fortitudine divinitus constitutum, juste et rationabiliter omnia que possumus et valemus, et quantum se Apostolici Patrimonii vires extendunt, tibi subsidia contulimus et conferemus in dies, spiritualibus etiam muneribus omnes in felicissimam hanc ex-peditionem profecturos condonavimus, illo videlicet plenarie remissionis dono, quo nullum potest mains ex crédito sibi spi-rituali tesauro Apostólica Sedes elargiri, preces quoque et obsecrationes sine intermissione effundemus ad Dominum, ut in diebus nostris per tue virtutis ministerium expugnet impugna-tores nostros, muniat fidem, detque tibi optatam de sevissimo hoste victoriam, quod meritis et intercessione beatissimi Prin-cipia Apostolorum impetrare confidimus, ipse enim qui conr firmandas in fide Christi oves accepit, mandatum Domini tam-quam pins pastor exequitur, et pro nobis orare non cessat.
Quod si pietatis sue ouram omni populo Dei ubique protendit, quanto magis vobis alumnis assistet, quos per fidem regene-ravit in Christo * auxiliante vobis per omnia gratia Domini nostri Jesu Christi, qui Sere ni ta ta m tuam una cum Regno ab omni adversRate custodial, et post presentem vite cursmn eterne vite premia largiatur. Annuimus quoque. desiderio Oratorum tuerum, qui Turchi germanum Arateme cedi, seuitiei-que subtraolum et diu apud Apostolicam Sedem educatum tue Celsitudini transmitti petierunt. Satis liberaliter et ingenue in-stitutes est, bonam indolem et ingenuum proferens. Erit nt confidimus vel ob perfectem Christianam mansuetudmem, vel ob suscepta beneficia, fidei nostre affectum, enm tue Serenitati donamus, et suis obsequijs omnino dicamus, ut si per ilium aliquod apud suos fauoris rebus Christianorum obvenire posse confidis, quibus rebus volueris, exerceas. Datum Rome apud Sanctum Petrum die 26. Maij 1463 (belyesen: 1465).
Ugyinott ^EpUtolae PauU Ha pag. 35—ÁÍ.
Digitized by
CCCLXXVI.
Albert veszprémi püspök László Benedek rendű szerze-test, előbb tatai apátot, mint Gútki Ország Mihály nádor, a telki monostor törvényes pártfogója, által választott és kine-vezett telki apátot hivatalában megerősíti. Kelt Veszprémben j%Usus i-sején U65.
Nos Albertos Dei et Apostolice Sedis gratia Episcopus Bcclesie Wesprimiensis Locique eiusdem Comes perpetuus, et Aale Reginalis Maiestatis Summus Cancellarias Memorie commendamus tenore presentium significantes qoibus expedit universis, Quod nuper vacante Abbatia Monasterij Sancte Cru-cis Ordinis Sancti Benedicti de Thelky nostre Wesprimiensis diecesis per mortem quondam Religiöse Fratris Blasij Ultimi veri, et legitimi Abbatis, et Possessoris eiusdem ad nominati-onem, electionem et presentationem Magnifici viri Domini Mi-chaelis Orzagh de Gwth, Regni Hungarie Pala tini, et Judicis Cumanorum, tamquam veri, et legitimi Patroni pertinente, comparuit coram nobis, et se representavitReligiosus vir Fráter Ladislaus Ordinis predicti professus, alias Abbas de Thata, quem morum venustas, laudabilis conversatio, probate vite sinceritas, et virtus, ac Literarum sufficiens peritia, aliaque virtutum, ac probitatum merita, quibus idem apud nos fide digno comendatur Testimonio, asserens se ad predictam Ab-batiam de Thelky per eundem Magnificum Dominum Michaelem Palatinum ipsius Monasterij legitimum Patronum nominatum, electum et presents tum fore, de quibus nominatione, electione et presentatione nobis per Litems eiusdem Magnifici Domini Michaelis Palatini per ipsum Fratrem Ladislaum coram nobis in specie exhibitas extitit facta plena fides, petens nos idem Frater Ladislaus humiliter et devote, in Auchtoritate nostra
Digitized by
Ordinaria predictas nominationem, El actionem et presentation nem, sicnt premittitur per memoratum Magnificum Dominum Palatinnm de ipso factas, ratas et gratas habendo paternaliter admitiere, ipsumque ad Abbatiam de Thelky in Abbatia in-stituere, et confirmare, ac de ipsa Abbatia Aucthoritate nostra predicta providere, licentiamqne et manus consecrationis, ac insignia Abbatialia sibi gratiose dare, et concedere dignaremur.
Cuius iustis et rationabilibus petitionibus paterne annuentes examinatione tamen prius diligenti prehabita, eundem Fratrem Ladislaum coram nobis personaliter constitutum, tamquam bene meritum ad prefatam Abbatiam de Thelky Authoritate nostra Ordinaria instituimus, prefecimus et confirmavimus in Abbatem, ac per Biretl nostri Capiti suo impositionem investi-garas , et providimus Canonice de eadem, ac instituimus, pre-ficimus, confirmamos et providemu9 per presentes, curam et omnimodam admínistrationem tarn spiritualium quam etiam temporalium eiusdem Abbatie sibi plenarie commiltenles , r e -cepto primitus ab eodem Fratre Ladislao Abbate Corporali Juramento in manibus nostris prestito, quod nobis, et succes-soribus nostris Canonice ¡«stantibus et presidentibus, erit obediens, et fidelis, ac suis superioribus Abbatibus debitam reverentiam exhibebit, et quod bona, res et iura eiusdem Abbatie non alienabit, nec distrahet, sed si que alienata, et distracta forent, ad Jus, et proprietatem ipsius Monastery repetet, et recuperabit iuxta posse, d antes et conceden tes ni-h i lo mi ñus ipsi Fratri Ladislao Abbati plenam, liberam, et abso-lutam licentiam, ac nostram annuentiam specialem, ut quan-documque malnerit in Dioecesi nostra Wesprimiensi duntaxat, et non alias a sufraga neis gratiam, et communionem Sedis Apostolice habentibus manus consecrationis et Benedictionis secundum morem, et consvetudinem in talibus observari con-svetam possit recipere, et se in Abbatem rite et legitime facere consecran, quibus sufraganeis munus consecrationis inpendiendi, predicto vero Fratri Ladislao Abbati recipiendi, authoritate nostra qua supra, vigore presentium damus, et concedimus omnimodam facultatem. In quorum omnium et singulorum fidem, et Testimonium premissorum presentes literas nostras fieri , et
amnrjMAK toa*. si. tot. 9
Digitized by
<< J OOQ le
sigilli nostri annularis impressione fed mus commuuiri. Datum in Castro nostro Wesprim prima die mensis Julij Anno Domini 1465. presentibus ibidem honorabili Magistro Antonio de Zircz Canonico predicte Ecclesie nostre Wesprimiensis, Discreto Joanne Presbytero de Kenesse, et nobili viro Joanne de Bykly Testibus fide dignis ad premissa vocatis specialiter et rogatis.
Blasius de Novozelcz notarius in premissis.
Czech János úr közléséből.
CCCLXXV11.
Mátyás király azon két rész birói illetőségét, mellyet ő Perényi István minden birtokaiból, az ellene hozott főbenjáró Ítélet erejénél fogva az ország régi törvényes szokásánál fogva követelhet, annak kiváltandásáig anyjának Erzsébetnek ado-mányozza Kelt Budán július 6-dikán 1465.
Commissio propría Domini Regis.
Nos Mathias dei gracia Rex hungarie Dalmacie Croacie etc. Memorie commendamus Tenore presencium significantes quibus expedit vniuersis. Quod nos ad peticionem Illustris domine Elizabet Genitricis noslre carissime nobis propterea factam. Illas duas partes judiciarias, que nobis vt Judici de vniuersis Castris Opidis possessionibus et porcionibus posses-sionarijs Stephani de peren in quibusuis Comitatibus existenti-bus et babitis vigore cuiusdam Sentencie capitalis, per dictam Illustrem Genitricem nostram, contra ipsum Stephanum de peren nouissime coram nobis vt dicitur re por täte, iuxta anti-quam et approbatam dicti Regni nostri hungarie consuetudinem
Digitized by G o o g l e
prouenire deberent simul cum cunctis ipsarum vtilitatibus , e pertinences quibuslibet memórate Genitrici nostre, dedimus donanimus et contulimns ijmmo damus donamus et conferimus infra tempus redempcionis earundem, tenendas possidendas pariter et habendas Saluo Jure alieno harum nostrarum vigore et testimonio literarum mediante. Datum Bude Sabbato proximo post festum Visitacionis beate Marie virginis Anno domini Mil-lesimo quadringentesimo Sexagésimo quinto Regni noslri anno octavo. CoronacioniS vero secundo.
As anspachi levelek közöl a budai kincstári levéltárban.
cccLxxvin.
II. Pál pápa Mátyás királyhoz intézett levelében előre bocsátván, miszerint igen szomorúan értette hogy, bár őt le-velében a szent-szék segélyéről biztosította, és bár a szultán egész erejével kiindult a keresztyénség ellen, ő még helyt ül és nem indította meg hadjáratát, őt az ozmánok elleni megindu-lásra hathatósan buzdítja; — az után az egyház belügyeire áttérvén, Mátyás királynak nem csak a kisebb hanem a nagyobb egyházi haszonvételek osztogatásában is gyakorlott eljárását, mint állítólagos visszaélést, az egyházi törvények szempontjá-ból kárhoztatván, az egyház ez ügybeni régibb rendeleteire hi-vatkozva inti őt, ne hallgasson némelly tanácsosai szavára, kik a magyar királyok e jogát régi szokáson s a pápák enged-ményén alapulónak hizelgőleg állítják, minthogy lelki ügyekben a szokásnak egyházi törvények ellenében ereje nem lehet és el-idősítés nem engedhető, a pápáknak Magyarország iránt a kit megalapításakor adott engedményei pedig ennek
meggyökerez-Digitized by <<jOOQ
le
tétel s a jelen változott viszonyok közt a zsinatok végzései sze-rint is érvénytelenekké váltak; egyébiránt e tárgyban követe aknimi püspök által vele némi titkosabb rendeleteit közölteten-di. — Kelt Rómában július 19-dikén 146*/lf (határozottabban 1465.)
Mathie Corvino Regi Hungarie.
Carissimo in Cristo filio etc.-< Celsitudinis tne per venera-bilem fratrem Tburiensem (Tininiensem) Episcopum exhibito-rem presentium scripta suscepimus, et intellectis, que tuo no-mine petebantur, quantum cum Deo licuit gratum prebuimus assensum. Sperabamus autem ex eodem Episcopo et fratre nostro cognoscere, Serenitatem tuam in expeditione contra hostes fidei saltem adveniente esse profectam, quod nobis et urgens necessitas et temporis ratio facile svadebat, presertim cum tales ad te litteras dedissemus, ut de presidio Romane Ecclesie nullatenus fuerat difiiden dum; sed cum intellexerimus Christi et fidei nostre hostes primo vere ad arma precinctos in Regnum Bosnie et quasi ad Illiricos fines irrupisse, propugna-torem vero et defensorem Christianorum nondum in aciem processisse, supra modum noster contristatus est animus non tam imminentis terroré periculi, quam spei nostre exspectatio-nisque frustratione. Nosti enim, fili carissime, omnium pene Christianorum animos in te uno velut invictissimo fidei Athleta esse suspensos, te certissimum refugium et fortissimum pro-pugnatorem, non modo arcendos, sed eliam ad oppugnandos ac superandos Christi hostes. In omnibus autem rebus, sed maximé in arte militari est periculosa cunctatio, in ea enim oportet hostium conatus preripere et eorum prevenire consi-lia, unde in bellicis rebus turpissimum esse sólet dicere non putarem. Ecce hostis noster primo vere orbem debellaturus, egrestus est, irrupit Christianos fines, obuia queque devastans.
Tua vero Serenitas adhuc domi quiescit, inimicorum nostrorum in penetrabilibus Christianorum prius signa cernuntur, audiun-tur classica, priusquam tu ad aciem ex domo processeris. Hor-tamur te , carissime fili, ut paterne proprieque virtutis memor
Digitized by <<jOOQ
le
ocius exciteris, sciens, quod non iocepisse sed usque in finem perseverasse gloriosum est, unde teste Apostoio non corona-bitur nisi qui legitime certaverit. Excitet te religionis Christi-ane periculum, scilicet compeditorum gemitus, urgeat pericu-lum sociorum, accendat domestica lui generis gloria, commo-veat omnium expectatio Christianorum, qui in te unam spem et ora conjiciunt. Aga igitur, ut universi, qui te expectant non confundantur, contulit tibi Ecclesia Romana presidia viribus suis, facultatibusque majora, omnes in orbe Principes litteris nuncijsque sollicitât, ad opem tibi, maximamque prestandam.
Refrigescuntur utique Principum animi, et a spe universi déci-dent, si intellexerint te domi jacente et quasi de viribus despe-rante , invalescere Christi hostes, Christianos penetrare fines, et priore anno bello parta paruo temporis momento subigere.
Nos vero Deum et homines testari cogeremur omnia que po-tuimus contulisse subsidia, te litteris et legatione publica in tempore monuisse, et iam non ex nobis, sed magis per tuam Celsitudinem defuisse. Et hoc quidem de re bellica dixisse suf-ficiat, in qua speramus, te saltern in reditu legatorum tuorum, cognita mente nostra, receptisque subsidiis, pro tua erga De-um pietate et fidei zelo non defuturDe-um. CeterDe-um cDe-um oporteat nos pro debita pastoralis Officii sollicitudine non solum externa curare, sed etiam qualiter domi Christiana et ecclesiastics di-sciplina exercealur inquirere. Intelleximus quedam per usurpa-tionem in tuo Regno fuisse presumpta, que multum animum nostrum, mentemque conturbant, ut confuso rerum ordine spiritualia pro Regis arbitrio conferantur, quia non solum in-feriora beneficia, sed etiam insigniora monasteria, in quibus magni habentur, celebresque conventus, regia auctoritate con-ceduntur ac dispensantur. Dolemus profecto in Christianissimo Regno ita jura divina et humana peruerti ut promiscuis actibus rerum turbentur officia, quoniam mediator Dei et hominum ho-mo Christus Jesus actibus propriis et dignitatibus distinctis of-ficia protestatis utriusque discreuit, propria volens ab utraque tractari, ut nec Rex jura Pontificis acciperet, nec Pontifex re-gium usurpare! officium. Subeat animum tuum, religiosissim©
fili, illud Ozie Regis horrendum exemplum, qui cum
Sacerdo-Digitized by v ^ o o Q l e
lam usurpare niteretur officium et resistente sibi Asaría Sa-cerdote, obtemperare nollet et cedere, divina indignatione confusus, in fronte lepra percussus est, ea corporis parte no-tatus, quam supercilio presumptionis erexerat, quo quidem exemplo Catholici Reges erudiuntur a Domino, ne spiritualium dispositionem et diuinorum ministeriorum sibi dispensationem usurpent. Habet Serenitas tua in tuo Regno viros in divino et humano jure doctissimos, interroga Patres tuos, Episcopos scilicet ~et Prelatos, eos ut veritatem loquantur, adjura, quos testante Canone certum est Regum et Principum omniumque fidelium patres esse atque magistros. Jube sacros Cánones re-censeri ut intelligat Serenitas tua, si possit id, quod vendicas aliqua ratione permitti. Extant initio nascentis Ecclesie Apo-stolorum Cánones promulgate qui approbatione Sanctorum Pa-trum successu temporis auctoritatem acceperunt, ex illis eui-denter intelliges nulla ratione permitti, ut inter Prelatos habe-antur, qui Clericorum judicio canonice electi non fuerint, vel Romani Pontificis aut Metropolitan! judicio recle ordinati. Suc-cessere quatuor illa magna Concilia, in quibus velut in quadra-to lapide fidei structura insurgit, et cuiuslibet ecclesiastice ac-tionis norma consislit, quorum si cánones relegantur, intelli-gas, nihil accuratius fuisse provisum, quam ut promotiones Episcoporum aliorumque Prelatorum non secularium Principum jussionibus, quasi ex volúntate carnalis sensus, sed Sacerdo-tum, Pontificumque judioio, velut ex Dei volúntate procederent.
Illorum siquidem Conciliorum autoritatem tam sequentes Syno-di, quam Sancti Patres Apostolici viri insecuti sunt, qui hoc diversis legibus, constitutionibusque sanxerunt. Et quum Im-peratores quidam vel jure fundationis aut donationis Ecclesia-rum, eaui sibi auctoritatem vendicare voluissent, tili per Spiri-tual Sanctum previdentes hanc futuram ruinam Ecclesie, con-stantissime restiterunt. Undo sub Adriano Papa Synodus octa-va universalis tempore Basilij Imperatoris in Regia urbe col-lecta inter reliquas sic definivit et statuit, sic décima actione eiusdem Synodi continetur. Apostolicis, inquit, ut synodicis canonibus promotiones Episcoporum et quorumlibet Prelatorum ex potentia et preceptione Regum Principum factas penitus
in-Digitized by G o o g l e
terdicentibus concordantes diffinivimus: Si qnisquam Episcopus vel Prelatns per auctoritatem Principis dignitatis sue Ordinati-onen! acceperit, deponatnr omnibus modis, ut puta qui non ex volúntate Dei et ritu ac decreto ecclesiastico, sed ex volúntate carnalis sensus et ex hominibus et per homines Dei donum possidere votait, vel conscnsit, Badem que Synodus promul-gauit, neminem Laicorum Principum vel Potentum electioni vel promotioni Prelatorum se ingerere debere, ne inordinate et incongrua fiat ipsa promotio, cum nullam in talibus seculares Príncipes potestatem habere conveniat. Yerum cum neque propter huiusmodi Decreta quorundam laicorum Regum et Prineipum ambitio atque presumptio abstineret, necesse fuit sub Gregorio Séptimo glorioso Pontífice generalem Synodum congregan, in qua residens, astante multitudine Episcoporum idem beatissimus Pontifex his verbis sententiam promulgavit.
Si quis deinceps Episcopatum vel Abbatiam de inanu alicuius laice persone susceperit, nnllatenus inter Episcopos vel Abba-tes habeatur, nec ulla ei ut Episcopo seu Abbati audicntia con-cedatur; insuper gratiam beati Petri et introitum Ecclesie in-terdicimus, quousque locum quem sub crimine tam inobedien-lie quam ambitionis, ex qua scelus idololatrie cepit, resipiscen-do non deserit. Similiter etiarn de inferioribus ecclesiasticis digmtatibus constituimus. Item si quis Imperatorum, Regum, Ducum, Marchionum, Comitum, vel quilibet Secularium potesta-tum aut personarum Investituram Episcopatuum val alicuius Ecclesiastice dignitatis dare presumpserit eiusdem sententie vinculo se obstrictum esse intelligat. Yerum intelligimus, non defuturos aliquos magistros auribus tuis' prurientes, qui Tue Celsitudini suggesturi sint, id vel veteri consvetudine vel Ro-manorum Pontificum indulto priscis Regibus et primogenitori-bus tuis fuisse concessum, ut Episcopi, vel Abbates, vel reliqui Ecclesiastici de manu Regum inveslituras acciperent. Caue, carissimefill, ne religionem tuam fallat subdola huiusmodi et palpans adulatio, nam de consvetudine quidem satis Tue sere-nitati credimus persvasum, spiritualia nullo censvetudinis aut prescriptions jure in non spirituales posse subsistere, preser-tim cum aperti sint Cánones dicentas, huiusmodi presumptionis
Digitized by
abusum, non consvetudinem esse censenduin, sed pot i us cor-ruptela m. Similiter et spiritualia quevis a laicis quasi incapaci-bus non posse prescribí, cum id non solum jure divino, sed etiam sit naturali contrarium, ut ad spirituale fedus conjugij, quod inter Prelatum Ecclesiamque contrahitur, profanus aliquis auctoritatem impertiatur. Verum de indultu Apostolice Sedis non credimus Predecessore? nostros, veros saltern legitimos-que Pontífices juri et rationi contraria indulta dedisse, quod si necessitate forte temporum, cum adhuc Panonie populi recentes essent in fide et per Regum solicitudinem non solum bostes conteri, sed etiam erigi et fundari oporteret Ecclesias, non de-bent ea vim obtinere postquam firma radice in fide fuerunt so-lidati. Nam hoc in simíli de Anglis tunc ad fidem conversis
beatus scribit Papa Gregorius, dicens, se Anglorum genti, que ad fidem nuper advenerat, contra Cañones aliquid indulsisse, tamquam no vis in fide, quos blanditijs opportebat allicere, jux-ta Apostolum dicentem: lac dedi vobis, potum non escam, non tarnen illud a posteris perpetuo teneri voluisse, ne bonura, in-quit , quod infirma radice erat, exueretur, sed aliquantulum formaretur, et usque ad perfectionem custodiretur. Hoc idem necesse est, carissime fili, de te, tuoque Regno sentire, quod necessario probamus exemplo: In principio siquidem nascen-tis fidei, cum Panonia Euangelium Christi recepit, legimus
Sanctum Regem Stephanum vices Apostolice sedis ex illius in-dulto et officium legationis accepisse, quod etiam in Canonibus memorie proditum invenitur. Num quid ergo Successores Reges Legatos se nuncupabunt, aut Legationis continuabunt officium?
tulit hoc prior aetas , exigebat temporum ratio, et fidei nouella plantatio requirebat, ut Regibus qui ad Christi gratiam conflu-ebant ad allicendos populos, ad fundandas Ecclesias, et conte-rendos Christi hostes talis auctoritas potestasque daretur, postquam vero coruscavit Dei euangelium, et fides altis
radi-cibus dilata surrexit, oportuit Ecclesiasticam normam et
Chri-fitianam exurgere disciplinan), que utriusque potestatis Officia, actusque discerneret, cuius rei per vicissitudines temporum exempla sunt plurima, oportuit aliquando propter scismatico-rum et hereticoscismatico-rum túrbidas factiones, electiones etiam
Roma-Digitized by
aorum Pontiicum, alque aliorum Episcoporum CaUiolicis Prin-ctpibus deferre, ne coromisca periclitaretur Ecclesia, vel, ut ta-les electionea fidelissimorum Principum auctoritate roborate Bullös hereticorum vel scisuiaticorum patarentur incursus, et ut ipsi Principes Catholici Episcopis Suffrage tores existeront.
Verum cum id quod fuerat pro remedio institutum, redundaret in noxam, quoniam plerique Principes modum excedebant, et quod pro necessitate temporum concessum erat, quasi jus p r o -prium vendicabant, necesse fuit Sanctorum Patrum statuta pro«
dire, ut amplius promotion! Prelatorum non se ingererent Principes seculares, et quisque eorum suffiragio Ecclesiam ob-tineret, anathema fieret. Non debet autem tibi dilectisaime fili, reprehensibile videri, si secundum varietatem temporum Sta-tuta varientur humana > quoniam et ipse Dens ex his, que in veteri testamento statuerat nonnulla mutavit in novo, magnnm documentum prostat nobis Scriptura diuina, quod Esechias Rex serpentem eneum quem Moyses seruus Dei ad populi sa-lutem erexerat, ne serpentina morte interiret, ille destruxit, atque confregit, cum id, quod in remedium prius fuerat insti-tutum, videret in superstitionem esse conversum, ex quo qui-dam, ut ait compilator Canonum, magna auctoritas est in Ec-clesia, ut si nonnulli ex predecessoribus et maioribus nostris aliquando concesserunt, que eorum tempore potuerunt esse sine culpa, et postea vertuntur in errorem, vel dispendium Ec-clesiastice libertatis, ea cum magna auctoritate a posteris de-struantur, unde et ipsi religiosissimi Imperatores et Principes pro mentis afTectu talibus privileges renunciauerunt, id etiam suis Constitutionibus fieri de cetero prohibentes, sicut eorum
dire, ut amplius promotion! Prelatorum non se ingererent Principes seculares, et quisque eorum suffiragio Ecclesiam ob-tineret, anathema fieret. Non debet autem tibi dilectisaime fili, reprehensibile videri, si secundum varietatem temporum Sta-tuta varientur humana > quoniam et ipse Dens ex his, que in veteri testamento statuerat nonnulla mutavit in novo, magnnm documentum prostat nobis Scriptura diuina, quod Esechias Rex serpentem eneum quem Moyses seruus Dei ad populi sa-lutem erexerat, ne serpentina morte interiret, ille destruxit, atque confregit, cum id, quod in remedium prius fuerat insti-tutum, videret in superstitionem esse conversum, ex quo qui-dam, ut ait compilator Canonum, magna auctoritas est in Ec-clesia, ut si nonnulli ex predecessoribus et maioribus nostris aliquando concesserunt, que eorum tempore potuerunt esse sine culpa, et postea vertuntur in errorem, vel dispendium Ec-clesiastice libertatis, ea cum magna auctoritate a posteris de-struantur, unde et ipsi religiosissimi Imperatores et Principes pro mentis afTectu talibus privileges renunciauerunt, id etiam suis Constitutionibus fieri de cetero prohibentes, sicut eorum