ralysi. 7 <->
lior, ac plerumque infausta est enuresis ex parahßi medela. Praeter ea igitur, quae mor-bumprimarium, autpraegressamapoplexiam;
paraplegiam etc. concernunt, tum dicta jam remedia in opem trabend a sunt, tum vesi-cans ossi sacro imponendum, regio lumbalis . linimento volatili cum camphora ungenda, viresque electricitatis, ab ossis sacri confiniis ad perinaeum, dirigendae sunt. Injectiones ex cortice peruviano pafatae* hoc vesicae 0 sub statu, per urethram mox refluunt, atque
in
E N U R E S I S : 81 Ín illius universali paralysi nobis, licet
réten-tae, perparum praestiterunt.
Quibus urinae ex nimia vesicae i r r i t a t i l i - * * täte, sensibiliiate, vel citius, frequentius, quam par est, vel praeter voluntatem se praecipitant: his, suppressa primum, aut sal-tem moderata morbosae dispositionis origine^
remedia ex causae ipsius cognitione petenda, atque hinc alia aliaque conducunt. S i c , ubi suppressio menstruorura, haemorrhoidum, plenitudini vasorum circa vesicam, atque tensioni,nimiaeque mobilitati occasionem prae-buerint: haue tollunt appositae vel pudendis, vel ano, perinaeo, hirudines, enema, fomen-tatio ex frigida cum aceto. S i ab aeri rheu-matico, vel alio sensibilitatem perversam
contraxerit vosica: remedia huic aeri corri-gendo, ab hoc viscere avertendo, idonea in-dicantur. Quam calculus hoc in receptaculo contentus irritationem inducit, fianc sectio illius avertit; v e l , si ab instituta operatione, vel post blennorrhoeas jam abactas, vel post alios spasmodicos afíectus , vesica morbosam sensibilitatem diutius manifestat, ópium sat larga dosi per clysteres intestinp ínjectum conducet. Iniantes sub nocturnis insomniis in se ipsos mingentes, ad coenam tum potu
L i k F . J?
g* ENURESIS-*
copioso, tum cibis, qui urinae copiam ad au.
gent, abstineant; ut lotium, quo lectulum petunt tempore» deponant, avertautur; ac hora nunc ista, nuncilla, ex somno longiori, ut vesicam exonerent, cvigilentur. Nec miaue, nec verbera, nisi ratio et pudor, aut aetas major id faciant, habi tun Ii huic vitio meden-tur. S i forsitan universalis debilitas cum ni.
mia vesicae sensibilitate conjuneta vidcatur;
tune chinae decoctum, ac coetera roborautia,
— atque si per consensum vesica stimulari videatur, nunc opium, nuncilla, quae Ion«
gin quae irritatioiiis causam debelient, in usum traben da sunt.
Orientem ex vitio orgamco enuresin vix unquam medicina dispellit. Intcr m si Urethra muiieris, ex partu diiiicili, in vaginám ape-riatur; cathetere flexili ad vesicam condueto, ac lotio per illum, tempore sat longo, soii-cite evacuato, raro qui dem > sed interdum urinae per-vaginám defluxus averritur. V i x unquam tam felices esse licebit, si vel ipsa vesica lacerata incontiiieiitiam producat; in-terim genuensis nobis exemplum juvenis no-tum est, cui vesicae abscessuscum recroin-tés tino sat aperte communicaus, vel soiius auxilio uaturae sanatus est. Quam caputibo
ENURESIS, Sa tus, v é l .U t e r u sg r a y i d u s ip vesicam exercet,
haec saepefacilinegotio áutertur, compressio.
Vesicae scirrhus, callositas,. excrescentiae, nulium ab .arte humana auxilium admittuat.
Quo igitur in casu euuresin auferri non licet: urina saltein, ne foedo spectaculo noleutibus efHuat, ac partes subjtctas erodat, instrumentis, q u a e C h i r u r g i a prosexu quovis suppedidat, colligenda est.
'»«rg^S^i
«4
0
R D . I . G E N , I V ,
2 > T Y A L I S M U S .
5.491» J ? ons triplex saporis átrium irrorat, atque subtilem, penetrantem iile vaporem ubi-cumque exhalat; hic blaudam, Iubricantem lente eructat pituitam ; tertius insipidam lim-pidissimamque undam nunc placide scaturit, nunc rapid am ac divitem cum impetu expel-lit, Insignis hanc ultimam, pro cavo non magno, glandularum congeries, vel sponte, vel nervorum imperio, irritatione quacunque, pressione coacta, profundit; nec febris hanc perennem scaturiginem , ut illám m u c i , aut
vaporis in ore penitus exsiccat. E x cognita hucusquesalivaehumanae analysi, vix tanta,-ut vel ab aqua puriori suppleri non posset, nobilitas resplendet; et animalis naturae, praeter suam originem, hic liquor vix múl-túm osteadit; sed aiiter nos docent
digestio-P T Y A L I S M U S * SS nís ciborum sub nimia ejusdem jactura lau*
guentís eífectus, — aliter observatio, aper-to scilicet, sub artificiali salivatione, hoc fonté, princípium vitale has per vias, quasi in ipso diabete per renes, ruisse, — sapo-rem hujus liquidi, cum sano in homine nui-lus esse consuevit, conspicuam in aliis salse-dinem, in aliis duhedinm insignem ad mel-leam prodidisse, — febres malignas, nervo«
sas non modo praecipuam depositionum cir-ca glanduíás salivales sibi sédem, eligere: sed per abundantem salivae fluxum, quem aph-tliae non producant,' non raro dispergi ( § . o i . ) ; — hunc ipsum liquorem potissimum fiydrophóbiae vehiculum, cujus unica jam gut-tula hunc morbum in sanos propaget, con-stituere; — e x omnibus humani anhnaüs se-cretionibus nullám a solo nervorum imperio tarn celeriter, quam istam intendi; — insigrie
glandulas salivales inter et testes, et mam-mas ( § . 1 7 4 . ) et ventriculum, et ipsa inte-stina sensarionis commercium existcre; quae singula, salivae dignitatem, tum sano, tum aegrotante in homine, abunde demoustrant.
5. 4 9 2 . Quodsi igitur salivalk hic liquor D d;n ? c i ( 4 9 r. ) copicsius, quam naturae a d usus
F 3
$6 PTYJUSMUS*
requiratur, secretus, aut contirruam atqué molestam deglutitionem exposcit, aut exoré praeter modum ubertim distilíat, aut, ob ductus laesionem, se per genas praecipitat;
ptyalimus, salivatio voeatur.
^tír.8 0" $. 4 9 3 . Pryalismus vei sponte au ipsa na-tura promovemr ( P . spcntaums) j vel ab arte inducitur ( P . arüfiúatU); arque ille vel primarins est (P< iabpaihiius); vel mor-bi alterius symptoma ( P . setuitdavins , constn*
sHütis) constituit. ín q'iibusdam sulira non semper, sed pariodie* ex ore dlst.illasse ob«
servata est ( P . pcrioditus) . Ephlmkam in-terdum ptyalisinus, secmuiarms, ut crcdimus, na tu ram assumsit ( P . ppidemirus); ct (ritt-en* salivationis, tum fehrilibus , tum aliis in ihorbis exempia numerosa ( P. criikus) ha-bentur. Ptyalismura tranmatimm vocnmus, cum saliva ob ductus proprii laesionem exter-na m, utplurimum copioshi8aquanr naturales per vlas feeisset, delabitur.
Symptom«- g. 4 9 4 . Rarior spontaneus pryalismus est, qui ex propria glandularum salivaiium aíTe-'ctione descendat; frequenttor ilí.-?, qui a Iiis
sub morbis symptomatice propuilui.it. Ok í
-P T Y J L I S M U S f ' 8t cunque tarnen hic modo nasca,tur, oris
an-trum continuo ümpidissimi liquoris, vel si-mul muci, affluxu cSruitur, et ad continuos screatus urgetur. Spumosamsaepeindolema muco comraisto salivae assumunt, atque vel loquente, vel dormiente aegroto, per labia "
et mentum, nauseosoaspectu, distillant; vel qui clauso forsitan ore obdormiunt; hi, suf-focationis, ab irruente per laryngem saliva, metu perculsi, desiderato a somno arcentur.
Ramm est salivam tam copiose secretamnon alio simul vitto laborare/quo cavum oris a pblogosi correptum, ab ardore, calore ac pustulis ulcerosisinquiuatur* Interdum dolor ac tumor ad glanduias parotides, submaxil-lares, conspicuus óccurrit. Sunt,quibus, ob miram ad partes fáciei laxitatem, salivae per flaccida et pendula oris lábra continuo deri-vantur; atque alii, vel sola consuetudine, vel a copia salivae inducti, lacu salivali vicina sibi loca quaecunque inundant. Omnibus vero a quotidiana salutaris liquoris jactura diges io ciborum difficulter absolvitur; ct corpus, sub majori illius dispendio, quod salivüt'onis mercurialis exemplo docemur, contal escit. Qui acida, vel pingui et ranci-da ventriculi, intestinorum sabürra laboiaot;
F 4
|$ P T V A L t S M U S * h í , praevia ustionh, et quasißctmmae tx sk.
macha per oesophagum mtmdmiis rnolestissima sensatione, limpicÜssimí liquoris quantttatem, sine vomitu, sat magnam, cum levamine e r u c t a n t . H i c liquor, licet imo a p e c t o r t aut ventriculo asccndere videatur, salivalis protinus naturae e s t , et q u a s i mctallico
sa-pore
instructus, cum maxima oppressione»anxietaterejicitur . Potatores hoc malum,sub horis m a t u t i n i s » f r e q u e n t e r molestat*
ttmte.
5 , 4 9 5 ,
Si m a j o r e m n e r v o r u m i n glandu-las faciei cong'omcraras potontiam excipia-m u s , q u a , forculi desiderati o d o r c , nspcctu, vel s o l a percopti qnondam s a p o r i s recorda-tione» salin a cum impetu jam prosüit; n o n aliis ex causis salivae, quam a Horum humo-r ú m (SJ, 4 6 6 . ) sechumo-retio natuhumo-ralem e x e e d i t , Qua demum ratione rnercur'ius sallvam prae aliis secretionibus , q u a c u n q u e sub forma porrectus, tam facile ac potenter ndaugeat:h o c , sicut ex l e g e stimulorum g e n e r a l i e x p h v cari non potest; ita certam humoiis salivalis cum hoc metailo- aßmtaiem, licet minus i n * tellectara, supponere videtur. Huic similem quodammodo subtiliora p c s t i l e n t i a l i u m mor*
borum contngki 8 3 . 9 2 . ) , externa« t«~
PTYALISMUS. SP muchis causae ( g j j . 1 7 4 . 1 7 6 . ) ' , atque
cri-ticae salivationis matéria incognita> sat evidenter ostendunt; quarrivis quicunque S t i m u -lus, oris cavo, vel ipsis glandulissalivalibus admotus, ut a sola jam fumi tabacini suctio-ne apparet, eosdem eflectus producat. Sic dentitionis difHcilis sub opere, a dente cario-s o , a dolore, cario-seu trícario-smo, ut vocant, facieí,
a gingivarum exulceratione, a linguae, aut faucium inflammatione, mandibuia fracturra, vel tetano, convulsione, quin a sola jam oscitatione, glandularum, ductuumve saliva-lium a musculis compressione, a calculo sub Jingua, vel in ductu salivali haerente, copío-sam aegroti ex o r e salivam profundunt; et ab apbthis deciduis, non minor humorúm ex:
buccis excretio succedit. Suppresso ex pedum refrigerio, aliave e x causa, perspirabili va-pore, vel r e m i m secretione immirmta, vel menstruis obstructis, vel adeo sub menstrui in teneris virginibus principio, sputorum in-terdum m o x copia augetur. Salivatione prae-cedente, alvus dura, urina pauca, secretiones omnes parciores observantur; a diarrhoea suborta, velperspiratione adaucta non raro ptyalismus dissipatur ; ac ad salivationem a mcrcurio praeveniendara, non certius, quam
£o PTYJL1SMUS*
tepor atbmospbaerae, et nncta transpíratiís, remed i um habetur, Sed jam solus ad ventri-culum, ad intestina S t i m u l u s abundantem ir.ox prolicit salivam. E x uausea, v o m i t u v i . tiouc, copiose hic latex ex ore distiliat; a scirrho oesophagi, gnstritide, cardia'gia, a
colico dolore, a vermium reptiuu, similia contingunt. Vei a sola conceptionc, quanty nou a gravidis spntorum rejicitur copia! et quanta non ab h y p o r . h u u d r i a r. i s , hysrericis, melanchoücis, ab ilíitíj qui aoidam aut mu-ci dam in ventricu'o saburram mu-circuwfarmitj aut a pyrosi, cwspuijur saliva ( § . 4 9 4 , ) ! In homine ex pancreate sdrrhsso comabescente, ad decem haec ipsa libras quotidio rejecta
est, A u orieus a suppressa salivatione diar-rhoea, ex aucra ejusdem natúr a e pamnaitd liquoris secretioue dcscendit *? Abundantem
nu-per salivationcm i n viro conspeximus, cui paralíjsis ad l i n g u a m y htacio saporls officio-, pene omnem hujus particulae, quasi tabe la-borantiSj motam abstuíerat. Coetemm, quae a faucium , genarum, phayngis paraiysi sub-seqmtur salivatío, ea plerumque non ex au-cta salivae copia, sed ex musculorum, hunc hquorem coerceutium, inertia, aut ex dcglu-titioue impedita, per meutum delabitur.
PTYALÍSMUS. 91 5. 4 9 6 . Sub tam raro salivae primaria ef- p r o£n
fluxu, prognosis momenta ex história morbo-rum, quibus ptyalismus ut st/mptoma zcceáit, repef.iutur oportet. Qui sub fi ne morborum, sine virium jactura majori contingit: hic sa-lutarem plerumqüe illorum per has vias so-' lutionem praedicit; atque talem per pl üres hebdomadas cum evidente beneficio fluxisse conspeximus. Qui salivam vel ex mala et iodecora consuetudine,. vel ex rebus acriori-bus, rhasticatione, suctione tractatis, copiose rejiciunt: his ciborum digestio labefactari, • atque aliae secretiones excretionesque immi-nui observantur. A fortiori, neque critico ptyalismo, ut ab eo, quem prídém ad luís venereae curationem promovebant, non minus ob, humoris nobilioris jacturam, quam ob* impeditae masticationis, atque ob somni denegati rationem, extrema cor-poris debilitas ac macies brevi tempore in"
ducuntur.
497. Quae ratio medendi secundaria cur«
ptyalismo conveniat; hoc vel aliis hujus ope-ris in locis jam expositum est; vel in se-quentibus succincte tradetur. Quae ex pro- * pria glandularum affectione descendit, ráris- '
$2 P T Y A L I S M U S ' * sima est salivatio, atque ex stiraulo Iiis or ganis proxime aumoto, plerumqüe, ut vide-tur, catarrhali, rheumatico, facilius> quam
ex sola d< bilitate, explkatvr» Talcm nos ipsi h a b i t u a k m in juycne conspeximus, atque aiterum ptyalismi, sex jam per an nos veruo tempore rec űrre mis exstat de foemina exem-plum. S i calculus saiivalem ad duetum aut glandulam suo stimulo ptyalismum inducat:
peregrino hoc corpore prudenti sectione ab-l a t o , importuna simuab-l exsiccatur saab-livatio.
Quam sibi methodum traumát tcus ptyalismus exposcat, Chirurgia cos docet. E x quocun-que demum stimqlo giaoduiac salivales irri-tentur \ fomentatio nunc sicca ex farina, vel cineribus num herbis aromaticis atque cam*
phora remistis, nunc humida ex cmolíiente decocto, cataplasmate, seu calor loci aiíecti aequalis, moderatus, plerumqüe conducunt.
Salivationem rebellem vesicans nuchae appo-situmhincindemoderatur. In aliis, balueum,
et quae pellem ad sudores disponant, eva-puatio alvina, profuerunt. A collutoriis vi adstringenteinstructis, inprimario ptyalfsmo, vix multum exspectamus; atque in gcnere retinendum est: salívationem, quae morbo-rum ut crhis incedit, cum periculo repeJli;
P T Y A L J S M V S . p3
et vel symptomaticnm ptyalismum, ne difii*
cilis diarrhoea insequatur, cum prudcnüa majori esse pertractaudum,
94
0
R D . I . G E N . V .
EPIPHORA.
iacrym. § . 49g. J U / p t p l i o r a e , tit symptomaiis, quod oculorum inflammationem frequentius comi-tatur, alibi ( § . 1 5 0 . ) mentionéin jam inje-cimus; sed, licet profiuvii hoc genus raris-sime primär hs ad fluxus pcrtineat; cjusdem nihüominus considerationem, ut Medicorura attentione non indignam, pro meliori syste-matis morborum intelligentia, hic breviter resumimus. Non paucis quidem animalibus lacrymaies glandulas natura distribuit;" sed nulli ex istis tarn durum ac frcquens, quam generi humano, hoc de fonté hauriendi, im-posuit onus. L a c r y m a r u m vero sub nomine tam rorem illum, qui ex oculi et contigua palpebrarum superficie imipiáns, ut videtur, evaporat, quamcommistum huic ipsi salsum, et ex glandulis sibi propriis distillantem,
hu-EPHIPHORAé] H ifrorem intelligimus: qui, licet ob
separatio-nissolius intemperantiam.vix debiíitatem indu-cat; ob organi tarnen hunc hu morém autsecer-nentis, aut -contiautsecer-nentis, aut ab oculó abíe-gantis vitium, incommodam ac foedam ae-gritudinem, quam epipíioram dixerunt, con-stituit. Naturam lacrymarum quod attinet, ea, si extremam oculi sénsibüitate'm consi-deremus, in propria, nec a longiori stagna-tione acquisita, sed recentissimo liquori jam concessa, et ipsius adeo urinae acorem su-perante salsedine, jam primo aspectu non in."
dignum acimiratione argumentum nobis ofíert.
Limpidus nempe et inodorus, sed, si modo pauca dultescentis sub Ophthalmia lacrymae exempia excipiamus, ubique satsns hicjiquor'
secernitur: qui, ut recentior Gallorum analy-sis demonstrat, aquam distillaram pondere modo parum' excedit; tincturáe helliotrópii colorem non immutat; sed maculam in char-ta , vel a vioiae, vel a malve succo coeru-lea, constanter aridem inducit, super igne"
copiosas; et aliqua tenacitate non destitutas bullas mox contrahit; lentius. et solo ab aere exsiccatus, crystalhs ex pauco sale mariuo 'et matéria alcalina compositas, — citius
ve-ro ab igne iuspissatus, reliquias, vix partern
EPHIPHORA.
íBshnam e t quartam Constituantes, o l e i et aquae pauxillum, a c t a n d e m carbonem s a l i * na m a t é r i a onustum subministrantes i a r g l t u r . H a e c liquoriü miserorum p r i n c i p i a tam calcu-lorum, in caruncuia, in n a c c o lacrymali r e . pertorum, q u a m crystn H o r u m e x a c i d o a ma-rarum , s u b Ophthalmia a d p.ilpebras observa-tarum, história illustrant. Vel i p s u m savgm*
mm n o n tarn r a r o cum lacrimis se iniscuisse, vel coerttlei, aut ladet c o l o r i s m a t é r i á m c i r c a l i m b u m p a l p e b r a r u m haesisse, e x e m p i a
te-stantur*
Dofinitio. g . 4 9 9 , Epipíwmígimv est l a c r y m a r u m , non t a m animi dolentis, q u a m morbosae ai-fectionis imperio inducta , p r o í u s i o .
DhTercnt. § . 5 0 0 . Rarior est, quam p r i m a r i a m vocari liceret, epiphora, e t l a c r y m a e p l e r u m -qüe ex a l i o , q u a m e x p r o p r i o has secerncn-tis organi vitio, abundant, aut palpebris au*
fugiunt. Estinterim, ubiglandulae Jacryma-les, ut de salivalibus jam dictum est, aphlo*
gosi leviori correptae, aut quocunque d e -mum stimulo agitatae, vel uberiori secretioni indulgere, vel secretum h u m o r e m citius, quam par est, e propriis canaliculis e m i t t e r e
v i d f u
-EPIPHORA , l
vídentur. Num sola debjtitas a praevii* oph-tha! miis , vel a studiis immodicis mduota si«!
ne majoris sensibilitatis ratione., epiphorara p r i m a r i a m reliuquat, dubitamus.
§,501» Evidentior in homine, quam ín ^ quo vis alio animali, sub tristi mentis aifectu delacrymatio est; atque nilimpedit, quin et hunc vitae statum breviores ad morpos refe-ramus. plerumqüe oculorúm aliquíspruritusr tremula pupillae inundatio, palpebrarum an-gustatio, nictatio, suspiria, respiratio inae-qualis, retractio labiorum, has procellas an*
nunciant. Mox humor oculis circumfusus tam a puncüs lacrymalibus susäpitUr, atque naribuscelemme advectus, frequentius emun-gitur; quam guttatim per genas se praecipi«;
tat. Quem longainspirationépulmonesaerem profundius inspirarunt,hunc,a diaphragmate succussi, cum impetu , ac mira vocis infle-.
xione per vices expellunt. Sunt interim»
quibus lacrymae sine fl^tu, ac furtim palle-scentes per genas delabantur; atque sub diu*
turno illarum eirluxu, calor, rubor, et quasi phlogosis oculorum, palpebrarum, vix ce-landa per horas, dolovis vestigia relinquunt.
V i x autem hae? tam communi hominum L i k V. G
f 6 ZPHIPHORA.
M i t m m a m et q u a r t a m C o n s t i t u a n t e s , olei et aquae pauxiilum, ac tandem carbonem salU na matéria onustum subministrantes largitur.
Haec liquoriií miserorum principia tamcalcu-l ó r u m , i n caruncutamcalcu-la, in sacco tamcalcu-lacrymatamcalcu-li re-pertorum, quam cry stallen* um ex acido ama-rarum, sub oplithaimia ad palpebras observa-tar um, história illustrant. Vel ipsum sangui*
mm non tarn raro cum lacrimis se miscuisse, vei coeruíei, aut íiuíci coloris matériám circa limbum palpebrarum haesisse, exempia
te-stantur•
Bofinkio. g. 4 9 9 . Epiphora igitur est lacrymarum, non tarn animi dolentis, quam morbosae afc fcctionis imperio iuducta , profusio.
DhTerení. § . 5 0 0 . Rarior est, quam pr i m áriam vo-cari liceret, epiphora, et lacrymae plerum-qüe ex alio, quam ex proprio has secernen-tis organi vitio, abundant, aut palpebris au«
fugiunt. Estinterim, ubiglandulae lacryma-les, ut de salivalibus jam dictum est, aphlo*
gosi leviori correptae, aut quocunque de-mum stimulo agitatae, vel uberiori secretíoni indulgere, vel secretum humorem citius, quam par est, e propriis canaliculis emittere
vidfn-EPIPHORA,' £4 vldentur. Num sola dßbiiitcLs a praeviis
oph-thalmiis, vel a studiis immodicis indueta s k ne majoris sensibilitatis ratione., epiphoram pimariam relinquat, dubitamus.
5 0 r. Evidentior in nomine, quam in quovis alio animali, sub tristi mentis afíectu delacrymatio est; arque nil impedit, quin et bunc vitae statum breviores ad morbos refe-ramus. Pleruraque oculomm aliquis pruritusi:*
tremula p u p i l l a e inundatio, palpebrarum an-gustatio, nictatio, suspiria, respiratio inae«
qualis, retractio labiorum, has procellas an*
u u u G i a n t . Mox humor oculis circumfusus tarn a puactis lacrymalibus suseipitur, atque naribuscelerrime advectus, frequentius emun*
gitur; quam guttatim per genas se praecipi-tat. Quem l o n g a inspirationé pulmones aerem profundius inspirarunt,hunc,a diaphragmate succussi, cum impetu, ac mira vocis infle-xione per vices expellunt» Sunt interim»
quibus lacrymae sinefletu, ac furtim palie*.
scentes per genas delabantur; atque sub diu*
turno illarum effluxu, calor, rubor, et quasi phlogosis oculorum, palpebrarum, vix ce-landa per horas, doloris vestigia relinquunt.
Vix autem hae? tam communi hominum L i k V. ö
$ß BPBIPHORA,,
sorté expressae ad epiphoram revocamlaesunt lacrymae; sed vel ex aucta per causas alias iíi "glaaíjuja lacrymali secretione, vet ex im.
pedito humons.ad nares deíluxu, hic idem, non raro mauifesta simul acredine instructus, per genas, quas interdum arrodit, inflam-mat, dcvolvitur; atque ingrato non minus aspectu, quam visus obnubilatione manifesta, őcuhtm sub animo quieto U u r y m m U m coustk
• ifi t . .
ctuiae. §, 5 0 a. E s t a l i q u i d in l a c r y m a r u m secre*4 tione, inprimis a p u d hominem, quod non satis intelligamus; singulare nempc mocroris,
•gaudii, tenerae misericordiae in glandulam Jacrymalem impérium , ut, si modo salivae in esurientibus celeriorem aífluxum e x - ; c l p i a m u s , n u l l i b i t a m subitaneus, tam ia*
voluntarius, t a m q u e xonspicuus in orgánum secernens efíectus, — eo major, quose,nsibilior
©sthorno, apud infantes atque m u l i e r e s o t r t e rnaximus, habeatur. Sunt adeo inter istas, quibus sub ficto protinus dolore, aut teuero aíFectu, lacrymae, , prout occasio ac astuta voluntas id jubeant, copiosae prorumpant.
Interdum non ab animi tristitia, vel organi ex vitio, sed ab iucognita nervorum alle«
EPIPHQRá, 99 ctióne, siniilis in glandulas lacrymales, quatfc
a fortissimomoerore, actio se prodit: ut plurimas, sub fletu involuntario, fere per boras extenso, lacrymas ab hystericis, hy-pochondriacis asgrotis, cum nullám sibi fle-tus causam esse fatentür , effundi videamus.
A fortiori tarnen animi dolore, lacrymarum secretio impeditur; et, quod mirum est, a fluxu istarum abundante, non exiguum moe-stitiae sólamen obtinetur. Sunt, quibus, ob cöüstitutionem peculiarem, ab animi tarnen insensibil.itate longissime diversam, nec mo»
deratus, nec summus moeror oculos vel un-quam humectet. Facillimos i n lacrymas et fletum, postapoplexiam, paralyses,
aegrotan-tes-deprehendimus; ac in febribus nervosis, sine animi consensu, liquor ille ex palpebris decurrit. Interim ex nervorum irritatione pars maxima lacrymarum sca túrit. Sub dentium dolore íeroci, aut mechanico nervorum, q u i h o s i p s o s , aut nares adeunt, stimulo, copíosa mox iacryma distillat. A corporibus peregriuis oculo iilapsis, a trichiasi, disti.
chiasi ( § . 1 5 0 . ), -— a quovis aeri, tum oculis, tum nanbus admqto,' ut a fumo,-vapore spirituoso, aballii, ceparum, raphaní-lusticani odoré, masticatioue, quin a frigore,
G a
Ioo EPfflPHORA*
vento, a luxe vividiorí, lectlone longa, ín*
primis nocturna, a contagio morbillo.so, va-rloloso, a phlogosi catarrhali, cfTectus iidem habentur. Nec minus sanguinis subitanca et impetuosa, sub tussi, risu, sternutationefor-.
tiori, ad caput congestio huc spectat. Simi-lia occurrunt, si vel palpebra inferior prae-ter modum relaxetur, vulueretur, erodatur, aut, extrorsum conversa (ectropium) lacry-mas, quod et tumor ad carunculam lacryma-lem (e n c a n t h u s ) facit, ab oculi cantho in*
terno divertat; vel si puneta lacrymalia, aut, continui his saccus, aut ductus, a tumoré, abinflammatione, catarrhali, rhcumatica, va-riolosa suppuratione, matéria tenaci, a po-Jypo, vel a c'alculo, vel quovis demum' modo, angustentur, exedantur, obliterentur, atque superfluum ad oculos humorem ad na-res, forte simul a polypo iufarctas, obstru-ctas, transmittere recuseut.
§ , 5 0 3 . Nisi partium, quae lacrymas coercent, abducunt, ex vitio epiphora con-tingat; haec ipsa, in febribus praesertirn , nunc morbillos, interdum et variohvs, futú-ra, nunc instantem per nares haemorrha-giam, nunc dehria, siguificat. In febribus
EPIPHORA t o l nervosis, lacrymatio pejoris indicii dicendä
est. Frequenter foeminarum, quae fluore al-bo laal-borabant, oculos quasi lacrymis innata.
re conspeximus. Quae ex vjtio canalium la-cryroalium origíaem trahit, aut a longo jam tempore coatinuat, epiphora^ ea, procausae l'atione, aut difficilem, aut nullám curationem.
admittit.
5. 5 0 4 . Cum exalio magis, quam orga- C u r a ni seceraentis e vitio, lacryniárurn profluvia succjdant: medendi raethodus, a d morbicau-s a morbicau-s potimorbicau-smorbicau-simum dirigenda, aliimorbicau-s hu jumorbicau-s operimorbicau-s
e locis, atque ex chirurgicis notionibus ple-rmnque eruenda est. Quam nimia ocolorum isensibilitas lacrymationem excitaverit r lianc.
paucis tincturae thebaicaé- ( N . X I X . ) gut-tulis, quotidie in oculum stillatis, corrigimus.
Si debilitas organi serisibilitatis in tempera 11-tiam aut produxerit, aut comitetur: tunc juli-ef um opio saturni extractum (N. L X i L ) , — et si ab acri, stimulante matéria lacrymartira secretio augeri.videatur; vesicans cmplastrum temporum regioni apposkum , atque illa,
quae in Ophthalmia bis a causis excitata corn-meadavimús ( § . 1 5 4 . ) , indicantur.
G 3