Logikai vázlatok a könyvtári információkeresés oktatásához megtekintése

(1)

K S s z ö n e t i l l e t i meg a z U t i S S C O - t a z é r t , h o g y az ISO/TC 37 m u n k a c s o p o r t I d e v á g ó k i a d v á n y a i t v i l á g m é r e t e k b e n t e r j e s z t e t t e . K ü l ö n ö s f i g y e l m e t k e l l a z o n b a n í o r d i t a n u n k a z o k n a k a z u j t e r m i n u s o k n a k a m e g a l - k o t á s i é s e l t é r J e s z t é s i m ó d j á r a i s , a m e l y e k T e k i n t e t é b e n a o e m z e t k ö z i s z a b v á n y o s í t á s i t ö r e k v é s e k még n e m b i z o n y u l t a k e l é g g é h a t é k o n y a k n a k .

/ B á b e l , 2 1 . k . l . s z . 1 9 7 5 . p . 1 6 - 2 0 . /

l a r n ó c z l L ó r á n t

0 0

OKTATÁS, KÉPZÉS

Logikai vázlatok a könyvtári információkeresés oktatásához

A k ö n y v t á r o s o k e g y i k f o n t o s f e l a d a t a , h o g y m e g t a n í t s á k az o l v a s ó k a t a k a t a l ó g u s o k , k a r t o t é k o k , a k ö n y v t á r i t á j é k o z t a t ó r e n d s z e r m i n d e n e g y e s r é s z é n e k ó n á l l ó h a s z n á l a t á r a . M i v e l a z o l v a s ó a k ö n y v t á r b a n a s z á m á r a s z ü k s é g e s i n f o r m á c i ó t k e r e s i , e z é r t c é l s z e r ű a z o l v a s ó k a t é p p e n a k e r e s é s r e m e g t a n í t a n i .

A l o g i k a i v á z l a t o k k i d o l g o z á s á t n é h á n y é v e a e l ő k é s z í t ő m u n k a e - l ö z t e meg a L e t t K ö z t á r s a s á g i T u d o m á n y o s - M - i s z a k i K ö n y v t á r b a n . A k u t a tómunka t á r g y a a z o l v a s ó i c s e l e k v é s e k s o r r e n d j e v o l t e g y i s m e r t k ö n y v k e r e s é s e k o r a b e t ű r e n d e s é s a s z a k k a t a l ó g u s b a n . A l o g i k a i v á z l a t o k b a n o l y a n k é r d é s e k s z e r e p e l n e k , a m e l y e k r e a v á l a s z c s a k " i g e n " v a g y " n e m¹' l e h e t . / A v á l a s z t ó l f ü g g ő t o v á b b i u t a t n y i l j e l z i . /

A b e t ű r e n d e s k a t a l ó g u s b a n n é g y a l a p k é r d é s t f o g a l m a z t a k meg a k ö n y v e k k e r e s é s é r e , a m e l y e k k ö z ü l a l e g m e g f e l e l ő b b k i v á l a s z t á s é v a l l e h e t k e z d e n i a k e r e s é s t / l . á ö r a / .

V a l a m i v e l b o n y o l u l t a b b a k e r e s é a a s z a k k a t a l ó g u s b a n . I t t a k e r e s é s i r e n d s z e r k e z d e t é r e n e m s i k e r ü l t o l y a n a l g o r i t m u s t k i d o l g o z n i , a ¬ m e l y b e n a k é r d é s e k r e e g y é r t e l m ű , " i g e n - n e m " v á l a s z a d h a t ó . A l o g i k a i v á z l a t / Z . é b r a / k é t a l a p v e t ő f o l y a m a t o t t a r t a l m a z : a k e r e s é s t á r g y á n a k m e g h a t á r o z á s é t é s e n n e k k e r e s é s é t a z ETO b e t ű r e n d e s t á r g y m u t a t ó -

j á b a n .

A b i b l i o g r á f i a i k i a d v á n y o k b a n v a l ó k e r e s é s h e z k é t l o g i k a i v á z l a t k é s z ü l t . Az e l ő z ő e k t ő l e l t é r ő e n i t t n e m s z e r e p e l m i n d e n ü t t k é r d é s , h a n e m s o k e s e t b e n a v á z l a t a d a k e r e s é s s o r r e n d j é r e v o n a t k o z ó

(2)

B e s z á m o l ó k , s z e m l é k , k ö z l e m é n y e k

I s m e r i a

ÍG«n

I s r e r l • könyv s z e r k e ^ t ő j a navát?

I j w r i ft k i a d * na " é t ?

l e n e d • könyv p o n t o s cimát? I g e n

Igen

t e r e s 34 téoa

K e r e s s e » iziiksAgea kártyát • b a l u m n -

Van i l y f l n k d r t y a ? íg*H

H I D C S h i b a a azerzű vagy a c i n l i Í r á s á  ban? U j a T l t á o után l s a e t o l j t •* " *

Töltse k i a kérő

l a p o t ! í r j a k i p o n  t o s a n a t * l j e s r a k  t á r i száaot.

f o r d u l j o n n ügyeié- t « s könyvtárasház.

Ha a könyv n i n c s a könyvtárban, kérje kölcso'nzíi utján

l . á b r a

A könyv keresése a betűrendes katalógusban

9 1 8

(3)

Fogalmazza nag 3 k e ¬ r e s é s tárgyát egy s z a v a l v a c j sz6Ö9Z- S í e t á t e l l e l . Ven i ¬ l y e n szó a a ETO b e  tűrendes t á r g y s z ó - ara ta tó j ában?

i g e n

RogelHazza át a k é r - d ó s t ,

Ismöteljfl neg a k e  r e s é s t

i g e n

A tárgyszó a l a p j á n k a r v s a * a a STC tneg- f e l e l ő f e j e z e t é t . T a l á l t ciegfeLelű könyr&t?

i g e n

Töltse k i a k é r ő l a  p o t . Í r j a k i p o n t o  san a t e l j e a r a k t á  r i számot

Vege

nem

Válasszon á l t a l á n o  sabb fogalmat és ís- aé t e l j e cseg a k e r e  s é s t

P r ó b á l j a aiáskápp f o  ga l a t u l a k é r d é s t , vagy f o r d u l j o n az. [U gye le t e a könyvtáros

hoz

f o r d u l j o n a i i i g j e l e - t e a könyvtároshoz

2.ábra

A könyv keresése t á r g y s z e r i n t a szakkatalógusban

(4)

9 2 0

(5)

a a

s. &

^ * • * 1

>i « 1 -0 1 4 u :a a⁴ ^ n

• 4 ff * 4 h • u - v\ m •» >a

• 4 ií -o •« —»

>* * X - • Jd ö

4 U U J

H h q • 1- f- a rfl » * >3 **

i

" - H ;

z 3

— M* • r- L. h

< 4 » * M U Ul -O 3 d Ll

i , A « •• p

D | «

m m o j f *J

h f U

4- 5 • * J

ri d 9

« ü 14 D

' . S I 0 : ! 5 .

• 1^{^ | • H} * fj

A ? 3

Í

¹

a

1

^ • A

•a «. L &

b « | •

• * ^ - T >

M ** • -»

b i i -aj A a,

* LH M •

• D 4 n — V 1 Q —*

U 4 £ 4

1 D E e a M H d

• * 1 * * • ú —»

• o * * J«f P .

•< *m 55 - H J a «

^ * • * 1

>i « 1 -0 1 4 u :a a⁴ ^ n

• 4 ff * 4 h • u - v\ m •» >a

• 4 ií -o •« —»

>* * X - • Jd ö

4 U U J

H h q • 1- f- a rfl » * >3 **

i

" - H ;

z 3

— M* • r- L. h

< 4 » * M U Ul -O 3 d Ll

i , A « •• p

D | «

m m o j f *J

h f U

4- 5 • * J

ri d 9

« ü 14 D

' . S I 0 : ! 5 .

• 1^{^ | • H} * fj

A ? 3

Í

¹

^ • A

•a «. L &

b « | •

• * ^ - T >

M ** • -»

b i i -aj A a,

* LH M •

• D 4 n — V 1 Q —*

U 4 £ 4

1 D E e a M H d

• * 1 * * • ú —»

• o * * J«f P .

•< *m 55 - H J a «

e

1 8

•s

>

<•

V3 >>

<-« ₀

*«

0>

•n -

h

-

•A O

fa

;

•ű

• -

»o —<

•M

fa

ai M S)

• fa

•

a

•8

S S

•o u O h

e

(6)

ú t m u t a t á s t . A 5 . á b r á b a n t ö r t é n i k u t a l á s a z é v i 1 . s z á n b a n k ö z ö l t a n y a g - e l h e l y e z é s i r e n d j é r e , a m i t a z o l v a s ó k l e g t ö b b e s e t b e n n e m i s m e r n e k .

H a s o n l ó a n é p ü l f e l a k e r e s é s r e f e r á l ó f o l y ó i r a t o k a l a p j á n . I t t a f o l y ó é v i éa e l ő z ő é v i számokban v a l ó k e r e s é s t a 4 .á b r a f o g l a l j ü ö s z - s z e .

A f e n t i l o g i k a i v á z l a t o k a l a p j á n a L e t t K ö z t á r s a s á g i T u d o m á n y o s - M ű s z a k i K ö n y v t á r b a n e g y ö s s z e v o n t t á b l á t k é s z i t e t t e k , a m e l y b e n e g y e s i t e t t é k a b e t ű r e n d e s - é s s z a k k a t a l ó g u s b a n t ö r t é n ő k e r e s é s v á z l a t á t . A t á b l á h o z m ó d s z e r t a n i s e g é d k ö n y v i s k é s z ü l t . A z i l y e n módon t ö r t é n ő k e r e s é s t k i s e r i é i k é p p e n a L e t t G a z d a s á g i T o v á b b k é p z ő I n t é z e t b e n a z

1 9 7 1 / 7 2 é s 1 9 7 2 / 7 3 t a n é v b e n a z " I n i o r m a t i k a é s i n f o r m á c i ó s r e n d s z e r e k "

t a n t á r g y k e r e t é b e n o k t a t t á k . A h a l l g a t ó k k a l f o l y t a t o t t b e s z é l g e t é s e k r á m u t a t t a k , h o g y a k o n k r é t t e v é k e n y s é g r e i r á n y u l ó j a v a s l a t o k é s a v á z l a t o k s o k k a l c é l r a v e z e t ő b b e k , m i n t a k ö n y v t á r i m u n k a á l t a l á n o s b e c u t a -

/ N a u c s n U e i T e h n i c s e s z k i e B i b l i o t e k i S z S z S z f t , 1 9 7 5 . l . s z . p . 5 6 - 4 2 . /

V l s z o c s e k V a l e r i j n é

£>£>

TÁJÉKOZTATÁSGÉPESÍTÉS,

Franciaországban használt dokumentációs software kiegészítése

S p é c i a l i s é s = D o k u m e n t á l !B té k és S z a k k ö n y v t é r o s o k E g y e s ü l e t e / Dokumen- / 9. k Ö t . 2.8Z./ k ü l ö n s z á m á b a n i s m e r t e t t e a F r a n c i a o r s z á g b a n milködö áo- k u m e n t á c i ó s s o f t w a r e e l s ő e r e d m é n y e i t , a k i f e j e z e t t e n d o k u m e n t á c i ó b a ! a l k a l m a z o t t p r o g r a m / r e n d s z e r 3 1 a d a t l a p j á n a k f o r m á j á b a n . E z e k e t a z a d a t o k a t s z á m í t ó g é p t e r v e z ő k , s z o l g á l t a t ó I n t é z m é n y e k é s a f e l h a s z n á l ó k b i z t o s í t o t t á k .

1973-ban a D o c u m e n t a l i s t e / l O . k ö t . % s z . / k ö z r e a d o t t 11 p ó t - é s 1 0 j a v í t o t t k i e g é s z i t ő a d a t l a p o t .

J e l e n l e g 1 0 u j a d a t l a p p a l a m á s o d i k k i e g é s z í t é s t m u t a t j a b e j a 10 u j a d a t l a p o n b e m u t a t o t t p r o g r a m o k a k ö v e t k e z i k :

9 2 2