TMT 3 7 , é v f . 1 9 9 0 . 1 2 . s i .
A C V D ( C o m p a c t V i d e ó Disc) is az a n a l ó g é s d i g i t á l i s t á r o l á s k o m b i n á c i ó j á t h a s z n á l j a , d e a C D - V-től e l t é r ő t á r o l á s i m ó d d a l . 1 2 c m - e s l e m e z e n 18 perc, 3 0 c m - e s e n o l d a l a n k é n t 2 ó r a v i d e o f e l v é t e l t tárol a k i s é r ő h a n g g a l e g y ü t t , e z e n k í v ü l á l l ó k é p e k e l é s t o v á b b i d i g i t á l s h a n g o t is. Interaktív m ó d o n is h a s z n á l h a t ó , d e a DVI-vel (lásd a l á b b ) s z e m b e n e h h e z n i n c s s z ü k s é g m i k r o s z á m í t ó g é p r e .
A D V I (Digital V i d e ó I n t e r a c t i v e ) i n t e r a k t í v e l é r é s ű , t e l j e s e n d i g i t á l i s t á r o l á s i o p t i k a i lemez, a m e l y e n k ü l ö n b ö z ő a u d i o v i z u á l i s a n y a g o k ( m o z g ó k é p e k , á l l ó k é p e k , h a n g , g r a f i k a , s z á m í t ó g é p e s g r a f i k a é s szöveg) e g y ü t t t á r o l h a t ó k a C D - R O M lemezzel m e g e g y e z ő l e m e z e n . T á r o l ó k é p e s s é g e 7 2 perc v i d e o felvétel ( k é p m a g n ó m i n ő s é g ű ) v a g y 7 0 0 0 á l l ó k é p 7 6 8 x 4 8 0 k é p p o n t o s f e l b o n t á s b a n , 1 0 0 0 0 á l l ó k é p 5 1 2 x 4 8 0 k é p p o n t o s f e l b o n t á s b a n , 4 0 0 0 0 á l l ó k é p 2 5 6 x 2 4 0 k é p p o n t o s f e l b o n t á s b a n . A n a g y t á r o l ó k a p a c i t á s t n a g y f o k ú (jobb m i n t 1 0 0 : 1 a r á n y ú ) a d a t t ö m ö r í t é s s e l é r i k el, a t ö m ö r í t e t t a d a t o k b ó l a h e l y r e á l lítást egy P C / A T m i k r o s z á m í t ó g é p b e n h á r o m k i e g é szítő k á r t y a v é g z i . Az a d a t t ö m ö r í t é s nagy s z á m í t ó g é p i d ő - i g é n y e (30 p e r c egy á l l ó k é p r e , 7,5 ó r a a v i d e o felvétel m i n d e n p e r c é r e ) a f o r m á t u m e l t e r j e d é s é n e k e g y i k j e l e n t ő s a k a d á l y a .
Az ú j r a í r h a t ó o p t i k a i l e m e z e k idővel k i v á l t h a t j á k m a j d a m á g n e s e s i n f o r m á c i ó h o r d o z ó k a t , k i v é v e a z o k a t a h e l y e k e t , a h o l f o n t o s a m á g n e s l e m e z r ö v i d e b b e l é r é s i ideje.
A z o p t i k a i k á r t y á k is n a g y o n í g é r e t e s e k . L e g f e j l e t t e b b v á l t o z a t u k , a Drex/er-féle LaserCard h i t e l k á r t y a m é r e t ű , é s c s a k o l v a s h a t ó v á l t o z a t é b a n 2 M B ; e g y szer írható, s o k s z o r o l v a s h a t ó v á l t o z a t á b a n 4 M B k a p a c i t á s ú . L e h e t s é g e s a l k a l m a z á s a i a p u b l i k á l á s , az e g é s z s é g ü g y i n y i l v á n t a r t á s é s a s z o f t v e r f e j l e s z t é s . F e j l e s z t é s alatt álló o p t i k a i k á r t y a a k a n a d a i ORC c é g ( O p t i c a l R e c o r d i n g C o r p o r a t i o n ) HiLite k á r t y á j a . Ez 2 0 0 M B t á r o l ó k a p a c i t á s ú lesz, 0,5 s e l é r é s i i d ő v e l .
A k é p l e m e z e k m á r 1 9 7 8 ó t a k e r e s k e d e l m i f o r g a l o m b a n v a n n a k . S z á m o s k i f e j l e s z t e t t v á l t o z a t u k k ö z ü l c s a k k e t t ő t e r j e d t e l : a Philips-MCA-lé\e LaserVision é s az RCA-íéle SelectaVision. Az u t ó b b i , a m e l y n e m o p t i k a i t á r o l á s ú , m á r e l t ű n t a p i a c r ó l , a L a s e r V i s i o n m e g m a r a d t é s e l s ő s o r b a n i n t e r a k t í v o k t a t á s i e s z k ö z k é n t terjedt e l . H a s z n á l h a t ó a k á r s z á m í t ó g é p p e l ö s s z e k a p c s o l v a , a k á r a n é l k ü l . 3 0 c m - e s , C L V - t á r o l á s ú l e m e z e 1 0 8 0 0 0 t é v é m i n ő s é g ű k é p e t t u d t á r o l n i l e m e z o l d a l a n k é n t . Ez 6 0 p e r c v i d e o m ű s o r t j e l e n t k í s é r ő h a n g g a l . I n t e r a k t í v a l k a l m a z á s o k b a n i n k á b b a fele e k k o r a k a p a c i t á s ú , d e g y o r s a b b e l é r é s ű é s á l l ó k é p e k t á r o l á s á r a e g y s z e r ű b b ( s á v o n k é n t e g y k é p k o c k a - A ref.) C A V - t á r o l á s t
h a s z n á l j á k . Az i n t e r a k t i v i t á s n a k n é g y szintjét h a s z n á l j á k : i n t e r a k t i v i t á s n é l k ü l , s á v k i v á l a s z t ó e l e k t r o n i k á v a l , b e é p í t e t t m i k r o p r o c e s s z o r r a l , illetve k a p c s o l ó d ó s z á m í t ó g é p p e l .
A W O R M (Write O n c e , R e a d M a n y T i m e s , v a g y i s e g y s z e r írható, s o k s z o r o l v a s h a t ó ) l e m e z is lézerrel m ű k ö d i k . Az e g y s z e r felírt i n f o r m á c i ó n e m t ö r ö l h e t ő róla. ( V a l ó j á b a n t ö r ö l h e t ő , c s a k a h e l y é r e n e m írható m á s . - A ref.) S z á m í t ó g é p e k e n t ö m e g e s a d a t t á r o l á s ra, a d a t a r c h i v á l á s r a , a d a t á l l o m á n y o k b i z t o n s á g i h á t t é r p é l d á n y á n a k k é s z í t é s é r e j a v a s o l j á k . L e g g y a k o r i b b v á l t o z a t a i a 1 2 c m - e s é s a 3 0 c m - e s , d e v a n t ö b b e k között 2 0 c m - e s is. 1 9 8 6 - b a n a K o d a k 3 5 c m - e s , 6,8 G B t á r o l ó k a p a c i t á s ú v á l t o z a t o t m u t a t o t t be. A s z a b v á n y o s í t á s n a k e h i á n y a miatt n e m c s e r e s z a b a t o s . A P h i l i p s é s a S o n y a z o n b a n m á r m e g e g y e z t e k egy CD-WO n é v r e k e r e s z t e l t s z a b v á n y k i d o l g o z á s á b a n . E r r e m i n d C D - A , m i n d C D - R O M f o r m á t u m b a n l e h e t m a j d írni, é s l e h e t ő s é g lesz o l y a n k é s z ü l é k é p í t é s é r e , a m e l y a C D - W O é s a C D - R O M l e m e z e k h e z e g y a r á n t h a s z n á l h a t ó , 5 , 2 5 i n c h á t m é r ő j ű , k o n c e n t r i k u s f e l í r á s ú , C A V - o l v a s á s ú W O R M l e m e z e k is m e g j e l e n t e k a p i a c o n . Ezek e l é r é s i ideje e g y n a g y s á g r e n d d e l j o b b , m i n t a s p i r á l i s f e l í r á s ú , C L V - o l v a s á s ú l e m e z e k é . E g y e s e k s z e r i n t e z e k ki f o g j á k szorítani a p i a c r ó l a C D - R O M / C D - W O f o r m á t u m o t , bár r e á l i s a b b az a v é l e m é n y , a m e l y s z e rint a k e t t ő e g y m á s m e l l e t t él m a j d . Ha a z o n b a n az e l s ő j ó s l a t v á l n a be, a k k o r is v a n a C D - R O M f o r m á t u m n a k a n n y i j ö v ő j e , h o g y a m o s t m e g v á s á r o l t o l v a s ó - b e r e n d e z é s még k i f i z e t ő d j ö n .
A C D - R O M már n e m t e k i n t h e t ő t ö b b é p u s z t á n a j ö v ő k ö n y v t á r i t e c h n i k á j á n a k . A m a i k i a d v á n y o k k ö z ö t t is s z á m o s o l y a n v a n , a m e l y j e l e n t ő s e l ő n y ö k e t n y ú j t az ezt m e g v á s á r o l ó k ö n y v t á r n a k . K e l l ő m é r t é k ű h a s z n á l a t e s e t é n az o n l i n e a d a t b á z i s o k e g y részét is m e g é r i C D - R O M l e m e z e n b e s z e r e z n i , a l e g f r i s s e b b a n y a g r a k o r l á t o z v a az o n l i n e k e r e s é s t . M é g ha ez k o n k r é t a n y a g i m e g t a k a r í t á s t n e m j e l e n t , a k k o r is i n d o k o l h a t j á k n é h á n y C D - R O M k i a d v á n y b e s z e r z é s é t más e l ő n y ö k , m i n t p é l d á u l a fix e l ő f i z e t é s i díj, a b á r m e l y n a p s z a k b a n l e h e t s é g e s k e r e s é s , a t á v k ö z l é si p r o b l é m á k t ó l v a l ó f ü g g e t l e n s é g .
/DUCHESNE, R . - G I E S B R E C H T , W. W.: C D - R O M : an Introductlon. - Canadlan Library Journal, 45. köt. 4. sz.
1 9 8 8 . p . 2 1 4 - 2 2 3 . /
(Válás György)
A CD-ROM árképzés huncutságai
A C D - R O M k i a d v á n y o k á r á b a n n a g y a z ű r z a v a r . É r z é s ü n k s z e r i n t az á r k é p z é s f ö e l v e : k i t a l á l n i , h o g y mit talál ki a m á s i k . Az ö s s z b e n y o m á s a z o n b a n m é g i s az, h o g y m i n d e n ö s s z e v i s s z a s á g e l l e n é r e az á r a k l é n y e g é b e n lefelé t a r t a n a k .
F u r c s a k é p e t k a p u n k , ha a k i a d v á n y o k ár szerinti m e g o s z l á s á t v i z s g á l j u k . Egy 1 9 8 8 - a s j e g y z é k (CD-ROM Review, 1 9 8 8 . o k t ó b e r ) 2 0 0 C D - R O M k i a d v á n y á b ó l k i v á l a s z t v a azt a 1 4 1 - e t , a m e l y h e z árat is m e g a d t a k , a k ö v e t k e z ő e l o s z t á s t k a p j u k : 3 9 k i a d v á n y
531
Beszámolók, szemlék, referátumok
ára van 5 0 0 d o l l á r alatt, 51 k i a d v á n y é 5 0 0 ó s 1 5 0 0 d o l l á r között, 3 6 k i a d v á n y é 2 5 0 0 d o l l á r felett, v i s z o n t m i n d ö s s z e 1 5 k i a d v á n y é 1 5 0 0 és 2 5 0 0 d o l l á r között.
S o k az a l a c s o n y ér, s o k a m a g a s ár, alig van k ö z e p e s . Sok m i n d e n r e j t ő z h e t e z e k m ö g ö t t az á r a k mögött.
G y a n a k o d h a t u n k a z o n b a n , h o g y e g y s z e r ű e n n e m t u d j á k a k i a d ó k , h o g y a n is á l l a p í t s á k m e g az á r a k a t , és h á r o m t a k t i k a k ö z ü l v á l a s z t a n a k :
• A l a c s o n y árat s z a b n a k , hogy n ö v e l j é k az e l a d h a t ó p é l d á n y s z á m o t , j ó piaci r é s z e s e d é s t k a p a r i n t s a n a k m e g .
• M i n é l m a g a s a b b á r a k k a l I g y e k e z n e k g y o r s a n lefölözni a p i a c o t .
• K i v á r á s r a j á t s z a n a k , ezért i g y e k e z n e k , h o g y az á r a i k s e túl m a g a s a k , se túl a l a c s o n y a k n e l e g y e n e k .
Az a l a c s o n y á r a k r a példa az a b ú t o r c é g , a m e l y i n g y e n a d j a C D - R O M k a t a l ó g u s á t a z o k n a k , a k i k t ő l r e m é l i , h o g y b ú t o r v á s á r l á s a i k o n m a j d b e j ö n a k a t a l ó g u s k ö l t s é g e . M á s i k példa a m i n n e a p o l i s i Alde c é g , a m e l y 9 9 d o l l á r é r t árusít s z a b a d t e r j e s z t é s ű s z o f t v e r t C D - R O M l e m e z e n . A McGraw-Hill egy t u d o m á n y o s - m ű s z a k i a d a t b á z i s t 3 0 0 d o l l á r é r t árusít, egy n é p s z á m l á l á s i a d a t g y ű j t e m é n y t p e d i g 1 2 5 d o l l á r é r t .
A l e g d r á g á b b C D - R O M k i a d v á n y o k f ő l e g az üzleti i n f o r m á c i ó f e l h a s z n á l ó i t c é l o z z é k m e g , a k i k s z i n t e b á r m i l y e n árat e l b í r n a k . A L o f u s Corporation One- Source c í m ű l e m e z e évi 3 0 0 0 0 dollár, a Standard &
PoorComuStatcímű l e m e z e 4 5 0 0 0 .
A k ö z é p u t a t f ő l e g két k i a d ó k ö v e t i , a H. W. Wilson é s a SilverPlatter. Ö k a C D - R O M - v a s á r l ó k c s e n d e s t ö b b s é g é t c é l o z z á k m e g : a f e l s ő o k t a t á s t és a n y i l v á n o s k ö n y v t á r a k a t . A H. W . W i l s o n árai 1 0 0 0 é s 1 4 9 5 d o l l á r k ö z ö t t v a n n a k , a S i l v e r P l a t t e r é i 7 9 5 ós 3 9 9 5 d o l l á r között.
M i is hát a t i s z t e s s é g e s ár? V a l ó b a n t u d o m á n y o s e l e m z é s e n a l a p s z a n a k ezek az árak, v a g y c s a k a s ö t é t b e n t a p o g a t ó z n a k ?
M i n d a p i a c i , m i n d a m ű s z a k i m e g f o n t o l á s o k arra v e z e t n e k , h o g y az á r a k n a k lefelé kell m e n n i ü k . E l ő s z ö r is e s i k a l e m e z e k előállítási ára, mivel az e l ő á l l í t á s r a már t ö b b m i n t h a r m i n c c é g k é p e s . K o r á b b a n az a g y á r s z á m í t o t t n y e r e s é g e s n e k , a m e l y 4 d o l lárért állított e l o e g y lemezt. M a már 1 , 2 5 - 1,75 d o l lárra m e n t le ez a határ, az előállítási i d ő p e d i g két p e r c r e e s e t t le. 1 9 8 3 - b a n 8 0 0 0 0 0 k o m p a k t h a n g l e mez k é s z ü l t , 1 9 8 6 - b a n már 5 3 millió, 1 9 8 7 e l s ő f é l é v é b e n 4 3 millió. A t e r m e l ő k a p a c i t á s a z o n b a n m e g h a l a d j a az i g é n y t , így a l e m e z g y á r a k n a k k e r e s n i ü k kell a m u n k á t , a C D - R O M l e m e z e k e l ő á l l i t á s i érát s e m t a r t h a t j á k m e s t e r s é g e s e n m a g a s a n .
M á s o d s z o r , bár l a s s a n , d e c s ö k k e n az C D - R O M o l v a s ó k ára is. Ha k b . 5 0 0 d o l l á r i g l e m e g y , a k k o r m e g n ő az e l a d h a t ó d a r a b s z á m .
A h a r m a d i k ok a v e r s e n y . A f e l s ő o k t a t á s i é s k ö n y v t á r i p i a c o n p é l d á u l n é g y k i a d ó o s z t o z i k , a H. W.
W i l s o n , az I n f o r m a t i o n A c c e s s Co., a U n i v e r s i t y M i c - rofilm I n t e r n a t i o n a l é s a S i l v e r P l a t t e r . Így a p i a c e g y r e i n k á b b v á s á r l ó i p i a c c á válik.
Az á r a k t e h á t lefelé m e n n e k . A k é r d é s az, hogy m i l y e n g y o r s a n .
A c s ö k k e n ő e l ő á l l í t á s i á r a k új k i a d ó k a t k e l l . h o g y v o n z z a n a k a C D - R O M k i a d v á n y o k t e r ü l e t é r e , é s t ö m e g k i a d v á n y o k k i b o c s á t á s á r a k e l l , hogy ö s z t ö n ö z z e n e k . A f e j l e s z t é s i k ö l t s é g e k a z o n b a n n e m c s ö k k e n nek, ezért a k i a d ó k egy r é s z é n e k a c s ö k k e n ő k i a d v á n y á r a k m e l l e t t n e m lesz e r e j e új t e r m é k e k k i f e j l e s z t é s é r e é s a m ű s z a k i f e j l ő d é s k ö v e t é s é r e .
Az á r k é p z é s n e k a k ö z g a z d a s á g i s z a k i r o d a l o m b ó l i s m e r t t e c h n i k á i f e l i s m e r h e t ő k a C D - R O M - á r k é p z é s p é l d á i n is.
• R e l e v á n s á r k é p z é s : a b b ó l i n d u l kl, h o g y m i l y e n árat f o g a d el a p i a c . Ez I s m e r h e t ő fel a l e g o l c s ó b b é s a l e g d r á g á b b C D - R O M k i a d v á n y o k á r k é p z é s é n .
• V e r s e n y á r : a k o n k u r e n c i á b ó l i n d u l ki, a ver
s e n y t á r s a k á r a i h o z Igazodik. Az I n f o r m a t i o n A c c e s s C o . i g a z o d i k a U n i v e r s i t y M l c r o f i l m Inter
n a t i o n a l á r a i h o z , a H. W. W i l s o n a S i l v e r P l a t t e r h e z , a M c G r a w - H i l l a L o t u s h o z .
• A l á v a g á s : a k o n k u r e n s árai alá m e n n i , h o g y s i k e r ü l j ö n részt k a p n i a p i a c b ó l . Ha m e g v e t e t t e a lábát, e m e l i az árat, v a g y új t e r m é k e t hoz ki d r á g á b b a n , a v a g y o l y a n m ű s z a k i m e g o l d á s t h a s z n á l , a m e l y t á v o l tartja a v e r s e n y t á r s a k a t ( p é l d á u l n e m s z a b v á n y o s C D - R O M l e m e z e k e t ) . Ilyen a legol
c s ó b b C D - R O M M e d l i n e á r k é p z é s e .
• I g é n y e k h e z I g a z o d ó ár: a b b ó l i n d u l ki, h o g y m i l y e n árat bír még el a p i a c . Ez a l e g n a g y o b b p é l d á n y s z á m ú C D - R O M k i a d v á n y o k r a j e l l e m z ő , a m i l y e n e k p é l d á u l a Books in Print Plus és a Com- pact Disclosure.
• Ö n k ö l t s é g r e a l a p o z o t t ár: a k a l k u l á l t ö n k ö l t s é g hez h o z z á a d n a k v a l a h á n y s z á z a l é k o t a n y e r e s é g re. A k o r a i C D - R O M k i a d v á n y o k r a ez a m e g o l d á s elég r o s s z u l m ű k ö d ö t t , n a g y o n m a g a s , 3 0 - 4 5 ezer d o l l á r o s árat adott.
• P r o f i t r a a l a p o z o t t ár: h a s o n l ó az ö n k ö l t s é g r e ala
pozott árhoz, d e a h o z z á a d o t t s z á z a l é k a c é g m e g c é l z o t t p r o f i t j á n a k felel m e g . A C D - R O M k i a d v á n y o k e s e t é b e n ritka, e l s ő s o r b a n a s z o f t v e r t t a r t a l m a z ó C D - R O M k i a d v á n y o k e s e t é b e n f o r d u l elő.
• B e h a t o l ó ár: az a l á v á g á s h o z h a s o n l ó , d e r ö v i d t á v ú s t r a t é g i á r a épít, m a x i m a l i z á l j a a piaci b e h a tolást, ezért m i n i m á l i s r a szorítja le a h a s z n o t . így h ó d í t o t t á k m e g a j a p á n o k a f o g y a s z t ó i e l e k t r o n i k a p i a c á t . C D - R O M k i a d v á n y o k r a v o n a t k o z ó l a g az o l v a s ó r a b í z z u k , találja ki, k i k a l k a l m a z z á k .
• R a g a d o z ó ár: á r t e r r o r i z m u s , a k o n k u r e n c i a m e g - f o j t á s a az a l a c s o n y á r r a l . T ö r v é n y s é r t ő m ó d s z e r . C D - R O M k i a d v á n y o k r a , úgy t ű n i k , m é g s e n k i s e m a l k a l m a z t a .
• L e f ö l ö z é s : a l e h e t s é g e s l e g m a g a s a b b árral vezet
ni b e az új t e r m é k e t , a m a x i m á l i s h a s z o n r e m é n y é b e n . Ha a z u t á n a l e g f i z e t Ő k é p e s e b b p i a c k i m e r ü l t , c s ö k k e n t e n i az árat v a g y v i s s z a v o n u l n i a p i a c r ó l . A l e g d r á g á b b C D - R O M k i a d v á n y o k r a j e l lemző, a m e l y e k k i a d ó i n e m b í z n a k a n a g y p i a c b a n . A h o g y a C D - R O M p i a c b e é r i k , az á r k é p z é s a l a p m ó d s z e r e i h e z m ó d o s í t ó m e g o l d á s o k a d ó d n a k hozzá.
5 3 2
TMT 37. evf. 1 9 9 0 . 1 2 . sz.
• Á r k a t e g o r l z á l á s : n é h á n y á r s z i n t e t állítanak be, e z e k b e g y ö m ö s z ö l i k b e m i n d e n k i a d v á n y árát.
P é l d a rá a H. W . W i l s o n .
• M e g s z o k á s s z e r i n t i á r a z á s : a h a g y o m á n y o k h a t á r o z z á k m e g az árat.
• P á r a t l a n á r a z á s : az ár ne l e g y e n p á r o s s z á m , v é g z ő d j ö n p é l d á u l ö t r e .
• C s o p o r t á r : e g y m á s s a l r o k o n k i a d v á n y o k c s o p o r t j á r a e g y ü t t e s árat h a t á r o z n a k m e g .
• V e s z t e s é g e s b e v e z e t ő ár: n é h á n y n é p s z e r ű k i a d v á n y t n a g y o n o l c s ó n a d n a k , h o g y f e l k e l t s é k az é r d e k l ő d é s t . P é l d a rá a Grolier Electronic Ency- clopedia é s a M i c r o s o f t n é h á n y t e r m é k e .
M i v e l a C D - R O M - o t n e m igazán értik az e l ő á l l í t ó k , a v e v ő k , a f e l h a s z n á l ó k , á r k é p z é s e c s e p p f o l y ó s m a r a d . N é h á n y t e n d e n c i a a z o n b a n l á t h a t ó ,
A f e l s ő o k t a t á s i é s n y i l v á n o s k ö n y v t á r i p i a c r a a n y o m o t t á r a k l e s z n e k j e l l e m z ő e k , míg a s z a k k ö n y v t á r a k p i a c á n m a g a s a b b a k m a r a d n a k a z á r a k . J e l lemző lesz a k i s k e r e s k e d e l m i t a k t i k a i m ó d s z e r e k a l k a l m a z á s a , p é l d á u l a " h á r m a t egy d o l l á r é r t " m ó d s z e r . A C D - R O M á r a k m a n i p u l á l t a k m a r a d n a k , é s i n d o k o l - h a t ó s á g u k f o n t o s a b b lesz, mint a k v a n t i t a t í v á r e l e m z é s ,
/ A R N O L D , S. E.I C D - R O M priclng: bound down. = Laser- disk Professional, 2. köt. 2. sz. 1 9 8 9 . p. 6 - 1 0 . /
(Válás György)
A CD-ROM piaci kilátásai
1 9 8 8 - r a , e c i k k í r á s á n a k i d e j é r e a C D - R O M t e c h n i ka é r e t t é vált, p i a c a k i e g y e n s ú l y o z o t t a n n ö v e k s z i k . N i n c s e n e k i g a z á n új a l k a l m a z á s i t e r ü l e t e i , de m e g l é v ő a l k a l m a z á s a i m e g l e h e t ő s e n s z é l e s k ö r ű e k ,
Az i n f o r m á c i ó t e r j e s z t é s t e r é n a C D - R O M e l ő n y ö s e n h a s o n l í t h a t ó ö s s z e m á s i n f o r m á c i ó h o r d o z ó k k a l . N a g y t á r o l ó k a p a c i t á s a m e l l e t t a m á s i k j ó t u l a j d o n s á ga, h o g y t ö m e g m é r e t b e n o l c s ó n s o k s z o r o s í t h a t ó . A z o n o s i n f o r m á c i ó t a r t a l o m mellett a C D - R O M m é g a d a t t ö m ö r í t é s n é l k ü l is 4 0 - s z e r k ö n n y e b b , mint a m i k r o f i l m l a p , é s 14 OOO-szer k ö n n y e b b , mint a papír. Ez ó r i á s i e l ő n y a p o s t a i t e r j e s z t é s b e n . H á r o m s z o r o s a d a t t ö m ö r í t é s s e l s z á m o l v a egy C D - R O M l e m e z r e a n n y i i n f o r m á c i ó fér, m i n t 3 0 0 0 m i k r o f i l m l a p r a , 3 9 m á g n e s s z a l a g r a vagy 8 1 0 0 0 0 o l d a l n y i p a p i r r a . A papírral és m i k r o f i l m l a p p a l s z e m b e n m é g t o v á b b i e l ő n y e a g é p i k e r e s é s é s t o v á b b f e l d o l g o z á s l e h e t ő s é g e . N é h á n y éven b e l ü l k o n k u r e n s é v é v á l h a t a t ö m e g e s s o k s z o r o s í t á s r a s z i n t é n a l k a l m a s h o l o g r a f i k u s t á r o l á s , d e e n n e k m a m é g n i n c s b i z t o s í t v a a s z á m í t ó g é p h e z való c s a t l a k o z á s a .
Az információterjesztés p i l l a n a t n y i l a g a C D - R O M f ő a l k a l m a z á s i t e r ü l e t é n e k látszik. A ma létező C D - R O M k i a d v á n y o k t ö b b s é g ü k b e n m e g l é v ő n y o m t a tott k i a d v á n y o k v a g y o n l i n e a d a t b á z i s o k m e g f e l e l ő i , A D i a l ó g r e n d s z e r e n s z o l g á l t a t o t t a d a t b á z i s o k e l ő á l l í t ó i n a k 2 4 s z á z a l é k a hozott ki C D - R O M t e r m é k e t 1 9 8 7 v é g ó i g . E z e k a C D - R O M k i a d v á n y o k n e m v á l t o t t á k fel a s z ó b a n f o r g ó k i a d ó k e r e d e t i t e r m é k e i t , h a n e m a z o k kal p á r h u z a m o s a n l é t e z n e k . K ö z ü l ü k c s a k n a g y o n k e v é s n y ú j t t ö b b l e t s z o l g á l t a t á s t az o n l i n e m e g f e l e l ő höz k é p e s t . E n n e k t a l á n a z az o k a , hogy a k i a d ó k n e m a k a r j á k v e s z é l y e z t e t n i o n l i n e b e v é t e l e i k e t . K é s ő b b , ha f e l f o g j á k a C D - R O M t e c h n i k a igazi l e h e t ő s é g e i t , t a l á n b á t r a b b a n v e z e t n e k m a j d b e t ö b b l e t s z o l g á l t a t á s o k a t .
M i n d e n i n f o r m á c i ó h o r d o z ó n a k m e g v a n n a k a m a g a e l ő n y e i . A p a p í r r a n y o m t a t o t t i n f o r m á c i ó t e c h n i k a i s e g é d e s z k ö z n é l k ü l é r h e t ő e l . Az o n l i n e a d a t b á z i s o k f o l y a m a t o s a n a k t u a l i z á l h a t o k . A m i k r o f i l m és m i k r o f i l m l a p h á z i l a g s o k s z o r o s í t h a t ó . H a s z n á l a t u k a t ö s s z e
h a s o n l í t v a az d e r ü l t ki, h o g y a c é g i n f o r m á c i ó t e r é n az o n l i n e t e r j e s z t é s áll a vezető h e l y e n , u t á n a a m á g n e s s z a l a g k ö v e t k e z i k , m a j d a m i k r o f i l m és m i k r o f i l m lap. A havi i n f o r m á c i ó t e r j e s z t é s b e n v i s z o n t m é g a papír vezet, u t á n a k ö v e t k e z i k a z o n l i n e t e r j e s z t é s , m a j d a m i k r o f i l m é s m i k r o f i l m l a p . A C D - R O M m é g e g y i k k a t e g ó r i á b a n s e m h a l a d j a m e g az egy s z á z a l é kot.
Az i n f o r m á c i ó t e r j e s z t é s b e n é r d e k e l t c é g e k k ö z ü l igen s o k i s m e r t e fel a C D - R O M l e h e t ő s é g e i t é s az i l y e n e k s z á m a t o v á b b r a is g y o r s a n nő, d e az ezer l e g n a g y o b b k ö z ü l c s a k hat t a r t o z i k a v i l á g l e g n a g y o b b vállalatai k ö z é . N a g y o n k e v é s t o v á b b á az o l y a n v á l l a lat, a m e l y k i z á r ó l a g C D - R O M - m a l f o g l a l k o z i k , A m i n d ú j a b b C D - R O M k i a d v á n y o k é s a már h e t e n t e a k t u a lizált k i a d v á n y o k m e g j e l e n é s e azt m u t a t j a , h o g y a C D - R O M k i a d v á n y o k már h o z h a t n a k n y e r e s é g e t .
A C D - R O M a d a t t á r o l á s r a is h a s z n á l h a t ó , e r r e a c é l r a a z o n b a n s o k k a l v o n z ó b b az e g y s z e r í r h a t ó , s o k szor o l v a s h a t ó ( W O R M ) é s az ú j r a í r h a t ó o p t i k a i l e m e z . Ilyen f e l h a s z n á l á s b a n n a g y h á t r á n y a h o s s z ú e l é r é s i idő, d e itt j e l e n t ő s j a v u l á s v á r h a t ó . E r ő s e n v e s z é l y e z t e t i az ilyen c é l ú f e l h a s z n á l á s t a m á g n e s e s t á r o l á s , m i v e l a m á g n e s e s a d a t h o r d o z ó k t á r o l á s i s ű r ű s é g e é s k a p a c i t á s a 2 8 h a v o n k é n t m e g k é t s z e r e z ő d i k , é s az e l ő r e j e l z é s e k s z e r i n t n é g y év m ú l v a e l é r i az o p t i k a i l e m e z e k é t .
A C D - R O M l e m e z e k h e z k a p c s o l ó d ó s z o f t v e r l e h e t ő s é g e i n a g y o n s z é l e s s k á l á n s z ó r ó d n a k . V a n h y - p e r t e x t k é p e s s é g ű (pl. a G r o l i e r E n c y c l o p e d i a ) v a g y s z a k é r t ő r e n d s z e r n e k t e k i n t h e t ő (pl. az A C T S y s - t é m e s of F r a n c é r e n d s z e r e ) k e r e s ő r e n d s z e r is. Az ISI o l y a n l e h e t ő s é g e t vitt be a S c i S e a r c h C D - R O M - v á l t o z a t a b a , h o g y az a z o n o s p u b l i k á c i ó k r a h i v a t k o z ó c i k k e k e t ö s s z e lehet g y ű j t e n i . Ez j e l e n t ő s t ö b b l e t a z o n l i n e v á l t o z a t h o z k é p e s t . A H i g h l i g h t e d Data o l y a n s z ó t á r t hozott k i , a m e l y ki is m o n d j a a k i v á lasztott szót. E g y e s k i a d v á n y o k a k é p e r n y ő n a b l a k t e c h n i k á t h a s z n á l n a k , l e h e t ő s é g e t a d n a k az a d a t l e t ö l t é s r e , az a d a t o k á t v i t e l é r e a C D - R O M l e m e z r ő l m á s r e n d s z e r e k b e . H a a r e n d s z e r e g y ü t t k e z e l i a C D - R O M
