U E B E R S I C H T
D E R S T E L L E N
IN D E N E N V O N DER HANDSCHRIFTLICHEN UEBERLIEFERUNG A B G E W I C H E N IST.
D i e i n den Text aufgenommene Lesart ist m i t A n g a b e des Urhebers vorange- s t e l l t ; wenn sie schon längst allgemein geltend w a r , ist vg. hinzugefügt. Ver- änderungen in Orthographie u n d Interpunction sind n i c h t angegeben, ebenso
wenn die besten Hdss. unter einander abweichen.
LIB. I.
§. 1. dicendum vg., discendum. j 3. illis se fere Heine, illis fere, Andre illos f. oder se illis f. | elaboraret vg., laboraret. | 7. [a] ratione Orelli. \ 8. [atque — reddi possit] Ungar. \ xaS-ijxov fehlt in den Hdss. | 11. item Manutius, autein. | praegressus Stuerenburg nach Bern, c., progressus. | 13. [praecipienti] Sauppe. | 14. [sapientiae] Gernhard. | 17. item Pear- cius, autem. | 18. ducimus vg., dicimus. | 19. cognitionis vg., cogita- tionis. | 21. [e quo] Goerenz defin. p. 367. | 28. nam alterum asse- quuntur I. M. Heusinger, nam alterum iustlciae genus ass. | putat vg., putant. | 29. nec Bprn.a, ne andre Hdss. [ 31. depositnm vg., depo- situm etiamne furioso. | 36. [Popilius imperator — cum hoste pu- gnare] Könighoff crit, et exeg. alt. Trier. 1841 p. '22 ff. | 3>. elfeclt vg., efficit. j 38. virtutei Halden Enn. fragm. p. 33, virtute. | llbertati me Lachmann zu Lucr. FI, 456, me libertati. | 40. [secundo autem — appro- bavlt] fehlt in den besten Hdss. | 41. dictum est vg., dictum. | 49. [e qulbus ipsls] Facciolati. | 51. luceat vg., lucet. | 54. et caritate Gronoi; caritate. | 55. [tarnen] Unger. | 63. et magnanlmos vg., magnarn. | 64. exceliit vg., excellet. | 66. persuasum est Madvig de fin. p. 448, pers. sit. | 69. [anlmi]
Beier. | removerunt — perfugerunt vg., removerint — perfugerint. | 72. ni- hilo minus vg., nihil minus. | 73. maiorque Beier, maioraque. | 75. ob se vg., se. | 76. dilatatum vg., fehlt in den besten Hdss. | discipHnae vg., disciplina.
81. aliquanto vg., aliquando. | 82. calida vg., eallida. | cogitatis vg., cogita- tionls. | 84. Lacedaem. vg., de Lacedaem. | noeuum Lachmann z. Lucr. I I I , 198, non enim. | 92. vere t homlnum amice Heine nach den Hdss., vitae homi- nuin amlce vg. | 93. dlcitur vg., dicltur decorum. | 97. tum vg., ut tum. | 101. fugiendumve vg., fugiendumque. | 104. ut sit remissio animo Unger, ut si remisso animo. | . . . homine Heine, homine. | 109. Q.Muclof Mancla Heine, Q. Muclo Mancia. | [ne Xenocratem — philosophorum] Heumann. \
2 2 2 UEBERSICHT
110. studia nostra Emesti, studia. | 111. natus Heusinger, notus. ¡112.
alius in eadem causa noi! debeat fehlt in den besten Hdss. zum Theil oder ganz. | 113. et iueundum fehlt in den besten Hdss., ebenso snum am Ende des §. | 115. nobilitas Unger, nobilitatene | divitiae vg., divitias. | 118.
Herculem Prodicus dicit Manutius, Herculem Prodigum d. | 119. enra ma- ior Lange, rei cura in. | 121. possit Heusinger nach Hern, a, possint. | im- pium jüngere Hdss., vitiuin. | 122. volent Bern, c, nolint. j 125. anquirere vg., inquircre. ] 126. ac foedum Klotz, ac formane j 128. re tnrpia vg., tur- pia. | ducamus Bern, c, dicamus.| teneant vg., teneat. | 130. quac vg., que. | ingressu vg., gressu. | 132. quamquam vg., quoniam. | 139. ctiam et vg., etiane | cuiusque modi Bern, e, cuiusque. | heu quam vg·., et quam | 140.
imitati suntrg·., imitati. | 141. moderata Bern, e., moderando. | 145. viden- dum vg., vivendum. | 146. aniinadversores Lambin, aoimadversoresque. | illis vg., illos. | 149. sicut vg., fehlt in den besten Hdss. | 151. nihil homine libero Peareius, nihil homine nihil libero. | 152. hae vg., haec. | 153. omnia Lambin, quamvis omnia. | 155. caritatem Hern, c., utilitatein. | 157. commn- nitate vg., comitate. | 158. initam vg., istam. | 160. sequitur vg., sequetur.
' LIB. II.
§. 1. tum ex util. — utile fehlt in den besten Hdss. \ 4. molestias fehlt in den besten Hdss. \ tempori Bern, c., teinporis. | 10. [tria] Heine. | [quid- quid enim — utile] Unger. \ 13. subveniri vg., subvenire. | 14. inanimae vg., inanima. | 22. et benef. Heine, aut benef. j promissisqne Bern. c., pro- missionisque. | 23. paretque cum maxiine Bern, e., apparetque cuius maxi- me. | valeat Bern, e., valet. | 25. thraeiis vg., thraeeiis. [ destricto vg., districto | 30. aeque utrisque Madvig, eaque utrisque est. | 32. autemfehlt in mehreren Hdss. Sauppe will daher schreiben secundo autein loco, etiainsi res forte non suppetit, vehementer amor inultitudinis commove- tur. | 36. maleficos Wyttenbach, maledicos. | 37. obiecta Heine, obiecta est. | 38. benevolentia vg., benevolentiam. | 41. initio vg., in otio. | infimis vg., infirmis. | retinebat Bern, e., pertinebat. | 43. gloriam Lam- bin, iustitiae gloriain. | 45. [alteri] Graevius. | 48. deleniant Gruter, sermone deleniant. | excitat Lange, excitat ad gloriam. | 49. et apud populum hat allein Bern e. | 50. ut ii quos ante dixi aut ulciscendi fehlt in den Hdss. ausser Bern. e. | in Albutio Orelli, pro in Albutio (oder p. mal- butio). | M' Aquilio vg„ Manilio. | 51. modo ne nefarinm Bern. c. No- nius, et nefarium. | 53. putent — praebitorein fehlt in der Bamberger Hdss., bene — praebitorein fehlt auch in den Berner Hdss. aussei· Bern. e., wo statt pntent steht sperent l'ore. | 56. Aristo Ceus Beier, Aristoteles. • | sit vg-, fehlt in den Hdss. | 63. longe fehlt in den besten Hdss. \ 64. [Athenis]
Heine. | 76. abstinentiae Bern, e., sapientiae. | potitus Heusinger, potitus est. | 79. aeeepit Bern, e., aeeipit. | 80. ac vg., at. | 84. cum ipsius inter- erat hat nur Bern. c. | 85. belli vg., beilis. | 86. [praetermittendis volupta- tibns] Heine. | 87. sed toto — disputatum est setzt Unger hierher, während es in den Hdss. am Sehluss des Buches vor reliqua deineeps perseq. steht. | vellem fehlt in den meisten Hdss.
, LIB. DI.
§. 2. e coetu Bern, e., coetu. | 4. a solitudine vg., solitudine. | 5. ube- rior vg., verior. | 6. at vg, ut ne. | 15. qui quidem Manutius, qui idem. | 19.
DER A B W E I C H E N D E N STELLEN.
223
et utilitas honestam Unger, die Worte fehlen in den Hdss. \ 20. et hon. — et utile Lambiti, et hon. — aut utile. | 28. iniustitia Beier fragm. orat.
/>..170. | iustitia. | 32. humanitatis corpore Muretus, huinanitate corporis.
| 35. re utilitas Bern, e., re utili. | 36. quas vg., qnam. | 39. nequaquam Manutius, quamquam. | 48. atqui Vietorius, atque. | 54. materiatae sint vg., sint fehlt in den Hdss. \ hl. Rhodios Bern, e., Rhodius. | 58. percrebuisset vg., percrebruisset. | 63.~quacrcretur vg., quaererem. | buio fg., huius.]
64. certe istum Lambin, recte iustum. | 67. serviebant ig., sergio servie- bant. | 74. [nomen ¡Horum] Vietorius. \ propulsai Heusinger, propulsata suis. | 78. converrere vg., convertere. | 80. praetorum vg., praetorium. | 81. [species] Krarup. spec. I. p. 6. | aut hunc vg., atque hunc. | 82. et quam inutile Vietorius, fehlt in den meisten Hdss. | 83. re unum vg., unum. | 84.
benevoli Bern, e., boni sunt. | 88. quod ilia vg., quo ilia | uon utilem esse diceret, esse aequam f. Heine, utilem esse diceret, non esse aeq.'f. | 89.
quam Heusinger, quam si. | sibine uterque Manutius, sibi neuter. | 91. vi- num vg., venenum. | haec vg., hae. | controversa iura vg., controversiae iura. | 92. iterum Orelli, item. | 98. assimulare Bern, e., assimulavit. | sa- cratae vg., sacrata. | 100. nam vg., num. | 102. habebat vg., habebit. | 105.
habet vg., habeat. | 109. T. vg., Ti. | Numicius Q. Maelius vg., Minucius Q. Emilius. | 113. adstringit Bern, e., distringit. | 116. viris vg., veris. | 117. sicuti dicit Heusinger, sicut id dicit. | 118. detractione fiuiri Gruter, detractionem fieri. | 119. [et malorum] Muret. \ 120. videi,ur Bern, c., vi- deretur.
Druck von CaM Schultze in Berlin,
Nene Friedrichs str. 4 7 .
. f < « - « . <- ' t ^ ^ r ^ Y ^ / / h * " " » ·' e V
¿k» • i).
„ « c z ~ « ¿ ¿ i t * \
