i s l a u s Dei g r a c i a H u n g a r i e , D a l m a c i e , Croacic, R a m e , S e r u i e , G a l l i c i e , L o d o m e r i e , C u m a n i e , B u l g a r i e q u e R e x omnibus, ad quos p r e s e n s scriptum p e r u e n e r i t , s a l u t e m in o m n i u m Ö a l u a t o r e . Ad v n i u e r s o r u m noticiam h a r u m seric v o l u m u s p e r u e n i r e , q u o d Comes P a n g r a e i u s et P e t r u s , filij Comitis Cazmerij, a d n o s t r a m a c c e d e n s p r e s e n c i a m (így),nobi^
humiliter s u p p l i c a r u n t , ut nos t e r r a m ipsorum Lomptou vo-c a t a m , in Comitatu H u n t e n s i e x i s t e n t e m , que t e m p o r e domini R e g i s B e l e , aui nostri k a r i s s i m i , felicissime r e c o r d a c i o n i s , a p a t r e ipsorum, q u o d a m m o d o , f u e r a t a l i e n a t a , eisdem red-d e r e et r e s t i t u e r e red-de b e n i g n i t a t e R e g i a red-d i g n a r e m u r . Nos itaq u e , iustis peticionibus ipsorum P a n g r a c i j et P e t r i f a u o r a b i -liter inclinati, c o n s i d e r a n t e s q u e multiplices fidelitates, et me-ritoria s e r u i c i a e o r u m d e m , que i j d e m domino Regi Bele auo n o s t r o , et domino Regi S t e p b a n o patri nostro k a r i s s i m i s fe-licium r e e o r d a c i o n u m , a primeuis sue puericie t e m p o r i b u s , et p o s t m o d u m nobis, in d i u e r s i s e x p e d i c i o n i b u s R e g n i nostri, se et s u a f o r t u n e c a s i b u s e x p o n e r e non f o r m i d a n t e s , ct spe-cialiter in c o n s e r u a e i o c e c a s t r i ipsorum Cliehte v o c a t i , cum a l i a c a s t r a n o s t r a , ultra W a g e x i s t e n c i a , p e r h o m i u e s Regis B o e m o r u m , tuuc c a p i t a l i s iuimici n o s t r i , bostiliter íuissent o c c u p a t a , íideliter e x h i b u e r u n t et d e u o t e , p r e f a t a m t e r r a m L o m p t o w , cum omnibus utilitatibus suis et p e r t i n e u c i j s vniu e r s i s , svniub e i s d e m metis et t e r n i i n i s , qvniuibvnius per p a t r e m i p -sorum a n t i q u i t u s fuerat p o s s e s s a , de consilio omnium Baro-n u m Baro-n o s t r o r u m et b e Baro-n e p l a c i t o , eisdem P a Baro-n g r a c i o , P e t r o et f r a t r i b u s e o r u m , ac p e r eos h e r e d i b u s suis h e r e d u m q u e suo-rum s u c c e s s o r i b u s , r e d d i d i m u s et restituimus, ymo d e d i m u s et contulimus, iure p e r p e t u o , et i n e u o c a b i l i t e r p o s s i d e n d a m
volentes, ut omnia i n s t r u m e n t a , uel l i t t e i e , si que medio tempore super collacione eiusdem terre eontra ipsos proees-sissent, uiribus careant ct inaues penitus babeantur, ubicurn-que iu lucem prodite fuerint, uel hostense. In cuius rei me-móriám et perpctuam firmitatem , presentes concessimus lit-teras dupplicis sigilli nostri m u n i n r n e roboratas. Dátum per m a n u s venerabilis v i r i , magistri B e n e d i c t i , Sancte Strigoni-ensis Ecclesie Electi, BudStrigoni-ensis Prepositi, ct aule nostre Vice-C a n c e l l a r i i; dilecti et fidelis n o s l r i , a n n o Doniini millesimo
<lucentesimo septuagesimo s e x t o , Regni autem nostri anno quarto.
J.yyzel. Eredetie bőrhártyán,szel. 12Y, d. hüv.,mag. 5'/, d. hüv., melyen a király- függő pecsétje m é g m e g van , Ondrejovits László úr levéltárában. Közli Ifjabb Knbinyi Férnie .
36.
Az esztergami keresztesek konventjének bizony ságlevele , hogy Sámson és Jakab tren csini vár jobbágyok Dubnicze nevü
birto-kukat Olthoman grófnak és utódainak eladták. 1276.
F r á t e r P e t r u s Magister et Conuentus Cruciferorum Ec-clesie Sancti Regis Stephani de Strigonio universis presen-tea litteras inspecturis salutem in Domino sempiternam. Ad uniuersorum noticiam tam presencium quam futurorum h a r u m serié volumus pervenire : Quod Sámson et Jacobus filii Chepk nobiles jobagiones Castri de Trenchinio a d nostram perso-naliter accedentes presenciam dixerunt et confessi sunt,quan-dam possessionem ipsorum Dubnicze vocatam cum suis uti-litatibus et pertinentiis hereditariam in Comitatu ejusdem de Trenchinio e x i s t e n t e m , cui ecclesia f u n d a t a est in honorem Beati Jacobi Apostoli, vendidisse quinquaginta marcis mer-cimonialis argenti plene habitis et receptis Comiti
Oltbo-et per eosdem heredibus ipsorum heredumque suorum sue cessoribus j u r e perpetuo ct irrevocabili possidendam, tenen dam et habendam. Insuper prefati Sámson et Jacobus filii Chepk firmiter et solemniter assumpserunt eosdem, videlicet Comitem Olthoman et Chamar, filium ejusdem ac posteros ipsorum in perpetua possessione predicte possessionis D u b -nicze vocate et utilitatc ejusdem conservare ac ab omnibus impetitoribus et molestare volentibus expedire suis laboribus et, expensis In cujus rei memóriám et perpetuam firmitatem ad peticionem et instanciam parcium predictarum presentes concessimus sigilli nos!ri munimine roboratas. Dátum in vi-gília Beatorum Petri et Pauli Apostolorum anno Domini mil-lesimo ducentesimo septuagcsimo sexto.
( H o r v á t I s t v á n k é z i r a t i g y ű j t e m é n y é b ő l , m e l y a n e m z . m u z e u m b a n t a l á l t a t i k . )
37.
IV. László király Tavarnuk nevü f öldet nővérének Erszébeinek és a Boldogasszony margitszigeti apácza-kolostorának
adomá-nyozza. 1277.
Nos Ladislaus Dei graeia Kex Hungarie tenore presen-cium significamus, quibus expedit universis, quod nos ob de-vocionem, quam habemus erga Beatam Virginem, ad salutem anime nostre quandam terram T a v a r n u k vocatam in medio possessionis domine Elisabeth sororis nostre de Iusula Beate Virginis adjacentem, quam Torzol Cumano contuleramus, ab eodem penitus revocando, et suas literas irritando et revo-cando , eidem domine Elisabeth , et Ecclesie Beate Virginis d e d i m u s , donavimus et contulimus perpetuo possidendam.
Vnde volumus, quod nullus tam de Hungaris, quam de Cu-manis eandem sororem nostram , vei officia les suos, racione
ipsius terve a u d e a t vei presumat molestare, super qua eidem eciam nostrum privilégium conferemus, cum presentes nobis fuerint reportate. Dátum Bude tercio die Beati Francisci con-fessoris anno Domini 1277.
(Cornides k é z i r a t a i b ó l . Czech)
38.
JV. László király megerősíti a borsmonostrai apátság számára IV. Béla királynak Sydan birtokára vonatkozó adományát.
1277.
Nos Ladislaus Dei gracia Hungarie, Dalmacie, Croacie, R a m e , S e r u i e , Gallicie, Lodomerie, Cumanie, Bulgarieque Rex omnibus Cbristi tidelibus presentes litteras inspecturis salutem in omnium Saluatore. Ad uniuersorum noticiam tam presencium quam futurorum barum serie litterarum volumus peruenire, quod cum versus castrum íiliorum Henrici Kiizegb vocatum accessissemus, kabito colloquio cum Rudolpbo Rege Romanorum, et in villa Kedhel descensum cum exercitu no-stro fecissemus, Abbas et fratres Ecclesie Beate Marié Vir-ginis Gloriose de Monté ipsius ville Kedbel, ad nostram ac-cedentes presenciam supplicando retulerunt, quod dominus Andreas Rex proauus noster, et dominus Bela Rex felicis re-cordacionis, auus noster charissimus, quandam terram Castri Soproniensis Sydan vocatam Ecclesie Virginis Gloriose con-tulissent: conquerentes, quod dimidietatem ipsius terre Sy-dan Comites Parochiales de Sopronio pro tempore constituti contra formám privilegii progenitorum nostrorum nobis ex-bibitorum potencialiter occupatam tenuissent, petentes cum instancia, ut collaciones progenitorum nostrorum ob amorem Diuini Nominis factas in totali terra Sydan ratificare et pri--uilegium eorundem progenitorum nostrorum nostro dignare
Bele Regis avi nostri tenor talis est :
B e l a D e i g r a c i a s t b . (következik I V . Béla k i r á l y a d o m á n y -levele, mely olvasható O k m á n n y t á r u n k I. k ö t e t é b e n 1 8 8 . sz. a. 3 0 8 . 1 . )
Nos igitur , quem dignitatis nostre vocabulum inducit animorum (?) equitas suadet benignitas, non solum iura ec-clesiastica custodire et t u e r i , verum et Ecclesias d i t a r e et dotare, peticionibus A b b a t i s et f r a t r u m Ecclesie VirginisGlo-riose a s s e n s u m fauorabilem a d h i b e n t e s ; coilacionem proge-nitorum nostrorum a p p r o b a n t e s , totam t e r r a m S y d a n sub eis-dem metis et terminis7 prout in privilegio domini Bele Regis avi nosiri nostro presenti privilegio inserto contineretur, tam racioue collacionis progenitorum nostrorum , quam racione damnorum per descensum et exercitum nostrum ville Mona-sterii Beate Virginis Kedbel vocate i l l a t o r u m , duximus ipsi Ecclesie coníirmandam, et eciam de Regali nostra munificen-cia c o n f e r e n d a m , dictum privilégium avi nostri charissimi habeutes ratum et a c c e p t u m non cancellatum , non a b r a s u m in sigillo n o s t i o (?) non c o n f r a c t u m , non d i m i n u t u m , nec in aliqua sui p a r t e viciatum de verbo a d verbum presentibus inseri fecimus et presentis scripti patrocinio c o m m u n i r i , si-lencium de cetero Comitibus Soproniensibus pro tempore con-stitutis et oíficialibus e o r u n d e m , ac castrensibus eiusdem Castri super inquisicione et repeticione totális terre Sydan perpetuum imponentes. In cuius rei memóriám p e r p e t u a m -que firmitatem presentes concessimus litteras duplicis si-gilli nostri munimine roboratas. Dátum per manus discreti viri magistri T h o m e Prepositi Electi Albensis aule nostre Vice-Caucellarii dilecti et fidelis nostri a n n o Domini mille-simo ducentemille-simo septuagemille-simo septimo, Regui autem nostri anno sexto, quinto Calendas Decembris.
( H e v e n e s i k é z i r a t a i közt L I X k ö t 426. 1.)
3 9 .
IV. László király a Duna szigetén fekvő szent Pantaleoni mono-stort, melyet jogtalanul a sz. Katalin apáczazárdának adomá-nyozott volt, birtokával együtt urainak, Gabrian mester fiainak
adja vissza. 1277.
Ladislaus Dei gracia H u n g a r i e , Dalmacie, Croacie, K a m e , Seruie, Gallicie, Lodomerie, Cumanie, Bulgarieque Rex omnibus Christi fidelibus presens scriptum inspecturis salutem in omnium saluatore. Ad uniuersorum noticiaui te-nore presencium volumus peruenire, quod cum propter cul-tum Diuini nominis monasterium Sancti Pantaleonis, sicul-tum in Insula Danubii, ad peticionem sororum Sancte Katharine de valle Sancte Marié, quia vacuum erat et omnibus bonis dcstitutum, ipsis sororibus contulissemus, ignorantes de j u r e et hereditate Dominici, Jacobi et Gabriani filiorum magistri Gabriani extitisse. Quia tamen postmodum per Barones no-stros et vniuersos Regni nostri Nobiles constitit euidenter,quod ipsum monasterium cum omnibus possessionibus,populis et suis pertinencijs jure hereditario ad predictos filios magistri Gabri-ani pertinebat, fidelitatibus et seruiciis eorundem consideratis, que nobis indefesse, cum Regnum nostrum inopinata calami-tate opprimeretur, non tam per bellum intestinum, quam per potenciám Regis Boemorum, qui per astuciam sue peruersita-lis municiones seu castra Regni nostri occuparat, impende-runt ] maximé in expugnacione castri Jauriensis, vbi ijdem fuerunt per ictus lapidum et sogittarum letaliter vulnerati, de consilio Baronum et Regni nostri nobilium predictis Dominico, Jacobo, et Gabriano filijs magistri Gabriani, dictum monaste-rium cum omnibus possessionibus, populis et aliis pertinen-ciis restituendum duximus et reddendum ; reuocantes collacio-nem seu. donaciocollacio-nem factam per literas nostras vei priuile-gium sororibus Beate Katherine memoratis. In cuius rei me-móriám et perpetuam firmitatem presentes coucessimus lite
manus veuerabilis viri magistri Demetrii Prepositi Albensis, domiui Pape Capellani et Subdiaconi, aule nostre Yice-Cau-cellarij, anno Domiui miliesimo CC. septuagesimo septimo, Regni autem nostri anno quinto.
( K o b e r t K á r o l y k i r á l y 1330-i m e g e r ő s í t ő l e v e l é b ő l . )
4 0 .
IV. László király megerősíti Erzsébet nővére számáraf Tavar-nuk nevü birtokra vonatkozó előbbi adományát. 1277.
Ladislaus Dei gracia H u n g a r i e , D a l m a c i e , Croacie, R a m e , S e r v i e , Gallicie, Lodomerie, Cumanie, Bulgarieque Rex omnibus Christi fidelibus presentem paginam inspecturis salutem in omnium salvatore. Ad universorum noticiam ha-rum serie volumus pervenire : quod fráter Petrus de Ordine fratrum Predicatorum, de Insula Beate Virginis ad nostram accedeus p r e s e n c i a m , exhibuit nobis patentes l i t e r a s , sub sigillo nostro anuuali confectas, petens cum instantia, ut eas-dem r a t a s habere, et nostro dignaremur privilegio coufirmare' Quarum tenor talis est :
Nos Ladislaus Dei gracia Rex Hungarie stb. (következik u g y a n IV" László k i r á l y 1 2 7 7-ki o k m á n y a , mint f e n e b b 3 7 . sz. a.)
Nos igitur peticioni eiusdem Petri liberalitate Regia annuentes, prefatas literas de verbo ad verbum insertas, au-ctoritate presencium duximus confirmandas, duplicis sigilli munimine roboratas. Mete autem ipsius terre, prout in literis Capituli Budensis, sub quarum testimonio per discretum vi-rum magistvi-rum Johannem Prepositum Ecclesie eiusdem, me-memoratam dominam Elisabeth sororem nostram charissi mam in corporalem possessionem dicte terre fecimus intro-d u c i , continentur, hoc orintro-dine intro-distiuguuntur. Prima meta
iuci-pit a p a r t e ő r i e n t a l i , vbi dicuntur t r e s mete esse terree anti-que separantes, una a terra Neveg, altéra a terra Alberth, ter-cia a terra T a v a r n u k ; hine eundo ad eandem meridionalem partém sunt per ordinem quatuor m e t e ; post boc iuxta unam viam sunt tres mete, una meta terre V a n y , alia terre Deed, tercia terre T a r n u k ; bine inter terram Deed et T a r n u k sunt due m e t e ; hine tendit versus occidentem, iuxta unum monti-eulum Paezot sunt tres m e t e , una ville Vossian (vagy Os-s y a n ) , alia terre N i c o l a i , tercia terre T a r n u k ; hine parum procedcndo est vna meta terre Nicolai et t e r r e T a r n u k ; binc paulisper procedendo sunt tres m e t e ; una terre Nicolai, alia terre Taxon, tercia terre T a r n u c , et ibi terminatur. Vt igitur huiusmodi donacionis et confirmacionis nostre series robur perpetue firmitatis o b t i n e a t , presentes concessimus literas duplicis sigilli nostri munimine roboratas. Dátum per manus magistri Thome, in Prepositum Albensem electi, aule nostre Vice-Cancellarii dilecti et fidelis n o s t r i , anno Domini 1277., Regni autem nostri anno sexto.
( C o r n i d e s k é z i r a t a i b ó l . Ciech)
41.
IV. László király újra a pozsonyi káptalannak adományozza mindazon jószágokat, melyeket azelőtt bírtak s melyekről szóló okirataikat a csehek és németek, bevevén Pozsony várát,
elvit-ték. 1277.
Ladislaus Dei gracia Vngarie, Dalmacie, Croacie, Rame, Seruie , Gallicie, Lodomerie, Cumanie, Bulgarieque Rex om-nibus Christi fidelibus presentem paginam inspecturis salu-tem in omnium saluatore. Pie et salubriter agitur, si que Sacro-Sanctis Ecclesijs pro animarum remedio laudanda deuocio donauit, et pro premio salutis eterne religio contulit Cristiana,
MONUM. HUNG. HIST. — DIPL 9. 6
rnine perseuerent. E t ne labente curriculo temporis in bijs probacionum s u b t r a h a t u r copia, ac per hoc a m b i g e n d i , quin ymo malignantibus aditus p a t e a t l i t i g a n d i ; dignum e s t , ut literarum prouideatur testimonio ad rei memóriám sempiter-nam. Proinde notum sit tenorc presencium vniuersis ; quod vir discretus magister Antonius, Decretorum doctor, Preposi-tus P o s o n i e n s i s , dilecPreposi-tus et tidelis noster ad nostram acce-dená presenciam , nobis exponere c u r a u i t , quod priuilegia possessionum P r e p o s i t u r e et Ecclesie P o s o n i e n s i s , videlicet super villa Samud de Chollokuz , quam gloriose memorie do-minus Bela quondam Rex Vngarie, karissimus auus noster,
pro remissione peccatorum suorum in p e r p e t u a m elemosinam P r e p o s i t u r e et Ecclesie Posoniensi d o n a u i t , contulit et t r a -d i -d i t ; et super terris Welk, K u u r t h cum pistaturis Zoruoseu-rem , S e n k e t e k u t a; H a r u s k u u t h et K u r t u e l e s uocatis, et alia p i s c a t u r a Chewzvveyz a p p e l l a t a , ac ceteris possessionibus, que vei ex donacione R e g i a , uel pia deuocione fidelium, vei empcionis aut cuiuscuuque alterius contractus titulo ad Pre-posituram , et Posoniense Capitulum p e r u e n e r u n t , tempore hostilitatis, quo Rex Boemorum tyrannizauit crudeliter in nos, et in Regnum nostrum nobis infra pubertatis tempóra con-stitutis in capcione castri Posoniensis de c a m a r a Ecclesie Posoniensis vna cum alijs bonis eiusdem Ecclesie per Boe-mos et Tbeutonieos sunt a b l a t a . Vnde idem Preposilus a no-bis humiliter p o s t u l a u i t , ut donacionem ville Samud et alia-rum p r e d i c t a r u m possessionum collacionem et acquisicionem ratificaremus et a p p r o b a r e m u s , et super bijs nostrum prini-legium coucedere dignaremur. Nos igitur, quia nobis super premissis per Regni nostri Barones facta fűit plena fides, et quia augere intendimus ecclesiasticas facultates , annuimus iustis peticionibus Prepositi s u p r a d i c t i , et ex certa sciencia a p p r o b a n t e s et ratificantes, v o l u m u s , et concedimus, ac fir-mamus presenti priuilegio in perpetuum v a l i t u r o ; quod Pre-positura et Ecclesia Posoniensis villám Samud cum omnibus terris arabilibus et non a r a b i l i b u s , p r a t i s , f e n e t i s , virgultis, a r u n d i n i b u s , aquis, paludibus, et ceteris utilitatibus ac per-tinencijs pro remedio anime aui nostri karissimi predicti et nostre donatam et concessam; ac terram Kuurth cum
pi-scaturis Z o r u o s e u r e m , S e n k e t e k u t a , H a r u s k u u t h , Kuur-tueles n o m i n á l i s , et aliam p i s c a t u r a m Cheuzweyz uoca-laru, et alias possessiones suas h a b i t a s , aquisitas et colla-tas, que superius comprebenduntur, in p e r p e t u u m possi-deantpaeifice et q u i e t e . Hoc expresse et precise de consilio et consensu Baronum nostrorum ex speciali g r a c i a con-c e d e n d o , quod nullus Comes P o s o n i e n s i s , necon-c aliquis eius officialis, quocunque nomine uocetur, ad villám Samud, et a d alias villás et possessiones Prepositure et Capiíuli Posonien-sis nec citandi, nec iudicandi, nec deseeiidcndi, vei deseen-sum seu procuracionem r e c i p i e n d i , nec collectam exigendi, uel faciendi, nec aliquid borúm imponendi occasione a u d e a t extcndere manus s u a s , aut in eis sibi ius a l i q u o d , uel iuris-diccionem aliquam quocunque modo aliquatenus uendicare, sed a Comite Posoniensi et eius officialibus q u i b u s l i b e t , et ab ipso castro Posoniensi et castri aut terris (így) bomini-b u s , custodijs et uigilijs plenissime in omnibomini-bus eadem villa Samud et cetere possessiones predicte sint libere penitus et exempte, et a d Prepositum et Capitulum Posoniensis Eccle-sie pertineant pleno iure. In cuius rei memóriám et perpe-tuam firmitatem presentes concessimus litteras duplicis si-gilli nostri munimine roboratas. D á t u m per manus Beuereudi uiri magistri Tbume Electi Albensis E c c l e s i e , aule nostre Vice-Cancellarij, dilecti et fidelis n o s t r i ; anno Domini mil-lesimo CCU LXXÚ s e p t i m o , Iíegni autem nostri anno sexto.
( E r e d e t i e h á r t y á n s z e p e n í r v a . A p e c s é t h i á n y z i k . P o z s o n k á p t a l a u i m a g á n l e v é l t á r ; C a p s a C. P a s c . 7. Nro. 72. E z e n o k m á n y t á t í r t a és m e g e r ő s í t e t t e III. E n d r e 1291.; és R ó b e r t K á r o l y 1317. 4° nonaa N o v e m
-bris. Knauz- Aándjr.)
IV. László király a tarnukuztári királyi tárnokokat meg-rí emesíti. 1277.
LAdislaus Dei gracia H u n g a r i e , Daluacie, Croacie, R a m e , Seruie, Gallicie, Lodomerie, Cumanie, Bulgarieqe Rex yniuersis Christi fidelibus presentem paginam iuspectu-ris salutem in omnium saluatore. Regalis Maguificencia sibi totis nisibus, totis uiribus famulantes graciosis et benivolis consueuit attollere donatiuis, vt consolacionis linteo fomen-t e n fomen-t u r , quos labor prolixior efomen-t famulafomen-tus deuocior approba-uit. Ad vniuersorum igitur noticiam tenore presencium vo-lumus peruenire : Quod tauarnicos nostros Cbotou et Chete, ac fratres eorundem, filios Hedrici, cum ipso Hedrico patre eorum; Michaelem et Lukach, filios videlicet B e e d , filium Zumboth; Gueze filiutn C h e m e , et Venceslaum filium Muz;
Gregoriuin Chundor; Anias, Donk,Johannem,Tywoth,et Iwan-kam filios I w a n c ; Lucám et Mydar, de T a r n u k u z t a r , propter eorundem deuota seruicia, quibus nostre Maiestati se obse-quiosos exhibuerunt famulatibus i n d e f e s s i s , cupientes pro-sequi Regalis gracie largitutis (így),a priori statu et condicione tauarnicorum cum terra ipsorum liberatos penitus et exemptos in cetum et numerum nostrorum seruiencium Regalium cum suis heredibus heredumque suorum successoribus duximus ex plenitudine Regalis gracie transferendos; volentes, ut ea gaudeant libertate, qua vtuntur et fruuntur ceteri seruientes Regales sub uexillo Regio militantes in ipsa terra Tarnukuz-t a r , quam exemimus pro eisdem, (libere eTarnukuz-t pacifice moraTarnukuz-turi, tanquam nobiles in terris suis hereditarijs conmorantes. In cuius rei memóriám et perpetuam firmitatem presentes con-cessimus litteras dupplicis sigilli nostri munimine roboratas.
Dátum per m a n u s venerabilis viri magistri T h o m e , Electi Ecclesie Albensis, aule nostre Vice-Cancellarij, dilecti et fi-delis nostri, anno Domini M. ducentesimo septuagesimo sep-timo, Regni autem nostri anno sexto.
(A g y ő r i k á p t a l a n 1381-ki á t i r a t á b ó l . Ráth Károly.)
43.
IV. László magyar király I. Rudolf római-német királyhoz, hogy Otakar cseh király és annak emberei a követelt várókat
birják még. 1277.
Ne diu serraonibus immoremur, sed conscientiae no-strae secreta sermo succinctus p e r c u r r a t , simplieiter teste altissimo, prout in cordis nostri continetur secretario, profi-t e m u r , quod juxprofi-ta felieis unionis foedera , quibus filialiprofi-taprofi-tis ac societatis vinculis unum sumus, a vestris desideriis nostra nunquam discrepabit intentio , sed in omnibus, quae vestris blandiuntur affectibus , semper prompti et benivoli assurge-mus. Saue ad h o c , quod nuper Vestra Celsitudo Regia nobis conquerendo monstravit, videlicet adbuc quaedam vestra ca-stra a nostris fidelibus detineri in vestrum praejudicium oc-c u p a t a , Vestrae Majestati taliter duximus respondendum : quod nos ab 0 . et aliis , qui castra praedicta detinent, j a m dudum eadem requisivimus, qui offerunt se paratos, quando-cunque Vestrae Serenitati placuerit, coram vestris Baronibus per omnia facere , quicquid j u r i s luerit, et consonum rationi.
Propter quod Vobis consulimus bona fide, quod ad terrarum nostrarum metas et terminos viros idoneos transmittatis, et nos de nostris aliquos adjungemus , i t a , quod in ipsorum et p r a e d i c t a castra detinentium praesentia quaestio hujusmodi fine amicabili terminetur.
( B o d m a n n F e r . Jozs., Codex E p i s t o l a r i s R u d o l f i I. R o m . R e g i s , L i p c s e 1806. 66. 1.)
XXI. János pápa a nagyváradi püspöknek meghagyja, hogy Miklós erdélyi prépostot és ujonan választott esztergami érseket
a római szék elejébe idézze. 1277.
J o h a n n c s Episcopus servus servorum Dei, venerabili fra-t r i . . . Episcopo "Waradiensi salufra-tem efra-t Aposfra-tolicam benedicfra-ti- benedicti-onem. Strigoniensi Ecclesia pastoris solatio destituta, dilecti fi lii Capitulum ipsius Ecclesie, sicut asseritur pro celebranda tu-tius electioue Pontificis convenientcs in unura, Spiritus Sancti gratia invocata, dilectum filium Nicolaum Preposifum Eccle-sie T r a n s y l v a n e in suum et eiusdem EccleEccle-sie Strigoniensis Ar-cbiepiscopum caconice et concorditer elegisse dicitur. Verum licet quondam BenedictoCanonico ipsius Strigoniensis Ecclesie se electum in Strigoniensem Archicpiscopura asserente, ac op-ponente se huiusmodi electioni Prepositi prelibati, felicis recor-dationis Innocentius V. predeccssor noster huiusmodi electi-onum negocium pie memorie Adriano Pape, predecessori no-stro;tunc Sancti AdrianiDiacono-Cardinali, commiserit audien-dum, predictis tamen predecessoribus nostris ac eodem Bcne-dicto medio tempore viam universe carnis ingressis, et Pre-posito prelibato absente in negotio i p s o , debitus non potuit haberi processus. Volentes igitur, ut prefatum negotium fiue debito quamcitius terminetur, ne tali pretextu p r e f a t a Strigo-niensis Ecclesia diu remaneat Pontificis regimine destituta, fraternitati tue per Apostolica scripta mandamus, quatenus Prepositum ipsum ex parte nostra per te vei alium seu alios peremptorie citare procures, ut infra duos menses post cita-tionem huiusmodi personaliter compareat coram nobis in ne-gotio ipso, sicut de iure fuerit processurus, et, si negotium ipsum ad statum perfectionis decernerit, examinationem pro-lit convenit subiturus. Diem vero citationis et formám per tuas patentes litteras tuo proprio sigillo munitas, tenorem
presentium nichilominus continentes, nobis non differas fide-deliter intimave. Dátum Viterbii I I I . Idus Mártii. Pontificatus nostri anno primo.
( E r e d e t i u t á n T h e i n e r id. m. I. k ö t . 322. 1. E z e n o k m á n y k i v o n a t á t l á s d F e j é r n é l Cod. D i p l . V. k . 2. r . 423. 1.)
45.
1. Rudolf római-német király IV. László magyar királyt fel-szólítja, hogy segítségére legyen II. Otakar cseh király ellen.
1277.
Indue mente virum, fili ac socie praedilecte ! ecce, j a m acceptabile tempus instat, in quo ulcisci poterimus atroces injurias callidi inimici Regis Bohemiae , qui fidei pulchritu-dine a se longius e x u l a t a , adhuc occnltas contra vos et nos machinatur iusidias malignandi. E x s u r g a t igitur princeps praepotens, si acta voluerit vindicare priora, e t antiqusm per fidiam hostis perfidi ad memóriám r e v o c e t , n e c moretur, sed postpositis negotiis quibuslibet quantumcunque a r d u i s , ad metas terrarum nostrarum veniat i n d i l a t e ; illuc enim vobis procul omni dubio occurremus, ordinaturi et tractaturi vo-biscum, quomodo et qualiter contra dictum Regem Bohemiae in pracfato negotio procedere debeamus. Et ut ad suas ulci-scendum injurias una nobiscum vestra potestas Regia ferven-tius animetur, in illius amieae societatis et filialitatis vinculo, quo conjungimur, vos monemus, ut ad praedictas metas ve-stra Magnificentia v e n i a t , et non t a r d e t , nec a felici unione nostrae amicitiae resipiscat.
( B o d m a n n id. m. 40.1. V. ö. F e j é r . Cod. D i p l . V. k. 2. r. 320. 1.)
I. Rudolf római-német király a borsmonostrai apátságot külö-nös pártfogása alá veszi. 1277.
Rudolpbus Dei gratia Romanorum Rex semper Augu-stus omnibus et singulis Sacri Romani Imperii fidelibus, ad quos presentes litere pervenerint, gratiam suam et omne bo-num. Cum Abbatem et fratres Ordinis Cisterciensis, in monte Sanete Marié, in nostram protectionem et gratiam receperimus specialem : volumus et mandamus vobis s i n g u -lis et o m n i b u s , ad nostre dicionis dominium pertinentibus, nostre gracie sub optentu, ne quis eosdem f r a t r e s , homines, sive bona ipsorum audeat vei presumat aliquatenus mole-stare : nam qui secus f a c é r é t , et nostrum mandatum trans-cenderet hac in p a r t e , nostram iram incurreret ipso facto graviter et offensam. Dátum Wienne XI K a l e n d a s Április, Regni nostri anno quarto.
( L a m b e k P é t e r , C o m m e n t . d e B i b l i o t h e c a C a e s . V i n d o b o n e n s i , 2-ik k i a d . B é c s 1767. I. k . 570. 1. Czech.J
47.
Egy névtelen püspök I. Rudolf római-német királyhoz, az annak
Egy névtelen püspök I. Rudolf római-német királyhoz, az annak