M I S E R A B I L I S CASVS ILLVSTRIVM REGINARVM H.
P E R L A Y R . D E M O N A C I S V E N E T V M .
AD E0REG1VM STRENVVM M1LITEM DOMISVM FETRVS! AI1IO ll»SVI,AE CRETESSIS CAriTANFVM.
DVM tu frena regis Cretae , clarissime miles , Partibus Italiae, et gelidis Aquilonis in oris Fortuna omnipotens in reges fulminat altos , In dominos, mundique duces altissimus ille
Bernabos armipotens, stupor, et tuba magna per orbem 5 Impérium excelsum mutavit c.arcere tetro.
Circumventa sui fúria rabieque popelli Nutavit domus Estensis; duo maxima mundi Regna tenens Carolus, qui iam concusserat omnem
Italiam terrore sui, stat cespite nudo 10 Frigidus extremo spoliatus honore sepulcri.
Austrius in bello iuvenis dum pugnat, acerbum Incidit in vulnus ; miserando vulnere vitám Perdidit infelix, animam cum sanguine fundens.
Scaliger ille Canis, gestarum gloria rorum 15 Ceu fulgur quondam populis, est lapsus ab alto
Culmine, latratus ceciderunt ore superbi.
Nunc Verona canis morsu lacerata per aevum Est vice fatorum anguinea dulcedine sparsa.
Plaustrifer humana pinguescens cacde tyrannus 20 Nominis hostis atrox Itali; semperque lacessens
Barbariem in Latium, Venetorum sanguinis ardens Procubuit solitus iuvenis m a n d a r e ; iubetur
1 1 8 L A V J t K N T I I D E MOXACIS
N u n c parere senex. Patavumque reliquit, inerme
Secum odium, vanamque ferens sine viribus iram. 26 Horum parviloquo perstrinxi carmine sortes.
Nam Reginarum Hungáriáé miserabile fátum Cum lacryinis cantare paro ; iuvat altius istud Ordiri, et longis animum satiare querelis.
Pannonicos homines degentes more ferarum, 30 Barbaiúem imbellem, indocilem, et squalentibus olim
Brutorum indigenum vestitos pellibus, orbis Sprevit, eos grandis Ludovicus: gloria regum Hungáriáé, ad rituni humánum, ad civilia traxit,
Aptavitque operi Mártis, fecitque tremendos 35 Gentibus extcrnis, et sidera tangere fama.
Regnicolas humiles hie fugere fecit in altum.
Ille casis inopes ad grandia tecta colonos
Transtulit, arbitrium dans sanguinis, ille propinquos
Viribus excelsis ad regia sceptra levavit. 40 Extulit. et dominos terrarum ex faucibus hostis.
In sunimo tandem sua linquens culmine regna Migrat ab lmmanis, geminas stirpisque virilis Linquit inops natas ingratis gentibus heros.
Scandit inaequali auspicio generosa Maria, 4 5 Altera natarum, solium regale parentis,
Virgineumque caput sacrum diadema corouat.
H a n c regem appellant animis concordibus omnes Rcgnicolae, illustrant hoc regis nomine sexum.
Elisabeth Regina parens clarissima natac 50 Iungitur, et magnas regui modcratur habenas.
Sic transire placet dum nubilis irnpleat annos Virgo thori; et Regem faciat Regina rnaritum.
Prima palatínus labes et causa malorum
Editus urbe Gara, pingui tellure locata, 55 Qua Sava multifido citra praeterfluit alveo
Altius unda Dravi, rapido qui gurgito currens Ilungariam illyricis scindens confinibus omnes Save tollit aquas, Histrumquc potentior intrat.
Post Regis fatura in ta to aubliinis honore 60
I I I S T . DK CAROKO II. R. H V N G . 1 1 9
Hic remanens, niira totuni sc dcdicat arte Reginae obsequiis, pietatis imagine quadam.
Sexum ubi credentem, et facileni in sua vota retraxit, Ad libitum cxercens extorta licentia sceptrum
In grandem invidiam atquo odium crudele Garensem 65 Elisabethque iacit; proeeresque tyrannidis ambos
Dum culpant, parere negant, fiuntque tyranni.
Spernitur interea dum regis sexus ab ipsa Primorum puritate, gravis discordia surgit
Ambitione t r u c i ; nam dum petit ille ducatum, 70 Hic vult esse comes ; liic banus ; anlielat ad altos
Nec defert sibi quisque gradus; clam livida serpit Invidia : haec parit acre odium; metus inde barones Dividit : in partes plebs scinditur ipsa malignas,
E t regni totis in viscera viribus itur. 75 Sanguinolenta novos generat Bellona tyrannos ;
Phaetontis veluti spreta levitate favillis Ignipedes implere solum: sic pestibus implent Regnum virginei spreto moderamine sceptri;
Postquam animus procerum insolita dulcedine captos 80 Imperii blandi affectus tenuere superbi,
Inveniunt sceleri causas, armisque nefandis, Proque Sigismundo hi vulgant pugnare marito Reginae. Hungáriám negat hic parere Bohemo,
Francigenamque vocat, se spondet utrique puella : 85 Tanta potest procerum discordia sacra suoruin,
Sic laniant regnum pugnantes nomine regis Incerti, et terras extorquent marto rebelli.
Interea Carolum ambitio saevissima carpit
Culminis Hungarici; at mentem premit acre duellum. 90 Uinc merita ante oculos Ludovici ingentia Regis,
Auxiliumque recens dominarum, et sanguis, et haeres, E t diadema datum ; trux ambitus acstuat inde.
Victa cadit ratio superata cupidinc regni.
C u m tendant alii Yotis discordibus esto 9 5 Ad Regis n a t a m , et pugnent de coniuge solo,
Ladislaus, Paulus, Stephanus, banusque Johannes
1 2 0 LAVRENTIJ D E MONACI8
Ad proceres medio quos Rex de sanguine fratres Extulit, et celsis donavit honoribus altas
Committunt a patre datas in pignora vires 100 Pro rege Apuliae : superat crudelia fratrum
Arma trium immani Paulus feritate togatus.
Zagrabiae praesul, caput incentorque malorum Tantorum, ad facinus quodcumque paratior ipsis.
Hi.sceleri adiiciunt quem Rex Ludovicus agresti 105 D e tuguro, partem vulgi, tenebrisque iacentem
Sustulit; et magnó Auranae praefecit honori.
E t Stephanum Segle; postquam unio perfida facta est, Pergit in Apuliam truculentus Episcopus, atque
Ardentem inflammat Regem, cupidumque fatigat 110 Ad scelus. Impatiens Caroli deliberat ergo
Ambitus heu terram fatalem intrare, dolisque Virgineum spoliare caput : mox talibus aures Reginae aggreditur castri in penetralibus urbis:
Pannonicum iccirco in Regnum carissima coniux 115 Decretum est iri, et communem ducere natum,
Cui dabo compositis rebus diadema, potensque Italiam repetám; huic regno spes altera nulla est.
Pertulimus duros hac tempestate labores,
Perferimusque soror, sed adhuc graviora morantur : 120 Hinc Severina domus, hinc summi fulminat ira
Pontificis populos inopes, urbesque rebelles, Gallorumque minas, et, quae contraria bellis, Pauperiem taceo; Hungáriáé si gentis habenas
Attigero, Hungaricis supplebo viribus baustum 125 Apuliae regnum; neutrum vei utrumque paratur.
Palluit in verbis tristis Regina mariti, Nec tenuit lacrymas, et sic turbata profatur : Discordem gravidamque dolis, odiisque malignis
Ardentem Hungáriám mitte, o dulcissime coniux. 130 Noviraus in medio sceleratae gentis adulti
Perfidiam ipsorum, heu genti ne crede bilingui, Reliquias regum Apuliae, et miserere tuorum.
Suspecto insidias tibi pars inimica vocantum
H I S T . D E CAUOLO I I . K. HVNÖ.
Semper solicita, atque indignans tendet, in illos Collectum virus in te conflabit; omitto
Reginas dominas ; alienam ne pete sortcm.
Hie tibi debetur sceptrum, ccu magna Tonantis Signa docent, hostcm Ottonem qui milito multo Fidentem stravit; qui totam armisque virisque Calcantcm Ausoniam, populis, opibusque superbum Te regnis, animaque tua spoliare volentem
Percussit sine marte ducem; qui solus ab alto Innumeros variis dispersit cladibus hostes.
Ipse viam Deus inveniens miscrabitur ultro.
Interea duros tolerando vince labores.
Coniugis haud motus sermonibus, efferat aures Ambitio internis haerens scelerata medullis.
Dumque iterum tentat lacrymans revocare maritum Foemineis, inquit, non spernam fletibus altara Fortunám, quae sponte venit, nec culmine natum Fvaudabo Hungarico; iam nos manet uncta galea.
Ibimus. Haec fatus vestigia flectit ad urbem.
Tunc lacrymae versae in iram, precibusque rclictis Menadis in morem, aut Timbreae virginis, amens Insequitur Regina virum clamoribus altis:
Quo traliis ad mortem natum saevissime patrum ? I solus, si te fati vicinia tangit;
Hunc saltern moestae solatia linque parenti.
Auxilium populi miserandis vocibus ipsa Implorabo genis laceris, sparsisque capillis.
Talia vociferans mediam ruitura per urbem Saepe repulsa sui, et manibus pulsata mariti Venerat ad portam castri. Rex mandat ab urbe Arceri Reginam, et pontem ad moenia transit.
Ilia ignita genas tremulas, oculisque favillans, Labraque concutiens, ct toto corpore praeceps [nstat ad egressum; vix tanto indagine clausus Impete trux aper in lucos evadcre aportos Aestuat, et capiti exclamat, scelerate satelles, T e faciani pelagi fundum cervice tenere.
1 2 2 L A V J t K N T I I D E MOXACIS
Cnni sceptrum attigero, et sceptrum mihi eredé propinquat, Ni sinis : ct postquain multam frustraque minata
Indignata redit sua per vestigia tandem.
Mox Carolus iusti stimulis agitntur nmoris.
Accipit liine fletus, hinc iras viscere toto Coniugis; ante oculos habitu deserta furenti Pervolat, et variae iactant suspiria curae.
Conatu in tanto gravis est absentia nati ; Et miseratur amans; tandem succumb!t amori, T.inquerc pollicitus natum, ducique parenti Imperat; ereptum vcluti de fauce baratri Hunc licet exeipiat, tamen angitur, atque mariti Aegra vicém sortemque dolet, cunctisque paratis Digressu extremo dum Rex solatur anbelam Dulcitcr, et patrio commendat pcctorc natos, Sic imo duccns suspiria cordc locuta est : Ad caedem beu surda ruis irrevoeabilis aure Illicet ut portus linques, altumque tenebis Inflatis velis, habitum regalis amictus
Deponam, vestesque nigras viduanda p a i a b o ; Morte tua, expectans pavidas quod vulneret auras Nuncius, et moestas terroribus impleat urbes.
Regum verba volant; referet mea fama per orbem Uxoris querulae monitus testata fidcles.
Ibis : et liic clnuso genmit Regina palato.
Coniugc Cacsareus dotata sanguine natus Hungarico interca potitur; nec sparsa iugalis Fama tbori suspendit iter, minuitquc malignani Spem Caroli. Illyricum fato ducente galea Sulcat, et ut ventum Segnanae ad moenia rupis Nauta iacit ferrum, proramque rctorquct ad aequor.
Inde ibi principibus scelcris couvictus, ad urbem Zagrabiam pergit, placuitquc hac sistcrc terra, Donee fama sui Hungáriám diffusa per omnem E x verbis vulgi, populorum motibus, alti Tentati eventum praeiudicet', imdique trans Interea ambages in regem spargere mittit
H I S T . DE C A I « l L O II. K. H V X G .
Foemincuni ; interca procerum plcrosque subornat, Pollicitisque o n e r a t ; dunique liaec scelcrata sequcstri Complicibus parat, insidias speeulatus ab omni Parte Sigismundus deserta coniugc fugit.
Reginae per lcgatos an vcnerit hospcs An hostis, causamque v'ae scitantur; at ilie Pcctoreum gratae pictatis imagine falsa Conatus velare nefas, bis inquit in imis Visceribus vigilant Ludovici ingentia patris
Obsequia. Hungáriám venio eomponere fractam, Discordcs unire duces, ct rcgna sorori
Pacificare meae. Ut visum succcdcre votis Vulgares aures, Budam stipatus iniqtiis Regnicolis p r o p e r a t ; falso licet ore locutum Reginae credant regni cupidine tractum ; Tanta tamen meritis fiducia pendet ab altis, Ut cogat sperare aliquid, septuinque rebelli Praesidio, ct nimium gratum popularibus ilium, Quando vi nequeant areere, admitterc sponte Tutius esse p u t a n t ; ct ficta fronte dolores Dissimulando graves, adventum fcrre tvranni.
Ergo propinquanti Carolo solemniter ambae Occurrunt, curru aurato, pompaquc supcrba, E t medium accipiunt, nieritorum filia patris Prima memento rnei. Elisabeth : Carissinie lili Dulee tuuin huinanum grata, ct pietate rofcrtum.
Tu linquens rcgnum et sobolem, scdare tumultus Venisti llungaricos, nostrosque levarc labores.
Non ego mcrccdi mcritac nee laudibus altis Suflicio. Omnipotens pro mc tibi talia pcnsct.
I l l e : Parens rcvcrcnda, soror earissima, reddit, D u m calidus nostros ngitabit spiritus artus Magnanimi patris, et meritorum hnercbit imago.
Ut Buda intrata est, tcctis rcgalibus ille
Abstinuit, tempusquc dolis, causamque manebat.
Arte gubernátor sit regni; hoc nomine castrum Regale ingrcditur; rcrumque invadit liabenas,
1 2 4 LAVJtKNTII D E MOXACIS
Moxque velut pacem sancturus, grandé sub astu Colloquium edicens, vulgorum seditiosa
Colluvie complet Budám : novitatis amatrix Garrula gens, et complieibus seducta per urbem
Lubrica latratus iactat: Quonam usque feremus 250 Foemineum regem, cuius levitate frucntes,
Masculeoque humilem ludentes nomine plebem Pestiferi calcant popularia collá tyranni!
Vidimus hoc regnum respersum sanguine nostro
Affatim, et late vastatas ignibus urbes. 255 Hunc Carolum Omnipotens nobis demisit ab alto;
Huncque marem volumus regem. Dum talia vulgu»
Praeceps, pene mens, ad celsa palatia latrat, Indignans rabiem plebis, fraudemque tyranni,
Sic ait a vulgo senior venerandus abhorrens: 260 Ah quantum ingrato pinguescet sanguine vestro
Hungaria; obliti meritorum Regis, in altum Creta sub imperio genitoris cornua tuto Tollitis in natam nimia pinguedine. Vobis
Dum pax, ubertas, et opes fastidia gignunt, 265 Mars ferus, atra fames, et egcstas moesta propinquant.
Apuliae populos pacem, sortemque secundam Inconstanti animo libertatemque ferentes, Atque novarum avidos rerum inclinare superbo
Praedoni, et tantae dominae calcare ruinam 270 Non p u d u i t ; sua nunc tarde pcccata fatentes
Mars et dira fames alterna peste flagellant.
ü e s t n i i t hic urbes, haurit cum sanguine censum, E t steriles agros dominomm caede c r u e n t a t ;
Illa hominum venas, et inania viscera torquet. 275 Millia per lucos desertis urbibu3 errant,
E t quaerunt avidis silvestres faucibus escas;
Vepribu8 exutis, et quercubus, atque rubetis Confecti macié veluti simulacra vagantur.
Lucidus est pallor, sunt lumina concava, fauces 280 Admotae, lacrymae mille, vox languida, prostant
Ceu portentifico cantati carmine. Passim
IIIST. DK CAROKO II. R . H V N G . 125 Morte cadunt pueri, valgus miscrabile coram
Patribus ; infantes penes ubcra sicca recentes
Exhalant animas in primo limine vitae. 285 Agmina languentum turbarum littorn complent.
Parsqne pcregrinis vendunt sua pignora nautis Fragmento panis; pars se cum coniuge, natis, E t laribus totis, patriosque famelica campos
Deserit, et discit tumidis servire patronis. 290 Vos miseri graviora m a n e n t ; sic increpat audax,
Magnanimusque senex. At dum populare calescit Flagitiiun, invadit Carolus, lirinatque latino Praesidio portáin castri; proceresquo repente
Congregat; hi raptiin Hungaricum sibi tradcre sceptrum 295 Fautorum spondent suggestu, ipsique fideles
Assensere mctu. Attouitas discrimine tanto Exemplo aggreditur Reginas nuntius acer Impia iussa ferens, ut ccdat nata coronae.
Annuit ore parens formidine faucia mortis; 300 Viscera rodentem lacrymosa puella, dolorem
Dissimulare ncquit, sic apta voce locuta : Nolo rcfutarc, ingeminat, diadeina paternum
Et mihi j u r e datum. Hungáriám, pcrmittite, linquam,
Exul ad expulsum coniux properabo maritum. 305 Ast iratn cxhalat seuior Regina remotis
Testibus ; omnipotens cur non festinat ab alto Vindictam in caput ingrati pracdonis, et hostis Foeminei : illc sui reginas sanguinis, altis
Ut matres mcritis venerandas, culmine sacro 310 Legitimas, soliis didiéit depellere avitis.
Ante oculos fatum indignum, et miscranda Johaunae Reginae fortuna venit, quae ex faucibus ilium Infantem fati eripuit, dum membra tenelli
Obsidis ad mortem, sontis pro crimine patris 315 Vir suus iratus peteret; pro talibus illi
Abstulit heu meritis regnum cum lumine p r i m o ; Ossaque sacrata vetuit consistere terra.
Omnia confundens, ius, fas, rectum et pietatem ;
1 2 6 LAVJtKNTII D E MOXACIS
Nunc sceleri scclus accumulnt; sol unique, quoil absit, 3 2 0 Restat ut aequcnius violenta morte Johannám.
Dum tautas ruinpit genitrix miseranda querelas, Filia nil contra; lacrymaruin flumina fundunt Lumina; multiplicnt gemitus r u d o pectus a m a r o s ,
E t crebri introrsum singultus v e r b a vocabant. 3 2 5 Corde pucllari, miruin, tantum potuisse
lacturam r e g n i , et tantum licuisse dolori.
Ut sopita fűit matcrni flanima doloris
Questibus, illa animo vindictac in imagine toto
Alloquitur flentem .sedato pectore natani. 330 F i l i a , iam regnum pracdo tenet unguibus istc
Periidus ecce tuum, vulgique favore superbus Iam poscit diadema palani, inortemque minatur.
Si seiuel ira tepens trahat ad regalia vulgus
Tecta, simul dulci linquamus lumine regnum ; 3 3 5 Altera in alterius iugulatac, nata, cruore.
Nata, furor vulgi transcendit fulminis iram, E t rabiem spumantis apri, pelagique patentem Sacvitiam ; ingenteiu dat stragem tempore parvo.
Aetas, sexus, honor veniam non invenit ullam. 3 4 0 F e r t liumili cervice iugum gens ista superbum
Turpiter, aut laniant calcatis legibus urbes.
C'cde malis venientibus. In diserimine tanto tiufíiciat servare animas ; ad perdita regna
Vita redire potest; cum spe rapit omnia lctuni. 3 4 5 Hei niilii, car» parens, ego regis filia vitam
Cum rcgnis ingressa, inter fastigia adult a Regia, pracfulgens tanto splendore nicoruni, Iamque coronata, et solio venenata patcrno
Sic vitae annexum sine luce relinquere sceptrum 3 5 0 Non potero : haec rauca, et confusa voce puella,
Veste simul lacrymis undantia lumina siccans.
Tunc iterum simul emittens suspiria mater : Regna, potestates, et opes, q u a e talia iuris
Non sunt humani, ad libitum fortuna ministrat 3 5 5 Exilium, carcer, paupertas, vincula, luctus,
IIIST. DK CAROKO II. R. H V N G . 1 2 7
Innumerae mortis species, et niille labores Humauae sortis sunt dotes : omnibus istis Te enixa exposui; vacat expectare parato,
Et forti tolerare aninio quaccunique minantu: 360 Vitao; glorifieant animos adversa potentes;
His saepe intcrca fortuna revertitur alta.
Haec ubi fata, petit Caroluin; et sermone benigno Est orsa : Hungáriáin, fili, frenare superbain
Eoemincutn ncquit impcriinn; cape regna tuorum ; 365 In te sccptra cadunt. Extcmplo falsa per urbem
Eama volat, patriae natam cessisse coronac.
Moenia planities humilis iacct alta sub auras, Regalem appellant A l b a m ; natura tuctur
Limosisque vadis calainisquc palustribus illani. 370 In medio tcmpluni surgit de inarmorc ; Sancti
Hoc Stcphani illustrat regis veuerabile corpus, Qui sacrae ad fidei convcrtit lumina gentcm
Hungaricain, extinguens vetcrum simulacra deorum.
Regiun liabct hoc tcmpluni tumulos, patriacquc coronae 375 Auspicium ; lluugareos cxtollit semper in illo
Primus honor reges, ct pompa novissima templo.
Hanc coetu procerum, et turbis popularibus Albam Regalem, et teniplum hoc Carolus fataliter intrat
Letaleui infausta rapturus fraude coronani : 380 Non quali vctcres intrabant agmine reges
Paciiicis, faustisque togis, sed tristibug armis.
Reginae simul ad spcctacula dura vocatae Hoc subcunt, patrisquc pctunt altaria circuin
Sancta sepulcralcm Ludovici in fine capcllam. 385 Hie dum niarmoreae dant oscula niocsta iigurae,
Cor, dulcis fastus, et inaiestatis abactae Tristis imago subit; mensuram culminis alti Tunc miserae agnoscunt cum so viderc iacentes.
Non alitor quam si lapsae de vcrtice montis 390 Suspiciant nltum collem de valle profunda.
Aggreditur vultus depulso sanguine pallor, Languescunt vires, genua intreinuere, diuque
1 2 8 L A V R E N T I l D E M 0 N A C I 9
Haeserunt gelido lacryinantia lumina saxo.
Ut tandem ultrices animus sc vertit in iras 395 Illae odio revocant vires; rnox lumina siccant;
Corde tenent gemitus, suspiria pectore claudunt.
Dissimulant altos simulata fronté dolores, E t fanum sublime petunt, ubi veste sacrata
Stat Carolus, quali cantant per templa Levitae 400 Verba D e i ; hie proceres summás de more sacerdos
Strigonii, plebemque rogat, ter voce levata, Si Carolus placet in Regem, et ter voce secuta F a u t o r u m , in Regem cantatis laudibus illum
Ungit, et auspicio tradit diadema sinistro. 405 Non laeti strepitus, non murmura festa sequuntur,
E t scelerum auctores introrsum spiritus angit;
E t Reginarum miseret iam mobile vulgus.
Insolita est rerum facies, paucique fideles
Serpere per gladios ardent, iugulare tyrannum, 410 Et sanctum ingrato templuin foedare cruore;
Ac simul interitu pulcro per vulnera mille Ultrices efflare animas in sanguine Regis.
Ecce autem infaustum Regi mox panditur omen.
Nam de more sacrae dum post solemnia missae 415 Regali in pompa procerum comitante caterva
Rex templum egreditur, ostroque, auroque micantem Ascensurus equum; Stephanique insignia sancti Regia procedunt, iam tot servataper annos
Relligione pia Venturis Rcgibus illud 420 Missile vexilli, quo freta est auspice dudum
Prima dies regni, tactum tcstudine valvae Frangitur in partes, dedignatumque tyrannum E t Regum auspicio, et sacris regalibus uti.
E t dum securus Budae male parta teneret 425 Successu infausto fatalis fraudis ovantem
E x alto omnipotens ostentis territat atris.
Turbine terribili, rapidoque volumine ventus Horrifer emergit, quantum per secula nulli
Hungáriáé meminere senes, turresque superbas, 430
H I S T . I ) E C A K O M » I I . II. M V N U . 1 2 9
Elatasque doinns Budae vi ilaniinis acris Concutiens trcmulare faeit, vertitquc per a u r a i Culniina ceu voluerum p h i m n s ; stridoribus altis Tectorum structura g e n i i t ; vix impete tanto
In Cliaos neternuin redituruin quis putet orbcni, 435 Aut siccos, densosque solum quassare vapores
Inventum interno telluris ventre solutos.
lam penes occasum ponipae, vitaeque ruinam P e r triduuni, dictu liorrcnduin, numerosa caterva
Corvorum scnndit Regis sublime cubilis 440 Cilimen, et borrísono crocitainine sidera, et aures
Attonat humános, versisque in vulncra rostris Mutua, deplumant altornis ietibns artus,
Purpurcoque nigrae rubuerunt sanguine pennae.
I l e u regni miserere tui, miserere tuarum. 445 F a t a patent, te signa monent, ostenta minantur.
Effuge in Apuliam, et letalem desere terrain.
Contemplare tunc signum fatale carinae, Quam tu armamentis spoliatam pectore gestas.
Quid nisi naufragium pertenditur absque sepulero '? 450 Ardua regna petens sine v i , sine iure parentas.
Sulcantem sine remigio, ct tenione profunduin, Qui tandem in media peril insepultus arena.
In triste augurium feralis turbinis iram,
Murmura nigrarum, funcstaque bella volucruin 455 Rex vertit, sentit seelus, et sonsisse veretur,
Ae metuens trepidare timet minitantia fata.
Interea Elisabeth tanti de vcrtice fastus Deiecta ultrici diidum suceensa furore,
E t maicstatis veteris dulccdine tacta, 460 Atque palatini suggestu impulsa potenti
In caedem Caroli eoniurat, fraudibus ablata Insidiis rcvocarc p a r a n s ; mox Ugo Garensis Seu Reginarum captus pietate suarum,
Seu dulci imperio, blandaque tyrannide fretus 465 Ad priscum aspiret tempus, postquam impulit altum
Reginam ad facinus, suprema callidus arte
TIIR.DT AXAR.. MOSRSI. 9
1 3 0 I . A V I t E N T I I D E M O N A C I S
Instruit insidias; et habét, qui tempore Regem Invadat ferro. Hospitium sol piscis habebat,
Quando palatínus famulis stipatus, et armis 470 Eminus ad natac celebrandum pergere vulgans
Connubia, ingreditur castrum r e g a l e ; recessu Ceu velit extremo Regi inclinare; sub unura Miserat Elisabeth qui scripta recentia Regi
A genero sumpsisse ferat, qui pandat habere 475 Seereta. Infelix Carolus caligine tetra
Peccati obsessus thalamo dcscendit ab alto, Atque ubi pervenions illuin regina mancbat, Et coniurati, sub vestc latentibus arinis
Infernis, pcnetralc subit, comitatus et ipse 480 Regnicolis, coinitc Albrico, turbisquc latiuis.
Consilio Iíungarico Italieis eedentibus ultro Rex iuxta Elisabeth fabricantem verba sub astu Intentus sedet; occasum iam sole tenente
Respicil obliquo Garensis lumine Blasium 485 Astantem, tantam qui rem susceperat audax.
Ille dato signo rutilantem fulminat ensem
Ille dato signo rutilantem fulminat ensem