vicis, ita verfabimur, vt Mofonio, ad Iaurien- fiu m collimitium , digreifi, regionem reliquam , per lacus Peifonis, atque Laii a amnis ripas, cir
cumeamus , in Mofonii iterum finibus, conquie
turi. Hic vero fe obiiciunt :
i.) Horváth-Kémle, m odico, infra Mofo- nium milliari, proxime ad Danubium pofitus.
Nomen , ab incolis , qui funt Croat& , m utuauit, eoque a Magyar-Kém- le, qui aduerfo amnis margine, in infula e f t , & ab Hungaris habita
tur , fe diftinguit. Eft haeredium, Io/ephi Comitis Illéshá^y.
2. ) Metscr, Germanis, Metfchérn, a priori, paullo maiori in
ternálta , quam ille M ofonio, in meridiem feiundtus. luris eft Comi
tum Zichy, agro non incommodo. Confinis ei adfedit,
3. ) S^ent-Miklós, eximia, Zichyorum Comitum, haereditas, cu
ius no m en , in titulis Stephani fenioris, fupra retulimus. Agro eft fementi am ico, indigo tamen laetaminis. Habet praetorium, ita fa- f tu m , vt hero non m inus, quam hofpitibus, fi qui adfint, accipien
dis , fufficiat; nuper fubftruftionibus nouis, ad feculi elegantiam, a Carolo Zichio, inftauratum.
4. ) Lébén, Germanico Leiden, eiusdem, cum vicino illo , di
tionis ; fed nec opportunitatis deterioris. Aedem facram , antiqui fo- lidique operis, cui getnina turris connexa e ft, cum Abbatia S. lacobo dedicata, duo fratres Palatini, Stephanus, 8l Poth, ineunte feculo XIII.
fundauere. Eam n u n c, Patres Iefuitae, in poteftate habent. De Pha- fianorum viuario, quod ifthic inftruclum e ft, fupra diximus. ' "
5. ) S\ent-János, atque Germanice Sanft loh annes, cum limi
taneo ,
6. ) Szerit-Péter, vel dialecto Germanica, Sanft Peter, in Ονά- rienfo ditione, cenfentur.
7. ) Ριφρα -Somorja, Germanis W ü ß - Somerein, principi Ε φ - terháfio in primis, quadam autem p arte, Baronibus Pícdnyáinffiy, ad-
feriptus. Vtroque idiomate, a vaftitate fic dictus. V ulgo, Wtefs- Somerein adpellatur, quafi nomen illud a pratis accepifiet; fed male : tunc enim Ret-Somorja, adpellari ab Hungaris debuiflet. Sedet prope ad carefta illa, quae hinc, vfque ad lacum Peifonem, pertingunt. Eo
dem tradlu,
8. ) Tártfa eft, agro in campos effufo. G erm ani, A n ta u , quafi, an der A u , dicunt, quod vicinis care&is, quae Hanfdg vocitant, adhaeferit. Cenfetur in vicis, Óvárino adferiptis.
R 2 9.)
Te-9. ) Tétény, Germanice T ä tte n, fitu , altius, ad occiduum fő
iem , redu& o, qua fe paluftris illa regio exporrigit. Inde,
10. ) B állá, prope ad easdem lacunas, occurrit, Germani Val
lem dicunt. Praeter agros frumentarios, etiam vineta colit, eitque, cum priori, praecipue in Principis E/zterhdzii poteftate; partem fi- m u l, Comitibus eiusdem nom inis, capientibus.
11. ) Pam ogy, Germanis Pamhacken, eximius, ditionis E /z- terhdziana, vicus, prope ad lacum Pei/onem, ea regione collocatus,
qua fe lacunae H a n fd g, in reliquam prouinciam , porrigunt : pifcium id e o , fi lacunae exundantiores f in t, & arundinis, multi v fu s, haud inops.
12. ) Szent-András , campeítris pofitus , & ad agricolandum idonei. Itaque, folertes habet colonos : regiae , ad Ó vdrinum, di
tioni , adtribuitur.
13. ) B d n fa lu, Germanis A petlan, eodem Peifonis littore con-fedit, tenuium , quod fciamus , opportunitatum. Eft in vicis E fz-terhdziani iuris.
14. ) E m itz, effoeto loco , altius in feptentrionem Peifoni ad- fitus. Vlmum veterum Clvverivs (d.) ifthic collocat. Hinc, (de
Carnunto dixerat,) recla via, in meridiem profici/centi, pofi X X IV . m il
lia paj/uum occurrit vicus, Peifoni lacui impofitus, vulgari vocabulo, Illmitz, qui antiquum nomen Vlmi _/'eruat. Ilm enim Germanis e ft, queo Latinis Vlmvs. Nihil contrairemus, fi Vlmo t Scarabantiam, traiefilum mon- ftraifet auftor. Nam ita habent tabulae:
Carnunto, Vlmo, XIIII.
Scarabantia , XXV.
Sabaria , XXXIII.
Atqui, fi V lm is, (e.) noftrum fit I lm itz, traieftus, nobis defuerit}
per lacuftria illa, '& fufpenfa, fublabentibus aquis, loca. Nifi creda
mus , arftius olim coercita fuiife, vt pontibus inilerni potuerint. Ho
die , vicus, viae regiae ignarus e ft, paretque, parte potiore, quae & infe
rior dicitur, principi E fiterhdzio; parte autem fuperiore, Praepofito Eccle/icc Cafiriferrei. S unt, qui vicum, agro Sempronien/i admetiuntur, quod iam non difputamus.
15. ) Boldog Afzfzony-Réti, quod Germani ab aede, B. M, Vir
ginis fa c ra , Frauen-Kirchen, flue F rau-H d d, Latini Prata M ariana, dixerunt. Et eft ei omnino auguftum tem plum , a facris peregrinatio
nibus , percelebre. Pofuit hic Princeps Paullus Efzterhdzy, coeno
bium Franci/canorum : quippe, quod locus, ad fuam ditionem perti
nuerit. Idem princeps, Icona B. V. Mariae quoque, huc intulit, quae olim, a Giletis, arcis Frakno principibus, in facello, eius honori con
dito ,
d. ) Vendilicije & Norici Cap. V. p. 26. cura, difputauimus. Vide Hiftoriam e. ) Rectius, Ruflinum, Vlmos veterum di- Comitatus Sempronienfis.
c i, in eius vrbis hiftoria , §. I. cum
6 8
COMIT. MOSONIENS. PARS. SPECIAL. MEMB. II.
d ito , religiofe adferuabatur. Recedit a lacu, ad ter mille paflus, in orientem.
16. ) Fel - Torony, Germanice Halb- Thurn. Vicus e ft, prorfus mediterraneus, fertili amcenoque fitu , ideoque, auguftali Caroli VI.
feceflu, noftra hac aetate, nobilitatus. Iam & praetorium habet lau
tum id quidem , & Caesari, cum huc diuertit, accipiendo, ido
neum . id q u o d , poft ftabiiitam pacem , b is , annua v ic e; fieri foli- tu m , inter omnes conftat; led trifti adm odum , euentu, quippe q u i, anno MDCCXL. menfe Ofiobri, morbo , intimis vifceribus, ifthic concepto, Viennam delatus, ad XX. 0 6 1. d iem , intempeftiue, & per
niciabili Europae m alo, ficuti experimur, obierit. Ceteroquin, praeter venatum , & aucupium, auguftalia obleólamenta. praecipua agro huiati, ab equorum infigni foetura, laus tribuitur. Aere profecto, falubrius nihil e f t; ficuti neque pabulis quidpiam laetius; fi caelum depluat liberalius:
n am rure eft om nino , ob eleuatiores pofitus, fiticulofo.
17. ) Pdtfa lv a, Germanis Padersdorff, medio, inter lim iti &
N ijd e r, itinere, lacui adpofitus, idemque Gdlofio vicinus. Gaudet frumenti iuxta & vini prouentu egregio, caetera, Free fid i de S. Cruce, prifeo iure, adferiptus.
18. ) Weiden, vitra vifitur, Peifoni adfidens. Qua fe colles, verfus lacum , mollius dem ittunt, vite funt confiti. Reliquum a g ri,
frumento ferendo, deftinatum e ft, & pabulis : quae vtraque ta m en , ob foli fterilitatem, aegre poficiunt. Cenfetur in ditione Venerabilis Ca
pituli laurienfis.
19. ) Winden, limitaneus agro Sempronienfi vicus, lacui & ipfe imminens, ob ite r, quod Pifonio, Sempronium deducit, pofitus. Ae
dibus habitatur m uratis, quod incolarum, qui Germani f u n t, indu- ftriam loquitur. Eft pofleflio Abbatis S. Crucis Vindobonenfis, haud fane infrudtuofa.
20. ) Steinbruch, ( f ) intra colles, Auflrice finitimos , in occi
dentem fepofitus. Nomen ‘ Germanicum lapicidinam fignificat. Nam , caefo potiffimum lapide, incolae proficiunt. Eft ditionis Abbatis S.
Crucis. Stu , in oriente m reduőto ,
21. ) Pahndorff, fiue Badendorff fed e t , Comitibus Harrach ob
noxius. Ingenium lo ci, ex campeftri fitu exiftimare poifis. Diuer-foria taberna, quae vicum infedit, ad omnem fa6ta eft opportunita
tem : quippe, auguftali Cajaris hofpitio, dum hoc itin ere, Fél- tornium , proficifcebatur, deftinata. quod inftitutum , m o rs , regis inopina interuertit, atque magnificas aedes illas, viatoribus commo- dauit. H inc,
22. ) Gdtha, (g.) Germanis Gaitendorff, Laitae a m n i, ponte coniundto, adhaefit. Praecipuam vici p artem , Comites EJiterhaiy in
poteftate habent. Reliqua , inter plures difpertiuntur, in quibus,
Ba-Tom. V. S boesai,
f i) Habes eius m entionem, Decreto A.
MDCXVIII. Artie. XXIII.
g ) Metarum controuerfias, cum
Pahndorf-fenfibus, meminit Decret. A. MDLVII Artie. XLV
70 C O M IT. M OSONIENS. PAKS. SPECIAL. MEMB. II.
bocs a i, Semfei, Schlofsberg, numerantur. Mola, quam ifthic Laitam verfafle, rudera loquuntur, in praecipuis cenferi poflet, fi pro e o , ac res pofcit, & regionis circumlitae vtilitas, reaedificaretur denuo. S u n t, qui vici n o m en , a Gothis faőtum p u te n t; quod ego temere haud cre
diderim. Palam eft enim , Hungaricam eius adpellationis originem ef- fe. G á t, noftra lingua, feptum , fiue aggerem, coercendo, vel de- riuando aliorfum flumini, obieőtum, fignificat. quod fane concordat, cum loci natura. Infra h u n c,
23. ) Ú jfa lu, Germanis Neiidorff, (hi) in campeftria fecedit, paretque genti Harrachiorum.
24. ) Z o r n d o r j j, ad meridiem depreilus, loco reledit toecundo laetoque. Incolis profedto frequens e ft, & in iis vicis habendus, qui rufticanis opibus ; cum primis pollent. Prope ad Laitam reficitur,
25. ) B arátfalva, (ii) quafi Monachi vicum diceres, quomodo
& Germani, Münchshoff adpellant. Agro eft com m odo, & rufticatio- nis patiente.
26. ) Nikclsdorff, Laitae a m n i, vicinus, & cum incolarum copia, tum agri fertilitate , infignis, Hungaris Miklósdy diőtus.
27. ) H egyes-H alom, Germanis Strafs-Somarein. Si Lazio ad-fentiaris, veterum colonia municipiumue, A d M u ros, quod Ammianvs, M urocinäam, vocauit, ifthic ftetit. H aud p ro c u l, inquit, (hi) ab Altcnburgo, hoc eft inter ruinas Limulae , d f Gerulatae , villa adhuc vifi- tu r , quee monumenta vetuftatis exhibet, nec nomine admodum , tametfi a barbaris corrupto, abftmilis : Sumarein locum incolce vocant, qui euntibus e Bruga A u ftr itt, Altenburgum, eft tranfeundus. Nolumus iam de fitu eius municipii difeeptare, de quo viderit Lazivs. Illud ferendum non e ft, quod nomen vici, Stim arein, barbariei accufet. A tqui, ena
tum efle, ex vocabulo religiofo : SanÍla M a r ia, vnde Sanmarien, ac denique, vulgari ferm one, Sumarein fadtum , certo confiat. Pro
inde , ex vocis fimilitudine, male collegit Lazivs, de municipii, A d M uros, fitu. Latine, fi reddas vici nom en, Fanum S. Marice ob ite r, id enim v u lt, Somarein an der Straffe, merito adpellaueris. Idem cer
te nomen , in diplomatibus , infulanum oppidum Sumarein in der Schütt, a prifeis regibus tulifle, ex diplomatibus, compertum habemus. Sed Hungaricum loci cognomen , quando Hegyes-Halom, hoc eft ’, cujpida- tum collem dicunt, vnde faőtum f it, non potui indagare: praeter
quam quod ita dici potuiífe, a Romanorum ruderibus, fupra fufpicati fuerimus. Memorabilem, iam tum anno MXLII. locum h u n c, vltima Petri regis calamitas, effecit. qua de r e , fupra Bonfinivm (l.) audi- uimus. Ceteroquin, vicus hodieque infignis e ft, & cum adfiduitate
inco-b.) Confundi haud debet, cum Neiidorffio, quod emendum permittunt Status &
Ordines, ciuibus, Brüga ad Laitham, eodem Decreto Artie. XLIV. id enim prtedium eft, Bruges vicinum.
ii) Controuerfiam, de curia, quam in vico
pofledere Comites Drafkovithii, contra leges motam, vide A. MDCLIX. Art.
cxx.
h.) Comment, de Repub. Rom. Lib. Xlí.
Sect. HI. Cap. V. p 1150.
1.) Parte Generali, Membro Politico §. IV.
incolarum, tum praecipue agri b o nitate, commendabilis. Infidet ri
pam LaiUe meridionalem. Lazivs , (m.) lapidem bic T^om anum, ob- feruauit: In Sumarino ·, fine Zamuro , vbi veftigia Ad M uros, oppidi, in pariete templi. L. VOLVSI IE. VE. MI. ET LEG. XV. APO, XXX. SS. cuius m onim entum , facile eft interpretari; refert enim.
Lucii Volufi, veterani militis, & legionis X V. Apollinaris tricennalis fu b -centurionis , memoriam.
28. ) L e v é l , Germanis K a l t e n f i a i n , priori, a m eridie, confinis, egregia , non colonia tantum , fed agro etiam , fegetibus amico , prae
ditus . cui refpondet agreftium induftria.
29. ) Szolnok, aut, quemadmodum Germani pronunciant, Ζ ά - m
nek, Ovárino & M ofonio, conterminus. Vicus omnino elegans, &, praeter agricolationem fruőtuofam, Salis Nitri prouentu memorandus.
Eft ditioni Óv árién fi accenfus. Ifta, de Vicis Procejfius Trans-Laitani.
mi) Ibidem, p. 1x51. b.