De uocabulis quae u1dentur esse apud herodotum poeticis

L· í m . я - H ^ M j .

íci4>

. . $ I S 3 1 3

DE UOCABULIS

QUAE U1DENTUR E S S E APUD HERODOTUM

P0ETICI8.

D I S P I I Τ A U I Τ

ALBRECHTUS GÜILELMUS FÖRSTEMANN,

SOLTQUELLENSrS.

PARTHENOPOLI

E X O F F I C I N A F A B R O R U M (A. & R. FABER).

MDCCCXCIL

ERNESTO GUILELMO FÒRSTEMANN

G E D A N E N S I ,

PATRUO DILECTISSIMO,

• PERFUNCTO

A. D. XXV. KAL. OCT.

A N N O A E T A T I S . S E P T U A G r E S J M O

GRATULATUR

AUCTO'R LIBELLI.

Uoces epicas ab Herodoto interdum esse usurpatas com- pluribus exemplis confirmatur: neque nego posse eum uideri in hac re id egisse ut quandam poeticam orationis speciem efficeret.

Nam nostrorum scriptorum si quis pro „Mädchen" ponet „Maid"

uel pro „Jungfrau" „Magd" aliaque uocabula poetis magis quam pedestris sermonis auctoribus usitata, totam statim orationem quodam poetico colore imbuisse cuilibet uidebitur. Quamquam maximo opere cauendum est ne omnia uerba quae Homero Herodotoque sunt communia, cum apud ceteros scriptores fere non inueniantur, Homerica esse contendamus: immo, nisi ex ipsius loci ratione apparet, quo Consilio posita sit uox poetica, uel nisi ipsa forma uerbum conuincitur esse poeticum, ueresi- milius est uocabulum tale fuisse in usu Ionum uolgari. Quare Hoferus1) cum satis habuerit magnum numerum „uocum", ut ait, „communium" (gemeinsame Wortformen, p. 12 sqq.) con- gessisse, „um darzuthun, dass Herodot durch den Gebrauch vieler homerischer Wortformen eine besondere Vorliebe für Homer zeige", uereor ne parum opera sua sit assecutus. Contra Steinium laudo, qui in editione commentario instructa cum haud paucas olim uoces esse poeticas afßrmauerit, tacendo certe errasse se plus uno loco nunc confìtetur. Quaestio omnis sane satis magna est, quam ne ego equidem sperem me piane iam posse absoluere: nam ceterorum Ionum scripta quae supersunt accurate cognosci debebant, imprimis Hippocratis, quoniam si quid apud Herodotum uocabuli uideretur esse poeticum idemque legeretur apud Hippocratem, hoc quidem certe non esse poeti- cum me docuit Kirehhoffius. Sed neque tempus mihi erat

C a s s i a n · H o f e r , Über die Verwandtschaft des herodotischen Stiles mit dem homerischen. Progr. Meran 1878.

busque meis possum praestare conabor.

Ac primum quidem inquirendum est in N O M I N A

ea quae pleraque collegit Hoferus: ex quibus ea quae etiam Steinius esse Homerica uel epica adhuc censet asterisco ante posito notaui. Nonnulla ex eiusdem commentariis inieci eodem- que signo ornaui: atque etiam ordior a uerbo ab Hofero omisso

* άεθλος — labor, έργον. I 126 έπιτελεοάντων δέ των Περσέων τον προ/.είμενον αεθλον. VI 10 ου/, οίους τε γενο- μένους έξι/.έαθαι προς τον προ/.είμενον αεθλον. 43 ούδ έπετέλεοε τον επέταξέν οι ή μψηρ αεθλον. Cf. VII 197. Θ 363. Τ 133.

γ 262 (πολέας τελέοντες αέθλους). δ 170. λ 622 cett. Uereor tamen ne nimis fiduciter Steinius affirmant uocabulum apud Herodotum esse poeticum: Herculis quidem labores uolgo uiden- tur nominati esse άθλοι. Cf. Isocr. V 109. (ίΑεθλέω = pugno, certo I 67. VII 212).

* άϊδρείη. VI 69 άϊδρείτ] των τοιούτων ν.εΐνος τούτο απέρ- ριψε το έπος ν.τ)έ. Loquitur mater Demarati. Datiuus άϊόρείη semel legitur in Odyssea (μ 41), άϊδρείψι bis (κ 231. λ 272).

Rara sane uox uidetur fuisse: num uero fuerit poetica, in dubio est relinquendum.

αιμαοιή. Pluralis αιμασιαι bis legitur in Odyssea (σ 359.

ω 224) in ea locutione quae est αϊμασιάς λέγειν — u e p r e s colligere. Maxime notabilis est alter locus: αίμασιάς λέ'ξοντες

άλωης έμμεναι έρ/.ος. Nam apud Herodotum αιμαοιή cuius- libet generis saepem, quin etiam murum humilem siue maceriam uidetur significare (το εκ χαλί/.ων ψ-/.οδομημένον άνευ πηλού τειχίον, ν.αι δ έξ άν.ανθών φραγμός Lex. Her. Β). Cf. τοϊσι παρά σφισι γιγνομένοισι ν.ρον.οδείλοισι (stelionibus) τοϊσιν έν τησιν α'ιμααifjOιν II 69. άιμασιή πλίνθων όπτέων I 180. έν τί) αιμαουη Tfj παρά τον ποταμον πυλίδες έπησαν ibid, επί τάς αϊμασιάς άναβάντες τάς παρά τά χείλεα τον ποταμού εληλα- μένας 191. περιθει δέ αυτό άίμασιη έγγεγλνμμένη τνποισιν II 138. Uide -etiam VI 74 et 134 (ubi συνωνύμως scriptum

est ερνος et αϊμασιή). Dubium igitur non est quin haec uox satis usitata fuerit in sermone Herodoti patrio, cum ipsa eius notio post Homeri témpora paullulum sit immutata. Cf. Dem.

LV 11. Polyb. XVIII 3, 1. αίμασιώδης Plat. Legg. Ill p. 681 A.

αϊπόλος. II 46 σέβονται δέ πάντας τους αίγας οι Μεν- δήσιοι, νai μάλλον τους ερσενας των θηλέων, ναι τούτων οι αϊπόλοι τιμάς μέζονας εγονσιν. Adnotauit Steinius: „τούτων, SC. των αιγών" — rectius fuerit των έρσένων —. „Dazu αϊπόλοι wie das homerische αϊπόλοι αιγών." Cf. ρ 247. υ 173 cett.

Num uero Herodotus recordatns sit b. 1. locutionis Homeri cae, dubito: uox ipsa potest fuisse Iónica. Certe etiam αίπόλιον et apud Nostrum et apud poetam inuenies. Ut legitur ρ 213 ( = ν 174) αίγας άγων, αϊ πάσι μετέπρεπον αϊπολίοισιν.

Β 474 sq. ως τ αϊπόλια πλατέ' αιγών αϊπόλοι άνδρες ρεια διανρίνωσιν κτλ'. Her. I 126 έν δέ τούτω τά τε αϊπόλια ν.αι τάς ποϊμνας ν.αι τά βουνόλια δ Κϋρος πάντα του πατρός συναλίσας ές τωυτό έθυε:' in quibus quid sibi uelit uox poética non intellego. Accedit quod apud utrumque auctorem scripta extant etiam βοννόλος (Ν 571, Ψ 845, λ 293, χ 435, 1110—114), βουνολίη (b. Merc. 498, I 114), cum βουνόλιον, quod posuit Herodotus in I 126, ab Homero non sit usurpatum. Ceterum ueriloquium uocabuli αϊπόλος quam sit obscurum,· nemo nescit (cf. Plat. Cratyl. p. 408 C.): primariam eius notionem fuisse earn quae est == ouium pastor demonstrare studuit Gust. Meyerus in Curt. Stud. VIII 120 (cf. Gramm. Graec. §. 106).

άνος ( = remedium, medicina). IV 187 ψ δέ ναίονσι τά παιδία σπασμός επιγένηται, ¿ζενρηταί σφιν άν.ος. I 94 σιτο- δείψ ισχνρήν ανά την Λνδίψ πάσαν γενέσθαι, ναι τους Ανδους τέως μεν διάγειν λιπαρενντας, μετά δέ ώς ου πανεσθαι, άνεα δίζησθαι. Cf. J 487. I 250. χ 481 cett. Sed uox tarn non uidetur esse poética quam άνέΐσθαι. Cf. IV 90; I 167. III 17, 40. V 91. — άνος ποιεΐσθαι Plat. Legg. X p. 910 Α. άνος τον μη γίγνεσθαι η τον γίγνεσθαι ήττον Arist. Pol. V 5.

άλεωρή. IX 9 οτι ει μη άμννεϋσιν ίΑθψαίοισιν, ώς ναι αυτοί τινα άλεωρήν ευρήσονται = propulsationem periculi. Apud Homerum άλεωρή est aut idem quod est fuga, euitatio periculi (Ω 216 όϋτε φόβου μεμνημένον οντ' άλεωρης), aut idem quod

1*

tutamentum (de lorica M öl. O 333). Itaque non recte dicetur scriptor imitatus esse usum poetae. Quod Herodotus non nouit uerbum όλέομαι uel άλεύομαι, hoc parui uidetur esse momenti.

Ceterum άλεωρά legitur etiam apud Aristotelem. Cf. Hist. An.

I 1, 14. 9, 8. Partt. An. IV 10.

άμφίπολος. II 131 ή δε μήτηρ αυτής των άμφιπόλων των προδονσέων την θυγατέρα τω πατρί άπέταμε τάς χείρας.

V 92 η) άπέδνσέ σφεας δμοίως, τάς τε ελευθέρας '/.ai τάς άμφιπόλους. IX 76 '/οσμησαμένη χρνσω πολ?.ω ν.ai αυτή ν.αί άμφίπολοι. Satius erit statuere etiam Herodotea aetate uoca- bulum apud Iones in usu fuisse. De nerbo άμφιπολεύειν u. infra.

άνδρες — mortales. II 144 το δε πρότερον των ανδρών τούτων θεούς είναι τους εν Λίγνπτψ άρχοντας. 146 έφη άν τις ν.αί τούτους άλλους γενομένους άνδρας έχειν τα έν.είνων ουνόματα των προγεγονότων θεών. V 28 επί δύο γενεάς αν- δρών νοσήσασα ες τα μάλιστα στάσι. 63 τα γαρ του θεον πρεσβύτερα εποιενντο ή τα των ανδρών. Cf. Ill 22 όγδών.οντα δε ετεα ζόης πλήρωμα άνδρι μαν.ρότατον προαν.εϊοθαι. Si- militer Homerus frequentius ponit pluralem uocabuli (A 334, 403, a 28 cett.), sed nonnunquam etiam singularem nume- rum: ueluti in N 321 sq. άνδρι δε κ' ου/, εΐξειε μέγας Τελα- μώνιος ΛΪας~, og θνητός τ' είη '/.ai έδοι /ίημήτερος αν.τήν.

Χ 432 sq. εκ μέν μ' αλλάων άλιάων άνδρι δάμασσεν, Λ\α- ν.ίδη Πηλήι, κai ετλην άνερός ευνήν. Sed notiones eae quae sunt „uir" et „homo" hoc eodem uocabulo significantur plane eadem ratione qua Indico „nar" uel Germanico „man":

quo in usu quamuis alienus fuerit a scriptoribus recentioribus, tamen Herodotus potest secutus esse suae aetatis consuetudinem, nec uero imitatus esse uidetur poetae orationem.

ανεψιός. VII 5 Μαρδόνιος δ Γοβρνω, og ην Ξέρξη μεν ανεψιός Λαρείου δε άδελψεής παϊς. 82 Ξαρείου αμφότεροι ούτοι άδελφεών παίδες, Ξήρξη δε εγίγνοντο ανεψιοί. IX 10 δ μεν ήν έτι παίς, δ δε τούτον επίτροπός τε '/.ai ανεψιός. Cf.

1 464. Κ 519. Ο 554. Sed nomen sine dubio fuit Graecorum uolgare: nam legitur etiam apud Atticos, ut ap. Andoc. I 47.

Xen. An." VII 8, 9 (10). .

— 5 —

ασταχνς. V 96 εκόλουεν αεί ον.ως τινά ΐδοι των αστα- χύων υπερέχοντα. Num putabis Herodotum, cum haec scriberet, recordatum esse eius loci quo solo a,pud Homerum legitur ασταχνς, Β 148, επί τ' ημνει άσταχύεσσιν? Ceterum ασταχνς nihil aliud est nisi στάχυς auctum a prothetico, atque cum hoc uocabulum etiam apud Atticos uetustiores fuerit usitatum, nescio an ne Ionicam quidem esse uocem ασταχυς ita confidenter dixerim. Cf. αταψίς et άσταφίς (Xen. An. IV 4, 9). Gust. Meyer.

Gr. Gr. §.110. .

άτασθαλίη. II 111 τον δε βασιλέα λέγονσι τούτον άτασ- θαλίη χρησάμενον λαβόντα αϊχμην βαλεΐν ες μέσας τάς δίνας του ποταμού. Homerus semper plural em ponit άτασθαλίησι, cf. J 409. X 204. a 7. κ 437 cett. Differì igitur usus Hero- doteus, cuius proprietas perspicitur etiam ex appositione parti- cipii χρησάμενος. Singularem sane usurpauit Simon, fr. 53: nec uero est cur putemus Herodotum posuisse hanc uocem nonnisi ex poetarum exemplo. Quamquam apud ceteros scriptores uoca- bulum non inuenitur: nisi forte hoc memoratu dignum putas esse (Lucianum) de astrol. 15 scripsisse άτασθαλίη χρεόμενος aut Arrianum V n 14, 9: ατασθαλία ες το θείον. De adiectiuo άτάσθαλος u. infra. .

ατραπός. VII 175 την δέ άτραπόν, δι' ην ηλωσαν οι άλόντες 'Ελλήνων εν Θερμοπύλησιν, ουδέ ^δεσαν εονσαν. De eadem semita ponitur in capp. 212. 213 cett. Apud Homerum uox sonat άταρπός (cf. Ρ 743. ξ 1): semel (ν 195) scriptum est etiam ατραπιτός. Ατραπός certe non est mere poeticum.

Cf. Plat. Phaed. p. 66 Β cett.

αιρλαστσν (το άκρον της πρύμνης Lex. Her.). VI 114 Κυνέγειρος δ Ενφορίωνος επιλαβόμενος των άφλάστων νεός, την χείρα αποκοπείς πελέκει πίπτει. Semel ponitur apud Homerum, numero singolari. Cf. 0 716

"Εκτωρ δέ πρνμνηθεν ¿πει λάβεν, ον τι μεθίει αψλαστον μετά χερσίν έχων, Τρωσίν δέ κέλευεν.

Argumentum sane huic loco simillimum. Sed pluralem αψλαστα nescio unde sumpserit Herodotus, nisi uox etiam praeter Home- rum in usu fuisset. An uero Latinorum nomen aplustre puta- bimus ex poetae exemplo conformatum esse ? Immo qui Romanis

aplustre, nauigatores se. Graeci, uel Dores uel Iones.

βραχίων. IV 71 τον ώτός άποτόμνονται, τρίχας περι- κείρονται, βραχίονας περιτόμνοιται. V 12 εν. του βραχίονος ϊππον έπέλν/.ουσαν ν.αι ν.λώθονσαν λίνον. Cf. Μ 389. Ν 529, 532. Π 510, 519. Ρ 323. τ 66. Uocem non esse poeticám tantum intellegitur uel e priore esemplo Herodoteo : quod si est Ionica, quid hoc ad stilum Herodoti? Uideas tamen Eur. Hec.

15. Plat. Tim. p. 75 A. Arist. Hist. An. VIII. 5. Mot. An. I.

βώλος. II 111 'Ερυθρή βώλος nomen est oppidi Aegyp- tiaci, quod ab Herodoto primo ex Aegyptiorum sermone con- uersum esse non est cur statuamus. Apud Homerum βώλος legitur tantummodo in a 374, sed usitatissimum est adiectiuum ερίβωλος (ερίβωλαξ). Legitur βώλος ap. Soph. Ai. 1286. Xen.

Cyr. VIII 3, 12. (Arist. Mirab. 46) alios.

Hoc loco (propter Steinium) pauca monenda de uoce

* δαιτνμών. VI 57 ήν δέ θνσίη τις δημοτελής ποιήται, πρώτους επί το δέΐπνον 'ίζειν τους βασιλέας, ν.αι από τούτων πρώτον άρχεσθαι διπλήσια νέμοντας εν.ατέρω 1) τοίσιν άλλοισι δαιτυμόνεσι (δαιτνμόνεσσι ΛΈ>). In Iliade non legitur uox, in Odyssea est frequentissima. Cf. (d 621). η 102. θ 66. ο 477.

χ 12. Recentius igitur uidetur fuisse uocabulum. Ac ne Stei- nium quidem puto nomen ipsum duxisse poeticum, quoniam legitur etiam in I 73, 119. Sed formam δαιτυμόνεσι uel potius δαιτνμό- νεσσι esse poeticám recte arbitrato. Uereor tamen ne Herodoto tribuat quod tribuendum sit librariis. Ego uix dubitarim scribere δαιτνμόαι. — Apud Atticos δαιτνμών est perrarum, fortasse poeticum. Cf. Eur. Cycl. 610. Plat. Eep. I p. 345 C. Lue.

Parasi! 10.

δάπεδον. IV 200 περιφέρων αυτήν εντός τον τείχεος προσΐσχε προς το δάπεδον της πόλιος. Apud Homerum ea notione quae est „Erdboden" ponitur modo in λ 577: ceteris locis ostendit id quod Fussboden (Estrich), cf. J 2. λ 420.

χ 309, 455. ω 185. Locutionem δάπεδον της πόλιος certe non sumpsit ex Homero Herodotus. Ceterum δάπεδον etiam a

— 7 —

scriptoribus Atticis quantumuis raro usurpatum est, ut Xen.

scripsit in An. IV 5, 6: ένθα δέ το πυρ έκαίετο, διατψ.ομένης της χιόνος βόθροι έγίγνοντο μεγάλοι έοτε επί το δάπεδον' ου δή παρήν μετρέΐν το βάθος της χιόνος: in quibus nihil est poetici. Cyr. VIII 8, 16 ήδη και των κλινών τους πόδας επί δαπίδων τιθέασιν, όπως μη άντερείδη το δάπεδον. Cf. Ael.

Var. Hist. IX 9. '

* δηλήμων. II 74 είοί δε περί Θήβας ϊροί όφιες, ανθρώπων ουδαμώς δηλήμονες. Steinius adnotauit „δηλήμονες, homerisches Wort. Od. ο 85 εις °'Εχετον βασιλήα βροτών δηλήμονα πάντων Cf. III 109 οι δέ άλλοι όφιες έόντες ανθρώπων ου δηλήμονες τίν.τονσί τ ε ώα και έν.λέπουσι πολλύν τι χρήμα των τέκνων.

Uersus Homericus repetitus est in σ 116. χ 308. Contra δηλή- μων absolute positum est in Ω 33: σχέτλιοί έστε, θεοί, δηλή- μονες. Locorum Herodoteorum esse simillimam conditionem neminem fugit. Modo intellegerem, quanam ratione Nostrum ibi putarem usum esse uocabulo poetico!

δίκτυον. II 95 οι δέ κώνωπες, ήν μέν έν ϊματίψ ενειλιξά- μενος ευδη ή αινδόνι, δια τούτων δάκνουσι, δια δέ δικτύου ουδέ πειρώνται αρχήν. Dicitur de iaculo piscatorio, nec aliter in χ 386, quo loco solo legitur uerbum apud Homerum. Sed uox sine dubio fuit Graecorum uolgaris. Cf. Xen. Cyn. 2, 3.

Cyr. I 6, 19. Plat. Soph. p. 220 C. Poll. On. V 26.

δωτίνη. 1 61 ήγειρον δωτίνας έκ των πολιών αϊτινές σφι προαιδέατό κού τι. 69 Κροίσος δέ σφιν ώνεομένοισιν έδωκε

δωτίνψ. VI 62 νποδέκεται διοτίνψ δώσειν των εωυτον πάν- των έν, τό αν αυτός εκείνος έληται. 89 R διοτίνψ (uolgo δωρεήν) γαρ έν τφ νόμφ ουκ έ'ξήν δούναι. Cf, I 155. ι 268.

λ 352. Sed uox adeo fuit in usu uolgari, ut Herodotus diceret etiam δωτινάζειν — dona colligere. II 180 πλανώμενοι δέ oi Λελφοί περί τάς πόλιας έδιοτίναζον (cf. I 61).

έλος. Uox uidetur significare apud Homerum pratum magis uliginosum (Aue) quam paludem seu stagnum (Sumpf): contra- rius est usus Herodoti. Cf. J 482 sqq. αϊγειρος ώς, ή όά τ' έν ειαμενή έλεος μεγόλοιο πεφύκη λείη. Γ 221 τον τρις χίλιαι ϊπποι έλος κάτα βονκολέοντο: ξ 473 sqq. ή μ εις μέν περί άστυ

ποταμόν σκολισν γ.αί το όρυγμα παν έλος. 186 και ούτω το όρνγθέν 'έλος γιγνόμενον ες δέον ε δ όν. ε ι γεγονίναι. 191 ποταμόν διώρνχι έςαγαγών ες την λίμνψ έθισαν έλος. II 4 επί τούτου πλην τον Θηβαϊκού νομού, πασαν -Αΐίγυπτον είναι ελος, και αυτής είναι ουδέν υπερέχον. Compar est usus Atticorum (Thuc.

Xen. Plat.). Tà έλεα sane uocatur regio palustris Aegypti in 1192,95, 137, 151 bis, 152, sed ita nos quoque dicere possu- mus „die Sümpfe". (Cf. paludes Pontinas apud Latinos).

έργα = agri. I 36 δρμώμενος δε οντος εκ. του ορεος τού- του τα των Μυσών έργα διαφθείρεσκεν. Steinii est adnotatio:

„έργα, Feld- und Gartenbauten aller Art wie bei Homer." Cf.

Β 751. M 283. β 22, 127, 252. (d 318.) (κ 98.) ξ 344 cett.

Apud Herodotum nullum praeterea extat exemplum : fateor autem totam illám narrationem de morte Atyos scriptam esse stilo satis poetico. Cauendum tarnen, ne Nostro tribuamus, quod ille fortasse debet auctori suo (poetae nescio cui an Xantho Lydo ?). Conféras uero Xen. Cyr. III 3. Dem. Π 16.

ευλή. III 16 ταριχεύονσιν, ϊνα μή κείμενος υπό ενλέων καταβρωθή. IV 205 ζώσα γαρ ενλέων έξέζεσεν. Ter uocabu- lum extat in Iliade: Τ 26. Χ 509. Ω 414. Sed id esse poe- ticum, quae est conditio locorum Herodoteorum, persuadere mihi non possem, etiam si non legeretur apud Hippocratem (p. 622, 26. 35).

(ζωάγρια quod legitur in III 36 omisisse Hoferum miror, sed laudo).

ήλατκάτη. IV 162 εξέπεμψε δώρον δ Ένέλθων άτρακτον χρύσεον και ήλακότην, προσήν δέ οϊ και είριον. Cf. Ζ 491.

α 357. δ 131, 135. φ 351. Sed ut άτρακτος (fusus) nusquam legitur apud Homerum, ita ήλακάτη (colus) uocem fuisse non solum poeticám constat. Cf. ήλακατήνες, ήλακατώδης.

• θαλίαι — lautitia. III 27 oí -Αιγύπτιοι ε'ίματα εφόρεον τά -κάλλιστα και ήσαν εν θαλίησϊν. Cf. λ 602 sq. αυτός δε μετ' αθανάτοισι θεοισιν τέρπεται εν θαλίης και έχει καλλίσφν- ρον "Ηβην. (Hes. Op. 115). Sed Homerus singularem ponit

eodem sensu in uersu I 143 og μοι (og oi 285) τηλνγετος τρέφεται θαλίη évi πολλή. Rarum sane uidetur fuisse uocabu- lum, num uero in usu fuerit poetarum solum dubito. Cf.

θαλιάζειν. Plut. Lyc. 24. Mor. p. 712 F. 746 E.

θρήνος. I 198 ταφαΐ δέ σφι.ν εν μέλιτι, θρήνοι δέ παρα- πλήσιοι τοίσιν έν Λ\γν7ΐ·τφ. II 79 αποθανόντα δέ αυτόν άνωρον θρήνοισι τοντοισιν υπό Αιγυπτίων τιμηθήναι. Uox legitur apud Homerum non nisi in Ω 721 (de neniis funebri- bus) et in hymno XVIII 18 (de flebili cantu lusciniae): sed fuisse earn in omni Graecitate usitatissimam uix opus est monere.

θώκος. De sella uel de subsellio positum vidëtur esse his duobus loeis: I 181 μεσονντι δέ κον της άναβόσιος εστί καταγωγή τε και θώκοι άμπανστήριοι, έν τοϊαι κατίζοντες αμπαύονται οι άναβαίνοννες. IX 94 κατημένον Ενηνίον έν θώκφ έλθόντες οί παρίζοντο. Quamquam confitendum est hoc quidem loco uoca- bulum posse etiam usurpatum esse, ut uoluit Steinius, de foro, tamquam de loco, ubi consessus soient haberi. Nam consessum („Sitzung") aperte significai; in VI 63 και τις οί των οίκετέων έν θώκφ κατημένω μετά των εφόρων εξαγγέλλει ως οί πάίς γέγονεν. Concinit usus Homericus. Ueluti de subsellio θώκος uel θόωκος usurpatum est in Θ 439. β 14, de consessu in β 26. e 3. ο 468 cett: nisi quod uim mere localem nus- quam puto inesse. Nec uero optimo iure Buttmannum affir- masse in Lexilogo (torn. 2. p. 11) uerbum esse tantum epici sermonis uel e primo loco Herodoteo puto apparere. Accedit quod θώκος = sella legitur etiam apud Hippocratem (cf.

Passow. s. u.).

Ικμάς. Ili 126 έλοϋτο μέν γαρ υπό τον dioς οκως ϋοι, έχρίετο δέ υπό τον ήλιου, ανιείς αυτός έκ τον σώματος Ικμάδα.

Est talis locus quo haud inepte potuerit adhiberi uox poetica:

num uero credibile est Herodotum recordatum esse unius illius exempli Homerici quod est in Ρ 392 άφαρ δέ τε ικμάς έβη, δννει δέ τ' αλοιφή (depingitur confectio corii) ? Sed ab aliis quoque uox usurpata est. Ut Aristophanes in Nubb. 233 scripsit : την Ικμάδα της φροντίδος, Plato in Timaeo p. 76 Β : τρυθέντος δέ (sc. τον δέρματος) και της ικμάδος έξω δι' αντον φερομένης

το μεν ίγρδν /.αϊ θερμδν οσον ειλικρινές άπήει κτλ'. Apud Aristot. quoque et Theophr. (II p. 517) inuenitur. Adiectiuum ικμαλέος legitur apud Hippoeratem p. 593, 25.

ιλύς. II 93 oi Ιχθνες έντέκοντες φ it ες τψ ιλνν άμα τω έσχάτφ υδατι απαλλάσσονται. Φ 317 sq. ούτε τα τενχεα καλά, τά που μάλα νείοθι λίμνης κείσεθ' υπ' Ιλνος κεκαλυμμένα.

Uellem id quoque uocabulum omisisset Hoferus, quoniam nemo credet ex Homero id sumpsisse Herodotum. Idem posuit Hip- pocrates p. 615, 55. Aristoteles Gen. An. VI 2. Part! An.

Ill 3 cett.

κακότης = calamitas. VI 67 τ ψ μέντοι έπειρώτησιν ταύτψ άρξειν Λακεδαιμονίοισιν 1) μνρίης κακότητος 1) μυρίης εύδαιμονίης. VIII 109 άκήκοα τοιάδε γενέσθαι, άνδρας ες άναγκαίψ άπειληθέντας νενικημένονς άναμάχεσθαι τε και άνα- λαμβάνειν τψ προτέρψ κακστψα. Addendum uidetur ex II 128 τ οία Lv νίίγυπτίοισίν τε πάσαν είναι _ κακότητα και τά ίρά χρόνου τοσούτου κατακληισθέντα ουκ ανοιχθψαι, quamquam

Hot'erus siue Buedingerus h. 1. aliam notionem inesse uocabulo statuit. Cf. Κ 71. Λ 382. JH332. γ 175. ι 489. ρ 364. φ 238.

Hes. Ορρ. 93 (?). Pind. Pyth. II 35. Soph. Ο. G. 525 (521).

El. 228 (236). Si cui uidetur uerbum esse poeticum, quia exempla apud ceteros auctores nondum sunt inuenta, contra eum quod dicam non babeo.

καλύπτρη. IV 64 πολλοί δέ ανδρών εχθρών τάς δεξιάς χείρας νεκρών έόντων άποδείραντες αντοίσιν οννξι καλύπτρας των φαρετρέων ποιεϋνται. Hoc igitur loco uox significat oper- culum (Deckel): apud Homerum ostendit ricam (Schleier), cf.

X 406. ε 232. κ 545. Quare aptius cum exemplis Homericis comparabuntur ea quae sunt in Piatonis Alcibiade I p. 123 B:

εφη παρελθείν χώραν πάνυ πολλψ και αγαθήν, εγγύς ήμερησίαν δδόν, ψ καλείν τους έπιχωρίους ζώνψ της βασιλέως γυναικός, είναι, δέ άλλψ, ψ αν καλείσθαι καλνπτραν. quamquam nihil uideo esse cur putemus Platonem poetico usum esse uocabulo.

Ceterum cf. Aesch. Pers. 535. Cho. 794. Suppl. 121.

κόλπος = sinus uestis. VI 125 κόλπον βαθύν καταλιπό- μενος τον κιθώνος, paullo infra τον κόλπον πάντα πλησάμενος του χρυσον. Cf. Ξ 219. Χ 80. ο 469. κόλποι I 570. Sed

— 11 —

uideas etiam Aesch. Sept. 1023. Luc. Hermot. 37, 81. Nauig.

15. Herodian. Ill 5, 11. Theocr. XVI 16.· Straton. 71 (Anthol.

XII 229) : in prouerbii usu est τρίς πτύειν ες ζόλπον. Saepius apud geographos. Uox igitur fuit Graecoruui uolgaris, licet iam Aristarcbus earn interpretatus sit per κόλπωμα. Cf. Schol.

Η 219. X 50. . κόρυμβος. VII 218 οΐχοντο φεύγοντες επί του όρεος τον κόρυμβον. Semel κόρνμβα legitur apud Homerum in uersu con- clamatissimo I 241 στενται γαρ νηών άποκοψέμεν άκρα κόρνμβα (τά των νεών άκροστόλια Schol.): de quo loco quidquid statue- tur, apparet minime eum spectasse Herodotum cum nerba lau- data scriberet. Contra exemplum Homericum uidentur secuti esse — nec tamen sine aliqua liberiate — Apoll. Rh. II 601, Lycophr. 295, Theaetetus Schol. 2 (Anthol. X 16). De Aeschyli loco qui est in Persis 407 sqq. dubito : ήρξε δ' εμβολής^cΕλληνική νανς καποθραύει πάντα Φοινίσσης νεώς κόρυμβ', επ' άλλην δ' άλλος ήνθννεν δόρυ. Nam is certe poeta κόρυμβος quoque uocabulum simili quo Herodotus modo posuit in eiusdem ta- bulae u. 656: έλθ' επ' άκρον κόρυμβον όχθου. Quodsi Noster poetico uerbo usus est: non Homerum, sed nescio quem alium poetam uidebitur esse imitatus. '

κορύνη. I 59 οι δορυφόροι μεν ουκ εγένοντο Πεισιστρά- του, κορννηφόροι δε · ξύλιυν γαρ κορόνας έχοντες εϊποντό οι όπισθεν. In Iliade κορύνη σιδηρείη uocatur claua ferrea Η 141, 143, et Are'ithous, quia claua usus erat, fertur dictus esse κορννήτης El 138. cf. 9. Saepius haec uerba apud Homerum non extant, sed cf. Eur. Suppl. 715. Theocr. VII 18. Aristot.

Polit. V, 10. Diod. IV 59. Κορννηφόροι Pisistrati nominantur etiam a Plutarcho in Solon, cap. XXX (bis), praeterea uox usurpata est a Solone apud Diog. Laert. I 66. Fortasse Hero- dotus ab Atheniensibus earn traditam accepit. . Ut Aristoteles in rep. Athen. XIV, 1 de eadem re ponit λαβών δέ τους κορν- νηφόρους καλουμένους: sed ne illud quidem dubium est, quin in hoc libello conscribendo saepius secutus sit ipsa uerba Herodoti.

κρόταφοι. Ili 8 κείρονται δέ περιτρόχαλα, όπο'ξνρώντες τους κροτάφους. IV 187 καίονσι τάς εν τήσι κορυφήσι φλέβας,

μετεξέτεροι δέ αυτών τάς εν τοίσι κροτάφοισι. Cf. Ν 188.

σ 378 cett., singularem inuenies in / t 502, Y 397. Uerbum fuisse uolgare nel ex Herodoteis exemplis apparet: nam plane ieiuna est oratio. Potest autem conferri Aristot. Hist. An.

I 11 (Ar. Ran. 854. Aesch. Prom. 719). Κροταφίτης apud Hippocratem est musculus temporalis (Galen. XVIII, 1. p.

433 C).

μαχλοσύνη = impudicitia. IV 154 μαχλοσύνψ επενείκααά oì (sc. τη Φρόνιμη) πείθει τον άνδρα ταύτα έχειν ούτω. Semel apud Homerum legitur in Ω 30: την δ' ηνησ', r οι πόρε μα- χλοσύνψ αλεγείνψ, i. e. earn deam laudauit Paris quae ei tribuit Helenam, impudicam calamitatum auclorem. Notum est e scboliis Aristarchum hunc uersum deleuisse δια τήν μαχλοσύ- νψ. Putabat enim hanc uocem ad Paridem referri, hoc autem absurdum esse. Nam ή μαχλοσύνη, ut ait scholiasta (Ω 25), κοινώς εστι γυναικός μανία · δ έδωκε δ' αύτω ου ταύτψ, αλλά τήν καλλίστψ τών τότε Έλένψ, Ησιόδειος δ' εστίν ή λέξις- εκείνος γαρ πρώτος εχρήσατο επί τών ΙΙροίτου θυγατέρων.

Cf. Hes. frg. 5. Certe si quem poetam putandus esset Hero- dotus secutus esse, ad Hesiodum potins quam ad Homerum respexisse uideretur. Potest tarnen uox fuisse in lade usitatior:

nam apud ceteros Graecos nondum reperta est, nisi quod poetae recentissimi ea nsi sunt, ueluti Agathias 3 (Anthol. V 302) et (Manetho) VI 130. 190 Axt.

μείς. Π 82. Cf. Τ. 117. hymn. Merc. 11. Anacr. fr. 7 Bgk. Hes. Opp. 559 (557). Forma est nominatiui singularis Ionica (legitur etiam apud Hippocratem): nam casus ob- liqui sunt μψός μηνί cett., pluralis μήνες μηνών cett. VI 106. IX 101. I 32. IV 43. VIII 51. Β 292. κ 14. ξ 162

= τ 307 cett. κ 470. τ 152. ω 143. Fortasse nominatiuus μείς ab Atticis quoque saepius usurpatus est quam in literis nunc extat. Cf. Plat. Tim. p. 39 C et maxime Cratyl. p. 409 C : αλλά τον μήνα και τα άστρα πώς λέγεις; —Ω. δ μεν μείς·

από τον μειούσθαι είη αν ορθώς κεκλημένος, τά δ' άστρα ε'οικε της αστραπής επωνυμίαν έχειν. Uideas etiam Pind. Nem.

V 44, qui tarnen locus est suspectior.

— 13 —

μήχος = remedium. II 181 τούτο γαρ oi κακού είναι μήχος. IV 151 ε'πειτε δέ κακού ουδέν ψ σφι μήχος. Conferas locos Homericos cum Β 342. μ 392. ξ 239 tum I 249 sq.

ουδέ τι μήχος "ρεχθέντος κακόν ε'στ' άκος εύρέμεν. Adde Eur.

Androm. 537. Theoer. II 95. Lycophr. 1459. Concedendum illud quoque uocem poeticam, si modo est poetica, locis Hero- doteis haud prorsus inepte esse positam.

μνήστις. VII 158 νυν δέ επειδή ττεριελήλνθεν δ πόλεμος και άπίκται ές νμέας, ούτω δή Γέλωνος μνήστις γέγονε. Uerba sunt ipsius Gelonis. Legitur uerbum uno loco Odysseae, ν 280:

ουδέ τις ήμΐν δόρπον μνήατις έψ, μόλα περ χατέουσιν ελέσθαι.

Cf. Soph. Ai. 520. 523. 1269. Sim. fr. 5 (9), 4 Bgk. Theoer.

XXVIII 23. (Apoll. Rh. Nicandri Theriaca extr. Anthol.) Sit μνήστις uocabulum poeticum, in oratione hoc non ita mirum erit: dubito autem an id non ex.Homero, sed aliunde sump- serit Herodotus.

μόρος = fatum, mors. I 117 τέφ δή μόρφ τον τταίδα κατεχρήσαο τόν το ι παρέδωκα εκ θυγατρδς γεγονότα τής έμής) Uerba Astyagis. ούτω έσχεν, ω βασιλεϋ, περί του πρήγματος, και τοιοντφ μ όρο ι ε χρήσατο δ παις. Ex responso Harpagi. III 65 ανοσίιο μορφ τετελεότηκεν υπό των εωντον οίκηιοτάτων.

Uerba sunt Cambysis. V 21 ούτοι μέν τοντφ τω μόρψ διεφ- θόρησαν και αυτοί κάί ή θεραπηίη αυτών (cf. 48 τρόπψ τοιον- τω έτελευτησεν). VII 197 Ι4θόμας δ Λίόλου εμηχανήσατο Φρίξω μόρον συν 3Ινοϊ βονλεύσας. IX 17 κρέσσον γαρ ποιενντάς τι και άμυνομένονς τελεντήσαι τον αιώνα ή περ παρέχοντας δια- φθαρήναι αίσχίστφ μόρψ. Uerba sunt Harmocydis, Phocaeen- sium ducis. Cf. 2 455. φ 133. X 280. (Alienum est Ζ 357.) ι 61. λ 409. π 421. υ 241 cett. Steinius in annotatione ad IX 17 αίσχίστφ μόρφ contulit cum Aeschyl. Pers. 442 τεθνα- σιν αίσχρώς δνσκλεεστατφ μόρφ, et hoc adiecit: „An p o e t i - s c h e n S t i l e r i n n e r t a u c h 23 φόνον ε'ρραψαν. Od. π 376 οννεκά oi φόνον αϊπυν έράπτομεν, Aeschyl. Eum. 26 Πενθεί καταρράψας μόρον." Apud tragicos poetas uox etiam saepius inuenitur, ut in Aeschyl. Sept. 181. Prom. 679. Soph. Ant. 56, 1313, 1329. Eur. Iph. Aul. 1288 (1287): apud prosae ora- tionis scriptores uetustiores non legitur. Quare siquidem Hero-

dotus uerbum posuit fere in orationibus, modo ne duo obstarent loca, V 21 et VII 197, poetico hoc uocabulo eum esse usum concedere non dubitarem.

νάκος = uellus. Il 42 κριόν έ.κδείραντα προσσγέσθαι τ ε την κεφαλήν άποταμόντα τον κριού και ενδύντα το νάκος οντω οί εωντόν έπιδέξαι. Homerus semel usus est forma νάκη in ξ 530. Νάκος sane inuenitur non nisi apud poetas, ut ap.

Simon, in Et. M. p. 597, 6, Pind. Pyth. IV 121, Theocr. V 2, Anthol. VI 78, aut in scriptis auctorum recentiorum, ueluti Josephi (b. I. VII 14), Pollucis (On. VII 68), Luciani (Amor.

34. Dea Syria 55). TJolgarem tamen fuisse uerbum uel ex eo perspicitur, quod Hippocrates usurpauit νακοδέψης = coriarius.

Cf. Athen. Vili p. 352 B.

νόπη. IV. 157 έκτισαν αυτής τής Λιβύης χώρον αντί της νήσου τψ ούνομα ην Λζιρις · τον νάπαι κάλλισται επ' αμφό- τερα σνγκληίουσι και ποταμός τα έντι θάτερα παραρρεί.

Νάπαι κάλλισται uidentur esse colles uel saltus amoenis'simi.

Contra apud Homerun in uersu Θ 558 == Π 300 νόπη dicitur esse conuallis, quamquam de hac re licebit Portasse dubitare. Sed apud ceteros uallem siluestrem (saltum?) fere significat. Accuratius tamen de hoc uerbo quaerere nunc ego supersedeo, quia neque Ionum neque Atticorum a sermone pedestri alienum est, sed legitur et apud Hippocratem et apud Xenophontem. Cf. An. IV 5, 15. 18. V 2, 31.

νέηλνς. I 118 τον σεωυτού παϊδα άπόπεμψον τταρα τον παϊδα τον νεήλνδα. Uerba sunt Astyagis. Cf. К 434, 558.

Uerbum usurpauit etiam Plato de Legg. IX, p. 879 D:

ώς δ'αντως και ξένου απείργοιτο, εΓτε πάλαι ένοικούντος, ειτε νεήλυδος άφιγμένου: neque id deest recentioribus, sed legitur ар. Lue. V. Η. I 33. Concedendum tamen uocem non fuisse usitatissimam.

* νεϊκος = certamen, bellum (Fehde) III 62 ουκ έστι ταύτα άληθέα, δκως κοτε σοι Σμέρδις άδελφεός δ σος επανέστηκεν • ουδέ δκως εξ έκείνου τον ανδρός ν εικός τοι έαται ή μέγα ή σμικρόν. Uerba sunt Prexaspis. VI 42 ουδέν επί πλέον εγένετο τούτων ές νεΐκος φέρον („Feindseliges" Stein.)

— 15 —

"ίωσιν. VII 158 οτε μοι προς Καρχηδονίους νείν.ος συνήπτο.

Uerba sunt Gelonis. VII 225 ώς δε τούτους ήκειν επυθοντο οι "Ελληνες, ένθεΰτεν ήδη έτεροιοΰτο το νείν.ος. Cf. Β 376.

J 444. Α 671. Μ 348, 361. N 271. Ρ 384. Υ 140. Φ 513.

σ 264. ν 267 cett. Rixam (Zank, Streit) nomen uidetur signi- ficare in Vili 87 εί μεν ν.αί τι νεϊν.ος προς αυτόν εγεγόνει έτι περί Έλλήςποντον εόντων, ου μέντω έχω γε ειπείν, nec ali- ter legitur in Ξ 205 τους ει μ' όψο μένη, ν.αί αφ' άκριτα νείν.εα λύσω. Denique de lite ipsa ponitur in VI 66 τέλος δε εόντων περί αυτών νειν.έων, έδοξε Σπαρτιήτηαιν επείρεσθαι το χρηστήριον το εν ζίελφοίσιν εί έΑρίστωνος είη παις ο Αημόρητος, 68 (loquitur Demaratus) Αευτυχίδης γαρ ΐφη εν τ οία ι νείν.εα ι λέγων ν.υνέονσάν σ.ε εν. του προτέρου ανδρός ούτω ελθείν παρά Αρίατωνα : ac ne id quidem recedit ab usu Homerico, cf. N497.

μ 440. Ceterum νείν.ος ea notione quae est certamen, bellum ponitur etiam ab Hesiodo, Pindaro tragicisque poetis. Plato quoque usus est uerbo in Sopbista p. 243 A εν μέρει δε τ οτε μεν εν είναι φασί το ντάν ν.αί φίλον υπ' ''Αφροδίτης, τ οτε δε πολλά ν.αί πολέμιον αυτό abτψ δια νεΐν.ός τι, quo tamen loco e s t = r i x a : quin etiam Xenopbon scripsit in Cyn. I 17 εί δε προς τους βαρβάρους πόιπας πάση τή ^cΕλλάδι νείν.ος ή ντόλεμος, διά τούτους οι "Ελληνες εν.ράτουν. (Cf. Antonin. Lib. XI). Hos tamen sine dubitatone concedo poeticum usurpasse uocabulum:

de scriptore Ionico uereor ut tam certe iudicare liceat.

νέν.νς. I 140 ου πρότερον θάπτεται ανδρός Πέρσεω δ νέν.υς πριν αν υπ' όρνιθος ή ν.υνός ελν.υσθή. III 16 ενέλευεν εν. της ταφής τον Αμάαιος νέν.νν ενφέρειν έξω. 24 εν μέση δε τή στήλη ένεων διαφαίνεται δ νέν.νς, ούτε όδμήν ονδεμίαν άχαριν παρεχόμενος ούτε άλλο άεινες ουδέν • ν.αί έχει πάντα φανερά δμοίως αυτψ τψ νέν.νι. Cf. Η 709. Ν 509. Π 526. Ρ 277.

Ν 173. λ 37. χ 401 ( = ψ 45), ω 417 cett. Sed apud Homerum νέν.υες saepius sunt etiam m o r t u i , ut in λ 29, 491, 569. μ 583, et νέν.νς ponitur prò adiectiuo = m o r t u u s in Ρ 240. 2 152, quem usum fere non nouit Herodotus. Portasse igitur apud Nostrum agnoscenda est consuetudo sermonis Ionici recentioris ea, ut uox illa qua Homerus expressit omnes notiones quae sunt in νεκρός usurpata sit tantummodo paene ad significandum cadauer hominis

mortai. In Uteris Atticis legitur solum apud poetas aut apud scriptores recentiores. Cf. Soph. Ant. 26, 467, 515. Eur. Or.

1585, 1745. Suppl. 70. Herod. IV 8, 12.

νψεμίη. VII 188 άμα δε ορθριο εξ αίθρίης τε /.ai νψεμίης της θαλάσσης ζεσάσης επέττεσέ αφι χειμών τε μέγας και πολλος άνεμος άττηλιώτης. 218 ψ μεν δη νψεμίη, ψόφου δε γιγνομένου πολλού, ώς οίκος ήν φύλλων νποκεγνμένων inch τοίσι ποσίν, ανά τε ε'δραμον οί Φωκέϊς '/.ai ένέδννον τά όπλα. Cf. Ε 523, νψεμίη γαλήνη ε 392, μ 169. Uocabulum ne ab Hippocrate quidem alienum est, et miror, si fugit Hoferum id esse uolga- rissimum. Unum afferò locum lexigraphorum animaduersione dignissimum Aristot. Top. I p. 108 A: ώς γαλήνη εν θαλασσή, νψεμία έν αέρι (sc. ηρεμία).

ννκτερις = uespertilio. II 76 πτίλα δε ου πτερωτά φορεί, άλλα τοίσι της νυν.τέριδος πτεροίσι μάλιστα κη εμφερέστατα. Ill 110 περί δε αυτήν και εν αυτή ανλίζεταί κου θηρία πτερωτά, τήσι νυκτερίσι προσείκελα μάλιστα. IV 183 γλώσσαν δε ουδεμιή άλλη παροιμίψ νενομίκασιν, άλλα τετρίγασι κατά περ ai νυκτερίδες. Cf. μ 433, ω 6. Uocem non esse poeticam tantum patet e locis Herodoteis. Nec tamen aliena ulla noui exempla:

nisi quod piscium genus uocatur νυκτερίς ab Oppiano Hai.

II 200, poetica, ut uidetur, cum liberiate.

οίκος = res familiaris. Ili 53 ω παί βοόλεαι τήν τε τυραννίδα ες άλλους /τεσείν και τον οίκον τον πατρός μάλλον ή αυτός σφεα άπελθών εγειν ; Uerba sunt Periandri. VII 224 εκδιδούς τήν θυγατέρα Ααρείφ τον οίκον πάντα τον εωυτου έπέδωκεν. Cf. Ο 498, « 251, β 64, (C 181), δ 318, (η 314), π 431 cett. Usum Homeri et Herodoti non esse poeti cum modo uel ex eo apparet, quod Noster ponit etiam οίκοφθορείσθαι

= rem familiarem amittere (Haus und Hof verlieren) in I 196.

V 29. Vili 142 (in oratione legatorum Lacedaemoniorum). 144 (in responso -Atheniensium). Praeterea seimus etiam Atticorum consuetudinem fuisse ut per οίκος significarent rem familiarem.

Cf. Isae. VII 42. Lys. XXVI 22. Xen Oecon. I 5. Plat.

Lach. 185 A. Dem. (p. 833, 24, p. 861, 13). Lucian. Toxar. 14.

Etiam οϊκοφθορείν = rem familiarem perdere (Haus und

— 17 . —

Hof durchbringen) legitur in Plat. Legg. XI p. 929 D. XII p. 959 C. Cf. οίκοφθορία Plat. Phaed. p. 82 C. οϊκοφθόρος Plat. Legg. Ill p. 689 D.

δλμος. I 200 έςβάλλονσιν ές δλμον και λεήναντες νπέ- ροισι σώσι διά σινδόνος. Inuenitur in uno uersu Iliadis Λ 147 δλμον δ' ώς έσσευε κνλίνδεσθαι δι' δμίλον. Cf. Schol.

όλμος δέ έστι κοίλος λίθος, εις δν κόπτουσιν όσπρια και άλλα τινά. ή διπλή δέ, δτι άπαξ ενταύθα, κέχρηται. και δτι έν 'Ιλιάδι εντελέσ ι κέχρηται λ εξ ι δ ίο ις, ου μόνον έν 'Οδύσσεια, κτλ'. Uerbum fuisse uolgare uel ex titutis demonstrari potest:

uideas C. I. G. 1688, 24. 2338, 82. Significasse uidetur pri- - . mitus omne genus uasorum quod speciem habet cylindri: post

ab Ionibus usurpatum est ea fere notione quae est = mortarium (cf. etiam Hes. Opp. 425), ab Atticis ea quae est = lacus, Ktibel (cf. Ar. Vesp. 201. 238). Recentiore aetate uocabulum complures res uidetur ostendisse per metaphoran: sed de hac re quaerere accuratius non potui.

δλολυγή. IV 189 δοκεϊ δέ έ'μοιγε και δλολυγή έν ίροισιν ένθαντα πρώτον γενέσθαι· κάρτα γαρ ταύτη χρώνται καλώς αϊ Λίβνσσαι. Cf. Ζ 301 (amplius non legitur apud Homerum, nisi quod positum est in hymn. Ven. 19, ut significaret cantum laetum): αϊ δ' δλολυγή πασαι Λθήνη χείρας άνεσχον. Uocem fuisse de ritu sollemnem recte, ut puto, monuit Steinius (ad locum Herodoteum): quamquam sic earn apud poetas tantum usurpatam fere inuenimus, ut in Eur. Med. 1176. Troad. 1073.

Ar. Lysistr. 240. Nam apud Thuc. II 4 δλολυγή est merus clamor uxorum, neque aliter in Appian. Pun. 77. 92. Synes.

ep. 57. 67: clamorem laetum ostendit apud Luc. Bacch. 4, strepitum apud Plut. Luc. 27.

δπάων. V 111 ^ειπε προς ταντα δ δπάων αυτόν (idem paullo ante uocatus est υπασπιστής). Cf. IX 50 οϊ τε σφέων δπέωνες αποπεμφθέντες ές Πελοπόννησον ώς έπισιτιενμενοι άποκεκληίατο υπό τής 'ίππου. 51 ώς άναλάβοιεν τους δπέω- νας τους έπί τά σιτία οίχομένους. Η 765 == Θ 268. Κ 58.

Ρ 258, 610. Ψ 360 (ή δπάων hymn. Cer. 440). Forma ilia quidem δπάων aperte est poetica, sed sine dubio mutanda in δπέων: neque enim e locis Herodoti confirmari potest uocem

2

apud Iones non fuisse uolgarem. Contra apud Atticos et formam et uoeabulum οπάων apparet esse poetiea. Cf. Aeschyl. Cho.

Suppl. 475, 921. Soph. Ant. 1095. 0. C. 1105.

* δσίη. II 45 τόίσι γαρ ουδέ κτήνεα δσίη θνειν εστί χωρίς υών ν.αί έρσένων βοών καί μόσχων, οσοι αν -καθαροί εωσι, καί χψών, κώς αν ούτοι ανθρώπους θυοιεν; 171 ν.αί της Λήμη- τρος τελετής πέρι, την οι 'Έλληνες θεσμοφόρια καλέονσι, ν.αί ταύτης μοι πέρι εϋστομα ν.είσθω, πλην δ'σον αυτής δσίη έστί λέγειν. Utroque loco δσίη έστί potest uerti per fas est: nam refertur ad res sacras et apparet id priore loco idem fere signi- ficare quod νόμιόν έστι, altero idem quod δίκαιον έστι. Ad hunc adnotauit Steinius haec': „δσίη εστί, fas est, n a c h Od.

π 423 ονδ' δσίη κακά ρόπτειν άλλήλοιοιν, noch c. 45, 10, sonst δσιον." Cf. etiam χ 412 ούχ δσίη κταμένοισιν έπ' άνδρασιν ενχεταασθαι. Pind. Pyth. IX 62. Eur. Hei. 1354. Nec tarnen puto ex imitatione Homeri Herodotum illa scripsisse, praesertim cum alter negatiuam tantum, alter aifirmatiuam quoque ponat locutionem. Quare melius cum exemplis Herodoteis comparabis Pind. Pyth. IX 36 δσία κλντάν χέρα oi προσενεγκεΐν. Substan- tiuum δσίη (δσία) = ius diuinum usurpatum inuenies etiam in hymn. Merc. 470. Empedocl. 47 Karst. Ar. Plut. 682. Dem.

XXI 126 (ό θεός και το της δσίας, ο τι δη ποτ' έστί, τό σεμνόν ν.αί τό δαιμόνων σννηδίκηται).

πίδαξ. IV 198 μελάγγαιός τε γάρ έστι (sc. ή Κϊνυψ) και έπνδρος πίδαξι κτλ'. Semel legitur apud Homerum in II825.

Cf. Eur. Andr. 284 (πιδακόεις ibid. 116 = πιδήεις Κ 183).

Quibus locisomnibus significantur f o n t e s m o n t a n i . Obsoletum magis quam poeticum dixerim esse uoeabulum. Quod poetae scriptoresque recentiores id nonnusquam posuerunt, antiquitatis agnosces Studium uel imitationis. Cf. Apoll. Rhod. IV 1451, 1456. Agid. Anthol. VI, 158. Apollonid. ibid. 238. Leonid, ibid. 234. Antipatr. Anthol. IX 417. Achill. Tat. I 15.

πλατάνιστος. V 119 κατειλήθησαν ές Λάβραυνδα ές dιός στρατιού ιρόν, μέγα τε και άγων άλσος πλατανίστων. VII 27 ούτος έστιν δ'ς τοι τον πατέρα daρέïov έδωρήσατο τη πλατα- νίστφ τή χρυσή και τή αμπέλου Uerba sunt hominum Persarum.

31 ταντην ιών ό Ξέρξης την δδόν εν ρε πλατάνιστον, την κάλ'/.εος εϊνεκα δωρησάμενος κόσμφ χρυσέω και μελεδωνψ άθανάτφ

_ 19 —

άνδρΐ έπιτρέψας κτλ'. Legitur in Β 307, 310. Uerbum sane apud poetas tantum inuenitur, nisi quod extat in Luc. Am. 12.

31: sed fuisse id olim uolgare e nominibus nonnullis apparet, ueluti πλατανιστής Paus. III 11, 2. 14, 8. ΪΙλατανιστών (cf. „Lindenau") id. IV 34, 4. VIII 39, 1. .

π όνος = pugna. VI 114 ¿ν τούτω τω πόνοι δ πολέμαρχος Καλλίμαχος διαφθείρεται. VIII 89 έν δέ τω πόνω τούτω άπδ μεν έθανεν δ στρατηγός 'Αριαβίγνης δ Ααρείου κτλ'. Cf. Κ 667.

Ζ 77, 525. Μ 348, 356. Ν 2, 344. Ο 416. Ρ 158. Τ 227.

Φ 249. μ 117 cett. Hes. Theog. 881. Scut. 305, 310.

Theogn. 981. Lehrs. Aristareh. p. 87. Locis iis quae ex Atticorum scriptis comparantur apertior iam inest uocabulo laboris notio, ut in Plat. Phaedr. p. 247 Β ένθα δη πόνος τ ε και άγων έσχατος ψυχή πρόκειται. Cf. ρ. 248 Β. Ale. II ρ. 142 Β. Quamquam utrum poeticum Herodotus usum an Ionicum sit secutus, diudicare non ausim. Calamitatem, ut hoc addam, significat uerbum in VII 190: έν τούτω τω πόνφ νέας οι έλαχίατας λέγουσι διαφθαρήναι τετρακοσίων ουκ έλάασονας·.

tempestate enim afflicta est classis Persarum.

πρόβατα. I 133, 167, 188, 203, 207. II 41. III 101.

IV 23, 61. VI 56. VII 171. VIII 137. Cf. g 124. Ψ 550.

Uox sine dubio fuit uolgaris: atque significabatur ea, ut uidetur, primitus omne genus pecoris praeter equos. Ψ 549 sq. tau τοι εν κλισίη χρυσός πολύς, έστι δέ χαλκός και πρόβατ', είσί δέ τοι δμωαι και μώννχες 'ίπποι. II 41 τάς βονς τάς Αι- γύπτιοι πάντες ομοίως σέβονται προβάτων πάντων μάλιστα, μακρψ. Huc pertinet etiam IV 61 θύουσι δέ και άλλα πρόβατα και 'ίππους μάλιστα, modo statuatur πρόβατα ex usu illo notissimo esse epexegetice appositum uerbis τά άλλα (cf. Xen.

An. VII 3, 48). Quai-e minora pecora, oues capreaeue, uocantur τά λεπτά των προβάτων in I 133 et VIII 137. Cf. Stein, ad I 133. Πρόβατα (Weidetiere) et υποζύγια opponuntur in I 167 δμοίως πρόβατα και υποζύγια και άνθρωποι, similiterque Thucydides scripsit in II 14 πρόβατα δέ και υποζύγια ές την Εϋβοιαν διεπέμιραντο.¹) Plerumque sane apud Atticos uerbunV"/^

9 Sunt igitur πρόβατα ea pecora quae propter usum carnis lactis uelleris pastum prodeant (προβαίνονσι). Cf. IV 23 πρόβατα γάρ αφιν ov ',

. 2* ' 3

ostendit ones: cf. Xen. An. ΠΙ 5, 9 πολλά 8 ορώ ταύτα πρόβατα και αίγας v.al βονς και όνους. IV 7, 14. VI 3, 22.

VII 3, 48 cett. Sed uox ipsa est uolgarissima et quam ne Hippocrates quidem auersatus sit: cf. 302, 27. 784 B.

πνρκαιή. II 66 πυρκαιής δέ γιγνομένης θεία π ρήγματα καταλαμβάνει τους αϊελονρους. Cf. Η 428. Ψ 158, 231, 237, 250 = Ω 791. Semper apud Homerum significatur uocabulo locus incendii, rogus (cf. Eur. Suppl. 1206. Arist. Hist. An. IX 1):

apud Nostrum ipsum incendium est — neque enim Aegyptii mortuos cremabant — q u o exemplo uerbum posuerunt etiam Lucian. Merc. cond. 18. Toxar. 61 et Plutarch. Camill 31.

Sed tamen conferri potest locus ex Arist. Meteor III 1, ubi μικραϊ πυρκαιαί uocantur parua incendia. Quare uerbum neque poeticum neque Ionicum tantum esse affirmarim.

ρίψ. IV 71 παραπήξαντες αϊγμάς ένθεν και ένθεν τού νεκρού ξύλα ύπερτείνουσι και έπειτα ριψί καταστεγάζονσιν.

Semel apud Homerum legitur, in ε 256. Cf. Schol. ρίπεσσι.

πλέγμααι ψιαθώδεσιν ova ι /τεπλεγμένοις. Sed uerbum sine dubio erat uolgare, nec aliter ρίπος quod Herodotus usurpauit in II 96. Cf. Ar. Pac. 699. Arist. Probl. XV 6. p. 911 B, 4 et 11 Bekk. (Lucian. Hermot. 28. Plutarch. Mor. p. 405 B).

σανροτήρ. VII 41 επί τ οίο ι δόρασιν αντί των σαυροτή- ρων ροιάς ειχον χρνσέας. Ne hoc quidem uocabulum plus uno loco inuenitur apud Homerum: Κ 153. Cf. Schol. σανροτήρ δέ έστι άπολήγον μέρος τού δόρατος, όπερ αντίκειται τή αιχμή ον και ουρίαχον καλούσιν. Athen. XII ρ. 514 Β. Polyb. VI 25, 6. XI 18, 4. Plutarch. Mor. p. 183 A. (Anthol. VI110, 3).

Uerbum Nostri aetate nondum fuisse obscurum aut alienum ab usu uolgari e 1. 1. dilucide apparet.

σημάντωρ. VII 81 τελέων δέ και εθνέων ήσαν άλλοι σψ μάντορες. Cf. J 431. Θ 127. Ο 325. ρ 21. τ 314. hymn. Αρ.

542. Cer. 131. Hes. Scut. 56 cett. Quoniam non uideo, qui πολλά ¿στιν " οι) γάρ τι σπονδαϊαι ai vo/iai αντόίλι είσίν. Uocem usurpare de equis unus, quod sciam, ausus est Pindarus in frg. 305 Bergk. Nam apud Herodotum VI 56 προβάτοισι non de equis militaribus, sed (see.

Steinium) de hostiis est accipiendum.

— 21 —

loco Herodoteo ulla apta sit stili sublimitas, poetico minus quam antiquo putauerim hoc uerbo usum esse scriptorem.

σκνλαξ. III 32 My ova ι Καμβύσεα σνμβαλεϊν σκύμνον λέοντος σκυλάκι κννός, θεωρεϊν όέ και • την γυναίκα ταύτην, νίκωμένου δε του σκύλακος όδελφεόν αυτόν άλλον σκύλακα άπορρήξαντα τον δεσμόν παραγενέσθαι οι, δυο δε γενομένους ούτω δη τους σκύλακας έπικρατήσαι τον σκύμνου. Etiam in sequentibus legimus τον σκύλακα τω άδελφεφ τιμωρήσαντα.

Cf. ι 289. μ 86. υ 14. Hes. Theog. 834 cett. Uerbum non esse poeticum uel e simplicitate narrationis Herodoteae intellegi- tur. Cf. Xen. Cyr. I 4, 15. Cyn. VII 6, 7. Plat. Parin, p.

128 C. Eep. II p. 375 A. VII p. 537-A. cett. σκνλακώδης Xen.

Cyr. I 4, 4 Idem haud dubie statuendum est de uoce

σκύμνος. III 32. 108 έπεάν ο σκύμνος εν τή μητρί (sc.

τή λεαίνη) εών άρχηται διακινεόμενος, ο δε έχων όνυχας θηρίων πολλον πάντων οξυτάτους άμύσαει τ ας μήτρας.. Cf. Α 319.

σκνμνίον Arist. Hist. An. IX 6. σκνμνοτοκείν Arist, apud Athen.

VII p. 314 C. άρσψ γαρ ου σκνμναγωγέί Sehol. Σ 319 cett.

Significant autem σκύλάξ 1) pullum canis, caniculum (itaque apud poetas pro cane ipso ponitur), 2) pullum: σκύμνος pullum leonis, 2) pullum.

σποδός. II 100 αυτήν μιν, ώς τοντο έξέργαστο, ρίψαι ες οίκημα σποδού πλέον, δκως ατιμώρητος γένηται. Cf. 140 bis. IV 172 ή ν δε μή έχουσιν νγρον μηδέν, οι δε της χαμάθεν σποδού λαβόντες λείχονσιν. Significai uocabulum cinerem uel puluerem. Apud Homerum legitur nonnisi in ι 375 et hymn.

Merc. 238 de cinere positum. Poetico hoc uocabulo usum esse Herodotum nemo intellegens affirmabit. Cf. Ctes. 17.48.50.51.

(Plut. Moral, p. 727 C. Lucián. Luct. 19). σποδωθέν ap. Hippocr.

p. 667, 10.

φάτνη. IV 70 την σκηνήν την Μαρδονίου ούτοι ήσαν οι διαρπάσαντες, τά τε άλλα εξ αυτής και την φάτνψ των 'ίπ- πων έονσαν χαλκήν πάααν και θέης άξίην. την μέν νυν φάτνψ ταύτψ την Μαρδονίου ανέθεσαν ες τον νηόν της Λλέης ΐΑθη- ναίης κτλ'. Cf. Ε 271. Κ 568. Ο 263. Ω 280. δ 535 = λ 411

cett. Ne hoc quidem uerbum poetarum tantum ex usu est.

Cf. Xen. Cyr. Ill 3, 27. Plat. Phaedr. p. 247 E. Tim. Locr.

p. 70 E. p. 71 C. Strabo III p. 151. Arrian. Epictet. IV 1, 35. (Luc. Tim. 14. adu. ind. 30. Philostr. imag. p. 828. Aesop, fab. 228 Halm. cett.).

φιλότης = amicitia. I 172 τοΐσι γαρ κάλλιστόν εστί ν.ατ' ήλικίψ τε -και φιλότιμα ειλαδόν αν/γίγνεσθαι ές πόσιν, -και άνδράαι και γυναιξί και παισίν. II 181 εδικαίωσε και γήμαι aire όθεν, εΐτ' έπιτιμήσας 'Έλί.ψίδος γυναικός είτε και άλλως φιλότιμος Κνρψαίων ε'ϊνεκα. Cf. Γ 73. 94. 323. 354.

453. J 16. 83. Η 302. I 630. Π 282. κ 43. ξ 505. ο 55.

197. ω 476. cett. Apud scriptores Atticos uocabulum est rarius, sed tamen inuenitur. Cf. Andoc. Ill 30. Plat. Legg. VI p.

757 A (in prouerbio). Phaedr. p. 228 D. Lucian. de Merc, cond. 1. Herrn. 15. 72.

Hoc loco nescio an inserendum fuerit

* φόβος = fuga. IX 69 οι μεν δή νικώντες εϊποντο τους Ξέρξεω διώκοντές τε και φονεύοντες, ¿ν δέ τούτοι τω γιγνο- μένω φόβρι άγγέλλεται. Conferri fortasse potest IV 103 ubi φόβος est horror qui exereitum perfundit, ita ut is fugae se mandet: τοϊσι δέ Πέρσησιν ούδενός μαχομένου φόβος ένέπεσεν, άποδραμόντες δέ δ'σον έξήκοντα στάδια ϊζοντο. Uerbum φο- βείσθαι uidetur idem significare quod fugari in IX 70 άλύκ- ταζόν τε οία εν ολίγοι χρόνφ πεφοβημένοι τε („gescheucht, ge- jagt" Stein.) και ττολλαί μυριάδες κατειλημέναι ανθρώπων.

Fugiendi notionem potest habere etiam in IV 128 oi δέ 2-κύθαι έταράξαντες την ϊππον Επίστρεφαν, τον πεζσν φοβεόμενοι, Scythae cum equites in pedestrem exereitum reiecissent, conuer- terunt equos illum fugientes (?). Sic apud Homerum semper usurpata esse haec uerba iam Aristarchus doeuit. Cf. Lehrs.

Arist. p. 89 seq. Apud Herodotum ceteris locis uis iis inest timoris timendiue. Tamen etiam 11.11. antiquum, non poeticum tantum is mihi uidetur usum seeutus esse. (Addo idem esse quod p e r i c u l u m uocem φόβος in I 143: έν σκέπη του φόβου).

φορβή. I 202 καρπούς δέ από δενδρέων έξευρημέΐ'ονς σφιν ές φορβή ν κατατίθεσθαι ωραίους, και τούτους σιτεΐσθαι τήν χειμερινήν. 211 κλιθέντες έδαίνυντο, πληρωθέντες δέ φορ-

— 23 —

βής και οίνου ηυδον. Cf. IV 121. VII 50. 107. 119. E 202.

A 562. In Odyssea non legitur: saepius apud Sopboclem, ut in Ai. 1065. Phil. 43. 162. 706. 711. 1108. Ant. 775. (Eur.

Androni, fr. 121). Alienum est ab Atticorum scriptoribus, sed apud Iones Nostri aetate mihi quidem uidetur fuisse uolgare.

φύλακος {ιρυλ.ακός Aristarch.). I 84. 86. II 113. 121 γ).

III 4. VI 75. Uerbum apud Homerum legitur nonnisi in Ω 566: sed aetate Herodoti quin fuerit apud Iones uolgarissimum neminem puto dubitare: praesertim cum φόλα ξ forma qua uti- tur sola fere Homerus a Nostri usu plane sit aliena.

χειρ = bracchium. Il 121 νεκρού προσφάτου άποταμόντα εν τω ώμψ την χείρα Ιέναι αυτόν έχοντα αυτήν υπό τω ιματίφ.

IV 62 των άποσφαγέντων ανδρών τους δεξιούς πάντας άποτα- μόντες σύν τήσι χερσίν ες τον ήέρα ιεϊσιν. Cf. Ζ 81, Α 252, Ν 653, Φ 166, Χ 426, α 238 = δ 490 et ξ 368. Hes. Theog.

150. Soph. El. 1226. Eur. Ion. 1337. Ac ne scriptores quidem Atticos ab hoc usu abhorruisse apparet, quoniam άκρψ τήν χείρα (comp. E 336) manum appellauerunt ipsam, ut Xen.

Cyr. VIII 8, 17. Plat. Prot. p. 352 A. Cf. Plut. Cleom. 29.

Mor. p. 149 C. Paus. VI 14, 2. Long. 1 4 .

χήτος. IX 11. Αθηναίοι δε ώς αδικεόμενοι υπό ύμέων χήτει τε συμμάχων καταλνσονται τω Πέρση ούτω οκως αν δύνωνται.

Uerba sunt legatorum Atheniensium. Cf. Ζ 463. Τ 324. π 35.

hymn. Αρ. 78. Plat. Phaedr. 239 D πόνων ανδρείων και ίδρώτων ξηρών άπειρον, έμπειρον δε απαλής και ανάνδρου διαίτης, άλλοτρίοις τε χρώμασι και κόσμοις, χήτει οικείων, κοσμονμενον. Fortasse apud Iones uocabulum iam non fuit usitatius Nostri temporibus quam post apud Atticos: nam in oratone si posuit Herodotus uocem paullo "exquisitorem, haud sane mirabimur.

•ψάμμος. II 8 το δε προς Αιβύης της Αιγύπτου όρος άλλο πέτρινον τείνει, εν τω αί πυραμίδες ένεισι, ψάμμψ κατει- λ.νμένον. III 26 άπέχουσι δε επτά ήμερέων όδόν από Θηβέων δια ιβάμμου. 102 κατά γαρ τούτο εστίν ερημίη δια τήν ·ψάμ- μον. IV 182 δια της οφρύης της ψάμμου δι' άλλέων δέκα ήμερέων δδοϋ κολωνός τε αλός εστίν κτλ,'. " (Ψάμμη usurpatum est in IV 181). Primo loco Steinius contulit ξ 136 ubi tarnen

non lego ψάμμιυ είλνμένα πολλή, sed ψαμάθφ είλυμένα πολλή (sc. οστεα). Uox ipsa in Μ 144 tantummodo inuenitur. Quo certius est earn apud Nostrum non esse poeticam. Cf. Plut.

Anton. 3. Mor. p. 982 B. Luc. Herrn. 65. Dips. 1. Anach. 27.

(Oraculum ap. Her. I 47).

Iam uero eadem ratione quaerendum est de A D I E C T I U I S .

αεικής (unpassend, anstössig). Duae apud Herodotum sunt uerbo notiones: 1) I n d i g n u s , i n d e c o r u s (ungeziemlicb, hässlich). III 24 εν μέση δε τή στήλη ένεών διαφαίνεται δ νέκυς, ούτε δδμήν ούδεμίαν άχαριν παρεχόμενος ούτε άλλο αεικές ουδέν. VII 13 ή νεότης έπέζεσεν, ώστε άεικέστερα άππορρϊψαι έ'πεα ες άνδρα πρεσβύτερον ή χρεόν. Uerba sunt Xerxis regis. 2) Mir us (unnatürlich, auffällig). IH 33 ου νυν τ οι άεικές ουδέν ήν του σώματος νονσον μεγάλην νοσέοντος μηδέ τάς φρένας νγιαίνειν. VI 98 ούτω ουδέν ήν άεικές κινηθήναι Α ήλο ν τδ πριν έοϋσαν άκίνητον. Apud Homerum uocabulum non nisi priore significatione positum est. Cf. A 97, 341. Μ 435. 3 13. Ο 496. Φ 20. Χ 395. Ω 594. β 250.

γ 265. δ 533. ν 437. π 199. ν 366. χ 432. ο 250. Quare putauerim ne in hoc quidem uerbo Herodotum secutum esse usum Homericum: ac licet apud Atticos poeticum tantum fuerit αίκής, apud Iones posse aliam fuisse ration em uocabuli αεικής negare ego non ausim.

αλήτης. III 52 έών έμός τε παις και Κορίνθου της εν δαί- μονος βασιλεύς άλήτην βίον εϊλευ. Uerba sunt Periandri. Apud Homerum uel in Odyssea, αλήτης semper substantiue positum est, nisi quod est in ξ 124 άνήρ αλήτης significatque planum uel mendicum. Cf. ρ 420, 483 cett. Uocabulum utraque signi- ficatione apud poetas sane est usitatius, inuenitur tarnen, quantumuis raro, etiam apud scriptores, ut ap. Dion. Hal. I 58 (in oratione Aeneae), Dion. Cass. LXIII 28. Ceterum si Hero- dotus facit Periandrum ponentem uocabulum minus uolgare, id offensioni nobis esse nequit.

άλκιμος (wehrhaft). I 79, 103, 201. II 102. III 4 τά πολεμικά άλκιμος. 110 ές άλκήν άλκιμα. V 49 (in oratione

— 25 —

Aristagorae). VII 10/3) (in oratione Artabani). Cf. Γ 338. £ 5 2 9 . Λ 43, 483. Y 169 cett. Quod apud scriptorem Ionicum adiectiuum haud dubie fuit tritissimum, idem apud uetustiores Atticos fuisse haud prorsus inusitatum Xenophontea docent exempla: cf. An. IV 3, 4. 7, 15. Cyr. I 4, 22.

άλλόθροος. I 78 στρατόν αλλόθροον προςδόκιμον είναι Κροίσφ επί την χώρψ. III 11 μεμφόμενοι τω Φάνη δτι ατρα- τόν ήγαγεν έπ' Λϊγυπτον αλλόθροον. Cf. α 183. γ 302. ξ 43.

ο 452. Aesch. Ag. 1155. Suppl. 940. Soph. Trach. 844. Phil.

540. Uerbum esse poeticum concedam, modo intellegam, cur id, tale cum esset, Herodotus 11.11. posuerit. Nec tarnen praeter Nostrum inuenitur nisi apud recentiores scriptores, ut ap. Dion.

Cass. XLI 60. '

ανάρσιος (widrig). I 114 άμα αγόμενος τον παϊδα ανάρ- αια πρήγματα έ'φη πεπονθέναι. III 10 ουδέν ο\ μέγα άνάρ- αιον πρήγμα συνηνείχθη. V 89 χρέον ειη εττισχέίν πεπονθότας υπ' Λίγινητέων άνάροια. 90 πολλά τε και άνάραια έαεαθαι αύτοΐοιν εξ Λθψαίων. IX 37 ε'δησαν επί θανάτψ ώς πεπον- θότες πολλά τε και άνάραια υτώ αυτού. 110 à δε δεινόν τε και ανόρσιον εποιείτο τούτο μεν αδελφεού γυναίκα παραδούναι, τούτο δέ άναιτίην εούσαν τον πρήγματος τούτου. Homerus uocabulum et rarius usurpauit et semper de hominibus posuit ( = inimicus). Cf. Ω 365. κ 459 = λ 401. ξ 85. Item Aesch.

Ag. 489. Soph. Trach. 853. Quare num iure Passowius affir- marit Herodotum hoc uerbum poeticum, ut ait ille, sicuti alia multa ab Homero mutuatum esse, uehementer ego dubito. Quam- quam alibi non legitur.

ανιηρός. III 108 και κως τού θείου ή προνοίη, ώσπερ και οίκός εστίν, έούσα σοφή · δσα μεν γαρ ψυχήν τε δειλά και εδώ- διμα, ταύτα μεν πάντα πολυγονα πεποίηκεν, iva μή έπιλίπη κατεσθιόμενα, δσα δε σχέτλια και άνιηρά, δλιγόγονα κτλ'.

Apud Homerum, quae eius est origo, adiectiuum significai id quod molestum siue ingratum est. Cf. β 190. ρ 220 = 377.

Similiter uocabulum ανιαρός apud Atticos usurpatum est: ut Plato dicit in Prot. p. 355 Ε μεταλόβωμεν δή τά ονόματα πάλιν το ήδύ τε και άνιαρόν επί τοις αυτοίς τούτοις, και λέγω- μεν δτι άνθρωπος πράττει — τοτε μεν ελέγομεν τά κακά, νύν