i • f Sed dixi effe etiam cnram palîatîvam, quae
j ill gravinri dolore, etil caufas non „ auferat, ta-men nunquam negligi debet,
I Cura pallians in ea coniiftit, ut fpasmi fo-y piant. Palliativa remedia fcilicet fpasmas
intefti-! norum fopiunt, phlogoiim iinral prscaveut, eu-, f jus femper habenda eft ratio; fpasmos fopiunr
balnea tepida» fomenta calida emollientia torique;
ab-î i
î
l e a
c o o :
abdomini applieata, qus quafi balneum "topicum ' polfunt appellari, nervína vero aut no'cent aut nihil juvant. Sopiunt feliciter fpasmos remedia relaxatttia. Opium nocentiflimum eít remedium,
& paucifiimi cafim lunt ubi in colica ftercorea opium pofiit convenire.
In fumma exacerbatione dolorum, ac aliis remediis non negleétis, ad obtinendas tamen in-ducias polfumus fubinde pauxillum opii dare, fed plerumque alia incommoda obfervantur dato
opio,-Scïmiis opium pro momento fpasmos tol.
1 è r e , ut facilius poítmodura' operarï purgans pofiit,
Quibus crebrior colica ftercorea redit, eu-ra palliativa facienda eít, Diœta-nempe accomo-data, diseta ecco profi ca , deinde datis atnarican-tibus lenioribus, friótionibus abdominis adhibitis,
& ' i n adultis frequenter haue colicam pari folitis equitatio convetxít.
Qmcritur quid de V . S. fentiendum fit.
Notandnm eft V . S. in colica ftercorea per fe 11011 convenire, & tamen fi dolor gravis fit, fi íitdiu-turnus dierum multorum vel etiam feprimanarum, fi aígef mafculus fit, fi fit sétatís aduit® , fi me-tnamus ex omnibus hifee circumítanriis memora-tis, fi metuamus inquam iu inteítinis phlogofim o.b nimiam íibrarum erispaturam , ,V. S. tanquam remedium pallians adhiberi debet, etenim qu®.
cunque ílimulo ^criípantur fibr® mufculares vel ftringantur, nihil ita relaxat ítriétam libram ac
fan-fanguinis millió, pertinebit ergo V . S. hoc in ca-fu ad eniollientia, eandemque virtutem habebic ac balneum, ac cataplasmara & fomenta emollien-tia, pneterquam quod feliciter prsvertat timeii-dam certe infkmmationem.
Pervenimus ad tertiam fpeciem colic®, quam appellant biliofam. Très fpecies colic® bi-liof® reperiuntur.
Prima fpecies eíl colica biliofa ®fti valis, vel autumnaüs, vel etiam colica biliofa epidemi-ca. Altera fpecies, eft colica biliofa fporadica,
& tertia demum colic® bilioi® fpecies orta a cal-culis felleis.
Optimam prim® fpeciei defcriptionem no-bis Syâenba us fuppeditat quam hic recenfebo.
Colica inquít biliofa eadem fymptomata producit plerumque qu® dyífenteria, atque eodem cumdys-ienteria tempore graíTatur ; npnnunquam définit h®c colica in dyfenteriam ; adoritiir autumno vel ftate plerumque juvenes temperamente calidobilio-lbque pr®ditos ; dolor omnium colicarum atrociIfi-in us elfe folet, & maxime atrociIfi-intolerabilis, atrociIfi-inteíliiia nonnunqnatn injeóla fafcia quafi conftringir, nunc Vero in pundlum contraólus quafi terebrando" inte-ftina videtur perforare, fubinde reinittit, mox re-dit, quem ®ger pr®fentic> &itaperfentieusmifera-bilivultu, ejulatuque quafi jam pr®fentem exhor-ret, dolor in initio minor eft , minus certum lo-cum fibi feligif, at poftmodum in morbi progres-fu locum fib o.cupat magis fixum, in initio non tarn crebra eft vomitio, nec alvus adeo
petting-Ci»
104 © 0 0 < o û
citer , ill progreiïu morbi identiclem voinit'oues jucrefcuut & alvus onines catarriicorum vim eh. ' dit, adeo quidem ut alvus pertinaciffime obíírua.
tur, tandem ileus fequatur; materies vomitueje. '
<fta viridis aliquando eft, qu® plerorumque aut vix non omnium morborum «ftivàlium, autumna.
liumqué, eadem ferme eft , qu® ipfius diffente.
r i ® , bilis nempe acris, rancida, cauftica in inte-ftino duodeno diutius commorata, per sftiyos ca-lores exacerbata, & quacunqne ex Caufa copio.
fius fecreta, copiofiusque per fuo s du élu s effufa, ïnembranas inteftinorum fumme fenfîles rodens,
& velBeans ; morbus ergo affinîs eft febribus re-mittentibus, aufc etiam continuis «ftivis , alliais itidem morbus eft choler®, affinis dyfíenteri®,
Indicationes funt e®dem, qu® obtînent in omnibus Iiis «ftivis tnothis, videlicet funt indica-tiones h ® , materiem peccantera folvere, obtun.
dere, & aptïs viis eliminare,
ado. Debilia vifcera roborare, & averte-j e recediyas. ;
Hinc conveniunt omnis generis folventia, fer.uni lariis fîmpîex vel armatum acidis falibux, cremore tartari, falia aqua multa diluta, clysma-ta omnis generis. Demum rpr®nnffis hi fee levio-ribus, purgantia, vel etiam emetica, & h ® c pr»
purgantibus.
At vero fi dolores increverint, fi ab ipfo dolore'majora mala metuamus, convulliones * in-fiamnutiones, & alia dolorem fymptoniata» tunc
opia-o(XMX)°
opiata oportet etiam iiigerere. Equidem uunquam oportet oblivifci opiata folum inducias faeere, folum inentem fallere, crifpaturam folidorum toi«
1ère ad paucas lioras, excretiones alvinas adeo hie profieuas fuflaininare liinc prodeife opiata foiummodo tanquam remedia palliativa, & ut fo-pitis fpasmis eo totius aut emefis, aut alvus pos»
lit coneitari, Equidem multi funt & inter ul-timos hifce temporibus , recentiifimosque fcrip-tores celeberrimus Sims 5 qui fummopere dam-nat ufum opiatorum in colica biliofa , caftiga»
jpfe celeberrimum Sydenbamum, utpote rnagis li-beralem Î11 exhibendo opio in liac colic® fpecie»
verum tamen opiata funt fubinde admodum 11 e-ceffaria iu debilibus, in famine irritabilibus , in infantibus, in fœminis, Ii dolor omnem omnino patientiam vincat, Ii graviora ipfo dolore mala metuantur; in hoc cafu metliodus fydenhamisina liberális exhibendo opio , per intervalla maxitno-pere debet commendari, nou utique negleftis evacuationibus oportunis, & cailigatio celeberri-mi Sims locum tantum habet in eo cafu ubi ni-hil grhvius metuendum a dolore > & ubi evacuans metliodus fufficit ; fed oportet meminiffe vix mor-bum effe, qui tam faciles patiatur relapfus ac co-lica biliofa; hinc alendos effe tegros, -tenuiffimo viőlu, convalefcentes fedulo effe abftinendum a pinquibus, ab oleofis, aut earnibus multis , ex-quiiitiffimam curani faciendam effe confirmatoriam, qu® abfolvitur abdominis friftione , aromaticis, motu, exercitatione, equitatione, item danda effe blanda roborautia, aromatica viuofa, fed ea ipfa doli parca, fed potius frequenter repetica.
Di--lis Q ( » e o ° Diximus aliam dari colic® biliof® fpec'iem, qu® epidemica non eít, fed fporadica, cum om.
ilium poteít dici ftempeftatum. Hanc celeberri.
mus Tiffbt pulcherrime defcripJit in egregio K '„
lo fuo de morbis popularibus; & in iua ad po^j.
lum admouitione.
Huic colic® biliof® lporadic® prsprimis obtloxii funt, qui piuquibus deleélantur ; hinc quoties, aut pinquia fola, aut carues etiam non pinques fed inultas, aut kétis cremorem multum idfuimint, prmripue cura aromatibus acrioribus, buicinquam colic® tunc maxime exponuntur. Sunt qui a folo lafte, quod ferre nullatenus poffhnt haue colicam patiantur,
-Caufa ferme eadem e í t , qu® fuperius di.
6ta fuit, bilis uempe, fed potius in hi fee bili for-mis hominibus, quam biliofa materies , nempe fpeciem bilis referens, rancida, pioquis eifeéta,
In hac>colica pullus admodum celer effe fo-let, fubinde obfeurus adeo, ut eundem vîx de.
preheudas, abdomen non tanfpm ; adattaftum do-lor vix inerefcere folet, uriii® in hac colica uren-tes fund, & itranguriof®, f®pe non excret®, &
os in hac colica amarelcit, fubinde adéít vomi-tus iiianis, aut etiam amar® materiei , fubinde adeit l®vis alvus diarrlneica, & alvus fœtidiiïima oiidiffima , caput maxime pleftitur in hac colica,
& vertiginofum, fecjuefuítinere noil valens; kec colica facillinie récidivât,
Me-<XXX)°
1 2 7Methodus medendi coincidit cum illa me-thodo prius explicata, & abfolyitur folventibus ex radice graminis, íero lattis, cremore tartari, demum purgantibus leníoribus, manna, rheo, fenna, & deinde fi h®c non fufficiunc , ut raro íufficiunt, ipecacuanha; V» S. in hac fpecie co-lic® nou convenit per fe ; attainen fi corpus fit plethoricum, fi dolor fuerit atrox , & diu per-ftiterit, juvabit fanguinem mittere, ut iufiamma-.
tio inteftinorum prevercatur,
Tertia colic® fpecies eft, quam pariterbi« ' liofam apellant ; oritur h®e tertia colic® biliofe fpecies a calculo feile® vefic®; calculi enim du-clum choledochum obftruentes concitaut nqnnun.
quam anxiecates hourendas, dolores, convulfio-ues, in toto abdomine , poftinodnm fubfequicur exigua quies, quietein fubfequitur itterus, cum urina incenfe biliofa, denuo vero fattis aliquot dierum vel & feptimanarum induciis, denuo in-quam redeunt anxietates, & dolores abdominis,
& vomituririones, & vomitus , totaque cater va raukorum chronicorum morborum, atque ita per vices h®e omnia redeunt.
Colic® ejusmodi fpeciera celeberrimus Mor-ton phthyfim ittericam äppelavit, quam pariter celeberrimus Hoffmann graphice peculiari capite defcripiit de dolore, & fpasmo a calculo felieo ortis.
Haue fpeciem itidetn pulchre deferiptam leginius a Boerhaave, & pulciirius ipio pulcher»
rime ab illuft. van S-wieten*
Cau-m ° ( X X X ) °
Caufa ergo eft calculus obftrtiens ; tern dens, lancinaiis duriuni nervoftim cyfticum vel
& choledochum, & dein bilis liberum efHuxum iiitercipiens.
Très colic® biliof® fpecies ftatuimus. Ter.
tia fpecies, uti dirium eft, eft ilia, qu® a cal*
culis vefic® feile® oritur,
Caufa ergo eft hujus terti® fpeciei calcu-lus ex materia biliofa natus, qui obftruit tendit, que duétum nervofuni cyfticum, vel etiam cho-ledoclium , qui bilis liberum in duodenum efflu-xum intercipit; contingit etiam ut ipfa bilis im*
pediatur in via f u a , fenfim in vefieula fellea coa-cervetur, eamque tendat ita, ut ferine crepet, nt coacervata h®c bilis eosdem durius fuos &ve-iiculam laeeffat, unde fpasmi, nude vomitus, &
a fpasmi? regurgitatio ejusdem bilis, inde ifterus, Cura duplex eft in hac tertia colic® bilio-f ® ipecie, alia enim in iplb paroxismo locum ha-bet, alia extra paroxismum, interim univeriioi notandum eft, f®pe vix medicinám locum habe-re in curanda hac colica.,
Plurima perielitabatur ill* van Swieten, tit menftritum quoddam aptum reperirec, & elH-cax in refolvendis ejusmodi cöncretionibus bilio-fis calculobilio-fis , attamen fua fpe plerumque de-ceptus,
Extra paroxisintiiii ea remediá cotiveüiulitj quae bilis fpiffitudinem, noiidum tamen penitus
coa-129
gui-atam folvere poifunt, aut ea remedia, qu® ip-fos forte ealculos, fi tameu fieri poílir, fol vaut, vel v e r o q u ® , fi ealculum etiam folvere nequeant, ab ulteriori tamen ejusdem eoncretione & inere-mento prohibeant.
Hunc in finem ferum laéfis, fed copioíe potatum adhibueranc, adliibuere itidem aquas va-rias medicatas, felterauas, roitfehenfes, aliasque hue pertinentes, adhibuerunt falia media illa mi-tiora, uti liquor terr® foliat® tartari , tarcarutú folubilem aliaque hue pertinentia,
Multi ulus font quibusdam, pillul® ex va*
riis fapouibus eoufeét®, fapone veneto , jtideni mel, l'yrupi apperientes, fucci herbarum, & ra*
dicum folventium , prseipue herbarum, radicum-que laftefcentium taraxaci graminis, illuftr. van Swieten folo graminis decotto cum melle pro po-tu dato, item gramine jufeulis carnium ineofto ferme unico eibo adhibito refert hominem ab fe fanatum,
Hac ratione fit imprimis, üt fpiflefeerisbi-lis dilutio reddatur, ut calculi folvantur, aut ab ulteriori incremento prohibeaiitur, vel fi nil ho-nim eveniatj id faltem efíieiatur, üt exitus bilise duftus biliarios am pli eut, dilatent, liberLorque &
calculi s & fpilfeí'eenti bili exitus dettir , fiatque.
Htec ferme cura locum ;habet "extra paro-xismum, at vero in ipfo colic® hujus biliof® pa*
roxismo ea conveniimt * qü® fpasmos & dolores fopiunc, lcilicet conveniunt emollientia omnis
g.s-I
lie-130 o ( X X X > .
rieris ore limita, ano injefta, externe aplicata, eniulfa potius oleoía , clysmata , cataplasmata, emollieiitia, toti abdomini aplicata , eniollientia itidem unguenta , inunőliones oleof®. Contiu.
gît vero, ut fpasmi minium quantum/doloresque increlcantl, ut ab ipfis fpasiuis & doloribus tran-finis calculi in duÉlu clioledoclio hsrenti
impe-diatur, conveiiit eo in cafu relaxans, & maxime paccans remedium opiatum, ut fic crifpatura fib.
rarum folvatur, fadtoque liberó exitu, calculus facile in inteftiuum duodenum defcendat; verum tamçn, fi vom'uus non lit enormis, & ipfa dolo-rum ingens exacerbatio opium non expofcac, ta-men vomiras rediens falutare.natur® conaineneil, coliamén natur® nonnunquam calculum detra-lientis.
Explicata hac tertia "colic® biliof® videli-cet fpecie, cujus criplicem pariter fubdivifionem dedimus, progredimur ad aliam colicam infiam-matoriam appellatam.
Colica hifliwmatoriax eft inflanimatio in»
teftinorum ; inteftinorum infiammatio fubdiviiio-nem patitur, alia enim inteftinorum inilammatio originaria eft, alia] vero fuperveniens , lympto»
matica & fecundaria.
Colica inflammatoriacum infiammationein.
teftinorum in principio ftatim prœfente difficilis lion raro eft cognitio j inflammarionis ver® intefii-norum adfuiit, quin vel veftigium adfit inilamma-tionis , itideinque contingit, ut inter dolores non graves vera nihiiomiuus infiammatio abdomen ob»
o(X)o(X> ISI
fideat, liinc illa cognicionis diíflcultas, hinc etiam gravis multorum error, qui in omni ferme coli*
ca nihil profpiciunt, nifi ínflainmationem intefti»
iiorum , etfi tot alia majorum dolorum cardie ef*
fe'poiflnt, quin tamen ulla inflammatio adiit, ni-hiiominus verum eil ilLud, omnino omnem coü-cam undecunque , & a quacuuque caul a natam tranfire poll'e in veram euteritidem, polfe aecer-fere iibi veram iutettiuorum inflammationem . et*
enim iu omni dolore colico fit humorum major ad locuin irritatum aifluxus, dolore continuo con*
tinuatur eorundem humorum aifluxus, tandem in»
flammario nafci poteft, & riafei tur.
Dictum eft, aliam dari fecundariam•inte»
flinotum inflammationem. Videamus breviter , quiilam ilii fint morbi, quibus jungi, & fuperve*
nire h®c fecundaria inflammatio folet.
1, Gtu®cunque colica a quaeunque caiifa iiatafit, fupervenientem fiepe numero colicani in*
flammatoriam habet, ut paulo ante dictum eft, fic colic® biliof®, fatutnin®, uni vei'fini, qu»cuü*
que ali® has agnoleuut fecundarias inflammatio*
nes; h®rnia, quiecunque, incareerata plerumque, paulo poft fe trahit hanc colicam iuflammato*
riani,
H® fecundari® coiic® herniis incarcéra*
tis fupervenieutes periculof® funt, & ex iis po*
tiflimuin, peremit ®groti,&quidem interceptas ih«
téllinórum canalis, fi ea iucercepcio diutius du*
ret,.mortem tandem adferret, mhüoininus diu«
J a , '1 tins
132
dus adhuc, & forte ail feptimanas usque, seger.
poüet etiam intercepto eo canali tenuiilimam pro-liucere vitam, nifi iuilanuuario tandein aCcederet, ex qua & ex fuperveuiente gangrena plerumque segri pereunt, hinc etiam eft,, quod, etiainfi fe-licitéi* repoíkio h®rni® fi ve facci, íiveffisernioto-mia faéla fit, etiam œger neutiquam extra teli jarium locatus, perire enim poteft, ex colicare-lhtante , ex reilkante enteritide , & fuperve-meme gangrena.
Tertius morbus e f t , cui coiica jungi fe-pilis inflammatoria felet, auc cui inflammatio in-reftinorum fupervenire folet dyíFenteria ; eqüi-űetn verum eft , dylléutericos. plerumque car cru iníiammatione inteftinorum, pracipue dyfenteri-cos illos, qui iu morbum hunc incidunt .aduim
«täte, verum etiam eft, alvum cruentam dylFen-tericorum, tormina dylléntericorum nondum de-notare inflammationem inteftinorum ; id .éviden-ter a pof.éviden-teriori poteft comprobari, etenim anno prœterito; fed potius adhuc in conftitutione magis dyil'enterica biennio ablnnty multas & graves dys-l'enterias vidimus, fummopere torniinol'as, cruen-tas., & tenesmoideas absque inflammatione , cii-rabantur itidem data radicearnic®,diiparente,erueii-ta alvo , difparentibiis etiam doldribus, nulla vel ven® ieéVioue faèla, nullis etiam adliibkis eiiiol-lieiuibus, potillimum faltem,
Hinc apparet f®pe numero in dyfl'enteria
®ftiva inflammationem nullám eile fiante alvo li-cet cruentai niliiloniiuus dylFenteuteri® vernales, item ill®1 dylíenteri® > qu® Cert) adhuc autumno
con?
o C X X x > 133 confpiciiiutur, (]il'Eve incidunt in tempóra íligi-da, phlogiftiea; h® dyifenteri® verain inteftino-rum inflammationem f®pe numero ühi junftam ha-bent, hinc magna ut in trau'itu dicainus , magna opinionum divertitas, & diforepantia circa tnetho*
dum medendi in dyifenteriis nata eft; multi enim i une, qui in dyflenteria vix non omnem me-tliodum aiitiphlogifticam reprobant, etiam emol-lientia , alii a contrario contendunt omnimodo 11e-cellarias elle, V. S. etiam iteratas , convenir©
iiiucilagines feminum cydonioruin aliaque.
Credo cotieiliari has auftorum fententias diverfas poile, & hos, & illos veruin dixiflb, prout dyiîëiiteria vel fincera biliofa fuerit , &
reftiva, vel veto verna , aut autumnalis, prout dylfeuteria meraca bilioia, vel vero inilammatio-ne commixta fuerit.
GLuartus morbus eft, cui colica inflamnm-toria, 4 vera enteritis fuperveuire folet, febris fcilicet maligjia; in cadaveribus ex febre maligna liiortuorumreperiuntur, inteftina graviter vix non lemper aifeóla , reperiuntur iuflammata, gangr®-nofa, quin ullum inquanr in abdomine dolorem Kgri in vita quefti funt t fubinde sa m en in febri-bus mal ig ni s , quae tales fa61® funt, ex fitnplici febre biliofa plerumque tamen leviorem qmerun-tur ®gri, ut dixi abdominis dolorem; prœcipue in illis febribus malignis , ubi evacuationes, alvin®
fuerint in initio negleéf® , verum tarnen hic do-lor abdominis levitate fua non niinquain decipit, ufc medicus nullatn, aut (vix ullam habeas illius
at-334 o(XXX)o
attentionem, interim etfi leviíTitnus dolor fit, &
fi intra pondus & preffionem folam, omnis abdo-minis morbus confiftat.
H®c'iíla dubia, falíax, latens, & periculo.
fa auftorum enteritis eft, quam íIli fepe numero defcriplerunt, contra quam ipfimet conquefti funt fepius, nulla dari, aut vix ulla figna diagnoílica,
& quam in nofocomio in .cadaveribus defunfto-rum aliquoties reperimiis.
Quinto, Colica inflsitnmatoria fupervenit febribus puerperarum; infiammatio inteftinorum &
mefeuterii, & omeiiti adeo frequenter reperitur, fi puerper® ex morbo décédant, ut multi aufto-res naturam febris puerperarum repofuerint in origiuaria liac iuteftinorum ?& abdominis totius ínflammatíone, plerumque tamen infiammatio haec abdominis in febre puerperarum fecundaría tantura e f t , plerumque orta a neglettis evacuationibus alvinis, anegleóla putri, biliola faburra inteftino-rum, Univeríim id dici debet, qui nam cfcaratte.
res Gut ver® enteritidis, ver® inflammarionis in-teftinorum.
Unîverfim id dici debet, cliaratteres effe admodum incertos, intérim animum opportet ad fequentia potifiîmum attendere, "
In vera enteritide, dolor in uno loco fi-xus fit, etiamfi difcurratpertotumabdomen, ple-rumque attamen unuslocus eft, in quo conrinuus
& fixus h®ret,
IL
o O C O o 1 3 5 ïî, Dolor praterquam , quod alibi fixus ßt, etiam eil continua in vera inteftinorum in-flammations , equidem vera inflammatio id etiam habet, ut per periodos certas, & mcertas exa-cerbationes ®ger perfentiscat , at vero nunquam pieoaria in terra iffio doloris adeft, continua qui-dam dolor, & loco quoqui-dam fixior,
III. Dolor hic fixus, dolor hic continua etiam id habet, ut attaétus omnis impatiens fit, quamvis & alii quidam dolores reçu fent
atta-chai, tarnen attaéïus hsec impatientia, veram ma-xime commitatnr inteftinorum ig/ïammationem.
IV. In doloribus a vera inteftinorum in-' fiammatione ortis obfervatur teníio, & tympanî-ticum quid, hoc lignum tympanitympanî-ticum quid , ten-fum quid, vix fallit, & couftanter obfervatur in vera iuflammatione inteftinorum , ita quidem : ii fymptomaticum, hoc fymptoma advertatur, aut prsfentem, aut certo citius imminenteai
prafagi-re poffis inflammatiouem, & methodum omni mo-do antiphlogifticam fecure poffis adhibere.
Alia adhuc fymptomata obfervaiitur i n en-teritide vera, fed qu® cerfca- non funt', fed qu®
cum aliis morbis inteftinorum, cum aliis colicis fiepe numero ohfervautur, ftc vomituritia noil ra-ro , & vomitus.biliofus alias colicas commitatur,
& veras inflammationes obfervaiitur, quin vel ul-jus vomitus unquam adfuerit; deiftde alvus 110a
uua fefe ratione habet, in colica in flam ma tori a , quibusdam enim alvus eft, quafi diarrhafica, qua-fi foluta, omenta, teuesmoidea, aliis alvus etiam
eft
136 o ( X ) ° G D °
eft fiuens, aliis alvus pertinaciter obßrutta, ita quidem: ut ex alvi fymptomatibus nihil certipos-lis concludere.
Ad diagnofim felicius faciendam etiam oportet fequentia notare, prêter figna hucusque ilitta, fcilicet ad anni tempus, & nniverfim ea tempeftate, ubi alii morbi iutfammatorii una eum încîdunt.
Rarius obfervabimus œftate vigente , &
stdulta, itidem'oportet arteudere, an non fuerit, auc fit in corpore infiammatio , fie f®pe numero obfervatur enteritis vera cum pleuritide ; una cum gravi vera inflammatoria, fic videmus veram pleuritidem precedeiitem aut non comitaiitem,
& videmus una fimul colicos dolores, lios dolo-res coli cos faciiius, & tutius répétés ab snflam-matione tlioracein egreffa, & abdomen occupante.
Itidem attendere opportet, an ®ger dolo-ribus colicis fit abnoxius, etenim dolores colici, qui fepius redeunt ex levi di®t® occafione , ra-ro folent eife infiammatorii, colic® ill® fsepe re«
cidivantes plerumque pertinent ad illam fpeciem dolorum colicorum fuperius explieatam, fcilicet ad colicas biliofas fporadiqas, nt inde facile
pof-f i m us aliquid fairem coticludere ex liac frequent?
reçur fione colic®.
Oportet itidem in diagnofi attendere ad vittus ratiouem , etenim homo robullus ad in-fiammationes prsdispofitus facit ut faciiius co-gites de vera enceritide, quam de biliofa,
nu
137
Biliofiis e contrario, viriu pînqui, oleofo uti folirus te difponet, ut faeilius cogites de co-Jica biliofa; circa prognofim fequentia addenda funt, fcilicet:
Vera inteftinorum inflammatio femper pe-riculofifïïma eft, in irritabilibus tape numero in-ter aqhoras occidit, fiepe numero excurric etiam ad très dies, fed ultra vix,
Periculofiiîima tamen ilia colica e f t , quae febribus malignis jungicur, ita quidem, ut li in, febre maligna videamus partem aliquam peceulia-rirer affeétam e, g, inteftina, vixpoffis aliquafe-curitate laiutem predicere.
Pervenimus ad curam enteritidis; coovc-nit in enceritide, feu inflammatione inteftinorum, jmetàodus fumme antîphlogiftica, emulfa,
rnnci-laginofa, paucilïima quidem, parciffimaque doli, fed frequentiíBme repetita , nitrofa quam vis ni-troforum parciores, ac in aliis inflammationibus parciures effe debeunt, ano enemeta injiciènda, funt ex folis emollientibus decoélis, phlebotömi®
celebrand®, balneaadhibenda, cataplasmata emol-lientia applicanda, cavendum interim eft a fpi-rituofis, iplis etiam oleoûs non r a r a o b futu-ram ranciditatem.
Cum colica inflammatoria quamdam habet affinitatem, qmedam ali® colic® fpecies, qn® qui-dem inflammatoria non eft, fed tamen a fangui-ne oritur raulco, congeftoque, iS? abit fubinde iq coli cam inflammatoriam fcilicet ;