PARAENESES
•
Epigramma ad Christophorum a Teuffenbach - Fridericus Taubmanus - v.
app. 1.
•
Ad lectorem -Aegidius Hunnius - v. app. 2 .
•
[Epigramma] Ad Johannem Bocatium - Ernestus Hettenbach - v. app. 3 .
•
Aliud - Salomon Gesnerus - v. app. 4 .
•
Aliud - Nicolaus Steinberg - v. app. 5 .
•
Ex epigrammate Johannes Spangenbergii in Siraciden - v. app. 6 .
•
Reverendissimis ac doctissimis viris, D[ omi]n[ o] Severino SCUL TETI pas-tori Bartphensi et quinque vicinarum civitatum seniori, D[omi]n[o] Thomae TIMAEO p[astori] Cass[oviensi], D[omi]n[o] M[agistro] Antonio PLAT-NERO p[astori] Leutsch[oviensi], D[omi]n[o] M[agistro] Samueli SAUTERO p[astori] Epper[iensi], D[omi]n[o] M[agistro] Georgio TROS-TERO p[astori] Cib[iniensi], D[omi]n[o] Georgio FLORIANO p[astori]
Saar[ossiensi] Dominis suis fautoribus et partim affi.nibus colendis. Et no-bilissimis, amplissimis et omatissimis viris, iudicibus, senatoribus ac cen-tumviris quinque in Hungaria superiore foedere iunctarum civitatum:
Cassoviae, Leutschoviae, Bartphae, Epperies, Cibinii etc. Dominis suis ho-norandis. S[alutem] D[icit].
More receptum est, viri reverendissimi et nobilissimi, ut illi, qui sive sínt iussi et ab aliis persuasi, sive ultro quid in publicum, ob certas easque causas honestas et graves, scribere velint, in vestibulo libri quaedam praemittant, et vel causas insti-tuti sui exponent, vel propter Zoilos, nec optimis quoque parcentes, asylon et perfugium sibi quaerant, ut ita quasi scuto muniti magis cordate malorum ictus et
2 tela suffere possint. Sicuti exempla non qualiumcunque; sed et nostri, et prisci illius seculi copiose testantur. Quod nisi tv -réi> cp<XVEQro<i>; et luce meridiana clarius
3 esset, quaedam hic allegare non dubitarem. Quod ad me, poetam crescentem et messem suam adhuc in herba videntem, attinet, utrumque paulo copiosius exponerem, nisi id, quod praestare deberem et vellem, vir clarissimus et omni immortalitate dignissimus, Dominus AEGIDIUS HUNNIUS et alii doctissimi viri praeoccupatione ex gravissimo iudicio profecta, et ex nullo meo merito huic
4 meo libello praefixa, satis perspicue declarassent. Si quis igitur talium virorum
3 messem in herba - Ov. Her. XVII. 263 64
censuram in loco aliquo habet, quod mihi plane persuasurn est, non arbitror aliquem fore, qui conatus meos, nil sane aliud quaerentes, praeterquam gratam animi notam erga bene meritos declarantes, et discipulis duntaxat prodesse cupi-entes vel solurn conantes, facile dente Theonino arrodat et sinistre accipiat.
s Quippe non ignoro haec etiam nostram aetatem, ut aliorum doctrina in oculos incurrente praestantissimorurn virorum, ita quoque poetarurn celeberrimorum esse feracissimam. Adeo ut vere dicere possim, anserem me strepere inter olores,
6 quod rex ille poetarurn Virgilius de se ipso pronunciare non dubitavit. Verum probe mihi surn conscius, quod omnis hinc exulet inanis <ptA.IXUtÍll, quo vitio plaerosque meae aetatis laborare non ambigo, cum cuilibet, quod aiunt, suum sit
1 pulcrum, et qui velit ingenio cedere, sit rarus. Bene de iuventute merendi conatu totus ardeo. Quoties enim dictum illud Christi mihi in mentem venit, cum ait:
Merces vestra copiosa erit in coelo; ex animo mihi gratulor, quod pubem in officina Spiritus Sancti et Ecclesiae serninario ut bonis artibus, in quibus ut Plato dicit: Deus gratam de se famam sparsit, ita doctrina coelesti imbuere et doctiores s vel tantum meliores reddere possim. Quis etenim negat, illa quoque de nobis in pulvere fere asinino (scholasticum intellego) laborantibus, pronunciari? Et si de mei ordinis hominibus ita magnopere loqui concessum est, nonne et nos illi
9 sumus, qui sicut Daniel ait, multos ad iustitiam erudiunt? ln labore iussit nos esse Paulus copiosos. Nil aliis alibi fideliter et cum magno iuventutis fructu quidquam velim detractum, de me revera id affirrnare ausim, quod nulla me mundi ingrati-tudo, de qua passim multi quiritantur, nullae molestiae, nullus labor adeo
fran-10 gat, ut de conatu in docendo et erudiendo tam facile abduci patiar. Quomodo igitur cunque fieri potest, sub mea ferula viventes, ut ad alia studia diligenter percolenda: sic etiam ad poetica studia exercenda invitare soleo. Non equidem omnes poetica capi satis experior: at nullam occasionem praetereundam esse censeo, quae iuventutem imbuere queat, ut tandem divinum illud studium,
11 ambabus ulnis ut aiunt, amplectatur. Hoc etiam opusculum eo fine successivis boris concinnaram, non ut publice ederem, sed in 7tlltOEUtTJQÍ<p meo, rationem
12 pro virili versiculos ex alia materia conficiendi monstrarem. Sed ubi casu labor hic meus ab uno atque altero bono et docto viro saltuatim lectus fuisset: nescio certe quid in eo offenderit, quod, ut cum aliis quoque versificationem meam communem esse vellem, suaderet. Ego quidem diu reluctatus sum; verum cum et aliis alibi pagellas aliquot legendas exhiberem: nescio certe, quo fato, mox non tantum illarum applausores, verurn etiam ut typis excudendas darem, surn
13 propediem nactus. Nolui ergo hic adeo tenax esse, qui graviori iudicio hominibus non absecundassem. Quale quale denique de meo hoc opusculo aliorum futurum est iudicium, non valde laboro, cum vos, Reverendissimi et nobilissimi viri,
14 patronos elegerim. Multa a vobis accepi, multa me vobis debere agnosco. Spero
4 Dente Theonino - cf. Hor. Ep. 1, 18, 82 S anserem me - cf.Verg. Ecl. 9, 36
6 cuilibet ... suum sit pulcrum - Cic. Tusc. V, 22, 63
7 Merces vestra - Matth. S, 12; Luc, 6, 23; 35 / Deus gratam - Plato 8 multos ad iustitiam - Dan. 12, 3
9 ln labore - 2Cor. 11, 23
autem futurum, quin, pro vestra singulari in me pietate et humanitate tenuem hunc ingenioli mei foetum vobis loco magni alicuius monumenti, donec Deo ter optimo maximo meis studiis clementer benedicente his per occasionem plura accedant, dextre sitis accepturi meque et mea studia vobis commendata esse
15 passuri. Filius Dei faxit, ut omnes et singuli domi et foris diu cum omnibus vestris contra tyrannidem Turcicam et alios corporis et animae hostium insultus immunes maneatis. Amen.
3
66
Witebergae 28 Martii, ad fastos veteres, anno Dei nati 1596.
5
10
15
20
Vestrae R[everentiae] et A[uctoritatis]
o bservan tissimus:
M[agister] Johannes Bocatius P[oeta] L[aureatus]
Scholae Epperiensis pro tempore Rector