con-»75
tdurn fluxu latent viscerum ohstructiones, tum Smartialia, quibus segri admodum anguntur, ,'n. convenientia f o r e n t , sed aiiiaricantibus, inier*
posito r h e o , et si vires nimium fractse siritj cor-tice utendum,
Ascitici ex obstructione hepatis aut lienis p<j.
tissimüm tussicula inani laboránt, alvus tardior e s t , color faciei i n flaVeScentem aut luridumver-g i t , seluridumver-gri alimentis anluridumver-guntur et u r i n a flavescitj febres sspius prsecessere intermittentes vel prs»
malure cortice p r o f l i g a t a e v e l ultra lempus relis.
c t x , prscipue cum' aegri humidis i n Ioeis habi*
tartmt.
I i s , qüi strictiore sunt hahitu cum pulsu celeriore, majore s i t i , u r i n a rufa et crasso eju&
sedimento , cremore tartari purgandum est cor-p u s , dein decoctum taraxaci» c i c h o r e i , sacor-poha- sapoha-rias cum salibus m e d i i s , et multo oxymelle scil-Iitico locum habet,
Dosim determinatus segri vires j alvi tarditas et urina; profluvium, sed calida Stimulantia* imö et amaricantia obsunt,
Quibus ex obstructione viscerum hatus est h y d r o p s , qui pastaceo sunt h a h i t u , pulsü tardoj et corpore tactü frigidiore, iis, cum vires feruntj lenia purgantia ex rheo cum sale medio primum prsebenda sunt j ne a solventihus plus angantur»
L7?
tiein ad amaricantia et» incidentia transcundum, interposito extracto scilla;, si u r i n a parcius fluat»
Ahsynth. pont, T r i f o l . fibrin.
Calam, aromát, aa unc, J, Rad. liquirit. unc. ß.
I n f u n d r p e r 20 horas vino austriaco gene»
roso, Golaturee libras jß. adde Salis tartar. d r , j — jß.
Elseosacchar. anis. u n c . ß.
Quibus vinosa displicent, iis mfucum aquo-sum ex prajdictis addita solum m i n o r i salis tar-tari dosi conveniet,
Pringle i n hydrope alcalina cum Infuso amaro commendavit, quibus spiritum juniperi addit, q u e m , dum viscera abdominis obstructa suntj minus congruere puto.
Garden olim cineres tabaci Iaudavit, quos Franklin quoque Lutetia; celebravit, quamquam nihil bi prae aliis cineribus salem alcalinum fixum vegetabilem largienlibus peculiare habere v i
-deantur. ' I n actis Haffniensibus asseritur, alcalina
non profuisse i n hydrope, nos prosperrimos pra>
djcti infusi successus in Nosocomio experti sumus.
Alcalina nocent, cum humoribus solutis fe-bris aut sitis u r g e t , vel cum niaculis corpus fce-datur.
Tom, I I . M
Laudatur i n obstructione bepatis cbelido-híum május, quo P o l o n i adversus hydropem u*
tuntur e nimio ardentium spirituum usu proge.
nitum.
Propinantur exsiccata radicis duajj recentis quinque aut sex drachma;. L a n g e chelidonii ex-íraotum vinosum ad scrupulos j j . m i r e profuisse
narrat i n obstructione viscerum abdominalium et pulmonum infarctu. E g o sequentem mixtúrám quandoque felici, sa;pe nullo successu exhibui,
Jjb, E x t r . chelidon. maj. dr, j . L i q u , terr. fol, tartar, unc, $.
O x y m e l . scillitic.
Syrup, de duab. aa unc. ]ß, A q u i anis, unc. jv.
Sumat tertia aut quarta quavis hora unc, semis.
Dosis pro diversitate asgrorum, aut sympto*
m a t u m . vel augenda, vel minuenda est.
Lysons Iaudat calomel ad grana v cum pur-gantibus in ascita, ubi hepar obstructum est. Theo«
dorus de Mayerne a) oíim mercurium dulcem exhibuit; ego, cum idem experirer, n o n múltúra profeci.
Forte locum habere posset malo incipiente;
at certe obest provecto, jam collapsís viribus et humoribus solutis.
a) V t a x , med, fag, J37.
ín bello italico 1743 hydropicis militibu«
tnercurius dulcis sed infausto sane eventu prse*
Jjebatur. Líisec&e mercurialia non prodesse p u -tat, nisi e lue venerea perperam curata hydrops exsiiterit, sed et tum magna opus fuerit circum*
«pectione, cum ex mercurii ^quoque abusu hie morbus generetur.
Forestus icterum in hydropem abeuntem de-cocto aut sueco marrubii albi sanavit. Vix qua>
quam huic remedio peculiaris inesse vis videtur, sed cum artis prsescriplis non r e p u g n e t , tentari potest,
Orilur ascites quoque e febribus autumnali-bus prsjpropere depulsis, sed frequentius ab iis-dem diutius relictis, aut crebriore alvi purgatione.
Hinc merito W e r l h o f f ineptam i n febribus pur«
gationem cachexisc et hydropis matrem esse dixit, E j u s m o d i segris hoc elecluarium saluti fuit,
fy, Cort, peruv. pulverisat, dr, vj»
Calam, aromat» dr. j j j , Oxymel, scillit,
Syrup de duab. aa q. a, ut fiat E l e c l u a -r i u m .
Sumat sa;pius de die drachm, j .
Apud frigidiores, qui farinaeeis aut legu-minosis a b u s i s u n t , vel Ioca inhabitant humida aique depressa, calamo aromatico feliciter the-riaca diatesiaron substituitur,
M a
Ievem corporis molum glütinoso sudore vexato corlexcum marté, absentibus viscerum obstructio-.
n i b u s , proderit.
Sollicite i n q u i r e n d u m , an n o n quartana la»
teat, qux nisi fugetur, hydrops n o n tollitur, hino cortex Iargissima quantitate cum amaricanlibuj
indicatur. Sequens remedium i n s i g n e m v i m ha-buit.
ty. Cort. peruv. selectiss. pulver, unc. jv R a d . gentian,
F l o r , sal, ammoniac. mart. aa dr, j , Oxymel. scillit.
Syrup, de dual), aa q, s. ut fiat Electua^
r i u m molle.
Sumat tertia aut quarta hora drach. j ^ j j , Si * g r i loca incolant paludosa, vel in aé're nebuloso degant, addend» buic electuario .erunt dua; aut drachma! trés radicis angelicse.
Post quamlibet dosim corticis hauriendum est infusum amaruin , secus is diu in primis viis insolubilis híerebit, notante P e r c i v a l .
Idem in subtilissimum pulverem redigendus est, qui teste Bergio yix stomacho moloütiam creat.
Q u i febri pi*ofligata, et viribus invalescen-tibus perstat h y d r o p s , infuso aquoso aut vinoso
f
18 * ÍX amaricantibus., junulo. sale tartari impugnan-dus est.
T r i p l i c i s generis est vinum austriacum, p r i mum leve , quod nec acre , nec admodum a c i dum in campestribus ereseit; alterum acre et d i u -retícum collibus i n n a s c i t u r : tertium valde adul-tum et defaecaadul-tum, olei instar mite, sed valde spi-rituosum e s t , et vix lotium peílit.
Rarius a menstruis suppressís ascites oritur;
quod ubi accidit, si aegra pletborica e s t , si viri-bus v a l e t , ai recens morviri-bus ccepit, vena; sectio I indicatur, jam a Galeno cornmehdata,
Intempestiva sanguinis tnissio teste T r a l -liano i n aliis periculum, in hydropica autem mór.
tem inducit.
I F a l l a x plethoras signum vena; sunt magna;»
I et inflata; , pluribus alioquin asciticis familiäres.
1 A vena secta mixtúra praebenda est ex roob I sambuci et e b u l i , oxymelle «"ciHitico, et salibus I mediis.
I U b i ex pallido flavescens est corporis h a b i -I t u s , urina muoosa, vel ubi cblorosis praecessit, I pílulae tonicae Baccherí, aut sequentes servient-.
I 9. E x t r . trifol. ;fíbnn. unek^»
I G u m m . ammon. dr, j j . I E x t r . m y r r h . aquos. dr,, j ,
I — hellebor. nigr.
í M a s s . pilul. R u n aa dr. ß.
\ F , pilula; gran, j j j .
Sumat tor per díem qualuor aut sex non neg, lectis amaricantibus, scilliticis, atque frictionibus, BJylius i n basilica ehemica helleborutn n; , grum contra hydropem commendavit, et Ser. Sa-monicus cecinit, hellehoro quoque purgaturlym.
phaticus error a ) .
Frictiones multis prosunt asciticis, sed le.
n i o r e s , prsecipiente Celao. E a s óleo amygdala.
r u m adhibito fieri Baymundus Fortis b) voluit, ac nuper iterum I I I . Störck. N o n sine fructu all-quantum spiritus cornu cervi admíscetur; verum abstinere a frictionibus oportebit, cum abdomen immanius turaet, cum dolet tactn, et cutis ni-mium tenera est. .
Si aqux nulla ratione educi queunt, para-eenthesis instituenda est. Extant exempla hydro-p u m hydro-periculosissimorum hoc modo: sanalorum, Neque tamen cito nimis tentanda ea est, na partes peritonaso adjacentes Iajdantur; neque
se-rius etiam, ne viseera nimium ab aqua arrodantur, Valet h i c praeceptum supra dicti Fortis Leo-poldi Augusti Archiatri c) : paracenthesis tum fa-cienda est, cum vires v a l e n l , cum morbus est recens neque multa ajger febri Iaborat, cum
ne-a) De medicina praeeepta.
b) Consult, et Kespo-n. pag. 23».
<0 P«g-
333-»83
^ue i n visceribus «cirrhus h s r e l , neque eadem aquis corrupta s u n t ; tamen morbo jam provecto efcobstructis visceribus instituenda etiam atque re-petenda nonnunquam erit, ut enormis anxietae, etmetus suffocatioms dematur.
Damnatur i n hydrope cystico et peritonaeali paracenthesis, sed ssepe signa fall u n t , et aqua educta Saccus majori libertate gaudet, Feminam Expertissimus Medicus K l e i n e r hac hydropis spécié adfectam tractat, cui ob dolores abdominis i m -manes, et pectoris angustiam quinquaginta Se-ptem vicibus paracftnthesim instituit, post ope^
rationem per tempus- sat commode vivit.
I n gravidis Ängli feliciter earacenthesim i n -srituerunt a } ,
' A s t ubi abdomen d'olet, n o n quod aquis di-jtentum s i t , sed quod corrosionis sensum p r » . beat, aut ubi ascites ex vomitu cruento natus est, tadem operatio mortem acceleraret.
Hydropici ex spirituosorum abusu educt«
aquis citius pereunt,'.: :*
Potest i n utroque Iatere paracenthesis suici-p i ; cum tamen scirrhus m a g n u s , autvense cuta"
neae varicosat deprehenduntur, i n opposito i d t e n -tasse prajstabit, quod et a;ger et circumstantes fa-cile hajmorrhagiä terreantur.
a) Med. essai. Tom. V*. P. I I . pag, 644..
Si uno i n lalere m i n o r , quam i n altero flu, ctuatio observatur, signum id visceris indurati est in hoc latentis, Color faciei flavus utpluri, mum hepar adfectum; lividus, aut plumbeus spie, nem obstructum indicio prodit.
I n ascita saspius viscera mole majora et in-durata sunt, quare cavendum, ne acu lsedantur, quod Schmuchero i d candjde fatenti, accidit.
S i per vires l i c e t , uno duclu aqua; extra-h e n d s s u n t , quod relicta i n vuinese cannula, uti v a n Swieten abservavit, i n ejus: ambitu inflam*
matio nascatur, vel ea ahlata vulnus brevi con*
crescat, aut certe ita contrahatur, ut sine vi de»
nuo i n s e r i . n o n possit, . •
Interea dum aquas effluunt, debili aegro vi
n u m vel jusculum propinandum: at, si inde non l e v e t u r , ab. ujteriore seri • emiss-ione
desisten-dum est, • .-• • . ••: • . . F e l i c i o r e m p r o g n o s i m prsshent aqua; educta,
;,cum citri:-pő-lorem prajseferunt, cum sühmucila«
ginosae, et subsalsae u r i n a m redolent; quo magis ab hisce ihdiciis. discrepänt, ec-gravius
pericu-"laro minatvtr Duverney observante. : • • . "Hoc statu morbi tarn antipiti äquae Iöco.non
nunquam. tremula i n abdoniioe* ge-I'atina contine-t u r , quae nullo modo per amplior.em cannulam exit. T u m vero vulnus dilatare, et eductis aquis detergentia et antiseptica injicere licet,
i S 5 Üt ne aqua; redirent, A n g i i injectiones ad-stringentes et roborantes ex aqua Bristolensi et vino rubre- lentavere, sed segra inter injiciendum gravissimis symptomatibus corripiebatur, et
quam-•vis convaluerit, parum tamen a vera morte ab-fuit.
Nonnunquam post paracenthesin magna re-spiralionis difficultas subsequitur, a flatibus orta, cum intestina debilitata baud amplius aquis com-primuntur. U b i ea carminativis exbibitis diutius remanef, plerumque hydrops pectoris accedit. •
C a v e n d u m , ne sero educto nimium com*
primatur abdomen.
Si aeger post paracentbesin fractis est v i r i bus, pulsuque celeriore, corlex pr»hendus,
Nuper i n binisfeminis asciticis paracenthesi instiluta loco aquse matéria purulenla, gelatinosá effluxit, cortice dato utraque integre convaluit.
Siti urgente acidi mineralis quidpiam ad-dendum, si vero pulsus d e b i l i s , parvus ac tar-dus ánimadvertitur, mixtúra e spiritu Minderer*
"et cőrnu cervi succinato locum habet.
Äqu. menth. unc. jv.
Spírit. M i n d e r , u n c . ( 3 .
— C o r n . cerv, succin. gutt, xxxx.
Syrup. Kermes unc. / 3 .
Stimulantia remedia caute propinanda sunt,
cum ssepíus post paracen-thesiri inflabroatio perl-tonxi observata fuerit.
Viribus post paracenthesin invalescentibui ejusmädi remedia adhibenda e r u n t , qua; causam hydropis expugnent<
Rarius per umbilicum aqua* sibi viam atque exitum querunt; quod cum fit leyando ajgrum, n i h i l medicamentis turbandum.
Contra vero, ubi umbilicus turnet, aut pro-m i n e t , integupro-mentaque tenuia s u n t , Ianceola i»
aperiri potest,
Genitalibus tumescentibus prodest vinum ru-bi'iim cum herbis aromaticis et aqua calcis*
Adhibentur quoque sacculi f a r i n a , herbii aromaticis in pulverem redactis , et modico sale»
qui decrepitaverat, referti. Quod si partes
exco-•riata; s i n t , ' hiadidseque » tum sal sacculo conten»
tus solvitur,. ac rodendo ssevps. dolores ciet.
L a b i a gravidarum tumentia, partumque im-pedientia scarificanda sunt.
C u m pedes adeo i n t u m u e r e , ut metuendum xit né cutis disrumpatur, profuerit s a n e , eos i n . c i d e r e , quod potissimum ulcera succedunt, di-scerptse cutis vulnere multo benigniora.
Damnantur a de H a e n et Haffniensibus a) scarificationes propterea, quod pcrüajpe gangrs*
a) Ann, 1671. Observ. 104,
1 8 7 nam produxerint', licet rarissime constans sola-men afferant, non tasola-men omnino rejiciendas essa putoj cum in aperto s i t , lympham extravasatam quandoque r e s o r b e r i , et per diversas partes ex
tra corpus ferri. Incisiones neque longse admo-dum, neque nimis profunde instituantur, atque etiam cum recte ac probe finnt, illico adbibitis cum internis tűm externis medicamentis gangrs-na? obviandum est.
Perniciem tum adferunt incisiones c u m livi-dis pedes maculis squalent,
Cavendum etiam, ne hujusmpdi macula? pro scorbuticis habeantur, et acriora idcirco remedia veluti nasturtium etc, porrigantur.
Superest, ut de iis breviter agam, q u » apud quosdam singularem i n curando hydrope íaudem adepta sunt. •
Clysmata ex u r i n a v a c c a r u n i , asinorum va«
na deprehendit de H a e n .
Gratiolam quandoque ascitieis profuisse te-statur D u v e r n e y a ) . E j u s extracto nullus cieba-tur vomitus, sed copiosum urina? profluvium se-quebatur; spirituosum plus purgavit/quam aquo
sum , plus item illud ex f o l i i s , quam quod ex radice conficiebatur.
Wratislavienses atro gratiolam carbone
no-a) Anno i f o j .
taverunt • ego ante complures annos frustra fuf, cum eam exhiberem, Nuper in nosocomiis vien-nensibus felici,* ut r e f e r u n t , evenlu
propina-v batur. T e n t a r i igitur poterit i n aegris frigidig ac glufinosis, ubi nulla viscerum labes, .nuüus ínflammationis metus, nulla denique corporis ex.
tenuatio observatur, cum Bergius a ) observave«
r i t , gratiola fceno immixta equos emaciari.
Succus iridis nostratis b ) a Linrtseo speci-ficus habetur et perquam hydropicis salutaris, cum quandoque ventriculum subvertat, alvum de«
jiciat, et urinam urgeat,
Jeremias Lossius aliquoties anasarca labo<
rantes iridis nostratis succo a se curatos atque sanätos fuisse a i t , addit tarnen eam continuis purgationibus mortem accelerare,
Observavit Josephus Baader c) quo praice*
ptore olim et aöiico i n paucis caro utebar, e plu-rimis asciticis vix u n u m aliquem evasisse, qui succüm hunő sumpserint, sequebatitur e n i m , utr ipsémet coram spectavi, a r d o r , dolorque ceso-p h a g i , ventriculi et intestinorum, tum torrainaj vomitus , ac frequens desidendi conatus absquenotabili evacuatione a l v i ; febre denique et i n
-a) Mat. med. Tom. I . pag. 36,
b) Crantz Tom. H . pag. 177, c) Observ. med, pag, 86.
1 . 8 9 Hammatione accedente plurimos inter cruciatus tniseri animam exhalarunt.
Laudat Duverney junior i n ascita cum a n a -sarca asarum, alii oxymel ejusdem, sed h o c qua»
draginta abhinc annis frustra p r s b u i .
Nocent crystalli l u n s , qüa; ab agyrta olím propinabantur. 1
Quidam corticem medium sambuci, turpe-tbum vegetabtle et radicem bryohia; laudant, sed bssc omnia uti Francofurlenses docüerunt a), ven-triculum et intestina arrodendo graviter Isedunt, tonum eorundem debilitant, et vasa lymphatica eo adducunt, ut fácile rumpantur. Q u i n imo ex
terna unguenta e validtoribus catharcticis c o n -fecta abdomini tuto adplicari negat Sydenhamus, cum iis quandoque hypercatharsis excitetur n u l l a remediorum ope inhíbenda.
Decoctum corticis ebuli Brohlesby h ) refe-.
rente, t u m reliqua remedia fallerent, vomitum, alvum et urinam movit.. Sed ex ejusmodi effectis patet, remedium esse 'drasticum, caute et cum sircumspectione adhibendum.
Prsstat, ut ex prsecedentibus liquet> e t T r a l -iianus prsecipit, paullalim et absque pen'culo evacuare , quam festinando n i m i u m cum marbo s -grum quoque tollere,
a, belect. inud.j Tom. Ií, pag.' JűJ, b) Pag. 277,
quod urinam magnoperc moveat, sitim restin, guat, ptitredinem arceat, et tonum viscerum, in-noxie ea adstringendo , restituat. Itaqüe absque metu tentari poterit, ubi tenuitate humores pec-cant, quia alvus quoque alurnine movetur.
I n nosocomio universali tribus colica picto-num adfectis post adhibita incassum diversa re-media alumen cum gummi arabico optato adeo eventu exhibuimus , ut post s e x , vel septem do-ses sumptas alvus solveretur et tormina dispa-rerent.
Sapius extractum Iactuca; virosai i n hydrope»
sed frustra exhibitum novi, cui pharmacopcei son.
chum oleraceum nonnunquam substituunt, Q u i huic remedio favent, ut ejus famam tueri possent, extractum scillss eidem admiscue-runt,
Menghinus b ) compluribus segrís dimidianfi m i n i m u m unciám cremoris tartari per diem ex-h i b u i t , idque tarn diu continuavit, usque dum largiter urina proflueret.
C u m ad solvendum tartarum magna aqua copia opus s i t , admiscenda erit sexta, vel septi-ma pars boracis, unde salvo acore tartarus faci'le
a) Prax, med. pag, jgs, b) Act, Bonon.
1 0 1 Ja aqua solvititr. T a l i modo m i r u m quantum in ascite profuit, an obstructione viscerum orto, quam sitis quoque, et pulsus celerior comitaban-tur, ut iteratis experimentis i n nosocomio vidi»
mus. F r u s t r a hos a solo cremore tartari successuS
«xpectaveris, utriusque enim eventus certa et indubitata vidimus argumenta,
TJhi vero vires l a n q u e n t , humores soluti sunt, aut aquarum colluvie Iaxata omnia, cremor tartari, et quajcunque relaxant, medicamenta te-ste L u d w i g a) non congruunt.
Laudantur in ascita pilula; tonics Baccheri, quarum confectionem R i c h a r d publici juris fecit.
Constant extracto radiois hellehori n i g r i , quod radicibus prius spiritu vini alcoholisalo macera-tis, postea rhenano optima; not» vino digestis paratur. Post hsec extractum aqua solutum rursus inspiksatur, addita Spiritus v i n i optimi tantilla quantitate consistere cogitur. Hujus uncia; uni additur tantundem extracti myrrha; aquosi cum scrupulis decem pulveris cardui henedicti, ut massa efficiatur libro ae're s i c c a n d a , et in pilu-las grani dimidii conformanda.
Prasbuit auctor decem pilulas aliquoties de die quandoque ad quindecim, imo viginti pro-gressus est." • .
, _
* ) A d v , V o l . I I I , P. / I . p. 3 3 7 ,
nonnunquam longiore intervallo temporis cessa-v i t : i n corporibus strictiore fibra multum com*
mendavit largos potus alterantes, ut decoctum ta-raxaci etc.
Beete animadvertit B a c c b e r u s , quod maio consilio asciticis omnibus olim inculcatum fuerit, ut potu abstinerent.
Baptista Montanus multa j u b e t , sed ape.
rientia bibére eos, qui maximé obstructi essent, Boerhaavíus , calidis ceteroquin i n hydrope remediis fávens, ea tarnen r e j i c i t , ubi sitis cum febre urget, et succum citrinum , acetosam , la-ctucam c u m cremore tartari prasscribit,
Si pilulse B a c c h e r i nauseam, et vomiluritio-nem excitant, dosin ininuendam auctor prsecipit, atque aromatíca, v i n u m H i s p a n u m , aut Burgun-d i c u m , clysmata Burgun-denique et quanBurgun-doque a pilulis abstinentiam suadet,
M u l t u m emolumenti ab alvi purgatione et diuresi expectatur; ego autem duriorera s*pe ab vum eo tempore , quo his pilulis » g r i sunt usi, observaveram,
N o c e n t , ubi praster febrem siccitas major, et sitis adest, fostentque u r i n a ; ; quandoque pro-sunt i n solidorum debilitate, et enata inde flub dorum spissitate, ut i n hydrope post quartanas,*
post evacuationes nimias aut animi palbemala,