• Nem Talált Eredményt

Animadversiones practicae in diversos morbos

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Ossza meg "Animadversiones practicae in diversos morbos"

Copied!
388
0
0

Teljes szövegt

(1)

A N I M A D V E R S I O N E S

PRACTICAE

I N

D I V E R S O S M O R B O S

A U C T O R E

J O S E P H O L . B . D E Q U A R I N ,

S A C R A T . C A E S . R E G , APÓST. M A I . CORSIT.. IST A R C H I A T . F A C O L T A T , M E D I C . SEK COR. S O C I E T . M E D I C . JIAVKIENÍ.

JLOHUIKENS. M A D R I T E K S . V É N E T . P A T A T I H . VIXNEHS, IST OECOMOMIC, A V S T J U A C , MÜMBBO.

T O M U S P R I M U S .

E D I T I O A U C T A .

A p u n

V I E N N A E 18 14,

C A E O I U M S O H A Ü M B W R O B T S o e ,

(2)

Medícus n i o r b u i n íngravesoentem r a t i o n e p r o v i d e t , ínsidias imperátor* t e m p e s t a t e s g u b e r n a t o r , e t t a r n e n h i i p s i s a ; p e f a l l u n t u r ,

Cic, de divinat, L , %dot

(3)

R E G I O P . R I N C I P I

A L B E R T O

D U C I S A X O N I A E T E S C H I N H , P R I N C I P I A N T I QU A E GERMANORÜM

I N T E G R I T A T I S

A R T I F I C U M F A U T C R I M U N I F I C O

Q U i g U E I P S E I i I T E R A R U M E T A E T I Ü M T A M P E R I T I A

Q U A M U S U Q U O T I D I A N O E X C E L L I T

P A U P E R U M R E F U G I O ,

n O N O V I N D O B O N A E N A T O C U J U S S Ü B Ü R B I A A Q U A E B U C T I B V I G R A V I . A E R E C O K S T Ä W J T I S A Q U A R U M I K O P I A L E V A V I T

H A S A J N l M A D V l i R S I O M E S .

D , D .

;10SEPHÜS Q U A R I N .

(4)

R e g i a c r e d e m i h i , r e s e s t s u c c u r r e r e I a p s i s . Ovid,

(5)

P R A E F A T I O ,

avor, quo publice opera mea cxcepta fue- re, quique expectationem meani louge supe- ravit, me impul.it, ut divenditis, quos c o n - scripseram libellis novam eorum editionem concinnarem. Multa fortasse fructuosius per-

tractari potuissentj verum primum operis

exemplar, j a n i absolutum preloque matú-

rám inconsiderantia combustiim ftiit, aliud

postea , quo tempore urbs hfcc tormentis op-

pugnabatur domusquc incendio correpta dtio-

bus locis flagrabat, adeo ut ultra qiiatuor men-

ses domicilio abesse cogerer, in ea turbatione

rursus dissipabatur

4

Quamobrem nunc ea, ve-

rum paulo minus elaborata in lucem edere

audeo; nam licet, quod sorti benignes acce-

ptum ref'ero adhuc et judicii celeritas mihi

prsesto sit, et mira tenacitas memoria

1

, ut non

modo res olim prctteritas facile recorcjer, sed

(6)

I I

ea etiam, quas nunc lego non aliter atcpie in ipso juventutis vigorc firmi ter inhssreant; ta- rnen tantum

l a b o r i s

impendere

h a u d

piacúit, quod, pauUilnm hoc vitae, cpod mihi super»

est, nulla graviore cnra consumere sfatui, sie enim complexus s u m otium, ut ab eo divelli non que am a),

JVIulta nova

atque

insigtiia opus hoc haud coirtinebit,

n a m licet

per triginta annos Noso- comii. Fratrum Misericordiae curam gesserim, idemejue Universalis Nosocomit annis octo Di*

rector fuerim, et ultra dimidium

sSsculum

in amplissima praxi versatus sirn, tarnen Hip»

poeratis aphorismum comprobatum reperii i Ars longa vita brevis,

Anceps certe diu hasrébam, num obser«

vatlones hasce rneas public! juris facerem, cjuocl tarn multa eorum, cpise olim vidissem,. nc»

tassemque, nunc apud alios authores repe- rirentur.

Nonnulla, qua; olim laurlabantur, nunc vero ab aliis impvobantur, in medium' attnli, quamvis ipse quoque damnarem; cum fieri

a_) Ciceio ad Atticuin„

(7)

I i i

possü, ut

ijiue

hodie rcjicirnus, laudentur im- posten.m, endemque forte iiiedicainitiuui sit ratio , iju^. vucabulurtim , quorum

Multa renascemur, quee jam ceciderc, cadentque,

Q u a j nunc h t u U in lionore.

JSioit patica, qua.' nuper coimncndata fitere, raedicamunta tentayi, quod utt iiippocrates ait, inventa abscjue raüoiie. calunmiari, vel ignominiose rejicere aut maligni sit, aut igno.

rantia; multa tarnen in usum non adhibui, cum (quss Mortoni seutentia est de cortice peruviano agentis) minime deceat, experiundi causa, nrobata remedia iticertis, mimisque ex«

ploratis postliabi're. Praecintte cum uste Cice- rone fiat, ut it, qui boni quid volunt afl'erre, aiFiugant aliquid.

Mixtaque cum veris passim commenta vagentur.

Scio equidem fore, ut iionutilla in hoc ' opere lepreliendantur, verum veniarn mereor

dum ampüssima et onerosa praxis , oíficia

publica, morbi quibuscum conflictabar, varia

eaque longa itin eramultum lemporis consum-

(8)

I I

ea etiam, qua3 nunc lego non aliler atque in ipso juventutis vigore firmiter inhsereant; ta- rnen tant tun laboris impendere h a u d piacúit, quod, paululum hac vitae, quod mihi super»

est, nulla graviore cur a consnmere statui, sie enim complexus sum otium, ut ab eo divelli

Ii cm queam a), .

Mulla n o v a atque insignia opus hoc band

continebit, n a m licet per triginta annos Noso- comii Fratrum Misericordiae curam gesserim, klemque Universalis Nosocomii annis octo Di«

rector fuerim, et ultra dimidium

sEeculum

in amplissima praxi versatua s'tm, tarnen Hip«

poeratis aphorismum comprobatum reperii i Ars longa vita brevis,

Anceps certe diu hferebam, num obser- vationes hasce meas publici' juris facerem, quod;

tarn multa eorum, quse olim vidissem,. nc- tassemque, nunc apud alios authores repe- rirentur.

Nonnulla, quae olim laudabaniur, nunc vero ab aliis improbantur, in"medium attuli, quamvis ipse quoque damnarenu cum fieri

, a) Ciceio ad Atticiimt

(9)

111

possit, ut quae hodie rejicimus, laudentur im- posternm, eademqtie forte medicamimun sít ratio, qua; vucabulovum, quorum

Multa renascentur, quas jam cecidere, cadentque.

Qua? nunc sunt in honorc.

Non pauca, qtue miper commcndata fuere, medicamenta tcntavi, quod utí Hippocrntes ait, inventa absgue ratione calumniari, vei ignominiose rejicere aut maligni sit, aut igno.

rautis; multa tarnen in usum non adhihui, cum (qua? Mortoni sententia est de cortice peruviano agentis) minimé deceat, experiundi causa, probata remedia incertis, minusque ex«

ploratis postbabere. Prascipue cum teste Cice- rone fiat, ut i i , qui boni quid volunt afferre, aífingaat aliquid.

- Mixtaque cum veris passim commenta vagentur.

Seb equidem fore, ut nonnulla in hoc

opere reprelíendantur, verum veniam mereor

dum ampiissima et onerosa praxis, olficia

publica, morbi quibuscum conflictabar, varia

eaque longa itin eramultum teniporis consum-

(10)

í r

seranr. Nec doctum opus sed utilfe edere stu.

debam et Cajum Lucilium secutus, qui dice- re solebat: ea, quse scriberet, neque ab in- doctissimis, neque a doctissimis legi velle*

' quod alteri nihil intelligererlt, alteri plus fori tasse quam de se ipse.

Minim quoque videbitur pleraque in hoc- opere laconice expressa et casunm descriptio, neshic illic fusius adspersas reperiri, hoc idea faciendum putavi» quod veritatem, assertio, num a me allatarum illustrari exemplis illis confirmarique crederera. Quin multorum etiam spgrorum nomina praeter consuetudinem meam.

addidi: nam licet absque ostentationis susp'i*.

cione affirmare possim me eum existimarjj qui in omnibus veritati firrné semper adhaese- rit, tarnen his scriptis, si forte post meum obitum legi iis contingeret, majorem cx eo auctoritatem accessuram putavi.

A novis artis vocabulis (quae quidem ma-

gis idonea) ideo abstinui, quod multa subve-

téri nomcnclatione facilius notantur v. g, Ker-

mes minerale, oxydalum stibii hjdrosulphu-

ratum rubrum, mercurius príecipitatus albus,

(11)

tnurias hydragyro - afnrnoniatialis insohibiiis, saccharum Saturní, acetas plumbi acidiilus siccus.

De Hydrophobia et morbis miilicbribus nonnisi quasi fragmenta concinnavi, qui po- steriores ctsi a multis scriptoribus plenius et accuratius pertractati erant, tarnen multis., in quorum rnaníbus übri illi non sunt, hoc mo- do me prodesse existimavi,

Quod totum sciri non potest, ne ommit- tatur totum, si quidem scienlia partis melior est ignorantia totius a).

De variolarum tractatione aliquid adno- tare ideo supervacaneum esse duxi, quod a doctoreDecaro apud nos introducta et a com- pluribus Medicis frequentata vaccinatio opti- mos successus habet, et damna, quee ad eam infamaiidam, quorumdam, qui rebus novis etiam utilissimis adv-ersari solent, sermo- iiibus divulgatur, ratione carent et falsa sunt.

Multa ad theoríam spectantia, omnino non attigi, quod ea fusius pertractata apud

á) Abulfeda A r a b s ,

(12)

V I

illustres Auetores mveniimtur, Nonnunquam tarnen de morborum causis prolixius disserui cum teste Celso a) nescire vulgo credantur, quomodo tractare morbos oporleat, qui unde ii orti sint, ignorant.

a ) I >r- PaS * 2>

(13)

C a p u t I .

D e Febribus i n Generc*

v ^ e l e r i o r s a n g u i n i s m o l u s c u m I s c s i o n e f u n c t i o -

n i s f e b r i s a u d i t . ' C o n s t a t q u i d e m , i n s g r i s n e r v o s a f e b r e I a -

b o r a n t i b u s s a j p i u s p u l s u m s a n o r u m s i m i i e m , i m o i e n t i o r e m o b s e r v a r i , u t n o n r a r o v e l e t i a m e * * p e r t e s m e d i c i d e c i p i a n t u r . ( a )

C e l . T f c a l l e s m o n e t , q u o d i n t e r d u m p o s i t a pessim» i n d o l i s c o n t a g i o a d e o p l e n a r i e , s u b i t o v i r e s e " j t i n g u a n t u r , u t n e q u i d e m f e b r i s e n s i b i l i e t m a n i f e t » e x c i t a n d a s s u f f i c i a n t , »gerque m o - r i a t u r c i t i u s , q u a m m o t u s c i r c u l a t o r i u s i n v e r e f e b r i l e m a s s u r g a t .

C u m v e r o n e m o c e r t i u s s i g n u m p a t h o g n o - * m i c u m d e d e r i t , e t C l a r u T i r n i v i r i , S a u v a g e s , L i e u t a u d , & c , c b a r a c t e r e m f c b r i u m i n c e l e r i o r e

(a) Prosper Alpinus ü b . I V . cap. V . pag. 169. de prasagiKuda vita ct iaoi'e « g r o t a n t i u m .

A

(14)

yulm füllucfiut, cum I I ! , v a n S v n c l e n e x i s t i m o , n i b i l a b s u r d ; i m p l i ' c a r e l i a n c f e b r i s d e i i n i t i o n e r n , I i i n i u n e r s : s u n t f c h r i u m c a u s a ; u t a e r n i - n i l s c a l i t l u J , f r i g i d u s , a l i m e n t a e t q u a n t i t a t e e i i j u a l i t a i c p e c c a n t i a , a n i m i p a t h e m a t a , & c ,

N o n n i i n q u a r a i n c u n s t i t u t i o n i b u s e p i d e m i . e i s , i g n o t u m f e b t - i m f a c i e n s afe'ri i n h x r e t , quor]

ííippocrates s u b n o m i n e To (paoV d e s i g n a v i t . A b i t f o L r i s i n s a n i t a t e m , i n m o r b u r n a l k u n , t t i n m o r t e m ,

N o s c i t u r s a n g u i n i s a u c l u s m o t u s e x p n l s u , q u i i n v i r i s p o t i s s i m u m t a r d i o r e s t , s e d m a j o r , ac i n f e m i n i s ,

G r a v i d a c e l e r i o r e m p u l s u m , e t p r i m i s m e n - t i b u s v a r i a b U e m h a b e n t .

C r e b r i o r quoqu« i n h o m i n i b u s m i n o r i s sta- tu«» , e t i n f a n t i b u s n o t a t u r ; h i s m o l l i o r , se- n i b u s d u r i o r e f t , .

I n p h l e g m a t i c i s c i r e i i e r o m n i m i n u i o s e c u n - do p u l s u s f e r i t , i n c b o l e r i c i s s e p l u n g i n t a , et p l u r e s i c t u s e o d e m t e m p o r e n u m e r a n t u r .

A d v e s p e r a s f r e q u e n t i o r p u l s u s , e t p o s t p a - i t u m 10 a u t 12 v i r i b u s i n t r a m i n u t u m artéria c r e b r i u s f e r i t , a c a n t e r e f e c t i o n e m .

P r o g n o s i s e s t d i v e r s a : quo g r a v i o r c a u s a i r r i t a n s , e o g r a v i o r m o r b u s .

S y m p t o m a t u m v e h e m e n t i a , a e t a s , t e m p e r a ' m e n t u m , v i r e s s g r i , c o n s l i t u t i o e p i d e m i c a <3i-

(15)

a

v e r s u m p r s e s a g i u m formánt, N a m scorbutici»

p h t b i s i c i , u t e r o g e r e n t e s p l u s periclítantur.

I n c l i c a t i o n e s v i t a l e s i n o m n i b u s f e b r i b u s , e t o m n i f e b r i s t e m p o r e p r i m u m c o n s i d e r a n d s e s u n t j v i r e s I a n g u e n t e s e r i g e r e , e x c e d e n t e s deprimere»

o b s t r u c t u m s o l v e r e , c r u d u m c o q u e r e , c o c t u m

«vacuare, s y m p t o m a t a m i t i g a r e o p o r t e t ,

U r g e n t i b u s s o l u m s y m p t o m a t i b u s m e d e l a o p p o n e n t l a e s t , ( a ) e f f e c f a e n i m m o r b i h o c , h u - j u s v c c a u s a s u c c i s i s s p o n t e c e s s a n t , q u s e n o n - n u n q u a m a d e o d i v e r s a e t opposíta s u n t , u t c o n - t r a r i a o i n n i n o i n d i c e n t .

D e f e b r i b u s a g a m f r e q u e n t i u s o c c u r r e n t i b u s , l i c e t pIuriniíB a l i x a p u d a ü c t o r é s , ut C l . S a u v v a - g e s p a r u m a u t n i h i l a d p r a x i m r e f e r e n t e s f e b r i u r r a d i v i s i o n e s l e g a n t u r , i d e m C l , v i r ( b ) m o n e t , q u o d i n actuáli medicináé s t a t u p a r v i r e f c r a t a d p r a x i m , n o n s o l u m species, s e d e t i a m d i v e r s a g e n e r a f e h r i u m a b i n v i c e m a c c u r a t e d i s t i n g u e r e .

F r e i n d i u s a s s e r i t , q u o d m u l t i maximi i n - g e n i i v i r i , n o n j u s t e a t t e n d e n t e s , s y m p t o m a t a p r o i p s i s m o r b i s h a b e a n t , a d e o q u e p l u r e s f i n g a n t .

' F e b r e s s u n t e p i d e m i c a , s e u p o p u l o c o m - m u n e s , Endemie«, r e g i o n i p r o p r i « , ^ p o r a d i c s t ,

A ÍJ

(a) Gaubins.

(ÍJ) Nosotog tnetliod T o m . I T , Part. I , pag, 5 7 3 .

(16)

4

l i u n c v e i íHurn i n v a d e n t e s , topic« fixám a l i q u a m partém o c c u p a n t e s ,

N o t a n d u m v e n i t , q u o d p e r a l i q u o t a n n o s sub c j u s d c m aüris q u a l i t a t i b u s s e n s i b i l i b u s c e r t u s i n f e b r i b u s c b a r a c t e r p r s e d o m i n e t u r , a l t e r i a l t e - i' i u s índolis s u b n a s c e n t i l o c u m c o n c e c l e n s .

F e b r e s h a s C l . S t o l l s t a t i o n a r i a s n o m i n a v i t , Y i e n n a s f e b r e s biliöse p l u r i b u s a n n i s , d e i n i n f l a m m a t o r i a ; p r t e d o m i n a r u n t , n u n c n o t a b i l i t e m p o r e p r i m i t i v a ; n e r v o s s e f r e q u e n t i u s o c c u r - r u n t , quas o l i m r a r i s s i m a ; e r a n t .

D e c i p i u n t u r m e d i c i , q u i e x n a t u r a f e b r i u r a p e r a l i q u o t a n n o s p r a s d o m i n a n t i u m generáléin m c d e n d i m e t h o d u m c o n d u n t , i m m e m o r e s S y d e n - L a m i a n i cflatí, q u a m e t b o d o c u r r e u t e a n n o a s g r o - tcs l i b e r a v e r i s e a d e m i p s a f o r s a n a n n o j a m v e r - t e n t e e m e d i o t o l l e s .

S u n t f e b r e s a c u t a , q u a : c i t o . . , e t I e n t a ; , q u « t a r d e d e c u r r u n t ; C o n t i n u s , n u l l a m a p y r e x i a m I t a b e n t e s , e t i n t e r m i t t e n t e s , u b i t e m p u s i n t e r p a r u x y s m o s , q u o x g r i a f e b r e l i b e r i s u n t , e x i s t i t .

C o n t i n u s , q u a ; c o n t i n e n t e s d i c u n t u r , n u l - lám r e m i s s i o n e m regulärem h a b e n t , u t e p b e - m e r a , s y n o c h u s u o n p u t r i s ; r e m i t t e n t e s , l i c e t n u n q u a m c e s s e n t , c e r t o t a r n e n t e m p o r e e x a e e r - b a n t u r , u t f e b r i s a r d e n s , e t n o n r a r o p u t r i d a . C o n s p i c i u n t u r e t f e b r e s e x a n t h e m a l i b u s , a t i - p o t a , i n q u i b u s v e l pústul* u l t r a s u p e r f i c i e m

(17)

s

c u t i s p r o m i n e n t e s , a u t p a p u V e a n d e m exaspe»

r a n t e s , a u t m a c u l a t a l i e n o e a m i p s a n i c o l o r e de«

f o e d a n t e s n a s c u n t u r .

I n t e r m i t t e n t e s , s e u p e r f e c i a m a p y r e x i a m h a b e n t e s , d i v i d u n t u r , i n q u o t i d i a n a m , t e r t i a - n a m , q u a r t a n a m , q u i n t a n a m , q u a m s e m e l m i h i v i d e r e I i c u i t ; e x i s t u n t q u o q u e t e r t i a n a ; , a c q u a r - t a n a ; d u p l i c a t i e , e t t r i p l i e a t x .

D e n i q u e s u n t h a e m i t r i t a e x , «eu s e m i t e r - t i a n s c , q u o n o m i n e C e l s u s i l l a s f e b r e s tertiana«

s e u s i m p l i c e s , s e u d u p l i c a t a s v ö c a t , q u : e p r o - d u c t i s a d m o d u m p a r o x y s m i s c o n t i n u a s r e t n i t t e n - t e s r e f e r u n t . G a l e n u s v e r o h a e m i t r i t a e a m a p - p e l l a t f e b r i m , e x q u o t i d i a n a p r o t r a c t a , e t t e r - t i a n a i n t e r m i t t e n t e m f a c t a m . D e n i q u e f e b r i s C o n - t i n u s c u m t e r t i a n a s o c i a t a q u i b u s d a m a d h s e m i - t r i t a e a s r e f e r t u i % q u a m véro a l i i r e c t i u s t r i t a c a m s e u t r i t s o p h i a m n o m i n a n t .

F e b r e m e x d e c i d e n t i a H i p p o c r a t i s q u a t u o c T i c i b u s s o l u m m o d o o b s e r v a v i .

(18)

C a p u t I I .

D e Synocho non patrida*

íemera s p a t i o v i g i n t i q u a t u o r h o r a r u m t e r * i m n a l u r , u n d e i i o m c n o h t i n u i t .

C a u s a l e v i s e s t , u t d i c e t x e r r o r , l a r g i o r s n i r i l u o s u r n r n u s u s , t r a n s p i r a t i o i r u p c d i t a .

M o r b u s h i c d i a e t a , q u i e t c , p e t u t e n u i cc~

p i u s i o r e t o l l i t u r ,

F p h e m e r a p e r p l u r e s d i e s p r o t r a c t a S y n o - c h u s n o n p u t r i s a u d i t .

C a u s a ; s u n t a c ephemer» , s e d g r a v i o r e s >

« t : c o n s u e t s e e v a c u a t i o r i c s i n t e r m i s s a , s a n g u i n i s f l u x u s s u h p r e s s i & c .

A d h a u e d e b e l l a n d a m e l T i c a c i o r a r e q u i r u n - t u r a u x i l i a , S i p u l s u s p l e n i o r , d u r i o r , m a j o r f a c i e i , o c u l o r u m q u e r u l i o r , v e h e m e m i o r c a l o r e t p e c t o r i s a n g u s t i a n o t e t u r , j n a x i m e i n m o r b o a b h a e n i o r r hi s c o n s u e t i s s u p p r e s s i s o r i g i n e m d u - c e n t e , s a n g u i s m i t t e n d u s , d o n e c p u l s u s h a t m o l - l i u r , c a l o r q u e m h m a t u r .

S a n g u i n i s d e t r a h e n d i c o p i a m , a u t n u m e r u m vense s e c t i o n u m d e t e r m i n a t s t a s , t e m p e r a m e n - t u m , v i r e s , c o n s u e l u d o .

(19)

Juv«nes, p l e t h o r í c i , e t femin« c o m m u n í t e * l a r g i o r e m f e r u n t p l t l e b o t o m i a t i u

T J b i a l i a cópiosa evacuatío f e b r i júncta C3t»

• m i n o r i c o p i a s a n g u i s m i t t e n d u s .

P a r c i o r q u o q u e v e n s u s e c f i o instítuenda í n Jiystericís , h y p o c h o n d r i a c i s , m a l e n u t r í t i s , ín i n f a n t i b u s e t «täte ádmódum p r o v e c t í s ; s e d í n I i i s n o n t a r n a n n o s n u m c r a r e , q u a m v i r e s K g r o - l a n l i s s e s t i m a r e d e b e t M e d i c u s ,

M a c i l e n t i políssítnnm l a r g i o r e m F e n i n t , c u m I i i s s a n g u i s , pIeníoril)us v c r o c a r o a b u n d e t .

F e b r e s v e r n a l e s f a c i l i u s v e n a s . s e c i i o u e m ad- líiittuntj q u a m a u t u m n a l e s , p r i o r e s p l u s d e i n - flammatorio, u l t i m a ; d e b i l i o s o g e n i o p a r t i c i p a n t ,

N o t a n t e H u x l i a m o a m p l i o r . c o r c v e n i t s i c c o Cioelo, q u a m h u m i d o .

C a v e n d u m a b e a , quse v i r e s n i m i u m d e j i c i t . T i s s o t e x e m p l a v i g i m i e t p l u r i u m v e n « s e o t i o n u m i n t r a d u o s d i e s i n s t i l u t a r u m r e f e r t ; a d d i t a t i t e m , q u o d l i c e t n a j t u r a q u a n d o q ü e r e s t i - t e r i t i c t u i h u i c I e t h a l i , i g n o r a n t i a m t a r n e n chirur»

g o r u m e t m e d i c o r u m p r o b a v e r i t .

I n i i s , q u i c o p i o s o h a m o r r h o i d u m fluxu l a - l i o r a r i m t , c u m ' c i r c u m s p e c i i o n e s a n g u i s m i t t e n -

d u s .

P u e r p e r a l , n i s i v e r o m o r b o i n f l a m n i n t o r i a í u b o r e n t , v e r n e s e c t i o n e m b a n d f e r u n t , m u l t a s Gamm i n d c p e r i r e v i d i t Levret»

(20)

a

G r a s s a n t i b u s r e m l t t e n t i b a s biliös* indoíis Ten» s e c t i o n e m d i f f e r r e l i c e t , e t i a m s i c a l o r et p u l s u s e a m i n d i c a r e v i d e a n t u r , e x p e c t a n d o , a« n o n m a n i f c s t a r e m i s s i o a u t i n t e r m i s s i o s e q u a l u r ,

O b s e r v a v i t C l a r , W b i t t c o n t i n u a s r e m i t t e n - t c s p r i m i s d i e b u s s u s p i c i o n e m i n f l a m m a t i o n i s mo«

v e n t e s , s e d d i s p a r e n t i b u s m o x i n f l a m m a t o r i l s s y m p t o m a t i b u s i n v e r a s p u t r i d a s c o m m u t a t a s .

I n b i b u l i s p r o v i d e s a n g u i s e x t r a h e n d u s e s t , n a m s g e r , q u i i n i t i o d i a t b e s i i n f l a m r n a t o r i a d e - c u m b e r e v i d e b a t u r , p o s t t e r t i a m a u t q u a r t a m d i e m , summám v i r i u m prosírationem e x b i b u i t ( a ) . N o c e t v e n s Sectio »gris q u i in morbi p r i n - c i p i o c a d a v e r o s u m facieí c o l o r e m e x h i b e n t .

I n c o n t i n u i s , quae c u m s u d o r e p r o f u s o , a u t c u m v o m i t u a e r u g i n o s o s i n c e r o i n g r u u n t , p e r s a n g u i n i s d c t r a c l i o n c m m o r b u s pcricuíosior éva- d i t .

I n e a p e r c o n t a g i u m a u t e x d e f e c t u a l i m e n - t o r u m n a t a v i x l o c u m h a b e t , q u a m v i s c a l o r e t

c a p i t i s d o l o r u r g e a n t .

O c c u r r e b a n t n o n n u n q u a m c o n t i n u a e r e m i t - t e n f e s , sub q u a r u m e x a c e r b a t i o n e s e m p e r h a e m o r - r h a g i a n a r i u m r e d i i t , p u l s u s flaente s a n g u i n e n i a j o r t a n g e b a t u r , c a l o r i n c r e s c e b a t , s e d n u l l u m

(a) John Good. U l i « Ätan?{mte» fecr ©efartaiiiffe un6 SltnuníiáufK, ú&erfegf «on ©rafen f>ats<id&

|ag, 91. *

(21)

J u d e l e v a m e n s e n t i e r u n t «egri, i m o d e l i r i a , tre«

m o r e s a u g e b a n t u r , d e c r e s c e n t e a c c e s s u m i n u e b a n - t u r d i c t a s y m p t o m a t a i n h i s c e , p e r i e u l o s a e s t p h l e b o t o m i a . B e o o r d o r n o b i l i s ' j u v e n i s h a c f e b r e d e c u m b e n t i s , d i s u a s i v e n s e s e c t i o n e m , p r x s e r t i m c u m n o v e r i m a i g r u m n o n l o n g o a b h i n c t e m p o r e ín I t a l i a , i t a d i c t a M a l a r i a l a b o r a s s e p e r h i r u - d i n e s s a n g u i n e d u c t o b r e v i c o n v u l s u s p e r i i t .

I n f e b r i b u s , q u a ; f l a n t e A u s t r o s u b f r e q u e n - t i o r e t e m p e s t a t i s m u t a t i o n e e x i s t u n t , s i p l u r e s ' e o d e m t e m p o r e r h e u m a t i c i s a f f e c t i o n i b u s d e c u m - b a n t , s i u r i n a p a l l i d i o r s i t , q u a m v i s d o l o r c a p i - t i s a u t p e c t o r i s o b s e r v e t u r , r a r o v e n s s s e c t i o n e s j u v a n t , s e d d i l u e n t i a , l e n i a d i a p h o r e t i c a , e t v e s i c a n t i a p r o s u n t .

C i r c u m s p e c t i o n e o p u s e s t i n s a n g u i n e de«

t r a h e n d o , d u m riiilites n o v i t e r l e c t i a c u t a c o r r i - p i u n t u r , hx f a c i l e i n n e r v o s a s a b e u n t , q u u m i l l i I o c i s a n g u s t i o r i b u s c o n t i n e n t u r , e t a n i m u s e o r u m d e j e c t u s e s t } m u l t i e n i m n o t a n t e G a l e n o p r z e m o e r o r e agrotant»

Q u a n d o q u e t o p i c a p l e t h o r a e n c e p h a l i n o t a - t u r , q u o d e j u s v e n s e t u r g e n t e s f a c i e s r u b r a , c e p h a l a l g i a n o t a n t , i n m V h i r u d i n e s c u m s u c - c e s s u p o n e a u r e s adplicantur«

S e d u l o a t t e n d e n d u m n e x g r i v i n c u l u m s o l - v a n t , e t l e t h a l i s h o e m o r r h a g i a s e q u a t u r , A n t e p l u r e s a n n o s c u m B a r o n e S t o r k i n c o n s i l i u m a 4

(22)

s e g r i i m v o c a l t i s , q u i »oclu e x a v u l s a íígatura i n g e n t e m e r u o r i s j a c l u r a m p a s s u s , s e q u e n t i d i # p i d s u m t r e m u l u m , i n a e q n a l e m , t o t u m c o r p u s v i i i b u s p r o f u n d e c o e r u l e i s r e f e r t u m e x h i b u i t et, p o s t r i d i e e j u s d i e i c o n v u l s u s p e r i i t .

S i a m a r i t i e s o r i s , n a u s e a , v o m e n d i c o n a t u s >

r u c t u s o v a p u t r i d a r e d o l e n t e s , o p p r e s s i o a d s e r o - h i n d u m c o r d i s n o t e n t u r , maximé i n m o r b o peg>

d i a s t a e r r o r e m o r t o , a c i d a , a q u o s a e x h i b e n d a , a d matériám a e r e m c o r r i g e n d a m c o m m e n d a n ' t u r

»Wt i i s fton p r a a t o p r o f i c i e n t i b u s , V o m i t o r i u n v n e c c s s a r i u m e s t .

H a u d a l i o a i t i q u e m o d o e x p u r g a t u r n o t a n t e H u x h a m o , c o l l f t v i e s s l o m a c h i b i l i o s a m u l t o r u r t y s s p e m o r h o r u m origó & f o m e s ; iHí v a n Swíe*

t e n d o c e t , q u o d , s i n a u s e a a q u o v i s a s s u m p t o , q u a i i t u m v i s g r a t o a u g e a t u r niliií s u p e r s i l , quarr»

u t v o m i t o r i o d a t o s u r s u m e x p e l l a t u r . . • , 2íeque t a r d a n d u m esse i n e m e t i c o exhiben«

d o v o l t V a l c a r e n g i , ( a ) d u m a i t % c o n f e r t maximé - u t c i t o a f f a t i m n o x i a e v e n t r i c u l o e l i m i n e t u r m a *

ítíiies, q u a c u m p a u l a t i m e x i t , m a j o r e m d i u t u r - <

»iaremque m o l e s t i a m s g i i s a d f e r r e s o l e f . - S u r s u m v e l d c o r s u m p u r g a r e i n v a l d e a c u * t i s , s i t u r g e a t matéria e a d e m d i e o p o r t e t m o r a r j e m a i i n lab'Jjus m a l u m e t s e p r a c e p i l H i p p o c r a t e s *

(») D s piweipuis febribus specimen praetkum pag, ?3v

(23)

S c r u p u l u s I p e e a c u a n n h s c u m g r a n o t a r t a r i

• m e t i c i o p f i m e s a t i s f a c i t ,

T a r t a r u s e m e t i c u s a d d i t u r a d s a b u r r a m t e - n a c i o r e m aUermaiidam e j i e i e n d a m q u e o b s e r v a n t e Z i m m e r m a n n s o l a • i p e c a c u a n n h a i n p i t u i t a -rcple»

t o , h i n c m i n u s s e n s i b i l i , a c d i f f i c i i i u s i r r i t a b i l i s t o m a c h o s u f f i c i e n t e m e f f e c t u m n o n p r a i s t a t . C e l . M u r r a y ( a ) g r a n u m u n u m v e l a l l e r u m t a r t a r i e m e - t i c i s c r u p u l o i p e c a c u a n n h a s Stimuli c a u s a f e l i c i - t e r j u n x i t , s i s a b u r r a t e n a c i o r v e x a b a t ,

Q u i d a m t a r t a r u m e m e t i c u m a q u a s o l u t u m per v i c e s e x h i b e n t , s e d « g r i i n d e m a j o r i b u s a n - x i e t a t i b u s t o r q u e n t u r , h i n c c u m C l , S i m s vomi«

t o r i a' u n a d o s i e x h i b i t a p r s e f c r e n d a e s s e p u t o . I n c o n s u l t u m e s t sola a q u a c a . I i d a e m e s i m e x - c i t a r e , qua raro s a b u r r a p r s e c i p u e t e n a c i o r e j i - citur»

P o s t q u e m l i b e t v o m i t u m a q u a t e p i d a h a u - r i e n d a , u t f a c i i i u s v o m' a n t a j g r i e t f a c i l i u s m a - téria p e c c a n s a d v o m i t u m disponatur»

U b i v e n s e Sectio i n d i o a t u r , v o m i t o r i o pr««

m i t t e n d a e s t .

D u m m o r b u s c u m v o m i t u s i n c e r o a e r u g i n o s o i n g r u i t v o m i t o r i u m f r e q u e n t e r o b e s t .

L e t h a l e e s t c a p i t e v u l n e r a t i s , q u i n o n r a r o feilem f l a v a m v e l a ; r u g i n o s a m e v o m u n t .

(a) Apparátus medicamiftum T o m , I , pag, 5 2 g.

(24)

I S

A u t u r a n o f e b r i c i t a n t e s flavescenlem f a c i e j c o l o r e m , u r i n a m p r o f u n d i u s l i n c t a m e x h i b e n t ^ I n h i s h y p o c h o n d r i u m d e x t r u m e x a m i n a n d u m , s i h o c t u m i d u m e t t a c t u d o l e n s s i t , f r e q u e n t e j e s J i e p a t i l i s htet) i n q u a e m e t i c a I a d u n t .

I n büiosis p o s t s e p t i m a m d i e m a b s q u e c a u s a m a n i f e s t a v o m i t u s a c c e d e n s , p e r i c u l u m n o t a t s h i s v o n x i t o r i u m n o c e t , n e c i n o m n i f e b r e e x c o . n * t a g i o o r t a c o n v e n i t , s i n u l l a g a s t r i c a symptoma-»

t a o b s e r v e n t u r . . M i n i m e i n m o r b o e x a l i m e n t o - r u m i n o p i a o r i g i n e m d u c e n t e , -

I n i i s q u i a n t e a v e r t i g i n e 5 c o n g e s t i o n i b u s a d e n c e p h a l o n , s a n g u i n i s s p u t o a u t v o m i t u c r u e n t o l a b o r a r u n t , m a x i m a c i r c u m s p e c t i o n e t a p u s e s t ,

Hysterie« e t h y p o c h o n d r i a c i ssepe appetituiö p r o s l r a t u m h a b e n t , e t h u m o r e m v i r i d e m evo->

m u n t , I i i d a t o e m e t i c o i n p e j u s r t u r n t .

I n g r a v i d i s c a u t e c u m e m e t i c i s m e r c a n d u m j

«i v e r o s y m p t o m a t a g a s t r i c a u r g e n t i a a l i i s r e m e - d i i s n o n e m e n d e n t u r , e m e t i c u m e x h i b e r e l i c e t J c u m c o n s t e t m u l t a s g r a v i d i t a t i s t e m p o r e f r e q u e n - t e r v o m e r e , q u i n i n d e p e j u s s e h a b e a n t , a u t

a b o r f u s s e q u a t u r . , I n h e r n i ö s i s , g r o b o s i s , h o e m o p t o i c i s , p h t h i -

«icis , a d m o d u t n c a c o c h y m i c i s , i n f l a m m a t i o n e o b s t r u e t i o n e , s u p p u r a t i o n e v i s c e n s l a b o r a n t i b u s , a u t u b i s a b u r r a s o l u t n i n i n t e s t i n i s h a s r e t , pur»

(25)

* S I j a n t i a a n t i p h l o g i s t i c a , e x t a m a r i n d i s , s a l i b u s m e - d i i s , e r e m o r e t a r t a r i p r o p i n a n d a N r o . 1, a v a l i -

d i o r i b u s p u r g a n t i b u s a b s t i n e n d u m , qua? c o r p u s turbánt p e r s p i r a t i o n e m i m p e d i u n t , q u o d a m i t i o - r i b a s n o n a c c i d i t , •

T u t i u s p u r g a n t i a p e r e p i c r a s i m p r o p i n a n t u r , n a m u n a d o s i d a t a q u a n d o q u e n i m i u m , q u a n d o - q u e i n s u f f i c i e n t e r a l v u s m o v e t u r .

D u m i n S y n o c h o n o n p u t r i d a a l v u s p a u c a d o l o r c a p i t i s , a b d o m i n i s l u m b o r u m a e g r u r a v e - s a t , c l y s m a c o n v e n i t .

S i v o m i t o r i i n e c e s s i t a s , e t a s g e r d i u t u r n a a n t e a l a b o r a v i t a l v i o b s t r u c t i o n e e n e m a p r s m i t - t e n d u m , e m o l l i t o a b d o m i n e c o r p u s a d f a c i l i o r e m

• a l v i e x c r e t i o n e m d i s p o n i t u r , e t m i n u s p e r i c u l u m e s t , u t h u m o r e s m a j o r i v i a d s u p e r i o r a f e r a n t u r .

D i u j e j u n a n t i b u s a p p e t i t u s s a p e p e r i t , n a u - s e a e t f e b r i s o r i t u r e x b i l e a c r i o r e f a c t a quse i n j e j u n o b o m i n e c o n s t a n t e r i n v e n t r i c u l u m fluit. ( a ) I n h i s a p u r g a n t i b u s a b s t i n e n d u m e s t , s e d d i l u -

«ntia b i l i s a c r i m o n i a m c o r r i g e n t i a , e t c o r p u s l e - n i t e r r e p l e n t i a c o n v e n i u n t , u t c r e m o r h o r d e i t u m s u e c p c i t r i , a c e t o s a j u r i c a r n i u m i n c o c l a , p a n a t e l l a , f r u c t u s h ö r a e i ; s i v e r o n a u s e a p e r t i - n a x s i t , s e r u m l a c t i s t a m a r i n d i n a t u m c o n v e n i t .

R e p u r g a t i s p r i m i s vüs r e m e d i a i n d i c a n t u r

( a ) Morgagnius Advers. I I I , pag. 66,

(26)

i4

altenuántia , e t a h s q u e a u g m e n f o circulationű s o l v e n t i a , s i m u l q u e p u t r e d i n i r e s i s t e n t i a , c u m h u m o r e s a u t s p i s s i t u d i n e , a u t a c r i m o n i a p e c c e n f ,

Q u i d a m humorúm v i t i a a d s p e c i o s a i n g e n i i c o m m e n t a r e f e r u n t , séd humorúm e r r o r e s e x i s t e r s h a u d d u h i t a r e l i c e t , c u m p h i r i b u s matéria;, m o r - hosse e x c r e t i o n i l m s e t a r s e t n a t u r a m o r h o s l e v e t ( a ) d i v e r s i t a s a c r i m o n i a ; i n h u m o r i b u s a d c u r a n d a m a l a c h r o n i c a m a g n i e s t m o m e n t i ; o p t i m e r a c h h t i d e m P o r t a i ( b ) i h v e n e r e a m s c o r b u l i c a m , exan«

t h e m a t i c a m , a r t h r i t i c a m i m o e t a b d o m i n a l e m d i - s t i n g u i t ,

H i n c a d f e b r e m c o n t i n u a m i m p u g n a n d a m d i i u e n t i a a q u o s a , a c i d a n i t r a t a c o n d u c u n t , u n d e n l u r i m x f o r m u l s e e x d e c o c t o h o r d e i a c e t o , s u c c o c i t r i , o x y m e l l e , s y r u p i s e x f r u c t i b u s h o r s e i s p a - r a t i s s c u m s a l i b u s m e d i i s , n i t r o l o c u m h a b e n t .

O x y m e l , s u c c i , e t syrüpi e x f r u c t i b u s hors«

ís, s a p m a c e a s u a v i o l e u m a q u a ; m i s c i b i l e r e d - r h i n t , s i t i m l e n i u n t , e t s p o n t a n e a d e g e n e r a t i o n e i n a c i d u m a b e u n t e s , p r o n i t a t e m i n p u t r e d i n e r n ímpediunt.

N i t n n n v i r i b u s c o r p o r i s n o s t r i s i n e a u g m c n - t a v e l o c i l a t i s f a c i l e s u h i g i t u r , I e n i o r i d o s i p r o * d e s t m a j o r i v i r e s v e n t r i c u l i deprimit»

(a) Marcard, pag. i 70»

(bj Obserrations Ianatute etletractamentdu racbilistne.

(27)

> 5 L a u t a v i t a p r s g r e s s a , a p p e t i f u m í n u t o , a l -

\-o s e g n i o r e s a l i a m e d i a a l i q u o t i e s d e d i e , s u m p t a jtulelieiTÍmos e f f e c t u e p r a e s t a n t , q u o d a s o l i s d i - l u e n t i b u s e t a c i d i s , n o n o b t i n e t u r ; s o l v u n t e n i m , e t f r e q u e n t i u s c u m e u p h o r i a a l v u m m o v e n t g l u t i - n o s u m b i l i o s o j u n c t u m a t t e n u a n t , e v a c u a n t e t humorúm copíam m i n u u n t .

I n h o m i n i b u s L e n e * p a s t i s , e t c o r p u s n o n e x e r c i f a n t i b u s f r e q u e n t e r s a b u r r a , p l u s q u e s a i v g u i n i s e t h u m o r ú m n a s c i t u r ,

S a l m i r a b i l e p o l y c h r e s t o e t a r c a n o d u p l i c a t o f a c i l i u s i n a q u a s o l v i t u r , e t p a l a t o m i n u s d i s p l i - c e t ; u b i v e r o m a t e r i e s p e c c a n s t e n a c i o r , v e n t r í - c u l u s e t i n t e s t i n a m i n u s i r r i t a b i l i a s u n t , a r c a n u m duplícatum p r s f c r t u r *

V a n u s e s t m e t u s s a l i a n e r v i s i n i m i c a e s s e , B o e r h a a v i u s a r c a n u m duplícatum L a t e r a l i s c t L e v r e t p u e r p e r i s o p t i m o c u m s u c c e s s u p ' r o p n i a v i f : , .

S u n t q u i e x i d i o s y n c r a s i a a s a l i b u s . u t a l i i a d i v e r s i s r e m e d i i s v . g . l a p i d i b u s c a n c r o r u m , r h e o h e d u n t u r , h i s a q u a m I a x a t i v a m I > . V , v e i e l e c f u a r i u m l e n i t i v u m N r o , 2 , p r o p i n a r e o p o r t e t ,

E l e c t u a r i u m l e n i t i v u m D i s p , v e t , m u l t o

«ctius e s t a d s o r d e s e l i m i n a n d a s ,

S a l a m m o n i a c u m í n f e b r i b u s s s t u a s i s minus c o n v e n i t .

Q u i b u s d a m p r a e i p u e I t a i i s c o n s u e t u m e r a t , ' íaburram r h a b a r b a r i n i s e x p u r g a r e , sed c u m C l , ;

(28)

10

Qreofroy observaví calorem pharmaco hoc sumpto augerí: SeptaliusMedioIanensisMedicusin febri- bus astuosis oh eandem rationem rhei usum im»

probavit.

Oh solam linguam albam aut muco ohductam purgantia non indicantur cum multi recte valen- tes similem ostendant.

Pro potu inservire pdtest decoctum hordei cum oxymelle, et pauco nitro , yel potus ille, qui Itaiis limonada vocatur, et ex succo citri, aqua diluto, sacharo ad gratiam edulcorato con- ficitur; Cavendum, ne conciliandse suavitatis gra- tia sacharum cortici citri adfricetur j hic enim continet magnam quantitalem olei essentialis, quod eleosachari forma ingestum motum humo- rúra äuget et bilem incendit.

Hysterie« ét hypochondriaci nonnunquan a succo citri Ixduntur, Sal essentialis tartari multa aqua dilutus sacharo ad gratiam addito et palato arridet et morbo appropriatum est potu- Ientum, dolendum, quod rarissime in pharma- copocis rite parätus obtíneatur, sed gypsum re- doleat.

Emuisa tenuia ex amygdalis et seminibus' melonum, m&MgWm concedi possunt Nro, 3 » cum in his olei virtus, inviscans, et aerimoniam' obtundens, raaneat, et futurse ranciditatis metu*

absit.

(29)

» 7 P o t u s p a u c a c o p i a , s e d s s p i u s d a n d u s , s i e í i h p e d i t u r , n e a n i m i s d i s t e n t o v e n t r i c u l o a n x i e - t a s , n a u s e a , v o m i t u s o r i a t u r . .

S y n o c h u s n o n p t t t r i s e x transpíratioíie s u p - p r e s s a , c o m n m n i t e r a c c i d i t , d u m m a j o r e m e a l o - r e m a t m o s p h a s r a : s u b i t u m f r i g u s e x c i p i t , i n t e r n e t h e a t a , d i l u e n t i a , l e n i t e r d i a p h o r e t i c a , s c d v e n - t i a u t m i x t ú r á m , c u m s y r u p o s a m b u c i , d e c o c t u m g r a m i n i s , i n f u s u m f l o r u m s a m b u c i c u m n i t r o , acé- t o a m m o n i a c a l i , e t o x y m e l l e I a r g i t e r h a u r i e n d u m p o s c i t , p e d i l u v i a t e p i t l a ét a l v o o b s t r u c t a c l y s - m a t a c o n v e n i u n t .

P u l s u s d u r u s , p l e n u s , m a j o r c a l o r , f a c i e i r u b o r e t c . v e n a ; s e c t i o n e m e t r e f r i g e r a n t i a i n d i - c a t ; s i v e r o hsec s y m p t o m a t a n o n a n i m a d v e r t a i i i - t u r , s e d p u l s u s c o n t r a c t i o r , u r i n a p a l l i d i o r s i t >

t e p i d a d i l u e n t i a c u m d i a p h o r e t i c i s , l e n i t e r s t i m u - l a n t i b u s i n u s u m y o c a n d a s u n t , u t i n f u s u m flo- r u m s a m b u c i , mixtúra c u m r o o b s a m b u c i e t s p i - r i t u M i n d e r e r i . N r o 4 ,

H i s n o n s u f f i o i e n t i h u s , p r a s c i p u e s i p u l s u s d e b i l i o r fieret, c a p u t m a g i s o c c u p e t u r a d s e m i v e - . s i c a n t i a et l e v e m c a m p h o r a ; d o s i m r e f u g i e n d u m e s t , N i m i u s c u b i c u l i c a l o r , s t r a g u l o r u m p o n d u s , médicamcnta S t i m u l a n t i a e v i t a n d a s u n t , n e h u * m o r e s i n n i m i u m m o t u m u r g e a n t u r e t l e v i s s y n o -

c h u s i n g r a v e m infíammatorium m u t e t u r .

V i t a sedentariíe d e d i t i , s t u d i i s , m c e r o r e f r a c t i , B

(30)

l g

YJctú aquosó, farínoso ahuténles, p í a c i p u é t e m * poré h u m i d o f e b r e c o r r i p i u n t u r q u a m r e c t e S t o I I p i t u i t o s a m n o m i n a t . I n h a e i n g e n s I a s s i t u d o j l i n .

güa m u c o s a e oppréssio'et r e p l e t i o p r a c o r d i o r u m , p u l s u s f e r e n a t u r a l i s , u r i n a ; p a l i i d a ; , r e m i s s i o - n e s o b s c u r a o b s e r v a n l u r , H á c fébriá p e r p l u r e s sép.timanas s a p e p r o t r a h i t u r .

M e t h o d u s c a l i d i o r , v i s c e r u m ínflammatic- nés aiítipblogistica mörbúm n e r v o s u m I a n g u o r e s cíironicos faciürit.

A n o r e x i a , oppréssio p r a c o r d i o r u n v , e m e t i - c u m a n t i m o n i a l e i n d i c a l , c u m m o r b u s v o m i t u s p o h t a h e o n o n n u n q u a m e m e n d e t u r e t s a n e t u r , S e c u s mixtúra s a l i n a c o r p u s Ieríilér p u r g a n d u m ,- c u i g r a n , u n u m t a r t a r i e m e t i c i c u m s u c c e s s u a d - dítur.

H o c r e m e d i u m a n t e a l i q u o t a n n o s n o n n u l l i i n o m n i b u s f e r e c o n t i n u i s e x h i b u e r u n t , s e d a n t i - moníalia, i n m o r b o i n f l a m f l i a t o r i a i n d o l i s s l i m u - I a n d o I f f i d u n t ,

Púrgato c o r p o r e d e c o c t u m e x c i c h o r e o , stipí- tibús d u l c a m a r a c u m s p i r i t u M i n d e r e r i -r u r g e n t e caáu v e s i c a n t i a , c a m p h o r a i n d i c a n t u r .

D i s c t a i n s y n o c h o b i l i o s a n a t u r a s i t íenuis e x ' p a n a t e l l a c r e m o r e h o r d e i e t q u ' i a A u s t r i a c i adeo*

júríbiu c a r n i u n i a s u e t i s u n t , i i s coticedí d e b e n t ; c u m a m u l t o t e m p o r e c o t t s u e t a , e t i a m s i d e t e r i o r a - f u e r i n t , i n s w e t i s rmtíus t u r b a r e s o l e a n t . S u c c u s -

(31)

c i t r i aüí acéthm a d d i t i i m proclivitateíh i r i p ü t r é - écentiam c o r r i g i t .

A j u s c u l i s p i n q u e s u p e r n a t a n s i u f e r e n d u m ; h e d e b i l e m venu-icűlum o f f e n d a t citö rahcésceiis h o c oleum»

Früchts h o r a e i , c e r a s a p r u n e l i a s , príma, p o - m a borstorfíana a l v u m f a c i l i o r e m r e d d u n t e t grá- tó a c o r e s i t i m , c a l o r e m q u e m i n u u h t ; c o c t a m i n u s flatus g e n e r a n t . , , . .

C u b i c u l u m s i t m o d e r a t e c a l i d u m * faventé t e m p e s t a t e a p e r i e n d u m , t r a n s i t u s t a r n e n - a e r i s p e r rimám a n g u s t a m , f e n e s t r a s , v e i portás o p p o s i t a s a d I e c t u m s e g r i i m p e d i c n d u s .

I h t h e r m o m e t r o B i a n c h i a n o s e u R e a m u r i a n o t e m p e r i e s a e r i s p r o s e g r o t i s ( c h a l e u r d e c h a m b r e s . d e s maladés) m a l e f i g i l u r a d g r a d u m J ^ u m , qüi i n F a h r e h h a i t i a n ö y o ^ o cörresppndet, O p t i m u s g r a d u s c a l o r i s e s t , qüi i n t h e r m o m e t r o F a h r e r i - h a i t i a n o i n t e r 6 0 e t ö^tium habetur»

M o n e n d u m n e j e g r i s t r a g u l i s plümatis ( q i i o d n o s t r i s c o n s u e t u m e s t ) n i m i u m t e g a n t u r .

T e r m i n a t u r h a ; c f e b r i s t e r t i a , q u a r t a s e p t i - m a d i e . R a r i u s h a n c e x c u r r i t .

N o n n u n q u a m i n m o r b o p e r üixtx e r r o r e m iiato« s a b u r r a p e r eméticum e x c u s s a s i n e a l i a eva»

c u a t i o n e n o t a b i l i o r e s a n i t a s r e d i t .

I n d e v i d e b a t u r n e c e s s i t a s v o m i t o r i o r u m V i e n - fts n o n ratioöe , c l i m a t i s , s e d v i v e n d i g e n e r i s , d u m

B a

(32)

30

p l u r i r o a e f e b r e s níinia? r e p l e t i q m s t o m a c h i ma*}, m e p e r c a r n e s o r i g i n e m d c l i e n t . P r u d e n t e r B a g l i . v i u s monuít, q u o d a l i t e r i n f t o o r b i s c u r a n d i s tra.

c t a n d i sínt I t a l i s u b a d u s t o c l i m a t e e t s o b r i e v i , v e n t e i j a l i t e r G a l l i , H i s p a n i * G e r m a n i , a l i i q m s u a q u i q u e u t e n l e s aé'ris t e m p e r i e e t s u o q u i q u j v i c t u s g e n e r e .

I n c a u s a m s e m p e r i n q u i r e r e d e b e t m e d i c u s , e t t e s t e v a n S w i e t e n a ) n o n m e l i o r i n m e d i c i n a c a n o n e s t , q u a m q u o d i r t c u r a n d i s m o r b i s sem' p e r a d e a u s a m p r i m a m , u n d e o m n i a r e l i q u a flu.

x e r u n t , s i t respiciéndum? e x h o c f u n d a m e n l o s o l a c e r t a e t v a l i d a a u x i l i a d e d u c i p o s s u n t . ' •

C r i s e s s u n t v a r i a ; p e r urinam,1§Ivum, suóV r e m : a p h t h a q u a n d o q u e diébus eritítis p r o d e u n t e t a v a n S w i e t e n i n t e r imperféctas c t i s e s n u m e - r a n t u r ; m i h i p e r v i g i n t i e t u l t r a a n n o s e a s cum f e b r e vidére n o n l i c u i t , a b h o c t e m p o r e q u a n d o - q u e a p h t h a s ohsérvavi, q u a n o i r c r i s i m s e d ma- g n a m humorúm a d p u t r e d i n e m d i s p o s i t i o n e m no- t a b a n t .

E v a c u a t i o n e s q u a s u b f e b r i s i n c r e f t i e n t o con ííngimt, n o n s u n t c r i t i c a .

I n m o r b i s i n f l a m m a t o r i i s f r e q u e n t i u s pfif h«morrhagia» i n i i s p e c t o r i s p e r s p u t a , i n g a s t f h

* ) , T O M , I . pag.- 53,

(33)

2 1 e i s p e r a l v l fluxus,. i n c a t a r r f t a l i l m s péi? sudoreä m i l i a r i a c r i s e s c o n t i n g u n f , „ ;

A l v i f l u x u m f r e q u e n t e r L o r B q r y | m i , t o r >

raina, n i u r m u r a ' e t c o m m o t i o n e s v e n t r i s h y p o - c h o n d r i a ' e l e v a t a , ; d o l o r , l u m b o r u m prsecedunt«.

\ A u t u m n o c r e b r i o r e s t h s e c c r i s i s .

A n t e b . * m o a r h a g i a m n a r i u m n o t a t u r r ü b e d o o c u l o r u m , tempómra g r a v i t a s , v i s u s hebetudö*

a c u t u s o e e i p i t i s d o l o r , I a c r y m s e »nvoluntarise, n a - ; r i u m p r u r i t u s , q u a n c l o q u e p u l s u s - d i c r o t u s , d u m in d i a s t o l e artéria b i s f e r i t d i g i t u m t a n g e n t i s , a n - t e q u a m Systole s e q u a t u r .

S a n g u i n e i s v i n o p l u s i n d u l g e n t i b u s v e l In m o r b o a c o n s u e t i s s a n g u i n i s fluxibus s u p p r e s s i s * a b u s u spintuosórum o r t o , f r e q u e n t i o r e s t n a r i u m I i o e m o r r l i a g i a , ,•' '

I n s u b j e c t i s ' c a f n c n i möllern -et humidam ha"

b e n t i b u s , e t i n f e b r e e x i m p e d i t a t r a n s p i r a t i o n e o r t a , s u d o r q u a n d o q u e : m o r b u m t o i l i t , t u n c u r i - n a e s t p a r c i o r , c u t i s m o l l i s , c o r p u s n a s q u a l i v a * p o r e c a l e t , p u l s u s u h d o s u s , >:

C r i s i m p e r u r i n a m p r o c e d u r a1. ; g r a , y i t a s h y >

p o e h o n d r i o r t r a r y I t p p b o r u m , cit-caüpudenda a r - d o r i s q u i d a m s e r i s n s , ' " a u e t a l o t i i - q u a n t i t a s . T e m - p e s t a t e f r i g i d i o r e , e t i n m o r b o e x t r a n s p i r a t i o n e s u b p r e s s a o r i g i n e m d u e e n t e , quändoqUe o c c u r , -

r i t , l i c e t r a r i s s i m e p e r f e c t a m o r b i s ' o l u j i o p e r s o *

l a m u r i n a m a e c i d a t+ .

(34)

Criiteas has meuafiónes "áöcrt levámeq, Tesfante Hypocrate: si taíia purgentur , qualia jrurgare oportet, confert ét. facile ferunt.

A c c i d v n t crises ;n morbis acutis diebus pa«

tissimum quaternáriis, ut quarto, septimo et de«

cimo quarto etc.

In nöstris regionibus id non semper contin«

git ob cocli naturam, vitám intemperantem, ex«

feibita pharmaca, H crebriores véna? sectiones, SfepJ«8Íme tamen sextum diem infidum et saluta*

res crises diebus ab Hypoérate notatis fieri vidi, idem in febre nervosa observavit III. Hufeland,

Cl. Professor Hildebrand inter centum, se<

decim febre coritinua decumbentibus , octoginta duos salutares morbi solytiones diebus criticis ao cidentes auditoribus monstravit.

Pro ut £ebris minuitur successive eibí au>

geri possunt. " "

Morbo »uperato carnes lenerae concedend«, cavendum a pramaturo earum usu; ex boc-ali"

quotíes recidivam lethalem in nosocornio fra\rur|i misericordise vidi, ' r i i-

Ssepe autem in iis magis necessariani "ciH feítinationem esse, qui minus inediam tolerant) Celsus doöuie.

Contra vulgi opinionem caro bulmla facilius digeritur, vitulina.

jVitand» sunt carnes in principio autvigarg

(35)

« 3 í f t o Á i , etiamsí v i r e s a d n a o d u m í é j e c l a s í n t . B r o w n e i n o m n i s t a i u a s t h e n j c o y i c t u m a n i m a - I e m c o m m e n d a t , s e d i i s d i g e r e n d i s v i r e s v e n t r i - c u l i n o n s u f f i c i u n t .

a ) I n n u m e r i s v i c i b u s o b s e i ' y a v i , q u o d r e - C o n v a l e s p e n f . e s , i n n o s o . c o m i j s i n d e p e r i c u l o s i s s i - m a m r e c i d i v a m , p a s s ? e t f e b r i s I e > v i p r b i l i o s a a v i - c t u a n i m a l i , e t m o d e r a t o v i n i usu i n g r a v i s s j - j n a r a m u f a t a f u e g i t , I d e m a c c i d i t d u m m u l t i e x

p l e b e i n p r i n c i p i o m o r b i c a r n e s e t v i n u m , u t stó- j n a c h u s q u i d a d d i g e r e n d u m h a b e a t e t v i r e s c o n - a e r v a r e n t u r ( h s c c e r o n t e o r u m y e r b a ) e x h i b e b a n t .

B e e t e c e c i n i t P a l i n g e n i p s Q u i d p p o d e r i f ; a s g r q

C o n c i n n a s o f f e r r e . d a p e s ciu febri§ a 4 e n u i t g u s t u m —- .

Q u i d v i n j i s u a v e m p r a i h e r e s a p o r e m i U J j g u i g a u d e t p u r i s a b s t h e m i u s u n d i s b ) A s u e t i s p l u s n u t r i m e n t i o l a n d i i u n . - V a n S t i e - l e n h i s t o r i a r r t s t e r n u i p o . t a t o r i s r e f e r t , q u i y e i j a ?

«actione, v i c t u t e n u i s s i m o , et , d i L u t i s s i m o p o t u a d e x t r . c m a f e r e ; r e d a c t u s y i n i R h e n a n i p o c u l o , et j u r e c a r n i u m r e f o c i j l a t i s v i r i b u s b r e v i e x p e - j - i c u l o s o m o r b o e v a s i t ,

S e n e s f a c i l l i m e jejwníuni ' f e r u n l ; seóumío setate c o n s i s t e n t e s ; minimé a d o l e s c e n t e s , o m n i u m m i n i m e a u t e m q u i i n f e r h o s s u n t a l a c r i o r e s .

a) T a u r k i b r , I I .

(36)

24

HecönValescettf« s a e p i u s , s e d parcíus fa. c i l e d i g e r e n d a a l i m e n t a c o m e d a n t .

V i t a n d a e s t v a r i e t a s f e r c u l o r u m , v i t a n d a q u o . q u e c o n d i m e n t a e x q u i s i t i o r a , ' q u i b u s c i b i c u p i d i . t a s s t o m a c h u m laden« a u g e * t u r . N o t a t u d i g n u t n . S e n e c x p r a s c e p t u m : q u a i n g e r u n t u r u b i v a r i a s u n t e t d i v e r s a coinqúinant n o n a l u n t ,

P o t u s q u a n t i t a s s u c c e s s i v e m m u e n d a , n e v e n t r i c u l u s n i m i s d e b i l i t e t u r , a u t t n m e r e ínci- p i a n t a g r i .

S a n i t a t e r e s t i t u t a a l v u s s a e p e p e r a l i q u o t d i e s n o n e x c e m i t u r ; s i nullám i n d e íncommodum ob- s e r v e t u r , n i l m o v e n d u m ; s i v e r o d o l o r c a p i t i s , a n i x e t a s , t e n s i o a b d o m i n i s s e q u a t u r , . c l y s m a a d r p l i c a n d u m .

L e c t u s b r e v i d e s e r e n d u s est/ quo et s a n u s d i a t i u s a f f i x u s d e b i l i t a t u r . ' '

Monendtüri ö e níorbo supe'ra'to exeuníes pri- m u m t e m p l a p e t a n t , cum d e b i l i o r a c o r u m Corpo- r a , a u t a t m o s p h a r a i b i d e m ' f r i g i d i o r e , a u t a B Hite p e r t u r b a m frommum ínginnáto f a c i l e I » . d a n t u r ,

(37)

• » 5

• C a p u t III. '

D e F e b r e ar deute,

d o r e d i g i t u m f e r e t a n g e n t i s u r e h t e , s i t i i n e x p l e * b i l i > s p i r i t u a n g u s t i o r e , s i c c i t a t e c o r p o r i s , d o - l o r e o a p i t i s , u r i n a p a u c i o r e e t r u b r a , p u l s u d u - r i o r e a c p l e n i o r e . . • ,

Y i r i j u v e n e s fibra s t r i c t a : c t , ^ i g i d a p r a d i t i a r o m a t i c i s , s p i r i t u o s i s a b u t e n t e s j : i n -aere. c a l i - d o e t s i c c o versanteseorpu3iaiMti»Bt'*exerd^tt'cis T e l e t i i , q u i b u s " c o r t s u e t i s a n g u i n i s f l u x u s ínter- c e p t i s u n t , hoc morho c o r r i p i u n t u r .

D i f f e r t a r d e n s a b h a m i t r i t e a s y m p t o m a t u m i n t e n s i t a t e , e t q u o d . f r i g u s n o n h a h e a t t e m p o r e

• e x a c e r b a t i o n e s , s e d a s s t u r n m a j o r e m ,

C a u s u s v e t e r u m i n t e r r i s n o s t r i s r a r i o r e s t j s e d f e b r e s b u i c a n a l o g a f r e q u e n t i u s oceurrunt»

M o r b u s e s t p e r i c u l o s u s ;

L i n g u a , f a u c c s h u m i d » , a l v u s l i b e r a , u r i r i a m i n u s cölorata, a q u a b i l i s c a l o r p e r t o t u m c o r p u s a d e x t r e m a u . f q u e d i f f u s u s s p e m p r a b e n t v a l e t u ? d i n i s r e c u p e r a n d a e ,

(38)

t / r i n a ténttís t i a l t a, m a g i i u s eaíqr c i r c a vt', íalia c u m e x t r e m o r u m f r i g o r e ; s a n g u i n i s s p e c t u m , a u t u r i n a c r u e n t a , d e l i r i a f e r o c i a , s p i r i t u s g r a . v i o r , convuísioHes, fíoccorum c a r p t a t i o s u m m u i t ^ periculum p r s s a g i u n i .

S i t i s pr.»ter r a t i o n e m s o l u t a n i a l u m , n o t a t o b s e r v a n t e H y p o c v a t e .

C u r a a v e n s e sectíone largíore incipíenda, d o n e c p u l s u s mollíor évadat j c a l o r q u e m i n u a f u r . ;

S i v e n s e s e c t i o n e f a c t a i t e r u m e x o r b i t e t J j r i l i s i m p e l u s j d e n u o s a n g u i s cducendús e s t .

N o n i u m q u a m p u l s u s n e c ádeo n i a g n u s , híc d u r u s t a n g i t u r , r u b e r t a r n e n f a c i e i , a n g u s t i o r $pi- rítus, v i t a ; g e n u s p i i E g r e s s u m , h s e m o i T h a g i a " s u p - p r e s s a : s u a d e n t V i r e s n o n deficei;«, s e d c o r p u s ab íiuntorihus o b r u t u m e s s e , h i n c vená. tundendá; * u t v e r . o m e d i c u s s e c u r u s s í t , p u l ' s u i a l t e r i u s b r a - chií d i g i t u s a d p l i c a n d u s e s i , d u m s a n g u i s fluit s i i n p a r v u m t r e m u l u m i n t e r m i t t e n t e m m u t e t u r d e s i s t e n d u m ; s i v e r o i n s u r g a t , s a n g u i n i s ttiissio.- n e p e r g e n d u m , c u m h a c ín a c u t o r u m p r i n c i p i a n e g l e c t a i n s u h s e q u e n t i b u s m o r b i s t a d i i s n u l l a m o d o compensarí p o s s i t t e s t a n t e H u x h a m o .

Q u a n d o q u e artériás _ p r o f u n d i u s sitae s . i m t , u\

p u l s u s t a n g e n t i s digítum f a l l a t , s e d e x a n t e m e - "

morális sígnis n e c e s s i t a t e m y e n a s t u n d e n d a s cpn«

c l u d e v e l i c e t .

(39)

> i -

HamoírKoldiliusíumefttiliUs tiíuctines a p p K - pand» s u n t .

N e c o L e s t , q u o d x g e r d e d e b i l i t a t e c o n q u e * r a t u r v i x e n i m m o r b u s e x c e p t a v e r a p h r e n i t i - d e r e p c r i t u r , q u i n » g r i l a n g u e a n t , h i n c i n q u i * rendűm a n m o r b u s e x d e h i l i t a t e a n d e b i l i t a s ex;

m o r b o o r i g i n e m d u c a t . B e e t e o l i m C l . F r a n k u i q - n u i t q u o d a s o l o e m e t i c o a u t d e m t o s a n g u i n e n o n r a r p s u m m a v i r i u m p r p s t r a t f o f u m i a d i n s t a r dís-

s i p e t u r ( a ) . . S a b u r r a ín^ventficulo h a r e n s , , e m e t i c o e j i -

c i e n d a e s t . ••••

I n ardeníis f e r y o r e rnedícamenta c o n v, c m u n t3 quss ( r a t i o n e h a b i t a t e m p e r a m . Q n t i '3 v i r i u m e t c . ) . Sfcpius d e d i e a l y u r n m o v e n t .

F r s e t c r e a i n d i c a n t u r , d i l u e n t i a e t s a n g u i n i s - phlogisticam'dénsitfttem s i f t e augínento v e l o c i t a - i i s c o r r i g e n t i a ; hiuc decoctum g r a m i n i s , a c e t u m s u c c u s citri, n i t r u m , oxymel l a r g i t e r i n g e r e n d a ; c u m i n . c a d a v e r i h u s fe]>re a r d e n t e d e f u n c t o r u m s a n g u i s m u l t u s , c r a s s u s e t a t e i r i n a r . t e r i i s , p a u - c i o r i n v e n i s r e p e r i a t u r .

P r o p o t u s u n t e m i i l s a t e n u i a c w n p a u c o . n i ­ t r o , l i m o n a d a , . S e r u m l a c t i s , I a c e b u t y r a t u i i i , a c e t u m aqua d i J t t t i i m .

A e s t i v o t e m p o r e s u c c i r e c c n t i u t n f r u c t u u m hq«

i " • •—>—— > • • • (a) Kpitoiíij T o m . I . l vi g , .... . . .

(40)

SS

r s o r u m a q u a d i l u t i éxhíberi p o s s u i i t . N r o , 5 . HÍ ; e n i t n g r a t i s u n t , s i t i m c a l o r e m m i n u u n t , s a p o n a c e a s u a r i a q u a m oíeo m i s c i b i l e m r e d d u n t , o t eífi*

c i u n t , n o s u b i t o i t e r u m d e c o r p o r e d i f f l e t u r . N u m i u l i i t i r h e n t e t d a m n a n t u s u m succo-í r u m e x f r u c t i b u s h o r s s i s e x p r e s s o r u m : , s e d K i i p s i: s i n e m e t u s a c h a r o i n formám s y r u p i r e d a e t o s p r s e s c r i b u n t , ... ..

A l v o a d s t r i c t a c r e m o r t a r t a r i a c i d u s a q u a d i l u t u s o p t i m e p r o p o t u i n s e r v i f ,

C o n t r a c a p i t i s d o l o r e m e p i t h e m a t a e x p a n e íecalino c a m a c e t o c o n d u e u n t ,

Faíie p l u s r u l i e n t e e t venís i n f l a t i s , c u m succéssu b i r u d i n e s p o n e a u r e s a p p l i c a n t u r .

A d c a l o r e m m i n u e n d u m o r g a s m u m a s u - p e r i o r i b u s d e r i v a n d u m s i n a p i s r a i N r o , 6 . p l a n t i g p e d u m a p p o n e n d i , e t síeci r e n o v a n d i s u n t , h

L a u d a t u r i n ardenlibtíR, u t C r t i r a a q u s e l e - * p i c l s i m m e r g a r i t u r , e t p e d i b u s c a t a p l a s m a t a e m o l - \ l i e n t t a a d h i b e a n t u r , t a l i s a u t e m m e d e n d i m o d u s , , otíamsi r a t i o n i maximé c o n g r u u s , r a r i s s i m e ten-r" * l t a t u r , e t M e d i c u m , q u i h u j u s m o d i a u x i l i a p r « - ' c e p e r a t , s e l u d i b r i o e x p o s u i s s e i n t c m p e s t i v o C l * W i n t k i n g b a m a ) v i d i s s e c o n t i g i f . . . . . • *

C o n v e n i u n t q u o q u e c l y s m a t a , q u x e x i n t e -

a ) Notationes et ohservationes in Rkh Mead moflifc*

& pracepta mediea pag. 3 1 ,

1

(41)

s t i n i s f e c e s i n l o c o t a r r i caíido faciíe putresceníos e l u u n t , e t o s c u l a vasoriím r e a b s o r b e n t i u m i n t r a n - d o h u m o r e s d i l u u n t , e t a t l e n u a n c ; h í n c e t i a m s i a l v u s I i b e r a , u b i m a g n i i s a d m o d u m c a l o r d e p r e - h e n d i t u r . , q u o t i d i e ínjici p o s s u n t , n i s i v i r e s n i - m i u m fractas i d v e t e n t ,

í n v a l i d o o r g a s m o , clysmaía ex u n a p a r t e a c e t i , e t q u a t u o r a q u a s c o n d u e u n t ,

Ámarities o r i s , n a u s e a d i í u e n t i b u s , e t a c i - d i s b r e v i n o n c e d e i i s , v o r n i t o r i u m p e t i t , saspö c n i m i n b i s f e b r i b u s s a b u r r á i n p r i m i s v i i s hasx'et.

I l i . v a n S w i e t e n n o t a t a d finem a s s t a t i s v e l i n a u t u m n o v a r a s e s s e f e b r e s i n f l a m m a t o r i a m t a n t u i n n a l u r a m h a b e n t e s , s e d j a m q u i d q u a m d e b i l i o s o p a r t i c i p a n t e s ; h i n c v o m i t o r i o né'glécto d e l i r i a f a n x i e t a t e s , c o n v u l s i o n c s s e q u u t f t u r , l i c e t i d >•

q u o d v o m i t u e j i e i t u r , n e c m o l e valdé s p e c t a b i l e j n e c p r a y i s q u a l i t a t i b u s i n s í g n e s i t .

Q u s prodeuní n o n c o p i a s u n t s s t i m a n d a s e d s i p r o d e a n t , q u a l i a o p o r t e t e t faciíe f e r a t iasgef. a )

S i d e l i r i a f e r o c i a , ( n i s i a l v u s fíuidior i d p r o b i b e a t ) c l y s m a t a r e f r i g e r a n t i a s a s p i u s i n j i c i e n -

< l a , e t «inapismi r e i t e r a n d i s u n t , a b s t i n e n d u i n a v e s i c a t o r i i s , q u i b u s p e r s a e p e c a l o r e t f e b r i s a u - g e t u r ; e a m o h r a t i o n e m H l , v a n S w i e t e n c a n *

_ I , .

* ) Hippoofales,

(42)

t h a r i d u m u s u m ín valída f e b r e , e t i n l e n s o caldrí niiníme t u t u m esse d i c i t .

C a v e n d u m a s i n a p i s m i s nímis a c r i b u s , q u i i l l c e r a d i f f i c u l t e r sanända p e r s s e p e c a u s a m ,

S i u s u m e d i c a m e n l o r u m a r i t i p h l o g i s t i c o r u m , prsgreísis d e p l e t i o u i b u s , e t e v a c u a t i o n i b u s d e h h tiá f e b r i s p e r g a t , v i r e s m a g i s déjicianlur, c o r t e x p e r u v i a n u s prsecipúe d u m m a n i f e s t * , e t reguläres e x a c e r b a t i o n e s s u n t , r e m i s t i o n i s t e m p o r e p r o p h fcandus e s t ,

V i r e s c o r t i c i s p r s p o l l e n t e s i n f e b r i b u s c o m t i n u i s seque a c i n t e r m i t t e n t i b u s p r o f l i g a n d i s M o r - t o n o , e t I m p e r a t o r i s C a r o l i V I . A r c b i a t r o d e l u h « r e n b e r g j a m i n n o t e s c e b a n t ,

E x t r a c t i f o r m a m a g i s c o n v e n i t i n substänlia d a t u s n o n r a r o n a r i s e a m , a n x i e t a t e m ,' s e n s u m p o n d e r i s i n . v e n t r i c u l o , a m a r i t i e m o r i s , m a j o r e m - q u e c a l o r e m , a l v i o b s t r u c t i o n e m gefterát, a b e x - íracto p o t i s s i m u m c r e b r i o r e s a l v i d e j e c t i o n e s n i . g r i c a n t e s , e x t r a c t o similc» e x c e r n u n t u r .

Q u a n d o q u e a p h a r m a c o p c e i s a d d i t o s a l e t a r - t a r i e x t r a c t u m p a r a t u r , u t l a b o r i , t e r a p o r i , &

c a r b o n i b u s p a Y c a n t , q u i a c i t i u s p a r t e s c o r t i c i s s o l u b U e s o p e s a l i s t a r t a r i a q u a e d u c u n t u r , s e d r e m e d i u m i n d e n a s c i t u r a d d e b e l l a n d u m h u n e m o r b u m , c u m t a n l o m o t u h u m o r ú m e t calörg m a g i s n o x i u m , q u a m p r o f i c u u m .

Hivatkozások

KAPCSOLÓDÓ DOKUMENTUMOK

5 placere regi wayvodae consilium et ita nunc hoste limites regni ingresso et contra se properante ex usu esse, itaque rebus omnibus et consiliis aliis postpositis wayvoda

Haec tantum facienda putes nunc, Anna, rogabo, Quae facienda tamen sunt quoque visa mihi, Ut tantum spatii tribuamus uterque dolori. Et tantus nostris sit modus

Mete vero circumferentiales predicti castri ac predictarum duarum villarum ab aliis possessionibus nostris et aliorum hoc ordine distinguntur, prima videlicet meta incipit a

Mennyi mindent nem mond, ki nem fej ez az azegyszerü, de oly megható &#34;Nunc di- mittis&#34;, &#34;Bocsásd el, Uram!&#34; Ó, mily nehéz lett volna számomra, a halál, ha

Sed cum res ista alias proposita et tractata fuerit apud maiestatem tuam non videmus opus nunc esse ut repetantur tunc proposita quorum Serenitas tua et

toribus Illuslris Collegii olim Saros Patakini in regno Hungariae intra aliquot annorum decades cum maximo Eccleslae ac rei publicae Clirislianae emolumento manJionemsuam

8 Skarica Máté leírta, hogy Horváth Márk kapitány többször magához kérette a Laskón tartózkodó Szegedi Kis Istvánt „nunc instituendarum concionum, nunc vero

Basileae, 1555. RERVM MOSCOVITICARUM COMMENTARIJ. Rvssiae, et quae nunc eus metropolis est, Moscouiae, breuissima descriptio. Chorographia denique totius imperii Moscici, et