Dúzs János
O r s z á g o s M ű s z a k i I n f o r m á c i ó s K ö z p o n t é s K ö n y v t á r
Az európai információs ipar magyarországi piaca*
Az alábbi, eredetileg "Európának szóló" tájékoztatást a TMT "Magyarországnak Is szóló" tájékoz
tatásként közli. Fő erénye, hogy igen sok területről gyűjti össze az informatikai fejlesztéseket és fejlesztési szándékokat. S teszi ezt felettébb tömör formában, ami ugyancsak erény.
Bevezetés
A t ö r t é n é s z e k M a g y a r o r s z á g j e l e n e s z t e n d e j é t - 1 9 9 0 - e t - m i n d e n b i z o n n y a l a s o r s d ö n t ő v á l t o z á s o k é v é n e k f o g j á k m i n ő s i t e n i . K ö z ü l ü k h a d d e m e l j ü k k i a k ö v e t k e z ő k e t :
• e g y k o m m u n i s t a p á r t á t t a l i r á n y í t o t t á l l a m d e m o k r a t i k u s o r s z á g g á a l a k u l á t ;
• a k ö z p o n t i t e r v g a z d á l k o d á s t p i a c g a z d a s á g v á l t j a f e l ;
• a z o r s z á g k i l é p a s z é t h u l l ó K G S T - k e r e t e k b ő l , é s a K ö z ö s P i a c f e l é o r i e n t á l ó d i k .
M i n d t ö b b külső f é n y e z ő ' k e d v e z e z e k n e k a z á t a l a k u l á s o k n a k , i g y p l . a j e l e n l e g i e u r ó p a i p o l i t i k a i k ö r n y e z e t , a C O C O M - l i s t a e n y h í t é s e ( l á s d 1. ábra), s z á m o s f e j l e t t o r s z á g á l t a l f e l a j á n l o t t g a z d a s á g i é s i n t e l l e k t u á l i s s e g é l y n y ú j t á s s t b . A belső környezet a l a k u l á s a i s p o z i t í v , m i n t h o g y s o r r a - r e n d r e m e g t e r e m t i az e m l í t e t t f e j l e m é n y e k t ö r v é n y i , p é n z ü g y i é s s t r u k t u r á l i s f e l t é t e l e i t .
A h e l y z e t s t a b i l i z á l á s á n a k e g y i k l e g f o n t o s a b b k ö v e t e l m é n y e , h o g y a d ö n t é s h o z ó k m i n d e n s z i n t e n növeljék az intormációfelhasználást és -hasznosítást, é s e n n e k m e g f e l e l ő e n a l a k í t s á k á t a t e r v g a z d á l k o d á s ra s z a b o t t h e l y i , á g a z a t i é s o r s z á g o s i n f o r m á c i ó s r e n d s z e r t .
A z i n f o r m á c i ó s t e v é k e n y s é g n a g y a r á n y ú f e j l e s z t é s é n e k s z ü k s é g e s s é g e i g e n k e d v e z ő l e h e t ő s é g e k e t k í n á l a z e u r ó p a i i n f o r m á c i ó s i p a r t e r m é k e i é s s z o l g á l t a t á s a i s z á m á r a .
A r ö v i d i d ő k e r e t b e n v é g b e m e n ő g y o r s v á l t o z á s o k k ö z e p e t t e t e r m é s z e t e s e n a l i g h a l e h e t " k l a s s z i k u s "
p i a c i h e l y z e t e l e m z é s r e é s p r o g n ó z i s r a t ö r e k e d n i . L e h e t s é g e s a z o n b a n a h e l y z e t , a f o l y a m a t b a n l e v ő é s a t e r v e z é s a l a t t á l l ó f ő b b f e j l e s z t é s e k á t t e k i n t é s e é s e b b ő l k i i n d u l v a a l e h e t ő s é g e k r e v a l ó k ö v e t k e z t e t é s e k l e v o n á s a .
A távközlési infrastruktúra fejlesztése
A z i n f o r m á c i ó s t e c h n o l ó g i a s z é l e s k ö r ű a l k a l m a z á s a l e h e t e t l e n f e j l e t t t á v k ö z l é s i i n f r a s t r u k t ú r a n é l k ü l .
M a g y a r o r s z á g o n j e l e n l e g a t á v k ö z l é s i i n f r a s t r u k t ú r a s z í n v o n a l a r e n d k í v ü l a l a c s o n y . V a n a z o n b a n e g y
V = szabad forgalom, W = részleges f o r g a l o m . Q = eseti forgalom, Y = teljes tiltás.
1. ábra M a g y a r o r s z á g a C O C O M - l i s t a p e r e m á n ( 1 9 9 0 . július)
f í z é v e s fejlesztési terv, a m e l y v i s z o n y l a g k i e l é g í t ő s z i n v o n a l a t f o g t u d n i t e r e m t e n i . A z e l s ő h á r o m é v i f e j l e s z t é s h e z 2 5 0 m i l l i ó U S D v i l á g b a n k i h i t e l á l l r e n d e l k e z é s r e . A f e j l e s z t é s f ő b b s z á m a d a t a i t a z I. táblázat
ban t ü n t e t t ü k f e l .
Az információs infrastruktúra fejlesztése
E t é r e n k é t f o l y a m a t b a n l é v ő p r o j e k t é r d e m e l e m l í t é s t .
A z Információs Infrastruktúra Fejlesztési Program (IIF) a M a g y a r T u d o m á n y o s A k a d é m i a é s a z O r s z á g o s M ű s z a k i F e j l e s z t é s i B i z o t f s á g e g y ü t t e s f e j l e s z t é s i a k c i ó j a . E n n e k a z a f ő c é l j a , h o g y a 9 0 - e s é v e k e l s ő f e l é b e n :
• Az EUROINFO ' 9 0 (Róma, 1 9 9 0 . szept. 1 8 - 20.) nemzet
közi k o n f e r e n c i á n tartott angol nyelvű előadás magyar változata.
Dúzs J - : Az európai I n f o r m á c i ó s ipar m a g y a r o r s z á g i piaca
1. táblázat
A 1 0 é v e s T E L E C O M - f e j l e s z t é s i t e r v t ö b b a d a t a i
Szám 1 0 0 0 d b 1 9 9 0 2 0 0 0
1 . főállomás 9 8 6 3 0 2 9
2. beszédhely 1 7 6 7 4 2 3 2
3. telexállomás 14 24
4 . adatállomás 7 71
• l é t r e j ö j j ö n az i n f o r m á c i ó c s e r e a z ú n . " e l e c t r o n i c m a i l " r e n d s z e r r e l a z e g y e s k u t a t ó k é s f e j l e s z t ő k k ö z ö t t ,
• a d a t b á z i s o k é p ü l j e n e k k i a K + F h e l y e k e n o n l i n e h o z z á f é r é s s e l ,
• a h á l ó z a t a s z á m i t ó g é p k ö z p o n t b ó l , m i n t e g y 2 0 0 a d a t b á z i s k ö z p o n t b ó l é s 2 0 0 0 P C - m u n k a á l l o m á s - b ó l j ö j j ö n l é t r e .
N a p j a i n k i g m e g v a l ó s u l t a s z á m í l ó k ö z p o n t i n s t a l l á l á s a ( v i l á g b a n k i h i t e l b ő l ) , 3 3 K + F s z e r v e z e t n é l l é t e s ü l t e k a d a t b á z i s o k , v a l a m i n t 5 0 0 m u n k a á l l o m á s j ö t t l é t r e . T e r v e z i k e n n e k a h á l ó z a t n a k a z e u r ó p a i C O S I N E r e n d s z e r r e l ( C o o p e r a t i o n tor O p e n S y s t e m s I n t e r c o n n e c t i o n N e t w o r k ) v a l ó ö s s z e k a p c s o l á s á t .
E m l í t é s r e m é l t ó a z a k e z d e m é n y e z é s i s , a m e l y e t a SZÜV e g y UNDP/UNESCO projekt k e r e t é b e n i n d í t o t t a n n a k é r d e k é b e n , h o g y a z e l é r h e t ő a d a t b á z i s o k j e l e n t ő s r é s z é t k ö n n y e n k e z e l h e t ő f e l h a s z n á l ó i " i n t e r f é s z " r é v é n b á r k i s z á m á r a h o z z á f é r h e t ő v é t e g y e .
Adatbázisok- online
A n y u g a t i a d a t b á z i s o k k a l v a l ó k a p c s o l a t t e r e m t é s e l s ő k í s é r l e t e i 1 9 8 0 - r a n y ú l n a k v i s s z a . A z O M I K K a l a p í t á s á n a k 1 0 0 . é v f o r d u l ó j a a l k a l m á b ó l 1 9 6 3 - b a n v o l t a z e l s ő h a z á n k b a n s z e r v e z e t t n e m z e t k ö z i a d a t b á z i s - k o n f e r e n c i a . A z O M I K K á l l a l l é t e s í t e t t o n l i n e s z o l g á l t a t á s a t á v k ö z l é s i h i á n y o s s á g o k é s a d e v i z á l i s n e h é z s é g e k m i a t t c s a k l a s s ú ü t e m b e n f e j l ő d ö n . A f o r g a l o m j e l e n l e g a k ö v e t k e z ő 1 7 a d a t k ö z p o n t t a l b o n y o l ó d i k l e , s z e r é n y n a g y s á g r e n d b e n :
1 . D i a l ó g I n f o r m a t i o n S e r v i c e s , I n c . 2. D a l a S t a r ( R a d i o - S c h w e i z A G . ) 3 . D R I
4 . D I M D I 5 . E S A - I R S 6 . E C H O
7 . F I Z - T e c h n i k . F r a n k f u r t
8 . K O D A O n l i n e ( R e e d I n f o r m a t i o n S e r v i c e s ) 9 . O r b i t S e a r c h S e r v i c e ( D i v i s i o n of M a x w e l l O n l i n e ) 1 0 . B R S I n f o r m a t i o n T e c h n o l o g i e s ( D i v i s i o n of M a x
w e l l O n l i n e )
1 1 . P e r g a m o n F i n a n c i a l D a t a S e r v i c e s ( D i v i s i o n of M a x w e l l O n l i n e )
1 2 . S T N - l n t e r n a t i o n a l . K a r l s r u h e 1 3 . R a d i o A u s t r i a
1 4 . R e u t e r s u n d I.P. S h a r p 1 5 . Q u e s t e l
1 6 . B e r t e l s m a n n I n f o r m a t i o n s S e r v i c e 1 7 . E M I S
1 9 8 9 - b e n i s c s a k 3 1 0 0 0 0 U S D é r t é k ű v o l t a f o r g a l o m (2. ábra).
A 4 7 a d a t b á z i s - f e l h a s z n á l ó s z a k m a i m e g o s z l á s á t a 2. táblázat m u t á l j a b e .
A z i s m e r t e t e t t t é n y s z á m o k a r r a e n g e d n e k k ö v e t k e z t e t n i , h o g y a p i a c i v i s z o n y o k f e j l ő d é s é n e k é s a d e v i z á l i s h e l y z e t b e n t ö r t é n ő k ö n n y í t é s e k n e k a f ü g g v é n y é b e n j e l e n t ő s f e j l ő d é s v á r h a t ó a k ü l f ö l d i a d a t b á z i s o k o n l i n e f e l h a s z n á l á s a t e r é n .
E m l í t é s r e é r d e m e s t o v á b b á , h o g y h a z a i v i s z o n y l a t b a n - a m á r e m l í t e l ! I I F - p r o g r a m k e r e t é b e n - e d d i g 6 3 a d a t b á z i s l é t e s ü l t 4 5 s z e r v e z e t n é l 7 0 m i l l i ó F t - o s t á m o g a t á s i g é n y b e v é t e l é v e l .
1000 USD
2. ábra K ü l f ö l d i a d a t b á z i s o k I g é n y b e v é t e l e
2. táblázat
Az O M I K K online s z o l g á l t a t á s a i n a k f e l h a s z n á l ó i
• Vállalatok 15
• K + F i n l é z e t e k 14
• Egyetemek Ikönyvtárak) 10
• Információs k ö z o o n l o k 6
• Állami hivatalok 2 4 7
C D - R O M
A C D - R O M e l s ő a l k a l m a z á s á r a M a g y a r o r s z á g o n a Magyar Tudományos Akadémia Könyvtárában k e r ü l t s o r 1 9 8 8 m á j u s á b a n . A z ó t a t o v á b b i h á r o m k ö n y v t á r é s a Központi Statisztikai Hivatal h a s z n á l j a e z t a z i n f o r m á c i ó s t e c h n i k á t .
A C D - R O M t e r m é k e k t ö b b s é g e az O M I K K - b a n h o z z á f é r h e t ő . E z e k a k ö v e t k e z ő k :
• B o o k s in P r i n t P l u s ;
• W h i t a k e r ' s B o o k b a n k ;
• V e r z e i c h n i s L i e f e r b a r e r B ü c h e r ;
• U l r i c h ' s P l u s I n t e r n a t i o n a l S e r i a l s D a t a b a s e ;
• T h e N e w G r o l i e r E l e c t r o n i c E n c y c t o p e d i a ;
• M i c r o s o f t B o o k s h e l f :
R o g e l ' s I I . E l e c t r o n i c T h e s a u r u s , A m e r i c a n H e r i t a g e D i c t i o n a r y ,
H o u g h l o n - M i f f l i n S p e l l i n g V e r i f i e r a n d C o r r e c t o r .
TMT 38. évf. 1 9 9 1 . 4 . az.
T h e W o r l d A l m a n a c a n d B o o k o f F a c f , C h i c a g o M a n u á l of S t y l e ;
• C H E M B A N K ;
• W e r l i e f e r t w a s ?
A z e l s ő m a g y a r o r s z á g i C D - R O M t e r m é k e b b e n a z é v b e n k é s z ü l t el e g y a u s z t r á l i a i c é g k ö z r e m ű k ö d é s é v e l . A l e g u t ó b b i n é p s z á m l á l á s a d a t a i t t a r t a l m a z z a , é s az e l s ő h a z a i " O n d i s c k o n f e r e n c i a " k e r e t é b e n m u t a t t á k b e
Videotex
Az e l m ú l t é v t i z e d b e n n é g y v i d e o f e x r e n d s z e r i á l l í t o t t a k f e l .
A z e/só' a z ú n . S T A D A T , a m e l y e t a K ö z p o n t i S t a t i s z t i k a i H i v a t a l ü z e m e l t e t e t t P R E S T E L - r e n d s z e r b e n az á l l a m i i r á n y í t ó s z e r v e k t á j é k o z t a t á s a c é l j á b ó l .
A második a z I p a r ü g y i M i n i s z t é r i u m ú n . I P C O M - r e n d s z e r e , a m e l y m á r C E P T - s z a b v á n y o k s z e r i n t l é t e s ü l t . E z a z i p a r v e z e t é s h e z s z ü k s é g e s a d a t o k a t t a r t a l m a z z a . J e l e n l e g 2 6 0 f e l h a s z n á l ó j a é s 6 0 0 0 o l d a l t e r j e d e l m ű a d a t b á z i s a v a n .
A harmadik a z i d ő k ö z b e n á t a l a k u l t S Z O T Ü d ü l é s i I g a z g a t ó s á g á n a k s a j á t b e l s ő h a s z n á l a t ú r e n d s z e r e .
A n e g y e d / * a z ú j o n n a n l é t e s ü l t Magyar Távközlési Vállalat u g y a n c s a k C E P T - s z a b v á n y o k s z e r i n t m ű k ö d ő r e n d s z e r e , a m e l y h e z a k o r s z e r ű h a r d v e r é s s z o f t v e r b e s z e r z é s é t a C O C O M - l i s t a s z i g o r á n a k e n y h í f é s e t e t t e l e h e t ő v é .
A f e n t e m l í t e t t r e n d s z e r e k e g y ü t t m ű k ö d é s e , v a l a m i n t n é h á n y e u r ó p a i ( o l a s z , f r a n c i a , n é m e t ) r e n d s z e r r e l v a l ó k é s ő b b i ö s s z e k a p c s o l á s a is elÖ v a n i r á n y o z v a .
Az e m l í t e t i f e j l e s z t é s f o l y t á n l e h e l ö v é v á l i k a z E u r ó p a i K ö z ö s s é g E C H O - V i d e o t e x a d a t b á z i s á h o z v a l ó c s a t l a k o z á s i s .
Teletext
A M a g y a r T e l e v í z i ó á l t a l ü z e m e l t e t e t t t e l e t e x t r e n d s z e r 1 9 8 9 f e b r u á r j á b a n k e z d t e e l m ű k ö d é s é t . J e l e n l e g 6 0 0 o l d a l n y i a d a t t a l r e n d e l k e z i k é s 1 5 0 0 0 0 e l ő f i z e t ő j e v a n , m i k ö z b e n e z e k s z á m a é v e n k é n t k b . 4 0 0 0 0 f ő v e l n ö v e k s z i k .
A könyvtárak
A s z o l g á l t a t á s a i k é s t e c h n o l ó g i á i k s z e m p o n t j á b ó l e g y a r á n t f e j l ő d ő k ö n y v t á r a k a j ö v ő b e n is m i n d e n b i z o n n y a l a z i s m e r e t k ö z l é s a l a p v e t ő b á z i s a i m a r a d n a k .
A m a k ö n y v t á r o s á n a k k e l l ő s a r c a v a n : e g y r é s z t a h a g y o m á n y o s n y o m t a t o l t i n f o r m á c i ó h o r d o z ó k o n a l a p u l ó s z o l g á l t a t á s o k a t k e l l b i z t o s í t a n i a , m á s r é s z t i n n o v a t í v s z e r e p e i s v a n a z e l e k t r o n i k u s i s m e r e t k ö z l é s b e v e z e t é s e t e r é n .
A m a g y a r o r s z á g i k ö n y v t á r a k b a n i s l a s s a n b e k ö v e t k e z n e k a z o l y a n t e c h n o l ó g i a i v á l t o z á s o k , m i n t a m i k - r o f o r m á k b e v e z e t é s e , a C O M é s a s z á m í t ó g é p p e l o l v a s h a t ó r e k o r d o k i g é n y b e v é t e l e , a P C - k a l k a l m a z á s a , a z a d a t b á z i s o k o n l i n e é s C D - R O M f o r m á b a n t ö r t é n ő e l é r é s e s t b .
A k ö n y v t á r a k f e j l ő d é s é n e k ü t e m é t a t á r s a d a l o m - a k o r m á n y é s a k ö z e l m ú l t b a n l é t r e j ö t t r e g i o n á l i s é s h e l y i ö n k o r m á n y z a t o k - f e n n t a r t á s i k é p e s s é g e f o g j a m e g h a t á r o z n i .
A s z a k k ö n y v t á r a k h á l ó z a t á n a k g e r i n c e az a 1 2 2 o r s z á g o s k ö n y v t á r , a m e l y 1 9 8 9 - b e n ö s s z e s e n 3 1 m i l l i ó n y i ú n . " k ö n y v t á r i e g y s é g " - e f b i r t o k o l t . K ö z ü l ü k n é g y m ű s z a k i k ö n y v t á r j e l e n l e g a z o s z t o t t k a t a l o g i z á l á s m e g v a l ó s í t á s á r a k í s é r l e t i s z á m i t ó g é p e s h á l ó z a t o t ( O S Z K Á R ) é p í t k i . N é h á n y k ö n y v t á r g y o r s a b b ü t e m ű f e j l ő d é s ó t k ü l ö n b ö z ő k ü l f ö l d i t á m o g a t á s o k i s ( S o r o s - a l a p í t v á n y , P h a r e p r o g r a m s t b . ) e l ő s e g í t i k .
Az információs technika egyéb alkalmazásai
A k o r s z e r ű i n f o r m á c i ó s t e c h n i k a a l k a l m a z á s a n é l k ü l n e m é r h e t ő el a s z ü k s é g e s g a z d a s á g i - m ű s z a k i f e j l ő d é s . A p i a c g a z d á l k o d á s r a v a l ó á t t é r é s e t e c h n i k a s z é l e s k ö r ű a l k a l m a z á s á t m é g s ü r g e t ő b b é t e s z i . E f e l i s m e r é s é s k é n y s z e r a l a p j á n - a l e h e t ő s é g e k h e z m é r t e n - a g a z d a s á g s z á m o s t e r ü l e t é n t a p a s z t a l h a t u n k k e d v e z ő f e j l ő d é s t . Így p é l d á u l :
• A z ipar t ö b b v á l l a l a t a f o g l a l k o z i k a C A D , a C A M , a C I M , t o v á b b á a M I S ( M a n a g e m e n t I n f o r m a t i o n S y s t e m ) é s a D S S ( D e c i s i o n S u p p o r t S y s t e m ) a l k a l m a z á s á v a l .
• A szállítás terén:
- a Hungarocamion V á l l a l a t 5 0 m i l l i ó U S D - s p r o g r a m j a e r e d m é n y e k é n t 1 8 0 0 k a m i o n j á n a k t e l j e s í t m é n y é t k í v á n j a m e g n ö v e l n i ,
- a MÁV 2 5 m i l l i ó U S D - n y i v i l á g b a n k i h i t e l f e l h a s z n á l á s á v a l új f o r g a l o m i r á n y í t á s i r e n d s z e r i v e z e t b e .
• I g e n g y o r s a f e j l ő d é s é s n a g y a z i g é n y a k ü l ö n f é l e pénzintézetek r é s z é r ő l . í g y :
- a z O T P a k ö z e l m ú l t b a n l é t e s í t e t t 3 6 0 m u n k a á l l o m á s t a d e v i z a ü g y l e t e k O l i v e t t i r e n d s z e r r e l v a l ó b o n y o l í t á s á r a ,
- a Postabank, ez a z ú j i n t é z m é n y , 3 2 0 0 m u n k a á l l o m á s o s s z á m i t ó g é p e s h á l ó z a t á n a k k i é p í t é s é t k é s z í t i e l ő .
• A kiadói t e v é k e n y s é g i s r e n d k í v ü l é l é n k l e t t . J e l e n l e g 4 0 0 k ü l ö n f é l e n a g y s á g ú c é g f o g l a l k o z i k k ö n y v e k , f o l y ó i r a t o k s t b . m e g j e l e n t e t é s é v e l . E z e k j e l e n t ő s r é s z e s z ö v e g s z e r k e s z t ő é s D T P ( D e s k t o p p u b l i s h i n g ) m ó d s z e r e k e t k í v á n a l k a l m a z n i .
• A szállodaipar j e l e n l ö s f e j l ő d é s e l ő t t á l l . A z 1 9 9 5 . é v i B é c s - B u d a p e s t v i l á g k i á l l í t á s i g , d e t ő l e f ü g g e t l e n ü l i s . k b . 5 0 új s z á l l o d á t t e r v e z n e k f e l é p í t e n i . E s z á l l o d á k " b u s i n e s s c e n t r e " - j e t á v k ö z l é s i v i l á g k a p c s o l a t o k k a l f o g r e n d e l k e z n i , é s k a p c s o l ó d n i
Dúzs J . : A z európai Információs ipar magyarországi piaca
f o g a " W o r l d T r a d e C e n t r e N e t w o r k " - h o z . Ez m i n d I n f o r m á c i ó s t e c h n i k á t i g é n y e l .
A
közigazgatás
k ü s z ö b ö n á l l ó á t s z e r v e z é s e , a z Ö n k o r m á n y z a t o k l é t r e j ö t t e u g y a n c s a k m e g n ö v e l i a z i n f o r m á c i ó s t e c h n i k a a l k a l m a z á s a i r á n t i i g é n y t . A k o m m u n i k á c i ó s e s z k ö z ö k , a d a t b á z i s o k , a d a t c s e r é k , a d ö n t é s h o z a t a l t é s a t á j é k o z t a t á s t s e g í t ő r e n d s z e r e k a l k a l m a z á s a f o k o z a t o s a n n é l k ü l ö z h e t e t l e n n é f o g v á l n i m i n d a P a r l a m e n t , m i n d a z o r s z á g o s h a t á s k ö r ű s z e r v e k é s ö n k o r m á n y z a t i i n t é z m é n y e k m ű k ö d é s é b e n . M á r m e g k e z d t é k a v á r o s i k ö z m ű v e k r e , a r é g l ó k k ö r n y e z e t v é d e l m i á l l a p o t á r a , a r e g i o n á l i s v í z g a z d á l k o d á s r a v o n a t k o z ó a d a t o k a d a t b a n k j a i n a k é s i n f o r m á c i ó s h á l ó z a t a i n a k l é t r e h o z á s á t .Kereskedelmi és ipari partnerek a magyar piacon
Kisszövetke
zet
•Szövetkezet 1 Vállalat, f 1 tröszt i mezőgazdasá
gi szövetkezet Leányvállalat Közös vállalat Részvénytár
saság 90. 1. negyedév
A k ö z i g a z g a t á s i é s o k t a t á s i s z f é r á n k í v ü l a m a g y a r g a z d a s á g b a n j e l e n l e g m i n t e g y 1 6 4 0 0 k ü l ö n f é l e g a z d á l k o d ó s z e r v e z e t m ű k ö d i k (3. ábra). K ö r ü k b e n a z
3. ábra A gazdálkodó s z e r v e z e t e k megoszlása ( 1 9 8 9 . Xlt.)
~~~~ ~~~——-_____4^fejl^d^^mértéke Termékcsoport " " — .
Kezdeti Gyenge Közepes Erős Nagyon erős Online
Online keretében Business-online
Tudományos-műszaki online CD-ROM
VIDEOTEX TELETEXT
Irodaautomatizálás
Könyvtári a u t o m a t i z á l á s Elektronikus publikálás
Multimédia H i p e r m é d i a
1991 1995
4 . ábra Az Információs Ipari termékek keresletének várható alakulása Magyarországon 1991 - 9 5 .
T M T 3 8 . é v f . 1 9 9 1 . 4 . S Z .
e l m ú l t k é t é v a l a t t n a g y m é r t é k b e n m e g n ö v e k e d e t t , i l l e t v e n ö v e k s z i k a z " ú j t í p u s ú " s z e r v e z e t e k , így e l s ő s o r b a n a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k , a k i s s z ö v e t k e z e t e k é s a r é s z v é n y t á r s a s á g o k s z á m a .
E v á l l a l a t o k s z á m á r a e z i d ő s z e r i n t m i n t e g y 5 0 0 vállalkozás közvetíti k ü l ö n f é l e ( o r m á b a n az i n f o r m á c i ó s t e c h n i k a e s z k ö z e i t . A k ü l f ö l d i c é g e k s a j á t k e r e s k e d e l m i k é p v i s e l e t e i n k í v ü l j e l e n t ő s s z á m ú a h a z a i c é g e k á l t a l v á l l a l t k ü l f ö l d i k é p v i s e l e t , a m e l y g y a k r a n a s z e r v e z é s i é s t e c h n o l ó g i a i i n s t a l l á c i ó r a is v á l l a l k o z i k .
T ö b b m a g y a r c é g - n a g y r é s z t k ü l f ö l d i l i c e n c e k a l a p j á n - saját gyártmányaival j e l e n t k e z i k a p i a c o n .
A l e h e t s é g e s p a r t n e r e k r ő l k i e l é g í t ő é s k o r r e k t á t t e k i n t é s t a d n i e g y k ü l ö n f e j e z e t e t i g é n y e l n e . É r d e k l ő d é s e s e t é n t ö b b e k k ö z ö t t a z O M I K K is k é s z s é g g e l v á l l a l k o z i k i l y e n j e l l e g ű t á j é k o z t a t á s r a .
A l e h e t s é g e s p a r t n e r e k m e z ő n y é b e n a z intormá- ciós központokról s e m s z a b a d m e g f e l e d k e z n i . E g y r é s z ü k o r s z á g o s s z e r v e z e t ( p l . a z O M I K K ) , m á s r é s z ü k á g a z a t i ( p l . i p a r i , a g r á r , k e r e s k e d e l m i s t b . ) . E z e k v a l a m e n n y i e n a r r a t ö r e k s z e n e k , h o g y a p i a c g a z d a s á g i o r i e n t á c i ó n a k m e g f e l e l ő e n a l a k í t s á k á t s z e r v e z e t ü k e t é s t e v é k e n y s é g ü k e t .
A z e u r ó p a i i n f o r m á c i ó s i p a r n a k a m a g y a r p i a c o n versenytársakkal is s z á m o l n i a k e l l , h i s z e n m a m á r az U S A c é g e i n k í v ü l j a p á n , k o r e a i é s t a j v a n i c é g e k i s j e l e n v a n n a k .
Oktatás és képzés mint piacközvetítő
A m a g y a r o r s z á g i f e j l e s z t é s i c é l o k m e g v a l ó s í t á s a s z ü k s é g e s s é t e s z i a z ú j i n f o r m á c i ó s t e c h n o l ó g i á t i s m e r ő é s a l k a l m a z n i k é p e s m ű s z a k i é s i n f o r m á c i ó s
s z a k e m b e r e k , i n f o r m á c i ó s m e n e d z s e r e k k é p z é s é t é s t o v á b b k é p z é s é t .
A z e u r ó p a i i n f o r m á c i ó s i p a r s z á m á r a e l ő n y ö s b e f e k t e t é s t j e l e n t e n e a z i n f o r m á c i ó s k é p z é s é s t o v á b b k é p z é s m a g y a r o r s z á g i f e j l e s z t é s é n e k t á m o g a t á s a .
E n n e k r é v é n u g y a n i s a h a l l g a t ó k , a t o v á b b k é p z é s b e n r é s z e s ü l ő k b e h a t ó i s m e r e t s é g e i k ö t h e t n é n e k a z e u r ó p a i i n f o r m á c i ó s i p a r t e r m é k e i v e l é s a z o k t e l j e s í t ő k é p e s s é g é v e l . E t e r m é k e k l e h e t n é n e k g y á r t ó i k l e g h a t á s o s a b b " ü g y n ö k e i " M a g y a r o r s z á g o n .
Zárszó
A z i m é n t i v á z l a t o s i s m e r t e t é s b ő l r e m é l h e t ő l e g k i t ű n i k , h o g y m a M a g y a r o r s z á g o n a d e m o k r a t i k u s á l l a m , a p i a c g a z d a s á g k i f e j l ő d é s é h e z , a j e l e n l e g i r o s s z g a z d a s á g i h e l y z e t b ő l v a l ó m i e l ő b b i k i j u t á s h o z s ü r g e t ő s z ü k s é g v a n a k o r s z e r ű i n f o r m á c i ó s t e c h n o l ó g i a m i n é l g y o r s a b b ü t e m ű é s s z é l e s e b b k ö r ű a l k a l m a z á s á r a .
E r r e v a n n a k k e z d e m é n y e z é s e k , t e r v e k , m e g k e z d e t t p r o g r a m o k , k ü l f ö l d i s z á n d é k o k . É s e g y r e k e d v e z ő b b e k a b e l s ő j o g i , p é n z ü g y i , s t r u k t u r á l i s s t b . f e l t é t e l e k i s .
A z i n f o r m á c i ó s i p a r e g y e s s z e k t o r a i r é s z é r e a p i a c i k i l á t á s o k u g y a n k ü l ö n b ö z ő e k , v a l ó s z í n ű a z o n b a n , h o g y m e g f o g j á k k ö z e l í t e n i a 4. ábrán f e l t ü n t e t e t t , s a j á t b e c s l é s e m e n a l a p u l ó k e r e s l e t i é r t é k e k e t .
A l é n y l e g e s f e j l ő d é s b e n a z e u r ó p a i i n f o r m á c i ó s i p a r b i z o n y á r a j e l e n t ő s s z e r e p e t f o g j á t s z a n i .
Beérkezett: 1 9 9 0 . X I I . 1 0 - é n .
Á l l á s h i r d e t é s
Állást keres
S z á m i l á s t e c h n i k á b a n t ö b b é v e s g y a k o r l a t t a l r e n d e l k e z ő lelsöfokú szakkönyvtáros állást k e r e s . Hívható a 2 2 6 - 3 4 6 8 t e l e f o n s z á m o n 18 ó r á t ó l .
Középfokú szakkönyvtáros többéves g y a k o r l a t t a l k e r e s állást BUDA j e l i g é r e .
Nem e g y s z e m é l y e s k ö n y v t á r b a n e l h e l y e z k e d n e k ö z é p f o k ú könyvtárosi és PC-kezelői tanfolyami végzettséggel, a l a p f o k ú angol n y e l v i s m e r e t t e l r e n d e l k e z ő k ö n y v t á r o s . Tel.:
1 4 2 - 2 2 8 6 este.
F e l s ő f o k ú k ö n y v t á r o s i k é p z e t t s é g g e l , 16 éves k ö n y v t á r o s i é s 6 é v e s vezetői gyakorlattal állást változtatnék. Tel.:
1 5 3 - 8 4 5 1 egész n a p .
Állást kínál
Az O M I K K Referáló és Bibliográfiai Kiadványok Szerkesz
tősége p á l y a k e z d ő , érettségizett m u n k a t á r s a t k e r e s . É r d e k l ő d n i tehet a 1 1 8 - 1 9 9 4 - e s t e l e f o n s z á m o n .
A K S H K ö n y v t á r és D o k u m e n t á c i ó s Szolgálat angolul és lehetőleg n é m e t ü l is jól tudó közgazdászt vagy gazdaság
matematikust k e r e s , s z á m í t ó g é p e s b i b l i o g r á f i a i a d a l b á z i s - sal k a p c s o l a t o s d o k u m e n t á c i ó s m u n k a k ö r b e . É r d e k l ő d é s , j e l e n t k e z é s (önéletrajzzal): Dr. Szvitecz Zsuzsa o s z t á l y v e zetőnél, B u d a p e s t II., Keleti Károly u. 5., lel.: 2 0 2 - 0 1 3 9 vagy 2 0 1 - 8 2 0 6 (Titkárság).
