o e z m
TECHNIKATÖRTÉNETI FORRÁSOK
3. füzet
Batthyány Tódor műszaki könyvtára
K özli: E ndrei W alter
B udapest, 1995
M agyar T udom ányos A kadém ia K önyvtára M TA T echnikatörténeti K utatásokat K oordináló K özpontja
TECHNIKATÖRTÉNETI FORRÁSOK
A M agyar T udom ányos A kadém ia
T echnikatörténeti K utatásokat K oordináló K özpontja kiadványsorozata
Főszerkesztő: Endrei Walter
ISBN 963 631 0467
/ ! J 0 - f o t >
Batthyány Tódor műszaki könyvtára
K özli: E ndrei W alter
B udapest, 1995
M agyar T udom ányos A kadém ia K önyvtára M TA T echnikatörténeti K utatásokat K oordináló K özpontja
0 6 2 4 3
3. fűzet
A M agyar T udo m ányos A kadém ia K önyvtára és az M TA T echnikatörténeti K utatásokat K oordináló K özpontja közös
kiadványa
TECHNIKATORTENETI FORRÁSOK
Főszerkesztő: Endrei W alter L ektorálta: Szakács G yuláné
m m i w m ‘ -!SAM0Ém
kEh w t á r a
ISSN 1215-9824
B udapest, 1995
M agyar T udom ányos A kadém ia K önyvtára M TA T echnikatörténeti K utatásokat K oordináló K özpontja
Batthyány Tódor műszaki könyvtára
Nincs tudomásunk arról, hogy a 18. század előtt Magyaror
szágon magánember módszeresen gyűjtötte volna a technika szakiro
daimát. Batthyány Tódor (1729 - 1812) egész tevékenysége — birtokainak, bányáinak irányítása, hajóépítő, folyamszabályozó, manufaktúra alapítási ambíciója — arról tanúskodik, hogy könyvtárának kiépítésében nem bibliofil hajlam vitt szerepet, hanem a szakmai érdeklődés.
Amikor unokái 1838-ban felajánlják a rohonci könyvtárat a Magyar Tudós Társaságnak l, annak évkönyveiben ezt olvashatjuk:
....eredetileg gr. Batthyány Lajos, Magyarország nádora által alapított ’s hosszabb szünet után különösen gróf Tivador által neveltetett... kiteljed ugyan minden ágaira az irodalomnak... némely szakok... mint gazdaság, műtan (technika), ’s a ’ természettudományok előszeretettel ápoltattak."2
Nem tudjuk milyen mértékben vonták össze ill. egészítették ki az adomány tárgyát képező központi könyvgyűjteményt a bécsi palotában volt (2747 kötetes) és más, uradalmi központok könyveivel, de bízvást feltételezhetjük, hogy abban legkevesebb 1000 - 1500 műszaki vonatkozású kötet volt. 3
A könyvtár katalógusa nem maradt fenn, de feltételezhető jellegét jól illusztrálja a bányahivatal (Bergamt) csaknem százkötetes
kézikönyvtárának 1799-ben készült leltára. 4
1 F. C sanak D .: A z A kadém iai K önyvtár története a szabadságharcig.
B udapest, 1959.
2 A M ag y ar T u d ó s T ársaság É vkönyve V. (1838-40) 21. 1.
3 E ndrei W .: B atthyány T ó d o r m űszaki könyvtára. M agyar K önyvszem le 107 \ (1991) 141-145. 1.
4 1. függelék
3
A könyvtár természettudományos és technikai része ma az MTA Könyvtárának két állagában található és meglehetősen nehezen — teljességgel azonban semmiképpen sem — azonosítható. Nagy részét, benne valamennyi 16-17. századi művet, az elmúlt években besorolták a hatjegyű numerus currens 500.000-es tartományába. A könyvtárban uralkodó helyhiány miatt azonban jelentős hányad maradt a (Törökbálintra kitelepített) Régi Gazdasági Könyvtár (Oktáv, Quart és Folio) állagában. Minthogy a kötetek elkeveredtek más eredetű (pl. a Teleki-alapítványból származó) művek között, felismerésük csak közelítő megbízhatóságú módszerrel történhetett.
Batthyány Tódornak nem volt exlibrise. Viszont sajátkezűleg beírta - jobbára a szennylapra - hol ceruzával, hol tintával teljes nevét (Theodor Batthyány), vagy iniciáléit (G .T .B .), ill. a T.B. és G.B. jelek egyikét.
Ehhez hozzájárul, hogy 1800 körül Batthyány megkísérelte szakkönyveinek rendezését, és részben szakok megjelölésével (Techno- logie, Naturgeschichte, Bergbau, Oeconomie stb.), részben enélkül sorszámot írt be a könyvek nagy részébe; ezeket a mai jelzetek után zárójelben tüntettük fel. Ezt azonban következetesen nem vitte végbe, és 1499-nél magasabb számra nem is akadtunk. Kivételesen csak szám szerepel tulajdonjelzés nélkül, és akad még egy járulékos ismertetőjel, Batthyány ugyanis a megrongált és fűzött munkákat beköttette, amiről számlák tanúskodnak. Ezek a papírkötések könnyen felismerhetők, ha semmilyen más jel nem árulkodik is a tulajdonosról. 5 Ilyenformán 641 mű ( 681 kötet) sorolható nagy bizonyossággal Batthyány Tódor könyvtárába. A mű és kötetszám közötti eltérést nem indokolja kellően a több kötetes munkák száma: viszonylag sok a duplum, ami magya
rázatra szorul. Nem kétséges, a fiókkönyvtárak léte hozzájárulhatott e jelenséghez, de tudjuk azt is, hogy Batthyány néha nagyobb tételeket és teljes könyvtárakat vásárolt s így óhatatlanul bekerültek duplumok, olykor eltérő nyelvű ill. évjáratú kiadások is. Végül emlékeztetünk arra, hogy az unokák a rossz állapotú műveket (ismeretlen eredetű) kötetekkel pótolták.
5 E ndrei i.m . 143. 1.
Mezőgazdaság, agrár-ésélelmiszeripar Agriculturai and Food Industry Landwirtschaft und Lebensmittelin- dustrie
1. B anks, J.: A b h an d lu n g ü b e r die, M ühlen w erk e...
B erlin, 1800, C .Q uien.
0 .2 1 7 4 (8 7 5 .)
2. B eckm ann, J.: G rundsátze dér te u tsc h en L andw irtschaft. 3. Aufl.
G öttingen, 1783, D ietrich.
561.464
3. B ehrens, E.C .A .: D ie practisch e M ühlen- B aukunst.
S chw erin, 1789, W .B árensprung.
Q u .386(1081.)
4. B ertrand, I.: De l'eau rela tiv e m en t á l'éc o n o m ie rustique...
L yon, 1764, G .R egnault.
0 .2 6 8 0 (8 9 0 .)
5. B ertrand, I.: D ér g lü c k lic h e S chw ei- ze rb au er o d er A n fa n g sg rü n d e des...
L andbaues.
B em , é.n. T y p o g ra p h isc h e G esell- schaft.
0 .1 8 4 4 (6 4 2 .)
6. B orro, A. deli: Ausfiührliche Be- sch reib u n g des sogenannten... oecono- m isch e n A ck er-M essers...
L eipzig, 1721, T h.B oetio.
Q u .3 01.(1046.)
7. B rinckm ann, J.P.: B eytráge zu einer n euen T h eo rie d ér G áhrungen.
D üsseld o rf-C lév e-L eip zig , 1774, B aerstecher.
560.167
8. B row nrigg, W.: K unst K üchensalz zu zubereiten...
L eipzig, 1776, J.Fr.Junius.
0 .1 8 2 8 (1 9 4 .)
9. B ucquet, C.: M ém oire sur les m oyens de p erfectio n n er les m oulins...
Paris, 1786, Im pr. Polytype.
0 .8 6 4 6 (2 8 4 .)
10. Bucquet, C.: T raité pratique de la conservation des grains, des farines...
Paris, 1783, O nfray et B elin.
0 .2 6 8 3 (1 3 7 0 .)
11. C haptal, J.A .C . - P arm entier, A .A .:
Die K unst... B ranntw ein zu verfertigen.
2. Aufl.
L eipzig, 1804, Supprian.
561.328
12. Christ, J.L.: C h em ischphisikali- sche... R egein vöm F ruchtbrandw ein- brennen.
F rankfurt a.M ., 1785, H erm annsche B uchhandlung.
561.023
13. Du Four, P.S.: T raités nouveaux et curieux du café, du thé et du chocola- te.
La H aye, 1685, A. M oetjens.
0 .2 5 2 4 (2 4 4 .)
14. D uham el du M onceau, H .L.: D ie K unst des Zuckersiedens.
K önigsberg-M ietau, 1765, J.K anter.
Q u .265(824.)
5
15. F abbroni, A .: K u n st n ac h v em ü n f- tig e n G ru n d sázzen W ein zu verferti- gen...
L eipzig, 1790, J.A .B arth.
0 .2 2 1 8 (3 5 6 .)
16. Ferris, S.: U eb e r die M ilch.
L eipzig, 1787, F .G .Jacobáer.
0 .1 8 0 6 (2 1 5 .)
17. F eu ereisen , C .B .: P raktische A b- h an d lu n g ü b er einige w ich tig e G egen- stánde in... d ér fein en G ártnerey.
H annover, 1780, H elving.
0 .1 9 4 1 (5 4 3 .)
18. F ischer, J.B .: L ie flá n d isc h es L and- w irtschaftsbuch.
R iga-L eipzig, 1772, J.F .H artknoch.
0 .1 8 2 7 (7 6 1 .)
19. F u ellm ann, J.C h.: E rfah ru n g en ein es M ü h len m eisters...
L eipzig, 1778, W eim an n -R eich . 5 25.554
20. G uiot, M .: L 'a rp en te u r forestier...
Paris, 1764, G uillyn.
0 .1 9 1 /1
21. H ahn, L.P.: M ü h len p rak tik a oder U n te rric h t in dem M a h len d ér B rod- früchte.
Z w eibrücken, 1790, H ofbuchhandlung.
0 .1 9 2 6 (9 5 4 .)
22. H offm ann, C .A .: Ü b er d en H opfen.
A n w en d u n g zum B ierbrauen...
E rfurt, 1792, ny.n.
560.863
23. H olsche, F.: N eu in v e n tie rte rB a c k - Ofen.
Berlin, 1781, J.Pauli.
0 .8 7 3 6 , Q u .536,(778. 1092.), duplum 24. H oppé, T.C .: K urzer B erich t vo n denen k n ollichten und essbaren Erd- A epfeln.
W olfenbüttel, 1747, J.M eissner.
Q u.363.
25. H oegh, J.J.C .: A nleitu n g zu einem zw eck m ássig en A ckerbaue.
Schlesw ig, 1799, J.G .R öhss.
0 .1 5 4 2 (6 8 7 .)
26. Huth, J.C h.: D ie nö th ig sten K e n n t n i s s e z u A n l e g u n g . . . d e r W asserm ühlen.
H alle, 1787, W aisenhaus.
560.077, 561.017, duplum
27. Jebautzky, W.: V o n einer...
O rig in alsau flag e dér v erbesserten B randw einbrennerey.
Prag, 1800, Buchler.
561.553
28. Jordán, J.C .: A nw eisu n g zum kunstm ássigen B rauen des W eissbieres.
H annover, 1799, G .H ahn.
0 .2 0 9 2 (1 0 5 0 .)
29. K aovenhofer, A.: D eutliche A bhandlung von den R á d e m dér W asser-M ühlen.
R iga-L eipzig, 1770, H artknoch.
Q u .277(814.)
30. K ersting, H .H .M .: F rey m ü th ig e G edanken... in w ie w eit B rante- w ein b ren n erey en nöthig und n ü tz lic h ...
C assel, 1790, Cram er.
560.333
31. K rünitz, J.G .: D ie D reschkunst sow ohl álterer als n eu e rer Z eiten.
B erlin, 1776, Pauli.
0 .2 7 3 2 (1 3 6 7 .)
32. L e P ileu r d'A ppligny: Instructions sur l'art de fairé la biére.
Paris, 1783, S erviére.
560.780
33. L ibáit, C .S.J.: X V .B ü c h er von dem F eldbau...
Strassburg, 1607, Setzner.
542.548, (1477. F eldbau, korábban 1206 ökon)
34. L ich ten stein , G .R .: A bhan d lu n g v ö m M ilchzucker.
B r a u n s c h w e i g , 1 7 7 2 , S c h u l - b uchh an d lu n g .
0 .1 6 0 1 (3 6 0 .)
35. L oosen, C .G .: U e b e r künstliche D üngungsm ittel.
D uisburg, 1797, H elw ig.
525.555
36. M aupin: D ie K unst W ein zu m a- chen.
W ien, 1779, K urzböck.
560.346
37. M aupin: L 'art de fairé le vin.
P aris - L ausanne, 1779, M usier.
561.357
38. M ills, J.: V o llstán d ig e r L e h rb eg riff von dér p rak tisch e n F eldw irthschaft...
L eipzig, 1764, W eidm ann.
0 .1 0 8 6 /4 ,5 (9 5 8 /4 , 5.)
39. M uret, J.L. - F uellm ann, J.C h.:
U n terredung ü b er das M ahlen des K om s...
L eipzig, 1799, W eidm ann-R eich.
560.263
40. N euenhahn, C .C h.A .: D ie B rannt- w einbrennerey nach th eo retisch en und practisch en G rundsátzen. 2. A ufl.
Erfurt, 1791, K eyser.
0 .1 9 8 6 (1 5 5 .)
41. N euenhahn, C .C h.A .: Ü b er die H elm e dér B ranntw einblasen.
Erfurt, 1795, K eyser.
561.261
42. P ajot-des-C harm es, C.: L ’art du b la n ch im en t des toiles, fils et coton...
Paris, 1798, D ugour-D urand.
561.502, (320.)
43. Palladius, R .T.A .: L es tre iz e livres des choses rusticques.
Paris, 1554, V ascosan.
542.905
44. Paupie, F.A .: D ie K unst des B ier- brauens 1-2.
Prag, 1773, A lbrecht.
0 .1 7 7 3 (6 9 3 .)
45. Paupie, F.A .: V ersu ch ein er G rundlehre dér B ierbrauerey.
Prag, 1797, K .B arth.
0 .1 9 1 7 (3 0 4 .)
46. R ichardson, J.: V o rsch lág e zu n euen V ortheilen beym B ierbrauen.
B erlin-S tettin, 1788, F .N icolai.
0 .2 4 4 4 (6 1 6 .)
47. R ozier, A .: A b h an d lu n g von dér b e s te n A rt d ie W eine... zu b ehandeln.
Z erbst, 1773, Z im m erm ann.
0 .1 9 9 1 (7 1 .)
48. R upp rech t, G.: G rün d lich e... A b h an d lu n g v o n dér M aiz-, B rau-, un d G áhrungskunst.
F rey b erg -A n n ab erg , 1791, Craz.
561.257
49. S im on, J.C h.: V o llstán d ig e r oeco- n o m isch e r U n te rric h t vöm B randw ein- brennen.
D resden, 1765, W alther.
5 6 0 .3 3 4
50. S incerus, A .: D ér w o h lerfah m e B rau -M eister...
P rag, é.n., J.F .R üdiger.
0 .8 7 8 2 (3 8 0 .)
51. S pringer, J.C .E .: A b h an d lu n g von dem d eu tsch e n W einbau.
L em go, 1769, M eier.
0 .2 3 5 9 (7 0 0 .)
52. Steeb, J.H .: B e trac h tu n g en über S cháferey, H o m v ie h z u c h t un d A cker- bau.
T übingen, 1784, H eerbrand.
0 .1 8 6 0 .
53. V och, L.: B esch reib u n g dér K árz- m ühlen.
A ugsburg, 1781, M .R ie g ersse l Söhne.
0 .2 5 5 8 (1 0 5 .)
54. W agner, F.H .: U e b e r das B randt- w ein -B ren n en . N eu e ste A ufl.
S trassburg, é.n., H eilm an.
0 .1 8 2 1 (2 1 4 .)
55. W áser, J.W .: G ründliche A n leitu n g zum B ierbrauen.
Berlin, 1793, E.Felisch.
0 .1 9 0 9 (4 6 7 .)
56. W einlig, C.G.: D ér verbesserte B randw einbrenner und L iqueurfabri- kant...
F rankfurt a.M ., 1797, Jáger.
560.253
57. W üstenau, A .A .: V orschlag einer leichten... V erbesserung des... B ráu- herdes, Fárbekessels...
W ien, 1773, K urzböck.
0 .2 2 9 5 (1 8 9 .), 560.039, duplum 58. W ytteck, J.C .: B eschreibung ein er a u f S teinkohlenfeuerung eingerichte- ten M alzdarre.
Prag, 1804, W idtm ann.
561.259
59. D ie áchte F abrikatur des englischen Seutom ers,... R auch- u n d Schnupf- toback.
A m sterdam , é.n., ny.n.
0 .2 5 6 4 , (294. 1144.)
60. B eschreibung einer... C artuffel- m ühle...
B rem en, 1782, Förster.
560.849
61. B eschreibung dér... K o m -D ö rm - m aschine...
W ien, 1789, Tendler.
0 .2 1 8 5 (4 9 .)
62. D ie beste A rt K o m -M ag a zin e und F rucht - B öden anzulegen...
H annover, 1768, Richter.
Q u.401(1419.)
63. C hem ische V orbereitungslehren des d eu tsch e n A ckerbaues.
M arburg, 1792, A kad. B uchhandlung.
525.534
64. D ér fra n zö sisch u n d italien isch e A quavit- u n d O litá te n m ac h er...
Sorau, 1769, H ebold.
561.113, 560.684, duplum
65. G en a u e u n d d eu tlic h e B eschrei- b u n g des v o rz ü g lic h ste n D örröfens...
F ra n k fu rt a. M ., 1790, J.C h.H erm ann.
0 .9 2 4 4 (6 1 .)
66. D ér g esch ic k te un d w o h lerfah m e B ran d w ein b ren n er. 4. A ufl.
L eipzig, 1754, A ug.M artini.
0 .9 5 5 8 (9 3 3 .)
67. G rü n d lich e A n w eisu n g zű r áchten u n d v o llk o m m en sten V erfe rtig u n g u nd Z u b ereitu n g alle r v o rzü g lic h e n R auch u n d S chnupftabake.
B erlin, 1790, F .M aurer.
0 .2 6 9 6 (8 8 4 .)
68. D ie h o llstein isch e L andw irthschaft, ihre e ig en th ü m lic h en E inrichtungen und v o m e h m ste G egenstánde.
H am burg, 1783, B .G .H offrnann.
0 .2 3 1 6 (8 4 6 .)
69. D ie K unst g esu n d e u n d w ohl- sc h m ec k en d e G etrán k e u n d W e in e zu m achen...
L eipzig, 1795, W .R ein.
0 .9 1 4 8 (1 4 1 .)
70. D ér k u n ste rfa h m e M á lze r und B ráuer.
S orau, 1772, H ebold.
0 .1 8 2 6 (3 2 0 .)
71. D ér kun sterfah m e M á lze r und B ráuer, oder: P ractische A nw eisung...
h errlich B ier zu brauen...
Sorau, 1772, H ebold.
0 .9 0 7 6 (2 5 1 .)
72. D ie n atü rlich e E igenschaften in dem B ráuw erke.
Linz, 1761, J.M .P ram steidel.
0 .2 4 4 5 (3 7 4 .)
73. D ér ökonom ische K ü n stler dér B rantw eine, Liqueurs...
H.n., 1785, ny.n.
552.588
74. P ractisch e A nw eisung gutes B ier zu brauen.
K oburg, 1790, P.A .A hl.
0 .2 7 1 9 (3 2 5 .)
75. Practisch-ökonomische A bhandlung von Z ubereitung dér w eissen S tárke...
Erfurt, 1769, J.D .M üller.
76. D es sorgfaltigen H ausw irthes n ö thigste W issenschaften b ei P ferden.
L angensalza, 1773, Schneider.
0 .2 0 1 (7 3 2 .)
77. T raité com p let de la culture, fabri- cation et v en te du tabac.
Paris, 1791, Buisson.
0 .7 1 2 7 (3 7 7 .)
78. D ér vo llk o m m en e B ierbauer.
A ltona, 1795, Raven.
560.447
lásd m ég: 198, 234, 235, 252
9
Bányászat Mining; Beigbau
79. A b ild g aard , S.: A b h an d lu n g vöm Torf.
K o p en h ag en , 1765, F r.M u m m eu s ' W ittw e.
0 .1 5 0 3 (6 9 8 .)
80. A g rico la, G.: B erg w erck B uch.
B asel, 1621, K önig.
5 4 2 .804(1068. B ergbau)
81. B eyer, A .: B e y trae g e zűr B ergbau- kunde.
D resden, 1794, W alther.
5 4 2 .332(1220. T ec h n o lo g ie )
82. B ieringer, J.A .: H isto risch e Be- sc h re ib u n g des... M an n ssfeld isch en B erg -W erck s...
L eip zig - E isleben, 1734, A .M artinus.
F. 110(673.)
83. B ő m , I.v.: U e b e r das A n q u ick e n dér gold- u n d silb erh áltig en Erze, R ohstein e...
W ien, 1786, C h.F .W appler.
Q u .327(33.)
84. B őse, C h.: G en e ra le H aushalts- p rin c ip ia vo n B e rg -H ü tte n -S altz-u n d F orstw esen.
L eip zig - F rankfurt, 1753, ny.n.
F. 112(676.)
85. C ancrinus, F .L.: B esch reib u n g dér v o rz ü g lic h ste n B ergw erke.
F ran k fu rt a.M ., 1767, A ndrea.
Q u .4 4 4 (825.)
86. C ancrinus, F .L .: E rste G ründe dér B erg- u n d S alzw erk sk u n d e 1-12.
F rankfurt a.M ., 1773-1791, A ndrea. 23 db.
0 .1 2 9 /1 -2 3 .
87. C ram er, J.A .: A nfangsgründe dér P robierkunst...
S tockholm , 1746, K iesew etter.
0 .9 2 5 7 (1 2 5 .)
88. D egnerus, J.H .: P hysikalische un d chy m isch e E rörterung vöm Torf.
F rankfurt - L eipzig, 1760, Fleischer.
0 .2 5 9 3 (5 1 2 .)
89. E iselen, J.C .: H andbuch oder ausfuhrliche ..Anleitung zűr ..Kenntniss des T orfw esens.
Berlin, 1795, V iew eg.
0 .1 9 6 9 (1 3 9 9 .)
90. Ferber, J.J.: B ergm annische N a c h richten...
M ietau, 1776, Hinz.
561.495
91. Fichtel, J.E .v.: G esch ich te des S teinsalzes un d d ér S teinsalzgruben im G rossfürstenthum S iebenbürgen.
N üm berg, 1780, Rasp.
Q u.437(600.)
92. Freese, J.C .: U eb er die W ehne o der T orfgrábereien.
A urich, 1789, H .B orgeest.
0 .2 4 7 5 (2 9 9 .)
93. G eisz, A .F.: B esch reib u n g des...
verb esserten un d a u f allé F álle einge- richteten B ergbohrers.
H .n., 1770, ny.n.
0 .1 2 4 (3 3 4 .)
94. G illy, W .: A u sfíihrliche A nw eisung zűr E rb au u n g un d E rrichtung dér T orf-Z i ege 1-O e fe n .
B erlin, 1790, ny.n.
0 .2 3 2 2 (1 0 8 .)
95. G öttling, J.F.A .: A n fa ngsgründe d ér P ro b ie rk u n st m it C ram ers E rfah- rungen verbunden.
L eipzig, 1794, J.S .H einsius.
0 .2 2 7 7 (4 4 .)
96. H aller, A .v.: B em erk u n g en über S ch w eizerisch e S alzw erke.
L eip zig - F rankfurt, 1789, K rieg er dér jü n g e re .
0 .2 2 1 5 (9 6 .)
97. H erw ig, G.: G m n d lin ien d ér Salz- w erk sk u n d e dér B erg -u n d H üttenw erke und dér K am eralw issen sch aft.
F ran k fu rt a.M . - L eipzig, 1792, J.G .P ech.
0 .2 6 0 0 (3 3 3 .), 560.058, duplum 98. Jugel, J.G .: N atü rlich e B erg- S chm elz- un d F igier- K unst...
L eipzig, 1766, K rausz.
0 .2 2 6 2 (3 6 .)
99. Jugel, J.G .: H ö ch stn ü tzlich er...
U n terrich t... des... R ö st-S ch m elz-u n d P robier-W esens...
Z ittau - L eipzig, 1754, Schöps.
0 .2 5 7 7 (7 1 .)
100. Jugel, J.G .: V o rsch la g zűr Befor- d erung des B ergbaues.
R egensburg, 1784, M ontag.
560.247
101. Justi, J.H .G .v.: W ie die K upfer- erzte... b esser b e a rb e ite t w erden
können.
Leipzig, 1776, P .G .K um m er.
0 .2 0 8 6 .
102. K iesslingen, J.G .: G egründete N ac h rich t von dem B ergbau...
L eipzig, 1747, F .L ankischens É rben.
Qu. 142.
103. K öhler, A .W . (Hrsg): B ergm anni- sches Journal 1-3. Jhg.
Freyberg, 1789-1790, G razische B uch- handlung.
0.1539(902/11.)
104. K rieg, C.G .: W o hlm eynender U n terrich t w ie m án m it N u tze n B e rg — W erk e..an leg en soll.
F rankfurt a.M . - Leipzig, 1752, ny.n.
Q u.342(836.)
105. L angsdorf, K .C h.: U eb er die vor- th eilh afteste B enützung dér F euerung a u f einem Salzw erk.
Erfurt, 1784, G .K eyser.
Q u .507(1160.)
106. Lehm ann, J.Ch.: K urze E inleitung in einige T heile dér B ergw erks-W is- senschaft.
Berlin, 1751, C h.G .N icolai.
0 .2 4 2 0 (1 1 8 3 .)
107. L em pe, J.F.: M ag azin fúr die B ergbaukunde. 2.3.4.6.7.
D resden, 1787-1790, W alther.
0 .1 6 1 /2 .3 .4 .6 .7 (306/2.3.4.6.7.) 108. L öhneysz, G .E.v.: B erich t vöm B ergw erk.
H .n., 1617, ny.n.
F. 140(678.)
11
109. M edicus, F.G .: V on dem Bau a u f S tein k o h len m it ein er V o rred e von...
M an n h eim , 1768, Löffier.
0 .2 0 7 1 .
110. M in ero p h ilu s F reibergensis: N e u es u n d cu rie u ses B e rgw erkslexikon.
C h em n itz, 1730, Stössel.
0 .2 5 5 6 (2 6 8 .)
111. M orand, J.-F .-C .: L 'art d'ex p lo iter les m in e s de ch a rb o n de terre. 1-2.
H .n., 1776-1778, ny.n.
F. 147/1-3(1035/1-111.)
112. P inus, H erm en eg ild u s: D e vena- rum m e ta llic a ru m exco ctio n e. 1-2.
M edio lan i, 1779-1780, M arelli.
Q u.7 5 (1 0 4 9 )
113. S chreber, D .G .: B e sch re ib u n g dér E isen-, B erg-, u n d H ü tte n w e rk e zu E isen erz in S teyerm ark.
L eip zig - K önigsberg, 1772, J.J.K unter.
Q u.332.
114. S eeberg, P h.F reyher, v.: V ersuch ü b er die B ergw erkskunde.
P ressburg, 1775, P atzko.
0 .1 3 4 (2 8 6 .)
115. S perges, J.A .v.: T y ro lisch e B erg- w erk sg esch ich te.
W ien, 1765, T rattner.
560.669
116. W inckler, C .J.: P ra ctisch e Be- o b ac h tu n g e n ü b e r d en B etrieb des G ru b en b au es a u f F lötzg eb irg en ...
B erlin, 1794, C h.F .H im burg.
0 .2 2 4 5 (1 4 9 .)
117. A bhandlung vöm T orfe...
G iessen, 1789, K rieger dér jün g . O. 8721(1207)
118. A usfuhrliche B eschreibung... aller B ergw ercke in Európa...
H .n., é.n., ny.n.
542.789
119. G edanken von dér E rfindung des B ergw erkes zu F reyberg.
C hem nitz, 1763, Stössel.
560.376, 525.525
120. G eschichte dér S teinkohlen und des Torfs.
M annheim , 1775, Schwan.
560.267, 525.535
121. Ü b er Torf, dessen E ntstehung, G ew innung und N utzung.
M ünchen, 1795, L indauer.
0 .8 6 9 0 (1 3 1 1 .)
122. V on dér N atú r des T orfes un d von Z ubereitung... zum A ckerbau.
B em , 1762, N eue B uchhandlung.
0 .2 0 0 6 (6 4 8 .)
Lásd m ég: 8, 231, 244
Bőripar
Leatfier Industiy; Lederindustrie 123. L alande, J.J.de: D ie K unst das L ed er a u f u n g arisc h e A rt zubereiten.
L eipzig, 1767, K anter.
Q u .4 0 5 (769.)
124. E n td eck te G eh e im n isse dér m os- cow itisch en ... L ed erb earb eitu n g . G otha, 1800, E ttinger.
561.364
Elektromosság Electricity; Elektrizitat
125. D em etrius v. G allitzia: Send- schreiben... ü b er einige G egenstande dér E lektricitát.
M ünster - L eipzig, 1780, Perrenon.
525.522
126. H elfenzrieder, J.: V erbesserung dér B litzableiter.
E ichstádt, 1785, W idenm ann.
561.127
127. H em m er, J.J.: A n leitu n g W etter- leiter... anzulegen. 2. verm . Aufl.
M annheim , 1788, H of- u n d A kad.
B uchhandlung.
560.702
128. Ingen-H ousz, J.: A nfangsgründe dér E lektricitát... in B eziehung a u f den E lektrophor.
W ien, 1781, W appler.
560.486
129. W eber, J.: V ollstándige L e h re v o n den G esetzen dér E lektricitát...
M ünchen, 1791, L indbauer.
561.282
130. U eb er H erm D. M üllers redende M aschine...
N ü m b erg , 1788, G rattenauör.
0 .7 1 3 1 (3 7 8 .) Lásd m ég: 179
13
Építészet
Architecture; Baugewerbe
131. A rg u e s v o n Sión: Z eich n u n g zum S tein-H auen in d ér B au-K unst.
N ü m b erg , 1699, ny.n.
0 .9 2 9 5 (3 0 5 .)
132. B a u ssa n du B ignon: A b h andlung ü b e r die b este A rt O efen zu bauen.
B erlin, 1766, H aude u. Speuer.
Q u.57 5 (7 5 4 .)
133. B ár, C .F.: A nw eisung, w ie L and- gebáu d e... zu erbauen.
L eipzig, 1796, Supprian.
560.841
134. Beck, D.: U n terrich t G ebáude vo r dem E in sc h lag e n des B litz es zu bew ahren.
S alzburg, 1786, D uhle.
0 .1 1 4 0 (6 2 7 .)
135. B irckner, J.P.: T h eo retisch -p rac ti- sc h er U n te rric h t ü b e r d ie b ü rg erlic h e B au k u n st fü r S teinm etzen...
N ü m b erg , 1794, Zeh.
0 .9 0 8 9 (2 2 4 .)
136. B oreux: N o u v e a u m o y e n s im p le ...
de co rrig er... les ch e m in é es et les poéles..
L eipzig, é.n., B aum gártner.
561.605
137. B öckler, G .A .: A rc h ite ctu ra Cu- riosa nova...
N ü m b erg , 1673, G erhard.
542.527, 542.532, 525.410(688. T ech- nologie), trip lu m
138. B uerja, A.: G rundlehren dér Statik...
B erlin - Libau, 1789, L agarde - Fried- rich.
561.486
139. C ancrin, F.L.v.: A bhan d lu n g von dér N atúr... L ag e rstad t... des G yps- und L ederkalkes bei den B auarbeiten.
G iesen, 1790, K rieger.
560.414
140. C ancrin, F.L.v.: B e schreibung eines C upoloofens u n d seines G e- brauchs...
F rankfurt a.M ., 1785, A ndrea.
0 .9 5 3 3 (2 0 .)
141. D uham el du M onceau, H .L.: D ie K unst des D achdeckers.
Leipzig, 1767, Kanter.
Q u.438(818.)
142. Ellis, W.: V on E rbauung des Z im m erholzes.
L eipzig, 1752, C.Jákob.
0 .1 9 6 5 .(1 6 2 .)
143. Espie, F.F.d': A bhan d lu n g von u nverb ren n lich en G ebáuden...
F rankfurt a.M . - L eipzig, 1774, M ack- lot.
561.073
144. Espie, F.F.d': A bhan d lu n g von u nverb ren n lich en G ebáuden...
F rankfurt a.M . - L eipzig, 1760, M ack- lot.
561.153
145. Espie, F.F.d': M a n iére de rendre to u te s sortes d 'éd ific es incom bustibles.
Paris, 1776, M acklot.
560.257
146. F au jas de S aint-F ond, B.: R echer- ches sur la p o u zzo lan e, sur la théorie de la chaux et... m ortier.
G re n o b le - Paris, 1778, C uchet.
560.641
147. F orster, J.R .: A u f V e m u n ft und E rfah ru n g g e g rü n d e te A n leitu n g den K alc h u n d M örtel... zu bereiten ...
B erlin, 1782, H aude - Spener.
561.034, 560.989, duplum
148. F ranklin, B.: U e b e r das R auchen d ér K am in e u n d d ér S ch o m stein e...
H am burg, 1788, B och.
0 .2 3 6 3 (8 3 .)
149. F urtten b ach , J.: F eriae A rch itecto - n ic a e d ér sie b en d e T heil.
U lm , 1662, ny.n.
542.575 K oll.3.
150. F u rtten b ach , J.: M ech an isch e R eissladen...
A ugsburg, 1644, S chultes.
542.575 K oll.2.
151. G en n eté: N o u v e lle c o n stru c tio n de chem inées.
L iége, 1760, D esoer.
560.952
152. G ersdorf, A .T .v.: V on dér Puzzo- lane un d d eren n ü tz lic h em G ebrauche.
D resden, 1784, W alther.
0 .1 7 2 5 (4 6 .)
153. G laser, J.F.: V o rtheilhafte... V or- schláge bey heftigen F euersbrünsten...
H áuser... zu retten.
D resden - Leipzig, 1756, E hrenfried- R ichter.
Qu.516.
154. G laser, J.F.: N ü tzlich e V orschlá- ge, bei heftigen... F euersbrünsten H áuser... zu retten.
H ildburghausen, 1772, H anisch.
0 .2 4 0 2 (3 6 1/2.)
155. H alle, J.S.: D ie K unst des O rgel- baues.
B randenburg, 1779, H alle.
Q u .395(760.)
156. H elfenzrieder, J.: B esch reib u n g ein er neuen A rt D achziegel...
Salzburg, 1786, W aisenhaus.
560.597, 561.109, duplum
157. H elfenzrieder, J.: B ey trág e zűr...
B aukunst... von einer feu erfrey en B ibliothek.
A ugsburg, 1787, R ieger.
560.738
158. H erzberg, F.: V o rsch lág e zűr V erbesserung dér b ish er ü b lich en D ácher.
B resslau, 1774, K om .
0 .1 5 9 9 , 560.796(50.), duplum 1 5 9 . H i e r s c h , P .: O e k o n o - m isch -p rak tisch e G rund- und L ehrsátze ü b er die... W indöfen zum K ochen und Braten.
W ien, 1770, T rattner.
560.694
160. H issner, W .C .: E n tw u rf zűr Ein- rich tu n g ein er W erkschule... derer B auhandw erker.
G öttingen, 1791, V an d e n h o e k u. R up- recht.
560.391
161. H ogel, G .I.: E rfahrungen und g e m ein n ü tzig e B em erk u n g en vöm G ipse...
Erfurt, 1780, A lbrecht.
561.111, 561.534, duplum
162. H uth, J.C h.: D as sicherste... M it- te l den Z ug des R au ch s d urch die S ch o m stein e zu b efo rd em .
H alberstadt, 1775, G ross.
561.074
163. H uth, J.C h.: G rü n d lich e U nter- su ch u n g d ere r U rsa c h e n v o n dér Fe- stig k eit des altén M auerw erks...
H alberstadt, 1777, G ross.
561.372, 560.399, duplum
164. H uth, J.C h.: K u rz er und deutli- ch e r U n te rric h t zu Z eich n u n g W ohn- u n d L an d w irtsch aftsg eb áu d e.
H alle, 1787, H em m erd.
Q u .3 8 5 (742.)
165. H uth, J.C h.: U n te rric h t von A nle- g u n g g u te r R a u ch k a m m e m .
H alb erstad t, 1776, G ross.
561.089, 561.074, duplum
166. J.G .M .: A u fric h tig e A nw eisung zű r b ü rg erlic h en B aukunst...
G otha, 1773, E ttinger.
0 .5 5 6 (2 2 9 .)
167. Jakobi: V o n d é r b esten Z uberei- tu n g des M auerkalkes.
H.n., 1763, ny.n.
560.380, 560.381, duplum
168. Jars, G.: D ie K unst w ie in H ol
land Z ieg eln gestrichen u n d m it T orfe g ebrannt w erden.
L eipzig, 1768, K anter.
Q u .260(793.)
169. Jugel, J.G .: G ründliche A n leitu n g zu dér vollk o m m en en B au-K unst.
B erlin, 1744, Reidiger.
0 .1 6 5 4 (1 6 0 .)
170. K osm an, J.W .A .: V ersu ch einer...
T heorie dér G ew ölbe.
B erlin, 1799, B erlitz u. Braun.
0 .5 4 1 (8 8 2 .)
171. K rubsacius, F.A.: O ekonom ischer V orschlag, w ie m án die... D ácher...
anlegen soll.
D resden, 1784, W alther.
560.599
172. Lange, J.G .: A b h andlung über w etterfeste D ácher...
L eipzig, 1785, Schneider.
560.765
173. Loriot, A .J.: N eue M eth o d e un- auflösliche M alter und K itté zu raa- chen...
W ien, 1775, Bader.
560.216, 561.375, duplum
174. M ann, A .T.: U eber versch ied en e E rfm dungen die G ebáude gegen Feu- ersbrünste zu sichem .
F rankfurt a.M ., 1790, F leischer.
0 .2 6 1 4 .(1 5 6 .), 560.134
175. M ayer, A .C .: K urze A nw eisung z u rp ra k tisc h e n b ü rg erlic h en B aukunst.
N ü m b erg , 1782, W eigel.
Q u .537 .(8 1 2 .)
176. Piroux: M oy en s de p rése rv e r les éd ifices d'incendies...
Strassburg, 1782, Gay.
560.695, 560.725, duplum
177. R ausch, F.: E lem en ta architec- tu rae ad stru ctu ras o ec o n o m ic as ap- p licatae.
B udae, 1779, U niv.
560.509
178. R eim arus, J.A .H .: N e u e re Be- m e rk u n g e n vöm B litze, dessen Bahn, W irkung...
H am burg, 1794, B ohn.
0 .2 6 1 0 (6 3 1 .)
179. R em boldt, M .- S chultes, J.: A r- ch itec tu ra priv ata...
A ugsburg, 1641, J. S chultes.
F. 44(692)
180. S artine, A .R .J.G .G .d e: V on dér P uzzolane...
D resden, 1784, W alther.
560.004
181. S chauroth, C .V .: B em erk u n g en ü b e r d en B au v o n S ch o m stein en . Q uedlinburg, 1804, E m st.
525.536
182. S teiner, J.F.R .: A b h an d lu n g Ge- báu d e... v o r F eu ers-G efah r... in Si- ch e rh eit zu stellen.
W eim ar, 1782, F lüsing.
560.396, 0 .2 3 8 4 (9 9 0 ), duplum
183. V och, L.: A bhandlung ü b er die B auart... bey den S trauberm ühlen.
A ugsburg, 1780, K lett und Frank.
560.108
184. V och, L.: B ü rgerliche B aukunst.
A ugsburg, 1780, Riegers.
0 .2 6 0 1 (1 8 7 .)
185. V och, L.: D eutliche A nw eisung z u rV e rfe rtig u n g d e rB a u risse ... 3.A ufl.
A ugsburg, 1796, Stage.
560.161
186. V och, L.: W irkliche B aup rak tik dér b ü rg erlic h en B aukunst.
A ugsburg, 1780, R ieger.
0 .2 1 7 0 (1 8 8 .)
187. W alter, C.: B rücken-B au oder A nw eisung w ie... B rücken... an z u le g en sind.
A ugsburg, 1766, G ebrüder V eith.
F. 42.
188. W eber, J.A.: N eu e n td ec k te N a túr... des K alkes.
Berlin, 1778, M eyer.
560.503
189. A bhandlung von h o lzsp aren d en S tuben-O efen.
D resden, 1774, W alther.
0 .2 0 2 8 .(5 .)
190. A nfangsgründe dér p rak tisch e n M echanik und b ü rgerlichen B aukunst.
W ien, 1797, ny.n.
0 .2 6 1 9 (6 4 4 .)
17
191. B esch re ib u n g dér neu erfundenen P e n silv an isc h en C am in e o der O efen...
G otha, 1794, E ttinger.
0 .9 0 6 4 (9 4 4 .)
192. B e sch re ib u n g eines... B ackofens.
G iessen, 1789, K rieg e r d ér jü n g e re . 0 .9 2 8 5 .(3 3 5 .)
193. G e sa m m e lte N ac h rich te n ... w as- se rd ic h te s M a u erw e rk m achen.
D re sd en - L eipzig, 1784, G erlach.
560.682
194. G rü n d lich e A n w eisu n g H áuser...
aufzubauen.
F ra n k fu rt a.M ., 1804, Jáger.
561.258, 561.229, 561.583, triplum 195. K u rze A b h an d lu n g vöm C haus- see-B au.
N ü m b erg , 1791, F elscher.
0 .9 0 8 0 (9 0 1 .)
196. N eu e M e th o d e die W o h n z im m e r...
ohne O efen zu heitzen.
P rag, 1797, N eire u tter.
560.145
197. P ra k tisc h e A b h an d lu n g ... b etref- fend... L eh m -o d e r W ellerw ánde.
B erlin, 1787, M aurer.
560.604
198. P ra k tisc h er L e h rb e g riff d ér B au- k u n st a u f d em Lande.
W ien, 1793, G ráffer.
0 .1 5 7 /2 , 3(918.)
199. S am m lung bew áhrter... K unst- stücke die O ekonom ie, B aukunst, C hym ie... betreffend.
G ratz, 1792, T rötscher.
0 .2 175(10/1.)
200. V ersuch S ch o m stein e un d O efen- kam ine... zu verbessem .
M arburg, 1792, N eue A kad. B uch- handlung.
0 .8 6 9 3 (5 2 1 .)
L ásd m ég: 3, 26, 62, 65, 201, 210, 235, 456, 464, 495, 526
Faipar
Wood Industry; Holzindustrie
201. B öthcke, E .T.H .: B eytráge zűr L eh re w ie m á n m it m ö g lic h ste r Scho- nung des H olzes... b au e n kann.
B erlin, 1795, C h.F .H im burg.
0 .2 5 4 7 (4 1 5 .)
202. B urgsdorf, F .A .L .: B ey trág e zűr E rw e ite ru n g dér F orstw issenschaft...
H o lz-T ax atio n s-In stru m en ts.
B erlin - L eipzig, 1780, D ecker.
0 .2 5 7 0 (2 4 9 .)
203. D u h am el du M onceau, H .L.: D u tran sp o rt de la co n serv atio n e t de la force des bois.
Paris, 1767, D elatour.
Q u .581(1233.)
204. F ougeroux, de B ondaroy, A .-D .:
A rt du tonnelier.
H.n., 1763, ny.n.
F .121(1037.)
205. K uhn, J.M .: A b h an d lu n g von dér... C o n serv atio n des H olzes.
N ü m b erg , 1764, F elssecker.
560.048, 561.548, duplum
206. L ehm ann, J.C h.: A llg e m ein e oeconom ische H olzspahrkunst... Stuben un d H au sh a ltu n g s O efen.
L eipzig, 1754, G ross.
561.474
207. P lunier, P .C .: L 'A rt de toum er.
D ie K unst zu drechseln.
L eipzig, 1776, B re itk o p f u. Sohn.
F. 123.
208. Schw abe, J.S.: V o rsch lá g e zűr H olzverm ehrung und A nw eisung zum H olz-B au.
S chw erin, 1769, B oedner.
0 .4 6 5 (1 1 0 2 .)
209. Spáth, J.L.: A bhan d lu n g von runden, ovalen, ey- und v ie lec k ic h ten F ászem ... 2. Aufl.
N ü m b erg , 1796, Stein.
0 .2 5 5 0 .
210. W ., J.: K urze A bhan d lu n g vo n dér H o lzspahrkunst n eb st A n m erkung von Z iegelm achen...
L eipzig, 1767, Krauss.
Q u .150(1397.)
211. V ollkom m ene B üttner- oder K üferlehre.
Schw einfurt, 1797, J.S .F .R iedel.
0 .9 2 8 6 (8 9 9 .)
212. V o rsch lag einer n ü tz lic h en Z im - m eranlage...
U lm , 1782, G aum . 561.584
L ásd m ég: 142, 505
19
F ém ip aro k
Different Metals; Veischiedene Metalle 213. B arba, A .A .: T ra ité de 1'art m é- talique.
Paris, 1730, Saugram . 0 .2 7 0 8 (4 3 0 .)
214. C ancrin, F .L .v.: P rak tisch e Ab- h a n d lu n g v o n d ér Z ubereitung... dér K upfererze.
F ran k fu rt, 1766, A ndrea.
561.121
215. E hrm ann, F.L.: E ssai d'un art de fu sio n á l'aid e de l'air du feu, ou air vitai.
S trassb u rg - Paris, 1787, T reattel- C uchet.
0 .1 9 6 (5 4 9 .)
216. F erber, J.J.: Ist es v o rth eilh afte r d ie silb e rh á ltig e n E rze... anzuquick- en...
L eip zig - W ien, 1787, GráfFer.
560.051
217. F uchs, G .F .C h.: G esch ich te des Z inks...
E rfurt, 1788, K eyser.
561.203
218. G rignon, M .: M é m o ires de physi- q ue sur l'art de fa b riq u e r le fér.
Paris, 1775, D elalain.
Q u.3 2 2 (8 0 7 .)
219. Justi, J.H .G .v.: D ie K unst das S ilb er zu affiniren.
K ö n ig sb e rg - M ietau, 1765, K anter.
Q u .4 4 1 (7 8 3 .)
220. K ellner, D.: P raxis m e tallic a curiosa.
N ordhausen, 1701, N euenhahn.
0 .8 7 8 1 (3 6 8 .)
221. Pinus, H erm enegildus: D e vena- rum m etallicaru m escoctione. 1-2. 2.
ed.
V indobonae, 1785, J.R .K raus.
Q u.563.1.11(1049.)
222. P olhem , Ch.: P atriotisches T esta- m ent... U n terrich t von Eisen, Stahl, K upfer etc.
Gratz, 1769, W idm annstádter.
Q u .517(815.)
223. R inm an, S.: A n leitung z u rK e n n t- nis dér g rö b em E isen-und S tahlver- edlung...
W ien, 1790, W appler.
0 .1 5 3 (1 1 6 6 .)
224. R osenthal, G.E.: D ieZ in n g iese r...
B eschreibung eines... Z irm gieserofens.
Erfurt, 1792, K eyser.
560.865
225. Roujoux: D ér k ünstliche und harm onische G lockengiesser.
A ugsburg, 1766, E.T.Lotter.
0 .5 0 7 (7 4 .)
226. T ronson du C oudray, P.-C h.-J.B .:
B eschreibung d ér E isen-M anipulation a u f dér Insel Corsika.
L eipzig, 1786, S .L.C rusius.
0 .9 5 3 1 .
227. D ie R ichtigkeit dér V erw an d lu n g derer M etalle...
L eipzig, 1783; Böhm en.
561.308
228. S atu m u s redividus. E ine neue B e trac h tu n g ü b er d ie B ley m ittel...
W ien, 1785, S o n n leith n er u. H örling.
0 .2 5 8 6 (5 3 4 .)
Lásd m ég: 83, 99, 101, 112, 283, 288, 311, 323, 324, 425, 453, 45 4
Gépészet
Engineering; Maschinenindustrie 229. B aader, J.: B eschreibung eines neu erfundenen G ebláses.
G öttingen, 1794, J.D ieterrich.
Q u .261(800.)
230. B öckler, G .A .: T heatrum m achi- narum nóvum ...
N ü m b erg , 1673, Fürsten.
525.410, 525.114(1042.), duplum 231. C alvör, H.: A cta historico chro- nologico... h istorisch-chronologische N achricht... und p ractische B e sch re i
bung des M aschinenw esens... b ey dem B ergbau a u f dem O berharze... 1-2.
B raunschw eig, 1763, Fürstl. W aysen- haus B uchhandlung.
F .30(666/1.-II.)
232. C am bray, L .G .de: D esc rip tio n d'une m ach in e á feu...
P arm e, 1766, P h.C arm ignani.
0 .9 5 2 2 (8 4 3 .)
233. D ucrest, le M arquis C h.-L.: E ssais sur les m achines hydrauliques.
Paris, 1777, ny.n.
0 .1 6 4 5 (1 2 .)
234. Fabre: V ersuch ü b er die... B a u art h ydraulischer M aschinen und... dér G etreidem ühlen...
Leipzig, 1786, S chw ickert.
0 .1 2 7 (1 3 1 .)
235. Fuellm ann, J.C h.: A usfíihrliche E rklárung dér V orschláge für die lángere D au er dér M ühlenw erke.
L eipzig, 1780, Schneider.
525.560
21
236. G eissler, J.G .: D ér D rechsler, oder p rak tisch e r L ehrbegrifF dér ge- m e in en u n d höheren D rehkunst.
l.T h e il.
L eipzig, 1795, S .L .C rusius.
Q u .377 (8 1 7 .)
237. G erlach, F.W .: K leine m echani- sche W eisheit...
W ien, 1763, T rattner.
560.269
238. G utsm uths, J.C h.F .: M echanische N ebenbescháfftigungen. A nw eisung zűr K unst des D rehens, M etallarb eiten s...
A ltenburg, 1801, R ink-S chnuphase.
561.243
239. H ales, E.: D esc rip tio n du venti- lateur.
Paris, 1744, C h.Poision.
0 .1 6 3 1 (1 1 3 .)
240. H alle, J.S.: T ec h n o lo g ie oder die m e ch a n isch e n K ünste...
B randenburg, 1782, J.W .H a lle u.
J.S .H alle.
0 .1 2 0 (2 8 7 .)
241. H elfen zried er, J .: A bhan d lu n g von den F e h le m d ér gew öh n lich sten M aschinen...
A ugsburg, 1795, R ieger.
560.232
242. L eonhardi, F.G .: B e schreibung zw e ier ch in esisch e n M aschinen.
Leipzig, 1798, F.G ottherf.
Q u.4 9 9 (8 5 3 .)
243. Leupold, J.: T heatrum m ach in a- rum g enerale 1-9.
L eipzig, 1774, B .C h.B reitkopf.
F.54/1 -9 (657/I-lX .)
244. Poda, M. - B reitenheim D.: A ka- dem ische V orlesung ü b er die zu Schem nitz... errichteten Pferdegöpel.
D resden, 1773, W alther.
560.761
245. R am ellus de M asanzana, A.:
Schatz- K am m er m ech an isch er K üns
te.
H .n., 1620, ny.n.
F. 142(701.)
246. R edelykheid, C.: N eu-erfim dene V ertiefu n g sm asch in e...
W ien, 1776, J.K urzböck.
F. 18(663.)
247. R edelykheid, C.: N eu -erfu n d en e Schleuse...
W ien, 1777, J.K urzböck.
F. 19(662.)
248. Scháffer, J.C.: D ie b equem e...
W asch m asch in e... 3.A ufl.
R egensburg, 1767, J.L .M ontag.
Qu. 133(720.)
249. S cháffer, J.C .: D ie b eq u e m e u n d h ö chstvortheilhafte W aschm aschine.
R egensburg, 1766, H .G .Zunckel.
Q u.404(758.)
250. Schm idt, G.C.: B eschreibung einer U niv ersalm asch in e zum Ab- zeichnen nach dér N atúr.
Berlin, 1778, G .A .Lange.
Q u .542(1073.)
251. S chott, G.: M e ch a n ica hydrauli- co -p n eu m atica. 1-2.P.
H erbipoli, 1657, Pigrin.
542.467(1062. T ec h n o lo g ie )
252. Spáth, J.L.: Ü b er den B au und E ffe ct ein er W alzm asch in e. + Be- schreibung... ein er P olier-M ühle.
Erfurt, 1788, G .A .K eyser.
Q u .4 1 1(721.)
253. S utton, S.: N o u v e lle m eth o d e p o u r p o m p e r le m a u v ais air des vais- seaux...
Paris, 1749, D urand.
0 .2 6 5 1 (8 0 3 .)
254. W alcher, J.: K u rzer In h alt dér m e ch a n isch e n C o lleg ien ... w elch e a u f dér U n iv ersitát zu W ien g eh a lte n w erden...
W ien, 1767, K urzböck.
564.039, 5 60.992(75. T echnologie), duplum
255. Z eising, H .: T h ea tri m a ch in a ru m 1-4 Bd.
L eipzig, 1607-1613, H .G ross d. jü n g e - re.
Qu. 94/1.III. (713. ),Q u .608/11.,IV .(714.) 256. A n leitu n g zű r M echanik...
W ien, 1776, lm V eri. d. deutschen S chulanstalt.
560.525
257. K urze doch n ü tz lic h e A nleitung v on F orm - u n d S tahl S chneiden... bey B uch d ru ck erey ...
Erfurt, 1754, S auerlánder.
561.231, 561.097, duplum
258. K urzgefasste B eschreibung ver- sch ied en er M aschinen und eines K och- u nd B ratofens.
L eipzig, 1772, B reitk o p f u n d Sohn.
0 .2 6 3 2 (2 7 6 .)
259. V e rz e ic h n ip derer a u f dem M a- sch in en -S aale dér könig lich en R eal- schule befin d lich en In stru m en te M a sch in en un d M odelle.
B erlin, 1777, B uchhandlung d. R eal- schule.
560.704(23. T echnologie) L ásd m ég: 183, 499
23
Hadiipar
Militaiy Engineering; Riistungsindus- tde
260. K önig, F.W .: T ech n o lo g isc h er B e itrag zű r K en n tn is des S alpeterfra- ses...
T übingen, 1788, G o th aisch e B uch- handlung.
0 .9 1 5 7 (1 2 6 8 .)
261. A n leitu n g z ű r le ic h te ste n und sic h e rste n A rt S alp eter zu erzeugen...
W ien, 1778, G helen.
0 .6 8 7 0 . L ásd m ég: 482
Jáiművek, közlekedés
Vehicles, Traffic; Fahrzeuge, Veikehr 262. B erger, C h.G .: D aedalus... E rfin- dungen zum V orteil dér S chiffahrt...
B erlin, 1781, Lange.
560.587
263. B erger, C h.G .: V o rsch lá g e zűr V ervo llk o m m n eru n g dér S chiffahrt.
B erlin, 1787, S.F.H esse.
0 .1 5 0 (2 .)
264. C avallo, T.: G eschichte u n d P ra xis dér A erostatik.
L eipzig, 1786, Schw ickert.
561.608
265. C rescendo, B.: N a u tic a m editer- ranea.
R om a, 1602, B onfadino.
542.567
266. De P arcieux, A.: D issertation sur les globes aérostatiques.
Paris, 1783, Chardon.
560.208
267. D uranti de L ironcourt, M .de:
In struction ... sur la constru ctio n prati- que des vaisseaux...
Paris, 1771, M usier fils.
0 .4 3 8 (8 6 6 .)
268. F.E.C .: U e b e rd ie V erein ig u n g dér Ő st u n d W est See durch G rabung eines sch iffb aren C anales...
O dense, 1787, Iversen.
0 .7 2 5 1 (8 1 0 .)
269. F rescheur, F .D .: E x ercitatio phy- sica de artific io n avigandi p er aérem . R inthelii, 1676, W áchter.
Q u.4 2 4 (7 6 2 .)
270. F urtten b ach , J.: A rc h ite ctu ra navalis, das ist von dem S c h iff Ge- baw ...
U lm , 1629, Saur.
542.298
271. H enrion, F.: M eto d o p e r con- stru ire e d irig e re la m a cc h in e aero- statiche.
F irenze, 1788, A llegrini.
56 1.497(942.)
272. M edina, P.da: A rte dél navigare deli' eccel.
V enetia, 1609, T .B aglioni.
Qu. 128(1089.)
273. M üller, J.N .: V ersu ch e in e rsy ste - m a tisc h en A b h an d lu n g ü b er das Fuhr- w esen.
G öttingen, 1787, Brose.
561.190
274. R eisigl, F.A .: Ü b er den Strassen- bau.
S alzburg, 1791, M ayer.
552.7 >1
275. S cheffer, J.: A rg e n to rate n sis de re v ec h ic u lari v eteru m libri duó.
F rancofurti, 1671, Z um er.
Q u.43 1 (1 0 7 0 .)
276. A n zeig e ein er n euen E rfm dung m it b elad e n en S chiffen gegen den Strom zu fahren...
W ien, 1786, Friedrich.
560.469(80. T ech n o lo g ie)
277. K urzgefasste B eschreibung dér aerostatischen M aschinen... N e b st dér B eschreibung dér zw o ersten R eisen durch die Luft.
Lyon, 1784, ny.n.
561.014
278. M ém oires sur la navig atio n de l'Escaut...
H.n., 1785, ny.n.
560.365(368. T echnologie)
279. N ach rich ten von den im Strudel dér D onau zűr S icherheit dér S chiffarth v orgenom m enen A rbeiten.
W ien, 1781, K urzböck.
F .59(660/1.)
Lásd m ég: 520, 523, 526
25
K o h ász at
Metalluigy; Hüttenwesen
280. B arba, A .A .: D ocim asie, oder P ro b ir-u n d S chm eltz-K unst...
W ien, 1740, M onath.
0 .1 5 5 8 (3 9 5 .)
281. C ancrin, F .L .v.: A b h an d lu n g von dem R e ch te E ich o d er S icherpfahles.
G iesen, 1788, K rieger.
561.119
282. C ancrin, F .L .v.: B esch reib u n g ein es C u p o lo o fe n s und seines Ge- brauchs.
F rankfurt a.M ., 1785, A ndrea.
560.579
283. C ram er, J.A .: A n fan g sg rü n d e dér M e tallu rg ie 2-3.
B lan k e n b u rg - Q uedlinburg, 1775, C .R eussner.
F. 137(690.)
284. E hrm ann, F.L.: V ersuch einer S ch m e lzk u n st m it B ey h ü lfe dér Feu- erluft.
Strassburg, 1786, J.G .T reuttel.
0 .1 9 9 (4 7 3 .)
285. E inspom , G.: U n tersu c h u n g w ie w e it d u rch W asserw ág en d ér M etallen R einigkeit...
E rlan d - L eipzig, 1745, B ecker.
560.178
286. Fachs, M.: P ro b ier B üchlein... w ie m án allé M etall... p ro bieren sol.
L eipzig, 1622, G ross.
560.976
287. Fachs, M.: N u nm ehro zum neud- ten m ahl h erausgegebenes Probier- büchlein.
Leipzig, 1689, Grosse.
561.262
288. Ferber, J.J.: N ac h rich t von dem A nquicken dér gold und silb erh altig en Erze in U n g am ... und B öhm en.
Berlin, 1787, M ylius.
560.150
289. G m elin, J.F.: C hem ische G rund- sátze dér P robier-und Schm elzkunst.
H alle, 1786, G ebauer.
560.412
290. H alle, J.S.: P raktische A nw eisung allé S tahlarten zu kennen.
Berlin, 1783, M aurer.
525.543, 561.012, 561.440, triplum 291. H am pen, J.H.: P ractisches System dér M etallurgie.
Dresden, 1778, W altherische H ofbuch- handlung.
561.513
292. H enckel, J.Ch.: K urze B e sch re i
b u n g von... einer ... S tahltinktur.
Leipzig, 1774, H ilscher.
561.386
293. H erm ann, B.F.: B eschreibung des S ilberschm elzprocesses zu N eusohl in U ngam .
W ien, 1781, K urzböck.
561.460
294. H ochheim er, C .F.A .: H andbuch zűr ch em isch en P raxis fú r A potheker M in eralo g en u n d S cheidekünstler.
L eipzig, 1792, Barth.
560.1 16
295. H ofm ann, F rey h err von: A b h an d lung ü b er die E isenhütten.
Hof, 1785, V ierling.
Q u.4 1 7 (7 1 7 .)
296. H ofm ann, F re y h err von: A b h an d lung ü b e r die E isenhütten.
Hof, 1788, V ierling.
560.864
297. Ittershagen, G .C h.: G eheim e S ch eid u n g d ér M etallen.
H .n., 1774, ny.n.
525.549
298. Justi, J.H .G .v.: A b h an d lu n g von d en E ise n h a m m e m u n d h ohen O efen in T eutschland.
B erlin, 1764, R üdiger.
Q u.4 6 9 (7 5 0 .)
299. K ástner, A .G .: A n m erk u n g e n über d ie M ark sch eid ek u n st...
G öttingen, 1775, V andenhoek.
561.454
300. K ellner, D.: E m e u ert-v e rb esse rt...
S cheidekunst.
C hem nitz, 1727, S tösseln.
552.759
301. K ráuterm ann, V .: D ér accurate S ch eid er un d k ü n stlich e P robierer.
A m stad t, 1717, N ied ten . 5 61.183, 560.119, duplum
302. Lehm ann, J.Ch.: A bhandlung von den M etál 1- M üttem und dér E rzeu- gung dér M etalle...
Berlin, 1753, N icolai.
560.323, 561.535, duplum
303. Lehm ann, J.Ch.: P robier- K unst.
B erlin, 1775, W ever.
561.554
304. M oehling, J.: A n leitu n g zűr M arkscheidekunst.
W ien, 1793, a u f K osten des V erfas- sers.
560.735, 560.681, duplum
305. Perret, J.-J.: A bhan d lu n g vöm Stahl...
D resden, 1780, W alther.
560.060
306. R inm an, S.: A nleitung zűr K ent- niss dér g rö b em Eisen und S tahlver- edlung...
W ien, 1790, W appler.
560.646
307. R inm an, S.: U n terrich t vöm Po- lieren des E isens und S tahls für Stahl- A rbeiter.
Flensburg, 1787, Körte.
561.369
308. R össler, B.: S peculum m etallu r- giae... o der hell-p o lierter B erg -B au — Spiegel.
D resden, 1700, W inckler.
542.731
27
309. Sage, B .G .: A n fa n g sg rü n d e dér M in e ra lo g ie nach den G a in d sá tz e n dér P robierkunst.
L eipzig, 1775, B öhm e.
561.465
310. S cheidt, K .A .: P robierbuch...
R o thenburg, 1783, H erm sdádt.
560.182
311. S copoli, J.A .: A n fa n g sg rü n d e dér M etallu rg ie.
M annheim , 1789, G ötz.
Q u .520(8 0 1 .), 561.619, duplum 312. S tem berg, J.v.: V ersu ch über das... A u ssc h m elz en des R oheisens.
P rag, 1795, C alve.
561.609
313. W allerius, J.G .: A n fa ngsgründe dér M e tallu rg ie...
L eipzig, 1770, C rusius.
560.835
314. W einlig, C .G .: A b h an d lu n g vöm Eisen.
B erlin, 1778, D ecker.
561.141
315. W estrum b, J.F.: G esch ich te dér ...M eta llisiru n g d ér ein fach en Érden.
H annover, 1791, H elw ing.
561.080
316. W id en m an n , J.F.: B e schreibung d ér zu F rey b erg g eg e n w ártig gew öhn- lich en H ü tte n u n d S chm elzarbeiten.
F reyberg, 1789, G razisch e B uchhand- lung.
561.003
317. A nleitung zűr M arkscheidekunst nach ihren A nfangsgrtinden und Aus- übungen.
D resden, 1749, G .W alther.
Q u .521(845.)
318. B eschreibung einiger zum G e- b rauch dér d ephlogistisirten L uft bey dem B laserohr und S ch m elzfeu er ein g erich tete n M aschinen.
T übingen, 1785, H eerbrandt.
525.523, 561.549(79. T echnologie), duplum
319. G anz neu en tdeckte S chm elz- kunst...
D resden - Leipzig, 1795, G erlach.
560.123
320. K urze und d eutliche V orstellu n g dér ed len P robierkunst...
N ü m b erg , 1766, Raspe.
561.383
321. D ie nöthigsten... K enntnisse von Eisenw erken...
F rankfurt a.M ., 1803, Jáger.
560.856
322. T aschenbuch für S cheid ek ü n stler und A po th ek er a u f das Ja h r 1781.
W eim ar, 1781, H offm ann.
560.547
323. T echnologisches T asch en b u ch für K ünstler, F abrikanten und M etallurgen a u f das Jah r 1786.
G öttingen, 1786, D ietrich.
561.596
324. V ersu ch ein es sy stem atisch en V erze ich n isses d ér S chriften... vöm Eisen.
B erlin, 1782, G .J.D ecker.
0 .2 5 6 3 , 560.994.
325. D ér w o h le rfa h m e S cheid-K ünst- ler...
F ra n k fu rt a.M . - L eipzig, 1755, ny.n.
5 6 0.110
L ásd m ég: 83, 87, 94, 97, 98, 99, 113, 214, 229, 432, 441, 442
Műszeripar
Instruments; Messinstrumente
326. B erthoud, F.: A nw eisung zűr K enntnis, G ebrauch... dér W and-und T aschenuhren.
M eissen, 1791, Erbstein.
561.096
327. B rander, G .F.: B e schreibung des...
neu verfertig ten S p iegelquadranten nach S tadley's Theorie.
A ugsburg, 1777, Klett.
560.965, 525.552, duplum
328. Brander, G .F.: D ie neu e A rt W inkel zu m essen v erm ittelst eines n euen am p hidioptrischen G oniom e- ters.
A ugsburg, 1772, Klett.
561.290
329. B reithaupt, H .C .W .: U eb e r den G ebrauch... m a th em atisch er u n d geo- m etrisch er Instrum ente.
Cassel, 1796, G riesbach.
560.071
330. C uthberson, J.: B e schreibung einer v erbesserten Luftpum pe.
M annheim , 1788, A kad. B uchhand- lung.
561.174
331. D erham , W.: T raité d 'horlogerie p o u r les m ontres et les pendules.
Paris, 1731, Dupuis. \
561.054
332. F urttenbach, J.: M echanische R eissladen...
U lm , 1635, M edem . Qu. 96.
29
333. G eissler, J.G .: B esch reib u n g ... dér n eu esten ... In stru m en te u n d K unst- w erk e...
Z ittau - L eipzig, 1792, Schöps.
560.730, 560.823, duplum
334. H artm an n , J.G .: N ö th ig e r U nter- rich t v o n V e rb esseru n g aller U hren.
H alle, 1756, ny.n.
0 .1 9 6 4 (2 6 3 .)
335. H ero n A lexandrinus: B u ch von L uft- u n d W a sse r-K ü n ste n ... b ey g e fu g t J.B .A leo tti: A n h an g vo n allerh an d M üh l-W asser-G ro tten w erk en .
F rankfurt, 1688, A m m on.
542.325
336. H ogreve, J.L .: P ra k tisc h e A n w e i
sung zű r to p o g rap h isch e n V erm essu n g ein es g a n z e n L andes.
H a n n o v e r - L e i p z i g , 1 7 7 3 , J.W .S ch m id t.
0 .5 4 2 (3 1 5 .)
337. H öschel, C h.C .: K urze B e sch re i
bu n g eines neuen... W inkel oder S cheib en in stru m en ts.
A ugsburg, 1794, K lett-F ranck.
560.191, 560.311, duplum
338. K razer, J.A .: K urze... A n leitu n g z ű r... -V erfertig u n g dér S onnen- U hren.
G raz, 1792, Ferstl.
561.008
339. L eutm ann, J.G .: V o llstán d ig e N a c h ric h t v o n d en U hren... 1-2.
H alle, 1718-1722, Renger.
0 .9 8 (2 6 6 .)
340. Luz, J.F.: V ollstán d ig e... A n w ei
sung die T h erm o m e te r zu verfertigen.
N ü m b erg , 1781, W eiger-S chneider.
560.839
341. M anley, W .: V o llk o m m en e r U n terrich t vo n Sack- u n d Schlag- U hren...
F rankfurt a.M ., é.n., J.L .B uchner.
0 .8 7 8 3 (1 2 4 5 .)
342. R um pel, H .E. - H ahn, M .Ph.M .:
V on V erbesserung dér T aschenuhren.
E rfurt, 1784, G .A .K eyser.
Qu. 129(840.)
343. R um pel, H .E.: B e tra c h tu n g e n ü b e r die S onnenuhren n ebst V erb esseru n g dér C reu tzfo rm ig er Uhr.
Erfurt, 1784, G .A .K eyser.
Qu. 129(840.)
344. S ainte M arié M agdelaine, P.de:
T raité de horlogiographie.
Paris, 1680, D ezallier.
525.265
345. Schulz, E.: O ptische E rquickun- g en in w elc h en ... o p tische M a sch in e n ...
beschrieben.
Frankfurt - L eipzig, 1767, M onath.
525.569
346. Siegerist, F.: B e schreibung und E rklárung des S taam adelm essers.
W ien - G rátz, 1782, W eingand und Ferstl.
560.485
347. Stengel, J.P.: G nom onica un iv er- salis oder ausfíihrliche B e schreibung dér Sonnen-U hren.
A ugspurg, 1675, W eh.
560.474
348. S tengel, J.P.: G n o m o n ica univer- salis oder a u sfu h rlic h e B eschreibung dér S onnen-U hren.
A ugspurg, 1694, W agner.
560.463
349. S ully, H.: R égle artifíc ie lle du tem s... to u te s sortes d'horloges...
V ienne, 1714, H eyinger.
561.541
350. A usffihrliche u n d v o llstán d ig e A b h an d lu n g von W asseruhren... von M .G .H .B .
H alle, 1752, K üm m el.
560.687
351. B esch reib u n g eines E llipsograph von dem V erfa sse r dér zw eckm ássigen L uftreiniger.
G otha, 1794, E ttinger.
0 .1 1 5 9 (5 1 9 .)
352. D ér selb stle h ren d e U hrm acher...
F rankfurt a.M ., 1786, K essler.
5 6 0.944
Lásd m ég: 599, 525
Papír- és nyomdaipar
Paper-mill and Printing; Papier- und Dmckindustríe
353. Lalande, J.J.de: D ie K unst P apier zu m achen...
B erlin - L eipzig - S tettin, 1762, J.H .R üdiger.
Q u.487(805.)
354. T heoretisch- praktisches H and- b uch fíir M aler, Illum inier... K upfer- drucker...
W ien, 1792, M .Ludwig.
560.664
31
Szilikátipar
C eram ics and G lassindustry;
Keramische und Glasindustrie 355. A rclais d e M ontam y, d ’:
A b h an d lu n g v o n den F arb en zum P o rc ellan - u. E m ail-M alen .
L eip zig , 1767, H ilscher.
0 .1 6 1 7 (1 8 1 .)
356. H au d ic q u er, d e B lancourt: D e l ’art de la verrerie.
P aris, 1697, J.Jo m b e rt.
0
.112
(68
.)357. L e B ieil, P .: D ie K unst a u f G las zu m alen un d G lasarb eiten zu ver- fe rtig e n ...
N ü m b e rg , 1779, M onath.
Q u .6 6 (8 0 8 .)
358. M illy , N .C h . G rá f von: D ie K unst P o rcelain zu m achen.
B ran d en b u rg , 1774, J .H a lle und
1. H alle.
Q u .3 4 3 (7 1 8 .)
359. W eb er, F .J .: D ie K unst das áchte P o rc ellain zu v erfertig e n .
H an n o v e r, 1798, H ahn.
5 6 1 .4 1 2
360. K urtze A nw eisung die G láser zu sc h le iffe n ...
D re sd en , 1689, B anckm ann.
5 6 1 .3 4 5
Textilipar
Textile Industry; Textilindustrie 361. A ngerm an, J .G .: N eue A n w ei
sung zum Seidenbau. 2. A ufl.
H alle, 1763, C urti.
0 .1 9 0 3 (7 4 0 .)
362. B erthollet, C .L .: U eber die de- p h o g istisirte Salzsáure und ihre An- w endung zum bleichen d ér L einw an- d e n ...
W ien, 1790, K urzböck.
5 6 0 .7 2 2
363. B oissier de Sauvages, P .A .: M é- m oires su r l ’éducation des vers a soie 1-3. P.
N im es, 1763, G aude.
5 60.817
364. C .C .: L ’art de m u ltip lier la so ie ...
A ix, 1760, Chez la veuve de J.D á v id . 0 .8 7 7 8 (1 2 5 1 .)
365. D am b o u m ey , L .A .: R ecueil de procédés et d ’expériences su r les teintures solides.
Paris, 1786, P h .D .P ie rres.
0 .2 7 3 1 (2 8 5 .)
366. D aubenton, L .J .: V ollstandiger U nterricht fiir S cháfereiherren und Scháfer.
B reslau, 1797, W .G .K o m . 0 .2 4 3 2 (1 1 9 9 .)
367. D elaval, E .H .: V ersuche und Bem erkungen über die U rsache dér dauerhaften Farben u n d urchsichtiger K örper.
Berlin - Stettin, 1788, N icolai.
368. D elorm ois: D ie K unst den Z itz n ac h e n g lisc h er A rt zu m achen.
F ra n k fu rt a.M ., 1772, V arrentrapp.
552.737
369. D elorm ois: L 'art de fairé les indiennes.
Paris, 1780, L ib raires associés.
561.532
370. D u h am el du M onceau, H .L.: D ie T uchfrisiererkunst.
L eipzig, 1767, K anter.
Q u .509(822.)
371. D uham el du M onceau, H.L.:
T ra ité de la g arance...
Paris, 1765, G uerin et D elatour.
560.462
372‘. F riese, F.G .: O eco n o m isch - tech- n o lo g isch e A b h an d lu n g ü b e r die Syri- sche S eid en p flan ze...
B resslau - L eipzig, 1791, M eyer.
0 .1 6 3 3 (7 7 4 .)
373. G leditsch, G .F.: G rü n d lich e An- leitu n g zum S eidenbau.
Jena, 1770, C h.H .C uno.
0 .1 6 0 9 (8 7 9 .)
374. G ülich, J.F.: D ie n eu e ste und beste V o rsch riften zum B laichw esen und zűr g an zen F arb en m ach erey fúr C ottunfabrikanten.
U lm , 1795, S tettin isc h e B uchhandlung.
0 .2 5 5 5 (1 0 2 1 .)
375. H abich, G .E.: A ngaben die rothe F arbe dem B au m w o llen g am ... w ie die T ü rk en zu geben...
L eipzig, 1789, ny.n.
560.027
376. H alle, J .S .: D ie L ein en m an u fak tu r o der die v o llstándige O ekonom ie des F lachsbaues.
B erlin, 1788, J.Pauli.
Q u .259(1435.)
377. H ard, K.: A bhandlung vöm H an- fe...
W ien - Prag - Leipzig, 1785, S chön- feld.
560.509
378. H ellot, J.: L 'art de la te in tu re des laines... en g rand et p e tit teint.
Paris, 1750, P issot-H erissant.
560.805
379. H om e, F.: Essai sur le blanchi- m en t des toiles.
Paris, 1762, Ganeau.
561.528
380. H om e, F.: V ersuche im B leichen.
Leipzig, 1777, H ilscher.
561.227
381. L andriani: A bhandlung ü b e r den Seidenbau.
D resden, 1793, W alther.
0 .1 9 3 2 (7 2 6 .)
382. L e P ile u r d'A ppligny: A bhan d lu n g von den Farben...
L eipzig, 1779, Grusius.
560.600
383. L e Roy, A .V .L.A .: V ersu ch ü b er den G ebrauch dér... S eidelbastrinde...
Strassburg, 1773, Heitz.
560.053
384. L inden, M .J.von: B ey trág e fiir K o tto n fab rik e n u n d B a u m w o lle n Fár- bereyen.
W ien, 1796, Frister.
5 60 .1 1 4 (5 2 2 .)
385. M arperger, P.J.: A usfuhrliche B e sch re ib u n g des H an ffs un d F lachs u n d dér... M anufacturen.
L eipzig, 1710, G leditsch.
560.373
386. M arperger, P.J.: B esch reib u n g des T u ch m ach e r- H andsw erks...
L eipzig, 1717, ny.n.
0 .1 0 2 (7 2 .)
387. M iller, P.: A b h an d lu n g v o n dér F arb errö th e...
N ü m b erg , 1776, F elssecker.
0 .9 1 2 7 (1 2 1 .)
388. M öller, J.A .A .: H au s-F ab rik fiir F ra u e n z im m e r b e tre ffen d die L ein en — W eberey.
L em go, 1785, M eyer.
0 .2 4 0 7 (7 3 8 .)
389. N o lle t, J.A .: D ie H utm acherkunst.
L eipzig, 1767, J.K anter.
Q u.46 7 (8 1 9 .)
390. P ietsch, F.I.: P ra k tisc h er K ate- ch ism u s ü b e r den S eidenbau...
P rag, 1797, B uchler.
560.282
391. P latiére, R. de la: K unst die W o llen z eu g e ...zu drucken.
N ü m b e rg - L eipzig, 1783, W eigel- S chneider.
Q u .5 19(820.)
392. P louquet, W .G .: V on V ered lu n g dér W olle...
Tübingen, 1785, H eerbrandt.
552.765
393. Roselli, D.. M o rgenlándischer R o thfarbenkünstler fiir die B aum w olle in D eutschland.
L eipzig, 1800, Ley.
560.432
394. S cheffer, H .T.: Essai sur l'art de la teinture.
Paris, 1787, Buisson.
560.852, 560.883, duplum
395. Sellier, J.: K leines F árbebuch...
F rankfurt, 1799, Zetzler.
561.402
396. Stum pf, G.: V ersuch ein er prag- m atisch en G eschichte dér S ch áfereien in Spanien...
L eipzig, 1785, M üller.
552.592
397. Tenner, J.: A nleitung v erm ittelst dér d ephlogistisirten S alzsáure... zu bleichen. 2. A ufl.
L eipzig, 1794, Voss.
560.711
398. Thym , J.F.: D ie P raktic des Sei- denbaues...
B erlin, 1781, D ecker.
561.333
399. T rattinnick, L.: A nleitu n g zűr C ultur dér áchten B aum w olle in Ös- terreich.
W ien, 1797, ny.n.
560.615