• Nem Talált Eredményt

der Sporomorphen-Assoziationen der Gosauschichten Österreichs

mit oberkretazischen Formationen Ungarns

Gó c z á n (1964) gliederte das ungarische Senon in acht palynologisch definierte Dominanzzonen, die er dem Obersanton bis Maastricht zuordnete und 1973 durch kennzeichnende Sporomorpha charakterisierte. Seither wurde die Zonierung durch Unterzonen verfeinert (Sie g l- Fa r k a s, 1983, 1986; Gó c z á n & Sie g l- Fa r k a s, 1989). Vergleichbare Sedimente des Oberturons sind in Ungarn nicht bekannt. Dies gilt auch für das Mitelconiac der Weißenbachalm und für die Probe aus der untersanto- nen Streiteck-Formation des Randobach-Profils.

Der obersantonen Hochmoos-Formation des Profils Hintertal vergleichbare Serien wurden im Bakony-Gebir- ges in der Bohrung Sümeg Sp-1 zwischen 185,75-191, 30 m (Góczán, 1964), ferner in der Bohrung Gyepükaján,

Gy-9 z w is c h e n 5 9 0 ,4 -6 1 2 ,5 m (Sie g l- Fa r k a s, 1983) n a c h g e w ie s e n .

Gó c z á n & Sie g l- Fa r k a s (1990) stellen die limnischen Transgressionssedimente des Bakony-Gebirges in das Obersanton. Hingegen transgredierte die terrestrisch-flu- viatile Kreuzgraben-Formation der Gosau-Gruppe im (?)Oberturon. Von Tr ö g e r & Su m m e s b e r g e r (1994) wur­

den die ältesten marinen Sedimente der Gosau-Gruppe bereits im Oberturon nachgewiesen, während im Bakony die ersten marinen Sedimente anscheinend erst im Santon auftreten dürften.

Dank

Die Anregung zu dieser Studie geht von Dr. Anton W. Ruttner(Dir. i.R.

der Geologischen Bundesanstalt, Wien) aus.

Die Verfasserin dankt Frau Emőke Jocha-Edelenyi(Ungarische Geolo­

gische Landesanstalt, Budapest) für die Möglichkeit, das von ihr im Rah­

men der bilateralen österreichisch-ungarischen Zusammenarbeit unter der Führung von Herrn Dr. H. Summesbergeran österreichischen Gosau- Vorkommen aufgesammelte Probenmaterial bearbeiten zu dürfen. Das Manuskript wurde von österreichischen Kollegen kritisch durchgesehen, wobei insbesondere Dr. Herbert Summesberger(Naturhistorisches Mu­

seum, Wien) sowie Frau Dr. Ilse Draxler, Dr. Manfred E. Schmidund Dr.

Harald Lobitzer(alle Geologische Bundesanstalt, Wien) gedankt wird.

Fig. 1 - 2:

Fig. 3:

Fig. 4 - 5:

Fig. 6:

Fig. 7 - 8:

Fig. 9:

Fig. 10-12:

Fig. 13:

Fig. 14-15:

Fig. 16:

Fig. 17-18:

Fig. 19-20:

Fig. 21:

Fig. 22-23:

Vadaszisporites urkuticus [ De á k 1964) Deák & Co m b. 1967.

Weißwasser.

L e io trile te s sp.

Weißwasser.

B iko lispo rites toratus (Weyl & Greif. 1953) Sriv 1975.

Gosau, Randobach.

A ppendicisporites a p p en d icife r (Th ierg. 1942) Sriv 1959.

Weißwasser.

C icatricosispo rites cu neiform is Pocock 1965.

Aussee, Weißenbach-Alm.

D eltoidospora cf. ordinata Brelie 1964.

Weißwasser.

Varirugosisporites verrucosus Deák 1964.

Gosau, Randobach.

C icatricosispo rites versiform is (Bo lch. 1961, Juhasz 1979).

Gosau, Randobach.

U vaesporites sp.

Gosau, Randobach.

Varirugosisporites sp.

Gosau, Randobach.

cf. V errucingulatisp orites sp.

Gosau, Randobach.

Toroisporis sp.

Weißwasser.

E ch inatisporites sp.

Aussee, Weißenbach Alm.

Vadaszisporites pseudofoveoulatus (Deák 1964) Deaák & Comb 1967.

Weißwasser.

Alle Figuren 1000X vergrößert.

Fig. 1 - 2:

Fig- 3:

Fig. 4 - 5:

Fig. 6 - 8:

Fig. 9-10:

Fig. 11-12:

Fig. 13-15:

Fig. 16-18:

Fig- 19-21:

Fig. 22-23:

Fig. 24-25:

Fig. 26-27:

Alle Figuren

A rau c ariac ites au stralis Cookson 1947.

Weißwasser.

A rau c ariac ites au stralis Cookson 1947.

Weißwasser.

Inap ertu ro p o llen ites undulatus Weyl. & Gr. 1953, Gosau, Randobach.

C om p lexio p o llisp rae atu m es cen sV J. Kr. 1959.

Weißwasser.

C om plexiopollis (T u ro n ip o llis ) christae van Amerom 1965.

Weißwasser.

C om plexiopollis m icrorugulatus Kds. 1980.

Weißwasser.

C om plexiopollis h e lm ig ii (v a u Amerom 1965) Sole De Porta 1977.

Weißwasser.

C om plexiopollis (T u ro n ip o llis ) christae v a u Amerom 1965.

Weißwasser.

C om plexiopollis (T u ro n ip o llis ) ch ristae v a u Amerom 1965.

Weißwasser.

C o m p le x io p o llis c f. h e lm ig ii (v a u Amerom 1965) Sole De Porta 1977.

Weißwasser.

C o m p le x io p o llis c f. h e lm ig ii (v a u Amerom 1965) Sole De Porta 1977.

Weißwasser.

C o m p le x io p o llis c f. fu n ic u lu s T s c H v o v 1973.

Aussee, Weißenbach-Alm.

1000X vergrößert.

Fig. 1 - 3:

Fig. 4 - 6:

Fig. 7 - 8:

Fig. 9-10:

Fig. 11-13:

Fig. 14-15:

Fig. 16-18:

Fig. 19-22:

Fig. 23-25:

Fig. 26-27:

Fig. 28-30:

Fig. 31-33:

Fig. 34-35:

Fig. 36-38:

Fig. 39-40:

C o m p le x io p o llis c f. h e lm ig ii (van Amerom 1965) Sole De Porta 1977.

Weißwasser.

C om plexiopollis funiculus Tschudy 1973.

Weißwasser.

C om plexiopollis sp.

Gosau, Randobach.

C om plexiopollis s p . Weißwasser.

C om plexiopollis vulgaris (Groot & Groot 1962) Groot & W. Kr. 1967.

Gosau, Hintertal.

cf. C o n c la v ip o llis s p . Aussee, Weißenbach-Alm.

C onclavipollis b urgeri van Amerom 1965.

Aussee, Weissenbach-Alm.

Subtrudopollis sp.

Weißwasser.

Subtrudopollis sp.

Weißwasser,

cf. P s e u d o p lic a p o llis s p . Weißwasser.

P lic a p o llis sp.

Gosau, Randobach.

M in o rp o llis s p . Gosau, Randobach.

V a c u o p o llis s p ..

Gosau, Hintertal.

O culopollis cf. aestheticus Weyl. & Krieg 1953.

Gosau, Randobach.

cf. Laudaypollis sp.

Gosau, Randobach.

Alle Figuren 1000x vergrößert.

Fig. 1 - 3:

Fig. 4 - 5:

Fig. 6 - 7:

Fig. 8 - 9:

Fig. 10-11:

Fig. 12-14:

Fig. 15-16:

Fig. 17-18:

Fig. 19-20:

Fig. 21-22:

Fig. 23-25:

O cu lo p o lliscf. principalisVJEYL. & Krieg. 1953.

Gosau, Hintertal.

O culopollis p rin c ip a lis s s p . typicus Weyl. & Krieg. 1953.

Gosau, Randobach.

O culopollis sibiricu s Zaklinskaya 1963.

Gosau, Randobach.

O culopollis sp.

Gosau, Randobach.

O c u lo p o llisp rae d ica tu sW E Y L . & Krieg. 1953.

Gosau, Hintertal).

cf. B o h e m ia p o llis s p . Gosau, Hintertal.

O culopollis sp.

Gosau, Hintertal.

C oronatipollis sp.

Gosau, Hintertal.

L o n g a n u lip o llis d . m o n stru o s isGóczán & Siegl-Farkas 1989.

Gosau, Hintertal.

H ungaro pollissjp.

Gosau, Hintertal.

L o n g a n u lip o llis c i. polanyensis Góczán & Siegl-Farkas 1989.

Gosau, Hintertal.

Alle Figuren 1000X vergrößert.

Fig. 1 - 2 : Veryhachium sp.

Gosau, Randobach.

Fig. 3 - 4 : D inogym nium cf. m icrogranulosum ClarKE & Verdier 1967.

Aussee, Weißenbach-Alm.

Fig. 5 - 7 : C rassipollis d is s im ilis Gó c z á n & Juhasz 1984.

Weißwasser.

Fig. 8 - 9: C rassipollis ovális Góczán & Juhasz 1984.

Weißwasser.

Fig. 10-12: Tricolpopo llenites m icrom unus Groot & Penny 1960.

Weißwasser.

Fig. 13-14: T ric o lp ite ssp.

Unterlaussa.

Fig. 15-16: Tricolpopo llenites m acroreticulatus Groot & Groot 1962.

Unterlaussa.

Fig. 17-18: C la s s o p o llissp.

Gosau, Randobach.

Fig. 19-20: R h ae tip o llis g e rm a n ic u sSc hulz 1967.

Gosau, Randobach.

Fig. 21: Lueckisporites virkkiae R. Po t. & Kl. 1954.

Gosau, Randobach.

Fig. 22: „ Tym panicista “ sp.

Gosau, Randobach.

Fig. 23: Lueckisporites s p . Gosau, Randobach.

Fig. 24: Lueckisporites sp.

Gosau, Randobach.

Fig. 25: cf. F a lc is p o rite s s p . Gosau, Randobach.

Fig. 26: IIU n ite s sp.

Aussee, Weißenbach-Alm.

Fig. 27: K lau sip o llen ites schau bergeri (R. Po t. & Kl. 1954) Jans. 1962.

Gosau, Randobach.

Fig. 28: K la u s ip o lle n ite s s p . Gosau, Randobach.

Alle Figuren 1000X vergrößert.

Literatur

Am e r o m, H.W.J. v a n: Upper-Cretaceous pollen und spores as­

semblages from the so-called “Wealden” of the province of Leon (Northern Spain). - Pollen et Spores, 71, 93-134, Paris 1965.

Az e m a, C. et al.: Microfossils from the Upper Cretaceous of Ven­

dee (France). - Rev. Palaeobot. Palyn., 35, 2-4 , 237-281, Am­

sterdam 1981.

Cl a r k e, R.F.A. & Ve r d ierJ.P.: An investigation of Microplankton assemblages from the Chalk of the Isle of Wight, England. -Verk. d. Kon. Neder. Akad. van Wet. AFD. Nat., 24/3,1967.

Deák, M.H. & Co m b a z, A.: “Microfossiles Organiques” du Weal- dien et du Cenomanien dans un soudage de Charente Mariti­

me. - Revue de Micropaleontologie, 10/2, 69-96,1967.

Fa u p l, R: Zur Gosauentwicklung im Südende der Weyerer Bögen zwischen Unterlaussa und St. Gallen (Stmk.). - über. 1981 HochschulschwerpunktS 15,133-147, Leoben 1982.

Gó c z á n, F: Stratigraphie Palynology of the Hungarian Upper Cre­

ta c e o u s -Acta Geol., 8, 1-4, 229-264, 1964.

Gó c z á n, F. et al.: Die Gattungen des „Stemma Normapolles Pflug 1953/b“ (Angiospermae). Neubeschreibungen und Revision europäischer Formen (Oberkreide bis Eozän). - Paläontologi- sche Abh. Abt. B. Paläobotanik, 2, 3,427-633, Stuttgart 1967.

Gó c z á n, F. & Sie g l-Fa r k a s, Á .: Palynostratigraphical zonation of Senonian sediments in Hungary. - Review Palaeobot. Palyn., 66, 361-377, Amsterdam 1990.

Ja n s o n iu s, J.: Palynology of Permian and Triassic sediments, Peace river area, Western Canada. - Palaeontographica, 110, B, 1-4, 35-98, Stuttgart 1962.

Jo c h a-Ed e l e n y i, E.: Jelentés a felsökréta tipusszelvények tanul­

mányozására Ausztriában tetttanulmányutról. - M. All. Földta­

ni Int. Adattár Tér, 12867, Budapest 1984.

Ju h á s z, M. & Gó c z á n, E: Comparative study of Albian monosul- cate angiosperm pollen grains. - Acta Bioi. Szeged, 31, 147-172, Szeged 1985.

Ke d v e s, M.: Les Pollens du Genre de forme Com plexiopollisW. Kr.

1959. em. Tschudy 1973 du Cenomanien superieur de Vila Flor (Portugal). - Revista Espana de Micropal., 12, 3, 469-488, Ma­

drid 1980.

Kl a u s, W.: Sporen aus dem Südalpinen Perm. - Jb. Geol. B.-A., 1 0 6,22 9-3 69, Wien 1963.

Ko l l m a n n, H.A. & Su m m e s b e r g e r, H.: Working group on the Co- niacian-Maastrichtian stages, Fourth Meeting. Excursion to Coniacian-Maastrichtian in the Austrian Alps. - 105 p., Wien 1982.

Kr u t z s c h, W.: Sporen- und Pollengruppen aus der Oberkreide und dem Tertiär Mitteleuropas und ihre stratigraphische Vertei­

lung. - Zeitschrift für Angewandte Geologie, 3, 11-12., 509-548, Berlin 1957.

Me d u s, J. et al.: Turonian Normapollesfrom Portugal and southern France; correlations. - Review Palaeobot. Palyn., 31, 1-2, 105-155, Amsterdam 1980.

Paclto va, B.: T h e ev o lu tio n an d d is trib u tio n o f Normapolles pollen d u rin g th e C e n o p h y tic . - Rev. P a le o b o t. P alyn ., 35, 1 7 5 - 2 0 8 , A m s te rd a m 1 9 8 1 .

Ro b a s z y n s k i, F. et al.: Le Turonien d e la re g io n -ty p e : S a m u ro is et T o u ra in e. S tra tig ra p h y , B io z o n a tio n s , S e d im e n to lo g y . - B ull. C e n tre s R e c h . Explor. P rod. E lf-A q u ita in e , 6 /1 , 1 1 9 -2 2 5 , 1 9 8 2 .

Ru t t n e r, A. & Wo l e t z, G .: D ie G o s a u von W e iß w a s s e r bei U n ­ te rla u s s a . T e k to n is c h e und m in e ra lo g is c h e U n te rs u c h u n g e n . - M itt. G e o l. G e s . W ie n , 48, 2 2 1 - 2 5 6 , W ie n 1 9 9 4 .

Sie g l-Fa r k a s, Á.: P a ly n o lo g y o f th e S e n o n ia n F o rm a tio n s at M a - g y a rp o lá n y . - Ő s lé n y ta n i V itá k (D is c u s s io n e s P a la e o n to lo g i- c a e ), 2 9 , 5 9 - 6 9 , B u d a p e s t 1 9 8 3 .

Sie g l-Fa r k a s, Á .: P a ly n o s tra tig ra p h y o f th e S e n o n ia n from b o re ­ h o le B á c s a m á s -1 . (S G re a t H u n g a ria n P lain). - M . All. F ö ld tan i Int. Évi J e le n té s , 1984, 4 2 5 - 4 5 9 , B u d a p e s t 1 9 8 6 .

Sie g l-Fa r k a s, A .: P a ly n o s tra tig ra p h y an d ev o lu tio n h is to ry o f th e A jk a C o a l -F o rm a tio n , W. H u n g a ry . - M . A ll. F ö ld ta n i Int. Évi Je l., 1986, 1 7 9 - 2 0 9 , B u d a p e s t 1 9 8 8 .

Sie g l-Fa r k a s, Á .: A c o n trib u tio n to th e p a ly n o lo g y o f ce n tral E u­

ro p e a n a re a s o f th e Normapolles p ro v in c e . - In: Pla n d e r o v áE. et al.: P a le o flo ris tic a n d p a le o c lim a tic c h a n g e s d u rin g C r e ta c e o ­ us an d Tertiary, 3 9 - 4 2 , B ra tis la v a (GLJDŚ) 1 9 9 3 .

Sie g l-Fa r k a s, Á . & Wa g r e ic h, M .: P a ly n o lo g ic a l an d n a n n o p la n k - ton c o rre la tio n o f s p h e ru lite -b e a rin g S e n o n ia n fo rm a tio n s in H u n g a ry . - In: A b s tra c ts o f th e In te rn . M e e tin g on S p h e ru lite s in th e C a rp a th ia n B a s in , B u d a p e s t, O c t. 31 st-N o v . 1 st, 2 3 - 2 4 , B u ­ d a p e s t 1 9 9 4 .

Su m m e s b e r g e r, H .: E in e o b e rs a n to n e A m m o n ite n fa u n a au s de m B e c k e n von G o s a u (O b e rö s te rre ic h ). - A n n . N a tu rh is t. M u s.

W ie n , 8 2 , 1 0 9 -1 7 6 , W ie n 1 9 7 9 .

To l l m a n n, A .: D ie F o ra m in ife re n fa u n a d e s O b e rc o n ia c au s d e r G o s a u d e s A u s s e e r W e iß e n b a c h ta le s in S te ie rm a rk . - J b . G eo l.

B .-A ., 103, 1 3 3 - 2 0 3 , W ie n 1 9 6 0 .

To l l m a n n, A .: A n a ly s e d e s k la s s is c h e n n o rd a lp in e n M e s o z o i­

k u m s . S tra tig ra p h ie , F a u n a und F a zie s d e r N ö rd lic h e n K a lk a l­

p e n . - X V + 5 8 0 S ., W ie n (F ran z D e u tic k e ) 1 9 7 6 .

Tr ö g e rK .-A . & Su m m e s b e r g e r, H .: C o n ia c ia n a n d S a n to n ia n in o - c e ra m id biv alv es fro m th e G o s a u G ro u p (C re ta c e o u s , A u stria ) a n d th e ir b io s tra tig ra p h ic a n d p a le o b io g e o g ra p h ic s ig n ific ­ a n c e . - A n n . N a tu rh is t. M u s . W ie n , 96A, 1 6 3 -1 9 9 , W ie n 19 9 4 . Ts c h u d y, R .H .: Complexiopollis Pollen L in e a g e in M is s is s ip p i E m -

b a y m e n t R o c k s . - G e o l. S urv. Prof. P a p ., 743-C, W as h in g to n 1 9 7 3 .

Vis s c h e r, H .: P la n t m ic ro fo s s ils from th e U p p e r B u n te r H en g e lo th e N e th e rla n d s . - A c ta B o t. N e e rl., 15, 3 1 6 - 3 7 5 , U tre c h t 1 9 6 6 .

We y l a n d, H . & Kr ie g e r, W.: D ie S p o re n und Pollen d e r A a c h e n e r K re id e und ihre B e d e u tu n g fü r d ie C h a ra k te ris ie ru n g d e s m itt­

leren S e n o n s - P a la e o n to g ra p h ic a , B, 9 5 , 1 - 3 , 6 - 2 9 , S tu ttg a rt 1 9 5 3 .

Jubiläumsschrift 20 Jahre Geologische Zusam m enarbeit Österreich - Ungarn

A 20 éves m agyar-osztrák földtani együttm űködés jubileum i kötete Redaktion: Harald Lobitzer, Géza Császár & Albert Daurer Szerkesztette: Lobitzer Harald, Császár Géza & Daurer Albert

Teil 2 S. 123-126 Wien, November 1994 2. rész pp. 123-126 Becs, 1994. november

ISBN 3-900312-92-3

Vorläufiger Bericht